Tíminn - 29.09.1973, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Laugardagur 29. september 1973
Verzlunarráðið andvígt því,
að stjórnmálasamband
við Bretland verði rofið
VKKZLUNAKRAÐ ÍSUANDS
hefur snúi/.t gegn þvi, aft stjórn-
múlatcngsl vift Breta verfti rofin,
án tillits til þess, hvaft komift hcf-
ur l'ram vift sjópróf uin siðustu
ásiglingar Breta á varftskip okk-
ar. Gerfti stjórn verzlunarráftsins
svolátandi samþykkt:
Verzlunarráö fslands hefur nú
um tveggja ára skeið varið mikl-
um tima og fjármunum til þess að
kynna málstað tslendinga i land-
helgismálinu meðal kaupsýslu-
manna i Bretlandi og Þýzkalandi.
Hefur það verið gert með þvi að
gefa út kynningarbækling á ensku
og þýzku, sem sendur hefur verið
til viðskiptavina okkar erlendis,
auk þess sem farnar hafa verið
kynnisferðir til verzlunarráða er-
lendis og tekið á móti sendimönn-
um frá þeim, gagngert til þess að
ræða landhelgisdeiluna og áhrif
hennar.
1 þessum viðræðum hefur V.f.
ávallt lagt áherzlu á að halda
bæri viðskiptum landanna utan
átakanna um landhelgina, enda
hafi reynslan sýnt, að viðskipta-
legar þvinganir og refsiaðgerðir
reynast þeim aldrei vopn, sem
beita þeim, en valda báðum aðil-
um tjóni, sem varir langt fram
yíir þann tima, sem deilan varir.
F'ram til þessa hefur hætlan á
viðskiptahömlum komið að ulan
frá andstæðingum okkar i land
helgismálinu, þ.e: Bretum og
Hjóðverjum, og minna má á, að
viðskiptasamningur okkar við
EBK um fiskafurðir fæst ekki
framkvæmdur vegna landhelgis-
deilunnar.
Svo virðist sem islenzk stjórn-
völd hafi i hyggju að gripa til að-
gerða, sem Bretar og Þjóðverjar
hafa hingað til verið einir um að
nota. Þær aðgerðir, sem hótað
hefur verið að framkvæma, geta
auðveldlega stöðvað öll viðskipti
og rofið efnahags- og menningar-
tengsl milli þjóðanna, og rýrt álit
okkar meðal vinveittra rikja.
V.t. varar alvarlega við al-
leiðingum þess að slita stjórn-
málasambandi við Bretland af
eltirtöldum ástæðum:
1. Slit á stjórnmálasambandi við
Breta nú getur hvorki eflt yfir-
ráð okkar ylir fiskimiðunum né
aukið öryggi sjómanna, þar
sem Bretar geta gengið mun
lengra i aðgerðum sinum, ef
þeir þurla ekkert tillit að taka
iil þess, að fullt stjórnmála-
samband er milli r.ikjanna.
2. Slit á stjórnmálasambandi og
hvatningarorð æðstu manna
þjóðarinnar til almennings um
að helja viðskiptastrið dregur
úr viðskiptum milli landanna
og getur auðveldlega leitt til al-
gjörs viðskiptabanns. Is-
lendingar eiga viðskipti við
Breta af þeirri ástæðu einni, að
það er okkur hagkvæmt. Slit
slikra viðskiptatengsla hljóta
að skaða islenzkan almenning
miklu meir en brezkan, vegna
þess, að þessi verzlun er hlut-
fallslega þýðingarmikil á Is-
landi. en aðeins óverulegt brot
af brezkri millirikjaverzlun.
3. Slit á stjórnmála- og viðskipta-
sambandi við Breta torveldar
baráttuna íyrir þvi að koma
viðskiptasamningi okkar við
EBE um fiskafurðir i fram-
kvæmd. Slik barátta hlýtur að
byggjast á þvi að fá íulltrúa
annarra EBE landa til þess að
samþykkja, að viðskiptalegar
refsiaðgerðir séu óhæfar til
þess að leysa deilumál þjóð-
anna, en slik rök verða ekki
borin fram, ef lslendingar beita
þeim aðferðum sjálfir.
