Tíminn - 29.10.1972, Blaðsíða 14
14
TÍMINN
Sunnudagur 29. október 1972.
snöggvast fór hrollur um drenginn við tilhugsunina um að vera eina lif-
veran á þessum eyðilega vegi.
Hann var búinn að vera nógu lengi hjá Paterson til að vita, að það var
mjög óvenjjulegt að senda Betteson bréf á þessum tima sólarhrings.
Það hlaut að bera vott um, að eitthvað ennþá óvenjulegra og alvarlegra
væri á seiði. Hann hafði ekki grun um, hvað það gæti verið, en það fengi
hann að vita, þegar Paterson þætti timi til kominn. Hann treysti
Paterson fullkomlega.
2. kafli
Klukkan rúmlega sex kom frú Betteson auga á Tuesday, þar sem
hann kom hlaupandi upp veginn. Frú Betteson var afar sérkennileg
kona. Þarna var hún klædd upplituðum morgunkjól og hafði brett
ermarnar upp yfir olnboga og bundið um með rauðu silkibandi. Þannig
bönd notaði maður hennar til að binda um skjöl gufuskipafélagsins.
Venjulega var frú Betteson að finna i garðinum, og svo var einnig nú.
Þarna hamaðist hún á illgresinu með skærin að vopni og flöktandi
augun sendu frá sér einkennileg leiftur bak við sterk gullspangar-
gleraugu. Það var eitthvað við útlit hennar og framkomu.'sem minnti
helzt á krypplaða flik.
Frú Betteson var dálitið undarleg, það vissi allur bærinn. Tuesday
varð hreint ekki um sel, þegar hann sá hana þarna i garöinum, klipp-
andi af eldlegum ákafa. Brosið breyttist um leið og hann opnaði
bambushliðið og rölti heim stiginn. Það varð allt öðruvisi en það, sem
ætlað var Paterson, einnig öðruvisi en það, sem hann kæmi til með að
senda Betteson i kurteisisskyni. Þetta var undarlegt bros, stift og gleði-
vana. Hann hafði nefnilega kynnst frú Betteson áður.
Hann hafði farið með bréf til Bettesons fyrir um það bil hálfu ári. Þá
var hann ekki heima, en frúin bauð honum að biða i eldhúsinu. Útstæð
augun voru næstum litlaus og höfðu flökt og ranghvolfzt i augnatoft-
unum. Honum þótti óhugnanlegt. Allan seinni hluta dagsins hafði hún
haldið honum i eldhúsinu hjá sér og troðið i hann saft og allt of sætum
kökum, sem voru slagaðar af of langri geymslu. Hún hékk yfir honum
og vildi vera móðurleg við hann, en var i rauninni viðbjóðslega smeðju-
leg. Siðan þá hafði hann verið hræddur við þessi litlausu, flöktandi
augu. ,,-En hvað herra Paterson á gott að hafa dreng eins og þig hjá sér.
Aidrei höfum við náð i svona dreng. Finnst þér ekki lika, að hann eigi
gott?” Þannig lét hún dæluna ganga, meðan honum bauð sifellt meira
viö þessum ólystugu kökum, sem hún hélt áfram að troða i hann. Hann
hræddist jafnvel, að hann fengi aldrei að fara.
,,Joe, drengurinn hans Patersons er hér. Tuesday er hér”.
Hún sveiflaði skærunum til áherzlu, meðan hún hrópaði frettirnar inn
i húsið til Bettesons. Fljótlega birtist hann á tröppunum. Hann var
sköilóttur istrumagi, kolbrúnn fyrir utan náhvitan skallann, honum
skýldi hann ætið með gamaldags hjálmi.
Þetta er yndislegi drengurinn hjá Paterson, Joe. Yndislegi drengur-
inn”.
,,Hvað er þér á höndum?” spurði Betteson.
Drengurinn svaraði ekki, en rétti Betteson umslagið með auðmjúku
brosi.
,,Hvað er nú þetta? Bréf frá Paterson” Betteson rannsakaði bréfið i
krók og kring til að fullvissa sig um, að drengurinn hefði ekki opnað
þaö. Það var aldrei að vita uppá hverju þessir gaukar gætu tekið.
,,Er eitthvað athugaverl við bréfið, Joe? Er ekki allt i lagi?
„Skiptu þér ekki af þvi sem þér kemur ekki við”.
„Hann er yndislegur drengur, finnst þér það ekki lika, Joe?”
Hún brosti til drengsins og starði á hann gráðugum augum, svo að
hann varð aftur hræddur um, að hún reyndi að hindra hann i að fara.
