Tíminn - 16.11.1972, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 16. nóvember 1972
TÍMINN
3
Færeyingar riðu á vaðið með
kaup á beituskurðarvélinni
og þvi héldum við ótrauðir áfram
við að laga þá galla, sem voru á
gömlu vélinni og eins fikruðum
við okkur áfram með ýmsar
tækninýungar. Lukum við svo við
nýju vélina s.l. vor. Margar
breytingar hafa verið gerðar á
vélinni á þessum árum. Gamla
vélin var t.d. fótstigin, en nýja
vélinerrafmagnsdrifin. Það þótti
vist mörgum erfitt að stiga gömlu
vélina, enda kannski engin furða,
þar sem frosin sild er eins og
grjót. Einnig voru hnifarnir i
gömlu vélinni ekki nógu góðir, og
vildu þeir brotna. Það var þvi eitt
verkefnið að finna nógu gott
hnifastál i nýju vélina, og er það
nú fundið. Þá er nýja vélin
tveggja hólfa, sem þýðir að hún
getur skorið frá báðum endum og
tvær stærðir af fiski.
— Hver varð svo útkoman á
Færeyjarferðinni?
— Þeir pöntuðu tvær vélar til
reynslu og sögðu um leið að ef
þærgæfust vel, þá myndu allir út-
gerðarmenn i Færeyjum panta
sér slikar vélar, enda spara þær
alveg einn mann. Aftur á móti er
aðra sögu að segja af ís-
lendingum. Þeir fengu svo mikla
ótrú á gömlu vélinni, að þeir vilja
ekki trúa þvi, að nýja vélin taki
þeirri gömlu mikið fram. Þess
vegna hetéghugsað mér, að heim-
sækja nokkrar stórar verstöðvar i
vetur og sýna vélina, og búið er að
biðja mig að koma á nokkra staði.
Það er bara sá galli á gjöf
njarðar, að ég get litið gert nema
fá aðstoð, sem ég reyndar vonast
til að fá á næstunni.
Að lokum má geta þess, að
beituskurðarvélin sker 100 sildar
á minútu og i 1000 beitur, sem er
15% meira, en ef sildin væri hand-
skorin. Beituskurðarvélin verður
framleidd hj& Vélsmiðjunni Visi á
Blönduósi.
ÞÓ-Reykjavik
Siðastliðið vor, var
beituskurðarvél kynnt fyrir út-
vegs- og sjómönnum, en enginn
islenzkur aðili hefur enn sem
komið er pantað slika vél. Aftur á
móti eru frændur okkar
Færeyingar búnir að panta tvær
slikar vélar og að sögn færeyska
blaðsins Dimalætting, þá rikir
mikill áhugi i Færeyjum á beitu-
skurðarvélum, og telur blaðið að
innan skamms tima verði beitu-
skurðarvél komin i hvern
beitingaskúr og um borð i hvern
linuveiðara i Færeyjum.
Dimalætting segir, að höfundur
beituskurðarvélarinnar, Jó-
hannes Pálsson, hafi sjálfur
kynnt beituskurðarvélina fyrir
Færeyingum, og vegna þessa
snérum við okkur til Jóhannesar,
er hann kom heim til Islands nú
fyrir stuttu.
— Ég dvaldi i tvær vikur i
Færeyjum i þeim tilgangi að
kynna vélina og athuga hvernig
gengi að skera með henni annan
fisk en sild,eins og t.d. makril.
Útkoman á þessu varð mjög góð
og er sizt verra að skera makril
en sild með vélinni. Færeyingar
sýndu vélinni mjög mikinn
áhuga, og þurfti ég að sýna hana
á nokkrum stöðum i Færeyjum,
fyrst var ég hjá Bacalao i Þórs-
höfn siðan i Fuglafirði og á tveim
stöðúm i Klakksvik, samkvæmt
ósk færeyskra útgerðarmanna.
— Hvert er upphaf beituskurðar-
vélarinnar?
