Tíminn - 29.09.1973, Blaðsíða 5

Laugardagur 29. september 1973
TÍMINN
5
Drjanibelof geimfari:
Hjá okkur er ekkert
sem heitir að læra
vel eða illa
Ég nam eðlisfræði við Lenin-
gradhúskóla, en þegar á þeiin ór-
um var ég heillaður af flugi. Ég
vildi fljúga. En það kom i ljós, að
það var ekki svo auðvelt fyrir stú-
dent, að setjast undir flugvélar-
stýriog læra að fljúga ón þcss að
yfirgefa hóskólann. En ég vildi
verða reynsluflugmaður. Þegar
mér svo gafst færi ó að lóta þenn-
an druum rætast, gaf ég skólann
einfaldlega upp ó bótinn. Starfs-
mannaskrifstofa hersins sendi
mig i Jeisk-flugskólann. Er ég
hafði útskrifazt, hóf ég flug-
kennslu. Siðan var auglýst sam-
keppni um að komast i geim-
þjólfunarmiðstöð, en það sem
réði úrslitum um framtið mína
var tvimælalaust það að hitta
German Titóv. Það var órið 1970.
í fimm ár vann ég sem flug-
kennari. Ekki verður annað sagt,
en að ég hafi verið heppinn. Ég
lenti aldrei i slysum eða bilunum,
svo að orð sé á gerandi. Heppinn,-
segið þið. Ég trúi ekki á teikn og
tilviljanir. En eitt er vist: i flugi
eru smámunir ekki til. Setjist
flugmaður upp i vél sina i óhrein-
um skóm og krumpuðum sam-
festingi eða ef hann vantar hrein-
án vasaklút, þá skortir hann lika
þar verksinna hugarfar, er þarf
að fylgja honum i hverju starfi.
Flug, hversu erfitt sem það kann
að vera, verður alltaf aö vekja
ánægju, eins og hver önnur skap-
andi vinna.
Eðlileg spurning: Er margt
hliðstætt með starfi flugmanns og
flugstjóra geimfars?
Tvimælalaust. Ég á ekki við
það, að bæði geimskip og flugvél
hafa sams konar stjórnun, lúta
sömu hreyfilögmálum og þarfn-
ast sömu framsýni á flugi. Málið
er miklu flóknara en svo. Flug-
menn lenda oft i þeirri aðstöðu að
þurfa að skipta athygli og athöfn-
um i skyndi frá einum hlut til
annars. Þetta þjálfar viðbragðs-
flýti og snarræði, viljastyrk,
þrautseigju, þol og sjálfstjórn.
Allt þetta þroskar með mönnum
stjórnhæfileika og öryggi.
Margt er áþekkt með flugvél og
geimfari: mikill fjöldi tækja,
margt, sem hafa þarf gætur á.
Þess vegna er margt likt með
starfi flugmanns og geimafars-
stjóra.
Alla tið hefur það háð mér hvað
ég á erfitt með að vera harður af
mér gagnvart öðru fólki, t.d. við
að „herja út” flug. Alla flugkenn-
ara dreymir um að útvega
lærisveini sinum þó ekki væri
nema 1-2 flugferðum meira en
honum er skammtað. Það var nóg
að segja: „biddu rólegur, Valdi
minn, þú skalt fá ferð á morgun ef
þú hættir að nauða á okkur i dag”,
og þá gaf ég mig, kunni ekki við
að sækja málið fastar. Daginn
eftir er svo ekki i'lugveður, eða
við fáum of fáar flugvélar....
En lifið hefur svo kennt mér að
gefa ekki eftir. 1 starti kennarans
er þetta allt saman tvinnað, eng-
inn glöggur greinarmunur á al-
mennu og einstaklingsbundnu, þú
berð ábyrgð á lifi piltanna, sem
þér er falið að kenna að fljúga og
þessu hugsun er alls ráðandi.