Honum létti, þegar Betteson sagði honum að snauta burt.
„A ég ekki að taka svar?” spurði drengurinn.
„Sá talar góða ensku”, hrópaði frú Betteson.
„Farðu og sæktu hattinn minn”, sagði Betteson. „Stattu ekki þarna
gapandi”.
Frú Betteson lagði af stað heim að húsinu reikul i spori.
„Er ekkert svar?”
Drengurinn beið ennþá brosandi.
„Hypjaðu þig burt, áður en ég lem þig til að þurrka þetta glott af
þér”, sagði Betteson. „Ég er að koma. Þú þarft ekki að biða eftir mér”.
„Já herra”. Brosið varð óöruggtog honum datt i hug, hvort hann ætti
aðsegja honum Irá hafragrautnum. Þá birtist frú Betteson aftur með
skærin i annarri hendinni en gamla hjálminn hans Bettesons i hinni.
Betteson rak óspart á eftir henni.
Allt i einu varð drengurinn smeikur við þau bæði og tók á sprett. Við
næsta horn beið hann til að athuga, hvort Betteson kæmi á eftir. Þaðan
sem hann stóð, gat hann séð hofin. Sólin glampaði á gylltum þökunum
og tigulegir turnarnir litu út fyrir að vera úr sykri. Búddastytturnar
störðu tómum, hreyfingarlausum augum út yfir sléttuna. Sem
Meöan hann beið þess að Betteson legði af stað, varð honum aftur
litið á Búddastytturnar, þar sem þær störðu yfir sléttuna. Það var eitt-
hvað likt með þessum dimmu, tómu augum og augum frú Bettesons.
Skuggar pálmanna voru eins og svartir fingur á múrum og þökum hof-
anna, og frá klaustrinu hinum megin i bænum ómaði klukknahringing
t klaustrinu voru Búddarnir þúsundum saman. Þeir stóðu i löngum
röðum meðfram öllum veggjum. Alltaf var verið að búa til Búdda. Það
voru verðandi munkar, sem bjuggu þá til. Daginn út og daginn inn sátu
þeir i rykugum musterisgarðinum og fylltu steypuformin af blautu
gipsi. Stytturnar voru steyptar i tvennu lagi og partarnir klesstir vel
saman áður en mótin voru losuð frá. Siðan voru þær settar til þerris i
sólskininu, unz þær urðu hvitar og harðar. Með tið og tima tækist
klausturdrengjunum ef til vill að búa til milljón slikar styttur.
Sjálfur var hann ekki eins og aðrir drengir. Hann langaði ekki til að
taka þátt i að búa fil milljón Búddastyttur. Hann kærði sig ekkert um
að verða klausturdrengur. Auðvitað vissi hann, að Búdda var mikill og
ódauðlegur, hann vissi allt, sá allt og var þess ævinlega umkominn að
vernda gegn öllu illu. En Paterson gat þetta lika. Munurinn var
einungis sá að Búdda var stytta og yrði aldrei annað en stytta dauð og
óraunveruleg, en Paterson var aftur á móti af holdi og blóði. Vernd
Patersons var bæði meiri og áþreifanlegri en vernd Búdda. Paterson
verndaði mann gegn fólki eins og til dæmis Betteson, sem reifst og
skammaðist og sló ef hann gat, og frú Betteson, sem vildi taka mann og
halda hjá sér.
Andartaki seinna kom Betteson út úr garðinum og drengurinn snerist
á hæli og þaut heim á leið.
Hálfri stundu siðar sat Betteson i borðstofunni hjá Paterson og skóf-
laði hafragrautnum upp i sig. Hann stráði miklu salti á grautinn, þvi að
i svona loftslagi þarfnast maður salts í rikum mæli. Hann hafði nógu
lengi átt heima i hitabeltislöndum til að vita það.
Hinum megin við borðið sat Paterson og borðaði melónuna sína með
snoturri ávaxtaskeið. Við og við leit hann á gráa sullið, sem Betteson
borðaði með beztu lyst.