— Fyrir 20árum byrjuðum við að
framleiða slikar vélar og seldum
mikið af þeim, en þvi miður
reyndist vélin ekki sem skildi, og
endaði það ævintýri með þvi, að
vélarnar ónýttust allar. Þó svona
færi, þá þýddi ekki að gefast upp,
Jóhannes Pálsson til vinstri, við hliðina á beituskurðarvélinni, þegar hann kynnti hana
Skólafólk á Austurlandi ræðir áfengisbölið
Stóra
blómabók
Fjölva
Bókaútgáfan Fjólvi neiur sent á
markaðinn nýja bók i bókaflokkn-
um Stóra fjölfræðisafnið. Nefnist
hún Stóra blómabók Fjölva, 600
bls. að stærð prýdd miklum fjölda
mynda og með itarlegu registri. A
bókarkápu segir að hér sé um að
ræða fyrsta yfirlitsritið á Islenzku
um gróðurríki heimsins. Ingólfur
Daviðsson þýddi og endursagði
með staðfærslu að íslenzkum hátt
um. Áður eru komnar út fjórar
bækur i þessum flokki og i undir-
búningi er bók um þróun
mannsins.
ÞJ—Húsavik
1 haust hefur það komið fram i
fréttum, að komið hefði verið upp
húsum á hálendinu sunnan Eyja-
fjarðardala til afnota við könnun
á raflinustæði niður i Eyjafjörð. 1
tilefni af þessum framkvæmdum
samþykkti bæjarstjórn Húsa-
vikur eftirfarandi tillögu á fundi
sinum 10. nóvember sl.:
„Bæjarstjórn Húsavikur beinir
þeim eindregnu tilmælum til
Orkustofnunar, að jafnhliða
könnun á þessari leið, verði gerð
hliðstæö könnun á hálendinu
sunnan Bárðardals, svo að raun-
hæfur samanburður fáist á þvi,
hvort hagkvæmara muni að
leggja raflinu milli Suður- og
Norðurlands um Mýri i Bárðardal
að Fosshóli, eða i Eyjafjörð.
Jafnframt bendir bæjarstjórnin
á erindi dr. Jakobs Björnssonar,
væntanlegs orkumálastjóra, er
Þann 4. nóv. sl. var fundur i
félagsheimilinu Valaskjálf á
Egilsstöðum um áfengismál.
Fundinn setti formaður félagsins,
Einar Þ. Þorsteinsson Eiðum, en
fundarstjóri var Sigurður Ó.
Pálsson, skólastjóri Eiðum.
A fundinum mættu um 40 full-
trúar frá niu skólum á Austur-
landi: Alþýðuskólanum á Eiöum,
Unglinaskólanum á Eiðum, Mið-
skólanum á Egilsstöðum, Hús-
mæðraskólanum á Hallormsstað,
Unglingaskólanum á Hallorms-
stað, Miðskólanum á Seyöisfirði,
Gagnfræðaskólanum á Nes-
kaupsstað, Miðskólanum á Reyð-
arfirði og Gangfræðaskólan-
um á Fáskrúðsfirði.
Framsöguerindi á fundinum
flutti Ólafur Þ. Hallgrimsson
kennari á Hallormsstað. Að þvi
hann hélt á fundi Sambands
islenzkra rafveitna á Akureyri sl.
vor, þar sem hann leggur til, að
leiðin i Bárðardal verði valin.
Tekjur bæjarstjónin undir rök dr.
Jakobs i erindinu, en hann bendir
á, að linan iBárðardal liggi betur
við helztu orkuvinnslumögu-
leikum á austanverðu Norður-
landi, jafnframt þvi, sem hann
álitur hálendið suður af Eyjafirði
hættulegasta kaflann á linulögn
milli landshlutanna.
