Fréttablaðið - 23.11.2004, Blaðsíða 28

Fyrsta gröfin var tekin þennan
dag árið 1838 í kirkjugarðinum
við Suðurgötu í Reykjavík, Hóla-
vallagarði.
Vökumaðurinn, en svo eru
þeir kallaðir sem fyrstir hljóta
leg í vígðum reit var raunar
kona, Guðrún Oddsdóttir, eigin-
kona Þórðar Sveinbjörnssonar
dómstjóra í Landsyfirréttinum.
Frá þessu segir í hinu ágæta
verki Björns Th. Björnssonar,
„Minningarmörk í Hólavalla-
kirkjugarði“. Þar segir jafn-
framt að nokkurn tíma hafi tekið
að finna einhvern sem nógu
heppilegur var til þess að verða
fyrstur greftraður í hinum nýja
garði, sem tilbúinn var til notk-
unar síðsumars 1838: „En nú
vildi svo til þetta haust, að það
voru ekki nema fátæklingsræfl-
ar sem skildu við þetta jarðlíf og
alls ekki trúandi fyrir svo nýjum
og rokdýrum garði til frambúð-
ar.“ Þá vildi svo heppilega til að
þessu leyti fyrir yfirvöldin að
húsmóðirin á einu virðulegasta
heimili bæjarins sálaðist. Björn
Th. Björnsson vitnar í æviminn-
ingar Þórðar dómstjóra um veik-
indi frú Guðrúnar og andlát:
„Hún fjaraði burt tærð, og ör-
magna af lifrarveiki sinni, og
þar af leiðandi rýrnunarsótt.“
Bardenfleth stiftamtmaður
varð að sögn glaður við að fá
þessa merkiskonu til fyrstu
greftrunar í garðinum en aðrir
höfðu undan vikist vegna hjátrú-
ar. Fjölmenni var við útför og
jarðarför Guðrúnar Svein-
björnsson og seinna reisti Þórð-
ur maður hennar veglegan kross
á leiði hennar. Hann er stærsti
járnkrossinn í kirkjugarðinum.
Guðrún Oddsdóttir Svein-
björnsson var 59 ára þegar hún
dó. Hún átti ekki afkomendur
sem lifðu, hvorki með fyrri
manni sínum Stefáni Stephensen
amtmanni, né Þórði Sveinbjörns-
syni domstjóra. Þórður átti af-
komendur. Í veikindum konu
sinnar réð hann sér ráðskonu,
eina orðlögðustu blómarós bæj-
arins, Kristine Cathrine Knud-
sen, sem Björn Th. segir okkur
að hafi þó áður fallerast með
mági sínum. Í ævisögu Árna
Helgasonar stiftprófasts í Görð-
um segir svo um brúðkaupið:
„Sveinbjörnsen giftist hastar-
lega Kristine Knudsen um dag-
inn. Þórður og Kristine áttu börn
og er kunnastur þeirra Svein-
björn Sveinbjörnsson tónskáld,
höfundur lagsins við þjóðsöng-
inn, „Ó, Guð vors lands“. ■
KIRKJUGARÐURINN VIÐ SUÐURGÖTU Friðsæll og fallegur staður í hjarta borgarinnar.
Katrín Júlíusdóttir, þingmaður
Samfylkingarinnar, er þrítug í dag.
Hún ætlar að halda upp á afmælið
klukkan sex á laugardaginn kemur
í HK-heimilinu Fagralundi í Foss-
vogi.
„Þetta verður ekkert formlegt
eða stíft. Bara standandi kokk-
teilpartí og ekki gerð krafa um
ræðuhöld. Ég fæ bara til mín vini
og vandamenn og við reynum að
hafa það notalegt saman. Yfir-
skrift veislunnar er „Við erum öll
tuttugu og tveggja ára. Alltaf.“ Og
svo er þema: Afneitun og sjálfsb-
lekking. Júlíus sonur minn, sem er
fimm ára, er mjög áhugasamur um
að hjálpa til við undirbúninginn.“
Hvernig leggst þetta í þig?
„Mér finnst ég nú alltaf vera
tuttugu og tveggja. En maður fer
auðvitað að hugleiða aldurinn þeg-
ar maður fyllir tuginn. Heitir það
ekki að verða aldursmeðvitaður?
Annars er bara svo mikið að gera
þessa dagana að ég hef eiginlega
ekkert leitt hugann að þessu. Það
er svo stutt eftir af þinghaldinu
fram að jólum. Það er auðvitað
fjárlagaumræðan. Ég sit líka í fé-
lagsmálanefnd og þar er verið að
fjalla um breytingar á íbúðalánun-
um. Við erum að skoða tillögur fé-
lagsmálaráðherra um 90% lán.
