Tíminn - 14.10.1973, Blaðsíða 24

Tíminn - 14.10.1973, Blaðsíða 24
'nnvíiMNí' 2A: ELLEN DUURLOO: Geymt en ekki gleymt FYRSTIHLUTI Fyrsti kafli — Háriö á mér er eins og úr silki — eins og úr silki — eins og úr silki.... Bella brosti vift spegilmynd sinni, um leift og hún renndi hárburstanum letilega gegnum gljáandi og mjúkt hár sitt. Hrafn- svart sitt og mjúklega liftaft hár, er náfti henni i mittisstaft. Jú, þaft var mjúkt, liftaft, gljáandi, silki- hár, silkihár... Bella brosti aft nýju, lagfti frá sér hárburstann og strauk grönnum höndum sinum yfir hárift. Hárift, þaft var stolt hennar. Hún laut nær speglinum og starfti sem fastast á spegil- mynd sína, hnotubrún augun, löngu augnahárin og boga- dregnaraugabrúnirnar. Hún virti fyrir sér fagurlega formaft andlit sitt, nefift, Ivift bogift, og varirnar, fagurrauftar og mátulega þykkar. Hún lét þunnan morgun- sloppinn renna út af öxlum sér og virti gaumgæfilega fyrir sér hálsinn og axlir. — Jú — hún var hvit, á þvi lék enginn vafi. Heffti bara ekki mammy verift — þá... Dóra, móftir hennar, er réft lögum og lofum i eldhús- byggingunni, mammý sem fæddi hana i þennan heim, mammý sem greinilega sást aft var af kyn- stofni blökkumanna þrátt fyrir ljósan litarhátt, heffti mammý ekki verift, þá myndi enginn láta sér detta i hug, aö i æftum Bellu rynni blökkumannablóö. En þrátt fyrir þaft, aft það heffti þó nokkuft aft segja á þessari litlu eyju, þá myndi þaft ekki skipta neinu máli hinum megin hafsins, þangaft sem ferft Bellu var heitiö innan skamms. Enginn myndi láta sér til hugar koma, aft Bella heffti verift ambátt þar til fyrir nokkrum árum. Mammý haffti veriö þaft, allir höfftu verift þaft, frá hinum dekksta til hins hvitasta. Sumir þræluftu á plantekrunni, aftrir viö þjónustustörf. En sjálf var hún hvit, mjallahvit. I heimi hinna hvitu hinum megin hafsins myndi enginn láta sér detta i hug aft kalla negrastelpa á eftir henni. Hún var til dæmis hvitari en Donna Encarna. Donna Encarna var næstum mahónibrún — en hún kom frá Brasilíu, og spánskt blóft var hvitt blóö.... Kertaljósin fyrir framanávalan spegilinn bærftust afteins fyrir golunni, sem barst inn um opinn gluggann. Meft golunni barst einnig stór fluga. Hún flaug beint I kertaljósift. Bella lét höfuftift hvila I greipum sér og horföi á skordýrift sveima frá ljósi til ljóss þar til þaö féll niftur á boröift meft brennda vængi. Þaft lá á bakinu og gerfti nokkrar örvæntingar- fullar og árangurslitlar tilraunir til aft snúa sér. Þaft barðist um og veifaöi sviftnum löppunum út i loftift. Hún sat hreyfingarlaus i nokkrar sekúndur og virti fyrir sér örvæntingarfuila lifsbaráttu skordýrsins. Þaft var vonlaus barátta. Hún tók knipplingavasa- klút, sópafti kvikindinu niftur á gólfift og marfti þaö undir fæti sér. ,,Kjáni,” sagöi hún. „Kjáni” — en þaft gætti biturleika i röddinni. Meft golunni barst einnig ómur hljómlistar inn til hennar. Þaft var veizla hjá Jean Pierre, hann hélt oft veizlur. Beila hnyklafti brýrnar. Hún var ekki hrifin af veizluhöldum Jean Pierre. Hún gat ekki tekift þátt i þeim veizlu- höldum. Þaft birti þó fljótt yfir henni, af þvi aft þetta var kveftju- samsætib, kveftjusamsætift — og svo.... Já svo — svo skyldi hún fá upp- reisn,... Allir fallegu kjólarnir hennar... .allir skartgripirnir : Dýrft alls þessa skyldi fá aft njóta sin I stórum veizlum, innan um margmenni. Þetta yrfti ekki lengur langt undan til þess eins aft prýfta hana til heiðurs honum. Tilheifturs Jean Pierre. Hún opnaöi skúffu i snyrti- borftinu og tók fram skartgripa- skrin. Hún tók lykil úr annarri skúffu og opnafti skrinift. Augu hennar