4. Stjórnmálaslita við Breta er nú
krafizt af ýmsum aðilum af
þrem ástæðum. 1 fyrsta lagi af
þvi, að almenningur er reiður
brezkum stjórnvöldum vegna
framferðis þeirra. I öðru lagi af
þvi, að það sé vopn i landhelgis-
baráttunni, og i þriðja lagi er
sagt, að við verðum að sýna
Bretum, hve alvarlegum aug-
um við litum á framferði
þeirra. Engin þessara ástæðna
gefur tilefni til stjórnmálaslita.
I fyrsta lagi eru stjórnmála-
slit framkvæmd af rikisstjórn,
en hún gegnir þvi hlutverki að
gæta hagsmuna almennings
gagnvart öðrum þjóðum, en
hefur ekki leyfi til að láta reiði-
tilfinningu stjórna gerðum sin-
um.
I öðru lagi geta stjórnmála-
slit á engan hátt orðið okkur til
framdráttar i landhelgismál-
inu, þvert á móti vinna þau
gegn okkur, þar sem við miss-
um við það allt samband við
fjölmarga stuðningsmenn okk-
ar og vini i Bretlandi, en Bretar
hafa enga stuðningsmenn hér
til að missa, og i þriðja lagi er
haldlaust að segja, aö með
þessu séum við að sýna Bretum
alvöruna i málinu, vegna þess,
að Bretar vita,að allar slikar
aðgerðir bitna þyngst á okkur
sjállum, án þess að styrkja
okkur i deilunni.
5. Ef Islendingar ætla að visa
sendiherra Breta úr landi, án
þess að rjúfa við þá viðskipta-
tengsl, þá er rétt að menn hafi i
huga, að það verða brezk
stjórnvöld, ekki siður en is-
lenzk, sem ákveða, hversu
langt verður gengið. F'ramlerði
Breta á miðunum nú getur bent
til þess, að þeir vilji fá átyllu til
þess að rjúfa öll viðskipti við
okkur. Brezk stjórnvöld vita,að
þau geta á þann hátt valdiö
okkur stórfelldu tjóni, án þess
að hagsmunir þeirra skaðist
verulega.
I þvi sambandi vill V.l. vekja at-
hygli á eftirlarandi:
Meiri hluti landbúnaðarvéla er
brezkur, og rekstur þeirra háður
várahlutaþjónustu þeirra.
Ýmsar þýðingarmiklar rekstrar-
vörur sjávarútvegs og iðnaðar
koma Irá Bretlandi.
Stór hluti bifreiða landsmanna er
háður brezkri varahlutaþjónustu.
Kekstur flugfélaga okkar byggist
að nokkru leyti á flugi til brezkra
flugvalla og á þvi að flytja brezka
lerðamenn.
F’jölmargir islenzkir námsmenn
sækja menntun sina til Bretlands.
Miðstöð alþjóðlegra endurtrygg-
inga.sem við verðum að hafa að-
gang að, er i London.
Fjölmargir sjúklingar eru árlega
sendir til Bretlands til meðferðar
við alvarlegum sjúkdómum, sem
erfitt er að fá framkvæmda
annars staðar.
Ennlremur er rétt að hala í huga,
að Bretar, ef þeiT beita sér, hafa
mjög góða aðstöðu til þess að
gera okkur erfitt íyrir um nýjar
Kynning á
Ijóðum
ÍSLENZK-SÆNSKA félagift og
Norræna húsift efna til sænskrar
Ijóftakynningar i Norræna húsinu
laugardaginn 29. sept. kl. 16.00.
Sænska ljóðskáldið Jan
Mártensson les úr ljóðum sinum
og auk þess munu Steinunn
Jóhannesdóttir og Óskar Hall-
dórsson lesa ljóð eftir Tomas
Tranströmer og Göran Sonnevi i
islenzkri þýðingu Hannesar
Sigfússonar.
