Tíminn - 08.02.1974, Blaðsíða 12

12
TÍMINN
Föstudagur 8. febrúar 1974.
Föstudagur 8. febrúar 1974.
TÍMINN
13
GLÆSILEGUR
FUNDUR
SUNN-
LENZKRA
BÆNDA
Séð yfir fundarsalinn
um ráð fram, en framtiðin höfð i
huga, þegar reist eru hús, sem
ugglaust má telja,að standa muni
i marga mannsaldra.
Gunnar ræddi einnig um við-
hald mannvirkja i sveitum og
gerðist þá all-harðorður. Sagði
hann það oft dragast furðulengi,
aö rifin væru gömul og hálfónýt
hús, þótt ný hefðu verið byggð i
þeirra stað. Þá taldi hann meiri
hirðusemi á vélum og hlöðum
æskilega, svo og að bættur yrði
frágangur á hliðum.
Að lokinni ræðu Gunnars bárust
honum margar fyrirspurnir um
gerð húsa, málningu og fyrir-
komulag ýmiss konar. öllum
þessum fyrirspurnum svaraði
Gunnar og komu þá fram mikils-
verðar og fróðlegar upplýsingar,
sem fundarmenn þökkuðu.
Þá fór fram afhending um-
gengnisverðlauna. Einar Þor-
steinsson ráðunautur afhenti
verðlaunin og hafði framsögu, en
hann er formaður nefndar þeirr-
ar, sem falið hafði verið að sjá um
þessa hluti. Einar taldi, að á
siðast liðnu ári hefðu orðið veru-
legar framfarir á þessu sviði á
svæði Búnaðarsambandsins.
Verölaunin hlutu þeir þrlr hrepp-
ar, sem taldir voru hafa sýnt
mesta framför i umgengni á
slðast liðnu ári, en þeir voru:
Austur-Landeyjar, Vestur-Eyja-
fjöll og Skeið.
Að öðru leyti verður ekki nánar
fjallað um þennan dagskrárlið
hér, þar sem um þau mál er f jall-
að I sérstöku viðtali við Einar
Þorsteinsson, og hreppanna
þriggja, sem verðlaunin hlutu,
hefur sérstaklega verið getið I
frétt hér I blaðinu áður.
Þá er að þvi komið að segja frá
dagskrárlið,sem nefndist Héraðið
fært i hátiðabúning á þjóðhátiðar-
árinu. Einar Þorsteinsson hafði
þar framsögu og var ræða hans
öflug hvatning til allra formanna
að vinna að þvi, hver i sinni sveit,
að stórt átak verði gert i þvi að
fegra bæi og umhverfi þeirra.
Lögð skyldi áherzla á að girða i
kringum ibúðarhús og skapa
þannig aðstöðu til þess að hafa
skrúð- eða matjurtagarða.
Margt fleira ræddi Einar og
lagði loks fram tillögu frá um-
gengnisnefnd. Tillagan var fyrst
og fremst hugsuð sem umræðu-
grundvöllur, enda var mjög mikið
um hana rætt,og var mikill hugur
i mönnum að gera nú stórt átak i
þessu efni.
Tilraunirnar á
Sámsstöðum.
— Félagsmál.
— Fundarsiit.
Næst er þess að geta, að Krist-
inn Jónsson tilraunastjóri flutti
mjög fróðlegt erindi um nýjustu
tilraunir i jarðrækt á Sámsstöð-
um. 1 máli hans kom meðal ann-
Nokkur hluti fundarmanna, sumir skrifa, aðrir hlusta.
Magnús Finnbogason, Lágafelli.
Fundarritarar voru tilnefndir
þeir Jón Kristinsson i Lambey og
Lárus Ag. Gislason, Miðhúsum.
Hinn fyrsti eiginlegra dag-
skrárliða var skýrsla um ræktun
og ræktunarframkvæmdir á ár-
inu 1973. Valur Þorvaldsson gerði
þvi máli skil, en jarðabótaskýrsl-
ur liggja nú allar fyrir og munu
þvi vafalaust verða sendar for-
mönnum innan skamms.