Það er nú að renna upp fyrir
mér að ég gerði mér ekki grein
fyrir þvi, hve erfitt og flókið starf
beið min, þegar ég yfirgaf flug-
vélarnar. En það er mér ánægja
að mér skuli hafa verið falið að
vinna að verkefni, sem mikil
framtið og gagn er i fyrir bæði
rikin. Þetta er þýðingarmikill
áfangi fyrir aukið samstarf i
geimrannsóknum. Mannkynið
verðurað taka höndum saman, ef
það á að geta gert út leiðangra til
hinna fjarl. reikistjarna i sólkerfi
voru og ef til vill lengra.
Eins og tækninni er nú á veg
komið, er torvelt að tryggja það
að allur útbúnaður starfi af
hundrað prósent öryggi. Fyrir-
hugað flug hefur mikið gildi fyrir
björgunaraðgerðir út i geimnum.
Geimurinn er mannlaus útsær,
og i baráttu við þessa höfuð-
skepnu má einskis láta ófreistað.
Ahafnir á braut verða að vita af
þvi, að þær geta fengið hjálp,
hvernær sem þörf krefur.
Það sem var er og verður
mikilvægast fyrir undirbúning
okkar í dag að geimferðum á
morgun er námið. Ábyrgðin og
framtiðarhorfurnar knýja menn
til að læra. Hjá okkur er ekkert
sem heitir að læra vel eða illa.
Hér gildir ekkert nema ágætis-
einkunn. Þetta er bæði orku- og
timafrekt. Námsskrá okkar er
enginn barnaskólalærdómur:
stærðfræði, flugskeytafræði
(ballistics), loftkraftfræði (aero-
dynamics), háloftavélfræði,
st jörnufræði, læknisfræði,
hreyflafræði, eldflauga- og geim-
skipasmiði... Miklum tima er
varið til likamsþjálfunar (frjáls-
ar iþróttir, leikfimi, og hópleikir).
Geimfari verður að hafa alhliða
þjálfun.
Það er litill timi aflögu tii að
sinna hugðarefnum sinum, en ég
er mikill áhugamaður um út-
varpsvirkjun. Nú er ég að smiða
stereomagnara. Ég hef ákaflega
gaman af að gramsa i þessum
hlutum, og betri hvild veitist mér
ekki. Venjulega er ég að dunda
við þetta i eldhúsinu, og þá situr
dóttir min stundum við hlið mér
og horfir á, en konan saumar eða
les. Það er sjaldan kveikt á sjón-
varpinu hjá okkur. Það friskar
höfuðuð að dútla viö tækin sin I
næði, og jafnframt gefst færi á að
leiða hugann að • geimskipum
framtiðarinnar. (APN).
IAUOAVEOI 105 • SlMI 2442S
Hin nýja HÚSEIGENDATRYGGING
inniíelur eítiríarandi tryggingor:
• Vatnstjónstryggngu
• Glertryggingu
• Foktryggingu
• Brottflutnings- og Húsaleigutryggingu
• Innbrotstryggingu
• Sótfallstryggingu
• Ábyrgðartryggingu húseigenda
t hinni nýju húseigendatryggingu eru sameinaðár i eina
tryggingu fasteignatryggingar, sem hægt hefur veriö aö
kaupa sérstaklega undanfarin ár. Með þessari sameiningu
hefur tekist að lækka iðgjöld verulega.
Ath. að 90% af iðgjaldi er
frádráttarbært til skatts
Brunabótafélag Islands
Laugavegi 103 — Simi 26055
Launþegasamtök
óska eftir að ráða fólk til eftirtalinna
starfa:
Skrifstofustúlka. Aðalstörf: simavarzla,
vélritun.
Til hagræðingarstarfa. Undirbúnings-
menntun: iðnnám, vélskóli, stúdentspróf.
Lágmarksmálakunnátta: Norðurlanda-
mál.
Til hagfræðistarfa. Viðskipta-, hagfræði-
menntun.
Svör merkt „Starfsumsókn 1973”, sendist
i pósthólf 277 Reykjavik, fyrir 10. október
n.k.
DAUÐINN
ER EKKI ÞAÐ
VERSTA
NEYSLA ÁFENGIS
GETUR EYÐIIAGT LIF
ÞITT OG ANNARRA
KOMIÐ OG KYNNIST FRJÁLSU FÉLAGSLÍFI
ÍSLENSKRA UNGTEMPLARA
SUNNUDAGINN 30. SEPTEMBER
Nánar auglýst s