Að lokum vill bæjarstjórn
Húsavikur benda á, að linulögn i
Bárðardal mundi i höfuðatriðum
fylgja Sprengisandsvegi, sem nú
þegar er fjölfarinn yfir sumar-
mánuðina. Linulögn i Bárðardal
mundi þvi eigi kosta landsmenn
verulegar fjárhæðir i óarðbærri
vegagerð, sem óhjákvæmilegt er
að ráðast i, verði Eyjafjarðar-
leiðin valin”.
búnu fóru fram hópumræður, en
siðan skilaði hver hópur áliti i
sameiginlegum umræðum. Það
helzta, sem þar bar á góma var
eftirfarandi: Er áfengisböl
rikjandi á Islandi? Hverjar eru
höfuðástæðurnar fyrir drykkju-
skap eldra og yngra fólks? Hvaða
ráðstafanir eru liklegar til úrbóta
ÞÓ—Reykjavik.
Þátttakan i skyrsamkeppninni
er þegar orðin allgóð, sagði Ingi
Tryggvason, hjá Búnaðarsam-
bandi tslands, er við spurðum
hann um þátttöku i samkeppni
þeirra, sem komið var á vegna
mjólkurdagsins 24. október s.l.
um skyrrétti og skyr til matar-
gerðar. — Sumar húsmæður
viröast .kunna fleira en eina upp-
skrift á skyrréttum,sagði Ingi; ég
sá t.d. eitt bréf,sem innihélt átta
uppskriftir, og voru sumar þeirra
mjög frumlegar.
Skyrsamkeppnin nær yfir allt
landið,og er öllum heimil þátttaka,
Ekkert stóð
MK—Norðtungu
Akveðið hefur verið að banna
rekstur hrossa á svæði það, sem
smalað er til Þverárréttar, þar til
öðru visi verður ákveðið. Sam-
þykkt þessi var gerð sl. vetur, en
kom ekki til fullra framkvæmda i
sumar, en þá var upprekstur
leyfður eftir 20. júli.
Til Þverárréttar er smalað fé
og hrossum úr fjórum sveitar-
félögum, Hvitarsiðu, Þverárhlið,
hluta Norðurárdals og úr Staf-
holtstungum, en þar eru flestir
i áfengismálum? Er mögulegt að
halda áfengisiausa útisamkomu á
Austurlandi eins og gert var fyrir
nokkrum árum?
Fundinum lauk svo með þvi, aö
kosin var nefnd skólanemenda til
frekari undirbúnings að stofnun
bindindissamtaka í skólum á
Austurlandi.
og eru góð verðlaun veitt fyrir
fimm beztu uppskriftirnar.
Frestur til að senda inn upp-
skriftir rennur út næstkomandi
laugardag 18. nóvember, og má
skila uppskriftum i mjólkurbúðir,
mjólkursamlög, hvar sem er á
landinu. Tilgangur keppninnar
er, sagði Ingi, að stuðla að fjöl-
breyttari notkun hins forna
þjóðarréttar okkar, skyrsins, i
matargerð.
Fyrstu verðlaun i samkeppn-
inni eru ferð fyrir tvo til Kanari-
eyja með Flugfélagi Islands, og
2.-5. verðlaun eru frystikistur.
í Þverárrétt
hrossabændanna. Þar sem sam-
þykkt þessi á að koma til fram-
kvæmda næsta sumar, er ekki út-
lit fyrir að stóð verði oftarréttað i
Þverárrétt, a.m.k. ekki i náinni
framtið. Siöustu árin hafa komið
þar nokkur hundruð hross árlega,
en þó til muna færri en áður var.
Hætt er við, að einhverjir sakni
réttarinnar, en hins ber að gæta
að hross hafa löngum þótt fara
verr með landið en sauðkindin, og
hafa hirt það bezta frá henni, ef
þau hafa verið rekin fyrr á fjall.
Bæjarstjórn Húsavíkur samþykkir:
Línustæði niður í
Bárðardal verði kannað
Góð þótttaka í
skyrsamkeppninni
Birgir „hinn óttalegi"
Mbl. sagði um daginn, að
skrif stjórnarblaöanna um
borgarstjóraskiptin I Reykja-
vik væri sönnun um ótta
minnihlutaflokkanna i borgar-
stjórn Reykjavikur við hinn
nýja borgarstjóra, Birgi ísleif
Gunnarsson. Minnihlutaflokk-
arnir væru hræddir við Birgi
og þá. að manni helzt skilst,
fyrir það, að hann verði enn
vinsælli en Geir.