Kristján Bj. Jónsson ræddi
aðallega um girðingar, uppsetn-
ingu þeirra og úttekt. Um þau
mál urðu nokkrar umræður og
fyrirspurnir, meðal annars um
verðmismun á timbri og járni og
annaö, sem snertir gerð og efni
girðinga. Það kom fram, að nokk-
uð skorti á, að bændur fúaverðu
tréstaura, eins og nauðsynlegt er,
en um gerð og efni girðinga kváðu
þeir sig verða að fylgja gildandi
lögum og reglum um þá hluti.
Guðmundur Stefánsson naut-
griparæktarráðunautur talaði
aöallega um nautgriparæktina og
árangurinn, sem náðst hefur á þvi
sviði á siðast liðnu ári. Sýndi hann
fundarmönnum skrár yfir nyt-
hæstu kýr á svæði Búnaðarsam-
bands Suðurlands og enn fremur
mjög fróðlegan samanburð og
hliðstæðar tölur um nythæð kúa i
Noregi.
Annars þurfa íslenzkir bændur
ekki að leita alla leið til Noregs til
Mánudaginn 28. janúar siöast
liðinn var hinn áriegi formanna-
fundur búnaðarfélaga innan
Búnaðarsambands Suðurlands
haldinn i Félagsheimilinu
Gunnarshólma i Austur-Landeyj
um. Nær allir formenn búnaðar-
félaganna á svæðinu voru þar
saman komnir, allir ráðu-
nautarnir og auk þess gestir og
fyrirlesarar.
Fundur þessi hófst með borð-
haldi klukkan tólf á hádegi. Kaffi-
hlé var á milli klukkan 16 og 17, en
að fundi loknum gengu menn til
kvöldverðar. Veitingar voru hin-
ar ágætustu og voru sérstakar
þakkir færðar heimamönnum
fyrir höföinglegar móttökur og
fyrirgreiðslu alla. Og að loknum
kvöldveröi buðu Austur-Land-
eyingar öllum til kvöldfagnaðar.
Blaðamaður og ljósmyndari
Tlmans voru þarna staddir, þótt
ekki hefðu þeir tök á að sitja þar
allan timann. Til þess lágu gildar
ástæður, sem ef til vill verður.
drepið á siðar, en nú verður þess
freistað að gefa nokkra lýsingu á
þvi sem fram fór á þessari gagn-
merku samkomu.
þess að fá ærið fróðlegar tölur um
nythæð og afurðagetu mjólkur-
kúa. 1 Arsriti Búnaöarsambands
Suðurlands eru töflur úr skýrsl-
um nautgriparæktarfélaganna
árið 19.72 og eru þar teknar niður-
stöður frá 27 félögum. Þarna má
lesa, að munur á milli hæsta og
lægsta félagsins er 854 kg. á „árs-
kú”, en milli hæsta og lægsta bús-
ins er munurinn 2113 kg. (4734-
2621). A tuttugu kúa búi yrði þessi
munur 42.260 kg. eða hvorki
meira né minna en 1.111,438 kr. i
peningum.
„Hvað er milljón?” var einu
sinni haft eftir kunnum fjárafla-
manni I Reykjavik. Vist hefur ein
milljón Islenzkra króna ekki allt-
af verið jafnstór eining — að
verðgildi — en þó fer manni að
þykja hún nokkuð stór, þegar hún
táknar afurðamismun tveggja
búa jafnstórra, og þó hvorugt sér-
lega stórt á nútima mælikvarða.
Þrifnaður og aðrir
umgengnishættir
Einn ræðumanna á formanna-
fundinum i Gunnarshólma var
Gunnar Jónasson, forstöðumaður
Byggingarstofnunar land-
búnaðarins.
Gunnar taldi meöal annars, að
menn gæfu sér ekki nægan tima
til þess að velja nýjum bygging-
um stað. En það vita jú allir, að
miklu skiptir aö þar sé ekki rasað
Margs er að gæta
Formaður Búnaðarsambands-
ins, Stefán Jasonarson I Vorsabæ,
setti fundinn með stuttri ræðu.
Nefndi hann sem fundarstjóra þá
Erlend Arnason, Skiðbakka og
ars fram, að'kölkun túna hefði
ekki skilaö aukinni uppskeru.