Jan Mártensson er 29 ára gam-
all, en hefur þegar sent frá sér
fjórar ljóðabækur: Dikter nu
(1968), Mellan oss (1969)
Nármare (1972) og Jag erövrar
vá'rlden tillsammans meft Karl
och bröderna Marx, sem út kom
fyrir um það bil hálfum mánuði.
FÍann hefur unnið sér sess sem
eitt helzta skáld yngstu
kynslóðarinnar i Sviþjóð. Ljóð
hans eru einföld og auðskilin, en
koma lesendum hans oft á óvart.
Hann hefur auk þess meiri kimni-
gáfu en titt er um skáld af hans
kynslóð.
Jan Mártensson er blaðamaður
við dagblaðið Arbetet i Málmey.
Hann skrifar einnig um
menningarmál i norræn timarit.
lántökur á alþjóðlegum peninga-
markaði, og getur hver maður,
sem vill, séð hverjar afleiðingar
slikt myndi hafa fyrir verklegar
framkvæmdir og gjaldeyrisstöðu
landsins.
Islendingar eiga að auka til
muna tengsl sin við brezkan al-
menning og kynna honum mál-
stað sinn. Þannig vinnum við að
sigri okkar i landhelgisdeilunni.
Einangrunarstefna getur aldrei
gagnað öðrum en þeim, sem hef-
ur vondan málstað.
Verzlunarráð íslands er þess
fullvist, að fullur sigur vinnst i
deilu okkar við Breta um 50 milna
landhelgina, og ráðið mun hér
eftir sem hingað til vinna eftir
mætti að þvi að svo verði sem
fyrst.
Verzlunarráð Islands vill að
lokum beina þeim tilmælum til
viðskiptaráðherra, að hann gæti
þess, að viðskiplahagsmunum
þjóðarinnar verði ekki fórnað að
ástæðulausu og engum til gagns,
með þvi að stjórnmálasambandi
við Breta sé slitið.
26. september 1973
Stjórn Verzlunarráðs íslands
Hjörtur Hjartarson, formaður.
Gunnar J. Friðriksson, form.
F.I.I. , Haukur Eggertsson,
Sverrir Norland, Albert Guð-
mundsson, Árni GestsSon, form.
F.t.S., Björgvin Schram, Othar
Ellingsen, Bergur G. Gislason,
Gunnar Snorrason, form. K.I.,
Davið Sch. Thorsteinsson, Gisli
V. Einarsson, Ólafur O. Johnson.
SJOTTA SKIPTA-
FUNDINUAA LOKIÐ
NEFND sú, sem skipuft var af
kennslumálaráðherra Danmerk-
ur til aft skipta hinum íslenzku
handritum i Árnasafni og Kon-
ungiega bókasafninu i Kaup-
mannhöfn, hélt sjötta fund sinn
dagana 20.-25. september 1973.
Fundurinn fór fram i Reykjavík,
og fundarstjóri var aft þessu sinni
dr. Jónas Kristjánsson prófessor.
Fundarmenn auk hans voru af
tslands hálfu dr. Magnús Már
Lárusson háskólarektor og vara-
maður hans Ólafur Halldórsson
cand. mag., sem jafnframt va'r
fundarritari, en af hálfu Dan-
merkur sátu fundinn dr. Chr.
Westergárd-Nielsen prófessor og
dr. Ole Widding orðabókarrit-
stjóri.
Hinu yfirgripsmikla starfi
nefndarinnar að tillögum um
skiptingu handritanna var haldið
áfram með sama hætti og áður,
og var á þessum fundi lokið að
mestu leyti að fjalla um handrit
konungasagna og tslendinga-
sagna.
Fyrirhugað er að halda næsta
fund nefndarinnar i Kaupmanna-
höfn i nóvember næstkomandi.
Hábær með fast fæði
og vinnu fyrir skólafólk
Svavar i Hábæ hefur tekið upp
það nýmæli i veitingahúsi sinu
Hábæ við Skólavörðustig að selja
ódýra rétti og fast fæði fyrir
skólafólk og starfshópa. Verður
þetta með svipuðu sniði og gert
var, er hann rak veitingastofuna
að Aðalstræti 12 á sinum tima, en
i Hábæ er nú svo til sama starfs-
fólkið og þar var.