ljómuöu. Hringir, dýrindis hringir greyptir rúbinum og smarögftum. Hálsme- — armbönd. Og perlufestin! Hún tók perlufestina eftir aft hafa sett alla hina skartgripina i skrinið. Ljósrauftar perlurnar vörpuöu skini á hörund hennar, sem næstum töfrafti hana. Hún bæfti hatafti og elskafti þessar perlur. Þær voru þaft eina, sem — ef til.vill gæti komift upp um hana! Hún setti á sig festina. Hún fór mjög vel vift grannan háls hennar. En þrátt fyrir þaft.gátu þær vegna hins ljósbleika gljáa, sem á þeim var, einmitt komift upp um leyndarmál hennar og Jean Pierre. Leyndarmál sem þau yrðu að gæta einkar vel hinum megin hafsins. Hún elskaði perlufestina, sennilega það dýrmætasta af öllum skart- gripunum, en hún setti hana aldrei á sig, hún myndi aldrei nota hana. Þegar hún bar marg- lita skartgripina, var hún hvit — alveg hvit... 1 rauninni var það fáránlegt, að hún átti alla þessa dýrmætu skartgripi — hér á þessum staö. Hér var henni aldrei boðið i veizlu. Hún hafði aldrei dansað ásamt hinu fólkinu, i salnum sem sneri út að veröndinni! Henni var aldrei boðið til hinna plant- ekranna ásamt Jean Pierre.henni var aldrei boðið til rikisstjórans, dómarans eða læknisins. Hún bar skartgripina einungis i viöurvist Jean Pierre, og hafði látið sér þaft nægja. En þaft geröi hún ekki lengur. Hún skyldi svo sannarlega hefja sig upp yfir það, sem áður hafði verið. En af þvi gat ekki oröið hér á þessum stað. Allir blökkumennirnir höfðu veriö þrælar þar til fyrir nokkrum árum. Slöan bárust skilaboð frá Danmörku, að þeir væru ekki þrælar lengur. Það haföi alltaf verið mikið bil — auðvitað hafði alltaf verift stórt bil — milli hús- bænda og þræla. Nú höfftu allir haldift, aft þetta bil myndi hverfa. Hún mundi vel eftir þvi, þegar þeir höfftu drukkið sig fulla — allir negrarnir frá plantekrunni. Hún mundi einnig eftir kæti þjónustufólksins, það háffti beinlinis dansaö af glefti. Hversu kjánalegt haffti ekki allt þetta verift. Hversu kjánalegt haffti þaft ekki verift aft halda, aft kynþátta- bilift myndi hverfa af sjálfu sér, og sömuleiftis halda, aft þaft væri eitthvaft betra aft vera frjáls en þræll. Nú áttu allir blökkumenn aö fá laun.... Mammý sagfti þaft, afi sagfti þaft, Joe sagfti þaft. Allir sem höföu smá vitglóru undir hrokknu hárinu sögftu þaft: Þeir höfftu þaft miklu betra, þegar þeir voru þrælar. Þvi hvaftan áttu allir peningarnir aö koma til aft launa þetta fólk, sem áöur hafði verið launaö með húsaskjóli, fæði og einhverjum druslum utan um sig. Eins og á öllum öðrum plant- ekrum byggðist rekstur þessarar á þrælahaldi. Nú, nú, þetta með tekjur og útgjöld var ákaflega flókið, Bella skildi þaö ekki og nennti ekki að setja sig inn i það. Hún vissi það eitt, að negrarnir höfðu verift hamingjusamir i vitn- eskjunni um aft þeir væru frjálsir, og eftir nokkurra daga veizluhöld höfftu þeir tekift til vift þau störf, sem þeir höfðu áður. haft meö höndum. Nokkur timi leift. Sá timi, sem þaft tók skip aft sigla frá Danmörku og hingaft. Nokkrir herramenn stigu á land og kröfftust — þeir kröfftust i nafni rikisstjórnarinnar — aft fá aö lita á bókhald plantekrunnar. — Hvar er dálkurinn vinnulaun? spurftu þeir. Sá dálkur fyrirfannst ekki. Þaft var auftvitaö ólöglegt. Herra- mennirnir héldu siftan til ann- arrar eyju, og Jean Pierre haffti sagt viö sina „þræla”: Ég hef ekki efni á aö hafa ykkur alla, þift eruft frjálsir, og getift farift hvert á land sem þift viljift. Margir — sérstaklega ungu mennirnir — fóru. Þaft leift þó ekki á löngu þar til flestir voru komnir til baka. „Húsbóndi góftur”, sögftu þeir. Leyfftu okkur aft vera hér. Hvert ættum vift annars aft fara, enginn hefur not fyrir okkur. Þú segir aft vift séum frjálsir menn, og sem frjálsir menn viljum vift vinna fyrir þig þau störf, sem vift gegndum áftur”. Enn leift smátimi. 