Þjöppun á ræktuðu landi hafði
minnkað uppskeruna um allt að
þrjátiu og þrefn hundraðshlutum,
og beitartilraunir á ræktað land
um vetur og vor sýndu, að bú-
peningur tekur til sin allt að
fjörutiu og einum hundraðshluta
uppskerunnar. — Einnig ræddi
Kristinn um nytsemi og ræktun
mismunandi tegunda grænfóðurs.
Að loknu erindi Kristins urðu
miklar umræður, þar sem margt
fróðlegt kom fram, meðal annars
um reynslu bænda af notkun
brennisteins i kartöflugarða.
Einnig komu fram fyrirspurnir,
sem Kristinn svaraði vel og
greiölega.
Loks er að nefna málaflokk,
sem kalla mætti félagsmálaþætti.
Þau mál reifaði Hjalti Gestsson.
Fundarmenn fengu i hendur Árs-
rit Búnaðarsambandsins fyrir ár-
ið 1972 og skyldu formenn sjá um
dreifingú ritsins, hver á sinum
stað. Hjalti ræddi dálitið um
framkomna tillögu um bænda-
klúbba á svæðinu, svo og funda-
höld. Þá sýndi hann fundarmönn-
um skýrslu um árangur fjár-
ræktarfélaganna. Rætt var um
áhrif sæðinga á vaxtarlag og
vænleika lamba, og varlögð á það
áherzla, að nú þyrfti enn sem fyrr
að keppa að frjósemi ánna, frem-
ur en þunga einlembinga.
Að þessu loknu sleit formaður
Búnaðarsambandsins, Stefán
Jasonarson I Vorsabæ, fundinum
og þakkaði mönnum góða fundar-
sókn.
Landeyjar kvaddar
Hér að framan hefur verið
reynt að geta hins helzta, sem
fram fór á formannafundi
Búnaöarsambands Suðurlands
28„janúar siðast liðinn. Vel getur
verið að eitthvað hafi skotizt
framhjá aðvifandi ferðamanni,
sem lika er ókunnugur aðstæðum
og þeim mönnum, sem þarna
komu við sögu. En sé einhvers
ógetið, þá stafar það af ógáti en
ekki virðingarleysi, þvi að vissu-
lega var allt.sem þarna fór fram,
fullrar athygli vert.
Þá ber og þess að geta, að frá-
sögnin um afurðir mjólkurkúa er
að mestu tekin orðrétt úr Ársriti
Búnaðarsambands Suðurlands.
„Hvað er milljón”, og næstu linur
þar á eftir, er þó að sjálfsögðu
ekki tekið úr ritinu, heldur er
þetta innskot blaðamannsins,
(sem sjálfur er gamall sveita-
maöur). — Þetta er tekið fram til
þess að firra þá, sem saklausir
eru,ábyrgðá annarra syndum. —
Það var satt að segja allt annað
en gaman að þurfa að yfirgefa
Gunnarshólma, áður en sjálf
kvöldvakan byrjaði. En við þurft-
um að komast heim um kvöldið,
og nú var löngu komið svarta-
myrkur og óneitanlega hávetur,
þótt ágætt veður væri austur i
Landeyjum. Varúð okkar reynd-
ist ekki heldur ástæðulaus, þvi
undir Ingólfsfjalli var háarenn-
ingur og drjúgt skrið I austan-
verðri Hellisheiði, og flughálka.
Það var gott að þurfa ekki að fara
gamla Kambaveginn, heldur nýj-
an veg og ágætan, margfaldan að
breidd, með öryggisgrind á nauö-
synlegum stöðum.
Vist hefði verið gaman að vera
á kvöldvökunni. Við vissum, að
þar átti meðal annars að leika og
að einn leikendanna var ungur
bóndi i Austur-Landeyjum, sem
við höfðum sótt heim og tekið tali
fyrr um kvöldið. En einhvers
staðar urðum við að setja ferð
okkar takmörk.