öðru hvoru gjóaði Betteson öfundaraugum á Paterson. 1 þrjátiu ár
var Betteson búinn að strita á skitugum og fátæklegum skrifstofum i
hitabeltinu. Loksins var hann ákveðinn i að hætta, en þá kom i ljós, að
Lá rétt
i) Tralla- 5) Flauta- 7)
Klaki,- 9) Espaði,- 11) Bók-
stafa,- 13) Són.- 14) Fljót.- 16)
1500.- 17) Gera mark,- 19)
Baðir.-
Lóðrétt
1) Þess konar.- 2) Fersk,- 3)
Sjó,- 4) Alas,- 6) Blæs.- 8)
Und,- 10) Auðri.- 12) Svara.-
15) Keyðru.- 18) Ennfremur,-
X
Itáðning á gátu Nr. 1244
Lárétt
1) Þundur - 5) Nil,- 7) öl.- 9)
Stóð,- 11) Nám,- 13) USA,- 14)
Grát,- 16) Af,- 17) Sauðá,- 19)
Lausir.-
Lóðrétt
1) Þröngt,- 2) NN,- 3) Dis.- 4)
Ultu,- 6) Óðafár,- 8) Lár,- 10)
Ósaði,- 12) Mása.- 15) Tau,-
18) US,-
HVELL
G
E
I
R
I
D
R
E
K
I
/'■" Ef þú getur yfirbugað
Hoogann, veikjum lið hans það
míkiðað við getum komið ,
u ■ t
SUNNUDAGUR
29. október
8.00 Mbrgunandakt Séra
Pétur Sigurgeirsson vigslu-
biskup flytur ritningarorð og
bæn.
8.10 Fréttir og veðurfregnir.
8.15 Létt morgunlög Hljóm-
sveit Erics Robinsons og
norsk skemmtihljómsveit
leika.
9.00 Fréttir. Útdráttur úr for-
ustugreinum dagblaðanna.
9.15 Morguntónleikar
11. Messa i Reykholtskirkju
(Hljóðrituð 2. sept. s.l.
Prestur: Séra Einar Guðna-
son. Organleikari: Kjartan
Sigurjónsson.
12.15 Dagskráin. Tónleikar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.15 Zambia: Auðugt þró-
unarlandHaraldur Ólafsson
lektor flytur hádegiserindi.
13.50 Hratt flýgur stund með
Islendingum i ósló. Jónas
Jónasson stjórnar þætti með
blönduðu efni.
15.00 Miðdegistónleikar:
16.55 Fréttir. Veðurfregnir.
17.00 Framhaldsleikritið:
„Landsins lukka” eftir
Gunnar M. Magnúss.
17.35 Sunnudagslögin
18.30 Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.20 Pistill frá útlöndum
Guðmundur Sæmundsson
talar frá ósló.
19.35 Tób'akskorn Samantekt
Guðrúnar Guðlaugsdóttur
um tóbak.
20.00 Philip Jenkins leikur á
pianó Sónötu i a-moll (K-
310) eftir Mozart.
20.15 Norski fiðlusnillingurinn
Ole Bull Sveinn Ásgeirsson
sagnfræðingur tók saman
þátt i tali og tónum (Áður
útv. i april 1970)
21.30 Lestur fornrita: Njáls
saga Dr. Einar ól. Sveins-
son les.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir Danslög
23.25 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
29. október
16.20 Endurtekið efni Kátir
voru karlar (Tortilla Flat)
Bandarisk biómynd frá ár-
inu 1942, byggð á sam-
nefndri skáldsögu eftir John
Steinbeck.
Leikstjóri Victor Fleming.
Aðalhlutverk Spencer
Tracy, Hedy Lamarr og
John Garfield. Þýðandi Ell-
ert Sigurbjörnsson. Myndin
greinir frá nokkrum á-
hyggjulausum slæpingjum
og viðbrögðum þeirra, þeg-
ar einn úr hópnum erfir ó-
vænt miklar eignir. Aður á
dagskrá 15. janúar siðast-
liðinn.
18.00 Stundin okkar Sýnt er
hvernig, gera má leikbrúð-
ur og litið brúðuleikhús, en
þar á eftir fer stutt teikni-
mynd frá finnska sjónvarp-
inu. Þá syngur Eddukórinn
nokkur lög og loks verður
sýndur þáttur úr mynda-
flokknum um Linu Lang-
sokk frá sænska sjónvarp-
inu. Umsjómaermenn Ragn
heiður Gestsdóttir og Björn
Þór Sigurbjörnsson.
18.50 Enska knattspyrnan
19.40 Itlé
20.00 Fréttir
20.20 Veður og auglýsingar.
20.25 Krossgátan Spurninga-
þáttur með þátttöku þeirra,
sem heima sitja. Kynnir
Róbert Arnfinnsson. Um-
sjón Andrés Indriðason.
21.05 Elisabet I Framhalds-
leikrit frá BBC. 4. þáttur
Þýðandi Jón Thor Haralds-
son.
22.35. Aö kvöldi dagsSr. Areli-
us Nielsson flytur hugvekju.
22.45 Dagskrárlok.