Annað nýtt i þessu sambandi er
sú hugmynd, að reyna að útvega
skólafólki vinnu i nokkra tima á
dag til að létta þvi fæðiskaup.
Hefur þessi hugmynd þegar vakið
mikla athygli meðal skólafólks,
sem er févana og þarf að sjá sér
fyrir fæði og húsnæði, og margir
hafa sýnt þessu mikinn áhuga.
Verið er að gera miklar endur-
bætur á hitakerfinu i garðinum i
Hábæ, sem jafnan er vel sóttur.
Þá er verið að bæta við tækjum i
eldhús og gera fleiri breytingar.
Garðurinn i Hábæ er opinn frá
kl. 11.00 til 15.00 og frá 18.00 til
23.00 daglega. Þar geta menn
bæði keypt sér matarkort eða ein-
staka ódýrar máltiðir.
Að sögn Svavars hefur rekstur-
inn gengið vel þarna, en hann hef-
ur þó samt sótt um lóð undir nýtt
veitingahús, eða stað fyrir alla
fjölskylduna, eins og hann kallar
það. Flann sagðist hafa sérstakan
augastað á lób i Nauthólsvik, en
þetta væri enn i athugun.
1 sambandi við fasta fæðið og
vinnuna fyrir skólafólkið i Hábæ,
sagði Svavar, að þeir sem hefðu
áhuga á að reyna annað hvort eða
bæði, gætu leitað allra upplýsinga
hjá sér eða starfsfólki sinu i
Hábæ.
— klp —
Samkeppni í gerð
„Ijómandi" smórétta
SB-Reykjavík. „Alveg ljómandi”
er kjörorft samkeppni, sem fyrir-
tækift Smjörliki hf. hefur ákveftift
aft gangast fyrir. Verftur keppt
um beztu smárettina og veitt
fimm verftlaun. Hæstu verftlaun
eru kr. 40 þúsund. Skilyrfti fyrir
þátttöku eru: Aft öll efni i rétt-
ina fáist i vcrzlunum hérlendis,
aft Ljóma-smjörliki sé notaft i þá á
einhvern hátt, og aft réttirnir séu
fljótgerftir.
Með smáréttum er átt við ýmsa
rétti, sem þægilegt er að búa til
og nota utan venjulegra mat-
málstima. Þeir þurfa að vera til-
tölulega fljótir i framleiðslu, geta
verið bæði dýrir og ódýrir, og
auðvitaö verða þeir að vera
góðir.
Þátttaka i keppninni er öllum
heimil, konum og körlum, nema
þeim, sem hafa matargerð að at-
vinnu, starfandi húsmæðra-
kennurum, lærðum bökurum og
brytum. Uppskriftirnar þurfa að
naia borizt Smjörlíki hf. fyrir 16.
október næstkomandi, merktar
dulnefni, en keppnisreglur verða
nánar auglýstar i blöðunum á
næstunni.
Dómnefndina skipa sex manns,
og er Haukur Hjaltason mat-
reiðslumaður formaður hennar.
A fundi með fréttamönnum i
gær, þar sem samkeppnin var
kynnt, sögðust forráðamenn
Smjörlikis hf. vera spenntir að
sjá hlut karlmanna i sam-
keppninni, þar sem vitað væri, að
áhugi karlmanna á matreiðslu
færi mjög vaxandi og einkum
hefðu þeir gaman af að búa til
smárétti.
Sem kunnugt er, hefur Smjör-
liki hf. gefið út uppskriíta-
bæklinga á undanförnum árum,
og getur vel komið til mála að
gefa út smáréttabækling, ef svo
mikið berst af góðum uppskrift-
um, að þær fylli hann.
Sé einhver hinna fimm verð-
launahafa utan af landi, fær hann
greiddan ferðakostnað og uppi-
hald I Reykjavik, þvi verðlauna-
höfum verður boðið að vera
viðstaddir, þegar verðlaun verða
afhent þann 15. nóvember.
Ljómanum pakkaft I verksmiftju Smjörlikis hf.
(Timamynd Hóbert)