1526 Lárétt 1) Ungdómurinn.- 6) Visir,- 10) Bor,- 11) Titill.- 12) Ambáttarsölu,- 15) Litiö.- Lóftrétt 2) Grúa,- 3) Forskeyti,- 4) f’orföftur,- 5) Ekki þessir,- 7) Fæða,- 8) Stia,- 9) Kraftur,- 13) Viðkvæm,- 14) Sigað.- Ráðning á gátunor. 1525 Lárétt I) Aburð.- 6) trlandi.- 10) Sá.- II) Og,- 12) Ungling,- 15) Óðinn.- Lóðrétt 2) Bál,- 3) Rán,- 4) Visur,- 5) Sigga,- 7) Rán.- 8) Afl,- 9) Don,- 13) Goö.- 14) Inn.- li ii 11 f3 7ý i Ég veit ekki hvort ég á að vor- kenna piltinum... eða hata/. kaldrifjaðan morðingja. 1— ‘ ‘ / Kannske '\Z. leysir hann málið. Sunnudagur 14, október 8.00 Morgunandakt. Herra Sigurbjörn Einarsson biskup flytur ritningarorð og bæn. 8.10 Fréttir og veðuríregnir. 8.15 Létt morgunlög. Johann Strauss hljómsveitin i Vin og fleiri leika lög eftir Strauss og ýmsa aðra. 9.00 Fréttir. Utdráttur úr forustugreinum dagblað- anna. 9.15 Morguntónleikar. (10.10 Vefturfregnir) a. Svita nr. 1 i C-dúr eftir Bach. Kammer- hlómsveitin i Bath leikur., Yehudi Menuhin stj. b. Konsert fyrir gitar og hljómsveit eftir Rodrigo. John Williams og sinfóniu- hljómsveitin i Filadelfiu leika.Eugene Ormandy stj. c. „Litift næturljóft” (K 525) . eftir Mozart. Filharmóniu- sveitin i Berlin leikur, Her- bert von Karajan stj. d. Sinfónia nr. 7 i A-dúr op. 92 eftir Beethoven. Hljóm- sveitin Philharmonia leikur, Otto Klemperer stj. 11.00 Messa f Garðakirkju. hljóörituð s.l. sunnudag. Prestur: Séra Bragi Friðriksson. Organleikari: Þorvaldur Björnsson. 12.15 Dagskráin. Tónleikar. 12.25 Fréttir og vefturfregnir. Tilkynnipgar. Tónleikar. 13.15 Mér datt þaft I hug.Björn Bjarman spjallar vift hlustendur. 13.35 tslenzk einsöngsiög. Sigriftur Ella Magnúsdóttir syngur. 14.00 Meinsemdir og vanda- mál I nútimaþjóðfélagi. Hrafn Gunnlaugsson stjórnar yfirmáta alvar- legum umræftum i útvarps- sal. Þátttakendur: Filkand. Höskuldur H. Hermannsson framleiftni- og stöftlunar- fræftingurog dr. Friftleifur Barfti Leifsson deildarstjóri og nefndarformaöur. (Áður útv. i tvennu lagi 11. og 18. f.m.) 15.00 Miödegistónleikar: Frá tónlistarhátiö i Helsinki september s.l. Flytjendur: Sinfóniuhljómsveit finnska útvarpsins. Hljómsveitar- stjóri: Michael Tilson Thomas. Einleikari á selló: Pierre Fournier. a. Aallottaretop. lOleftir Jean Sibelius. b. Sellókonsert i D-dúr op. 101 Joseph Haydn. 15.40 Undankeppni heims- meistaramótsins i hand- knattleik. Island-ttalia. Jón Asgeirsson lýsir i Laugar- dalshöll. 16.15 Þjóðlagaþáttur. Kristin Olafsdóttir kynnir. 16.55 Veðurfregnir. Fréttir. 17.00 Barnatimi: Eirikur Stefánsson stjórnar. a. Hvaðer i pokanum? Eirikur og nokkur 12 ára börn flytja ýmislegt efni. b. Útvarps- saga barnanna: „Knatt- spyrnudrengurinn.” Höfundurinn, Þórir S. Guðbergsson, les (5). 18.00 Tónleikar. Til- kynningar. 18.30 Fréttir. 18.45 Veðurfregnir. < 18.55 Tilkynningar. 19.00 Veðurspá. Fréttaspegill. 19.50 islenzk tónlist.a. „Land- sýn,” hljómsveitarverk eftir Jón Leifs. Sinfóniu- hljómsveit Islands leikur, Bohdan Wodiczko stj. b. Konsert fyrir kammersveit eftir Jón Nordal. Sinfóniu- hljómsveit Islands leikur, Bohdan Wodiczko stj. 20.25 „Sjálfs er höndin hollust.”Dagskrá á 100 ára afmæli Halldóru Bjarna- dóttur. Lesnir kaflar úr minningabók hennar og ritgerðum siðustu ára. Hulda Á. Stefánsdóttir segir frá Halldóru i viðtali við Jónas Jónasson. 21.25 Kórsöngur: Unge Akademikers kor (Kór ungra háskólamanna) syngur á tónleikum i

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.