En sannleikurinn er sá, að ef
uggur er i einhverjum vegna
borgarstjóraskiptanna og vals
hins nýja borgarstjóra, þá er
þann ugg að finna innan Sjálf-
stæðisflokksins. Hvar sem
Sjálfstæöismenn i Reykjavik
koma saman eru borgar-
stjóraskiptin helzta umræðu-
cfnið. Menn bcra þar ugg i
brjósti um.að nýi borgarstjór-
inn valdi ekki hlutverkinu og
vcrði þvi ekki hæfur, þegar til
kosninga kemur, að hefjast i
dýrlingatölu, eins og fyrri
borgarstjórar Sjálfstæðis-
flokksins. Jafnframt byggist
ótti flokksmanna á þvi, að
kjósendur telji litið að marka
drengskaparheit forystu-
manna Sjálfstæðisflokksins i
borgarstjórn og þannig hafi
fallið talsvert á dýrlinga-
myndina.
Þannig má Mbl halda áfram
að kalla nýja borgarstjórann
„Birgi hinn óttalega”, ef þvi
svo sýnist, þar sem þaö er ekki
isvoýkja miklu ósamræmi við
ástandiö i Sjálfstæðisflokkn-
um eftir borgarstjóraskiptin.
Geir og Birgir isleifur hafa
haldið fundi með borgarbúum
undanfarið, eina sex fundi,
sem nú mun iokið. Á fundum
þessum liafa þeir félagar
haldið lofræður hvor um
annan. Áíundunum hefur Geir
Hallgrimsson sýnt skugga-
myndir — aðallega visitölur
og iinurit um afrek i malbiki
og gagnstéttum. Er þetta þvi
af Geirs hálfu eins konar upp-
gjör og úttekt á glæsilegum
malbiksferli , og er sýnt, að
hann ætlar sér ekki aö eiga
nein eftirmál um það við
Birgi, hvernig hann skildi viö.
Á þessum fundum hefur
hinn nýi borgarstjóri að sjálf-
sögðu vcrið kynntur fyrir fólk-
inu. Fólkið er að sjálfsögðu
þákklátt fyrir það hve vel val
ið hcfur tekizt, þótt þaö hafi
ckkcrt vcrið spurt ráða. Enda
cr vigorðið úr siðustu borgar-
stjórnarkosningum „Fólkið
velur borgarstjórann” — orðið
að snöru i húsi Sjálfstæðis-
flokksins.
Enn um
Bernhöftstorfuna
i fyrirspurnatima á Alþingi
á þriðjudag sagði ólafur Jó-
hannesson, forsætisráð-
herra, að hann teldi enga
eftirsjá aö Bernhöftshúsunum
við Lækjargötu. Þau væru
enginn bæjarprýði, þar sem
þau stæðu
Rikisstjórnin hefur boðið
Reykjavikurborg þessi hús til
varðveizlu og friðunar uppi
við Arbæ, þar sem mörg
gömul og sögufræg hús eru
varðveitt á skemmtilegan og
smekklegan hátt. Þar myndu
þessi hús geta sómt sér vel i
réttu umhverfi. Þau eru hins
vegar aðeins til leiðinda, þar
sem þau standa nú.
En hvers vegna vöknuðu
arkitektar ekki fyrr? Það eru
nærri tveir áratugir siðan Al-
þingi ákvað, að stjórnarráðs-
hús skyldi risa þar, sem þessi
gömlu og lágu timburhús
standa nú. Fyrrverandi rikis-
stjórn lét teikna og gera Hkan
af stjórnarráðshúsi á þessum
stað, og formenn þáverandi
stjórnarandstöðuflokka voru
spurðir álits og samþykktu.
Ekki væri vitað annað fram til
þessa en engin væri fullkomin
Frh. á bls. 15