Breytingarnar á húsnæðislánun-
um eru svo örar að maður á fullt í
fangi með að fylgjast með. Tilboð
bankanna hafa gjörbreytt þessu
umhverfi.“
Og sjálfur afmælisdagurinn?
Ég er nú mikið afmælisbarn og
geri alltaf eitthvað. En nú er fjöl-
skylda mín öll erlendis nema
mamma, svo ég reikna með að elda
bara eitthvað gott handa mér og
Júlíusi syni mínum. Um kvöldið
fer ég svo á fund hjá Samfylking-
unni í Garðabæ.“ ■
KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR ER ÞRÍTUG Í DAG „Heitir það ekki að vera aldursmeðvitaður,
þegar maður fer að hugsa um afmælisdaginn sinn?“
20 23. nóvember 2004 ÞRIÐJUDAGUR
HARPO MARX
Bandaríski grínleikarinn Harpp Marx
fæddist þennan dag árið 1888.
Heppileg vökukona fundin
VÖKUMAÐURINN VAR KONA: FYRSTA GRÖFIN TEKIN Í KIRKJUGARÐINUM VIÐ SUÐURGÖTU
„Harpo, hún er yndisleg manneskja. Hún á
skilið að giftast góðum manni. Gifstu henni
áður en hún finnur hann.“
- Harpo Marx hafði vit á því að verða aldrei fullorðinn.
Það var kjarninn í skopi hans.
timamot@frettabladid.is
AFMÆLI
Sturla Böðvars-
son samgöngu-
ráðherra er 59 ára.
Hlín Agnarsdóttir
leikstjóri er 51 árs.
ANDLÁT
Jóhanna Símonardóttir Snorrabraut
56b, Reykjavík, lést laugardaginn 20.
nóvember.
Sverrir Örn Valdimarsson prentari,
Langeyrarvegi 20, Hafnarfirði, lést
sunnudaginn 21. nóvember.
Vigdís Sigurlaug Baldvinsdóttir, frá
Ólafsfirði, Háaleitisbraut 115, lést 18.
nóvember.
Þennan dag árið 1979, var
IRA-maðurinn Thomas
McMahon dæmdur fyrir til-
ræðið gegn Mountbatten lá-
varði. Þrír létust auk Mount-
battens, þar á meðal
Nicholas, barnabarn lávarð-
arins, 14 ára að aldri. Thom-
as McMahon hlaut lífstíðar-
dóm fyrir þetta tilræði en var
látinn laus í umdeildu sam-
komulagi Breta við Sinn
Fein, sem kennt var við
föstudaginn langa.
Morðið á Mountbatten átti sér stað 27. ágúst
1979. Lávarðurinn var ásamt fjölskyldu og vinum
við veiðar á skipi sínu „Shadow V“ í Donegalflóa
við Írland. Írski lýðveldisherinn gekkst þegar við
morðinu og einnig við áras
á breska hermenn í Down-
sýslu sama dag, þar sem 18
voru drepnir. Nokkru síðar
náðist Thomas McMahon en
hann var foringi alræmdar
sveitar í lýðveldishernum
sem kennd var við Suður-
Armagh og talin var bera
ábyrgð á dauða meira en
100 breskra hermanna.
Morðið á Mountbatten, sem
var náfrændi Elísabetar
drottningar og hetja úr
seinni heimsstyrjöld, herti Breta í afstöðu sinni til
Norður-Írlands og leiddi til einarðrar andstöðu
Margrétar Thatcher við írska lýðveldisherinn og
stórnmálaarm hans, Sinn Fein.
23. NÓVEMBER 1979
Leiðtogar Sinn Fein, stjórnmálaarms írska
lýðveldishersins.
ÞETTA GERÐIST MERKISATBURÐIR
1897 Ransom Eli Olds fær
bandarískt einkaleyfi á
„vélknúnum vagni“. Hann
stofnaði seinna bílafyrir-
tækið Oldsmobile.
1916 Karlakór KFUM stofnaður.
Tuttugu árum seinna
breyttist hann í karlakór-
inn Fóstbræður.
1939 Var fyrsta stórorrustan
háð á hafinu við Ísland.
Þýsku herskipin Scharn-
horst og Gneisenau
sökktu breska skipinu
Rawalpindi út af Suð-
Austurlandi.
1940 Rúmenía gengur í lið
með öxulveldunum.
1990 Kom íslenska alfræði-
orðabókin út hjá Erni og
Örlygi.
Mountbatten lávarður myrtur
Finnst ég alltaf vera tuttugu og tveggja
Tilkynningar um merkisatburði,
stórafmæli, andlát og
jarðarfarir í smáleturs-
dálkinn hér að ofan má
senda á netfangið
timamot@frettabladid.is.
Auglýsingar á að senda
á auglysingar@frettabladid.is
eða hringja í síma 550 5000.