Ánægjulegur
viðburður
Sumum þykja það kannski ekki
miklar fréttir, þótt forystumenn
bændasamtaka komi saman til
fundahalds innan sins héraðs. En
þegar það gerist með slikri reisn
og myndarskap sem hér, þá verð-
ur það hinn ánægjulegasti við-
burður og frásagnarverður um
leið.
Það getur vel verið að fleiri
bændasamtök en Búnaðarsam-
band Suðurlands hafi skipulagt
almennt átak til fegrunar og
snyrtingar sveitabæja og um-
hverfis þeirra i tilefni af ellefu
hundruð ára byggð i landinu, —
það getur vel verið, og ef svo er,
er það vissulega vel farið. Fram-
tak sunnlenzkra bænda verður þó
ekki siður lofsvert fyrir það, og
væri óskandi að sem flestir lands-
menn tækju það sér til fyrir-
myndar.
Siðan er ekki annað eftir en að
þakka Austur-Landeyingum frá-
bærlega góðar viðtökur. Fátt er
bæjabúum hollara en að koma út i
sveit, anda þar að sér hreinu lofti
og skipta orðum við fólk, sem hef-
ur jörð til að ganga á — i fleiri en
einum skilningi.
Auðvitað kosta slikar ferðir
nokkurt fé og fyrirhöfn, en þær
eiga lika að geta orðið öllum, sem
hlut eiga að máli, til góðs, sé rétt
á haldið. —'VS.
Frdsögn: Valgeir Sigurðsson
Myndir: Gunnar V. Andrésson
Fundarmenn fylgjast af athygli með því,sem fram fer
V iÆÉk,
L /^k ■K
Helgi Tryggvason að starfi með nemendum sinum.
Tímamyndir Gunnar.
Þau binda inn bæk-
ur í tómstundunum
Stöðugt færist í vöxt, að
fólk læri bókband og iðki
það sem tómstundastarf
sér til gagns og ánægju.
Það er dýrt að láta binda
inn bækur, enda margt
handtakið við það verk, og
auk þess hafa bókbindarar
nóg að starf a, svo stundum
getur verið erfitt að fá
bækur bundnar, þótt
greiðsla sé á reiðum hönd-
um. Bókamenn bregða því
margir hverjir á það ráð að
læra bókband og verða
þannig færir um að hjálpa
sér sjálfir. Þess eru jafn-
vel dæmi, að karlmenn,
sem safna bókum, eru svo
vel kvæntir, að konurnar
bregða sér á namskeið til
að geta bundið bækurnar
fyrir mennina sína. Þeir
gæta þá kannski barnanna
„fyrir þær" á meðan eða
elda „fyrir þær" matinn.
í Myndlista og handiöaskólan-
um i Reykjavik hafa verið fjórir
hópar i bókbandsnámi i vetur, og
nú i janúar var fimmta hópnum
bætt við vegna mikillar
aðstóknar. 1 Kópavogi stendur
einnig yfir námskeið i bókbandi,
og e.t. v. á fleiri stöðum.
Að sögn Helga Tryggvasonar,
er kennir bókband i Myndlista og
handiðskólanum, geta tólf komizt
að i einu við bókbandsnámið. Það
eru þó fleiri en sextiu manns, sem
stunda bókbandsnám i skólanum
nú, þvi algengt er, að nemendur,
sem nokkuð eru komnir áleiðis i
náminu, skipti með sér nám-
skeiði, þ.e. komi einu sinni i viku
en ekki tvisvar, eins og raunveru-
lega er miðað við.
Fólk á öllum aldri fæst við að
læra bókband. 1 fyrra voru t.d.
nemendur Helga á aldrinum
þrettán til 71 árs. Margar hús-
freyjur sækja bókbandsnám-
skeiðin. Mest er þetta fólk, sem er
að binda bækur fyrir sjálft sig.
Talsvert er um bókamenn og kon-
ur þeirra. Stundum koma hjónin
bæði. En stundum senda
bændurnir eiginkonurnar. Yfir-
leitt er þetta fólk, sem á mikið af
bókum, en ýmist hefur ekki efni á
að láta binda þær inn eða fær það
ekki gert.
Bókbandsnámskeiðin i Mynd-
listaskölanum eru tvisvar i viku,
tvær klst. i senn, og standa frá 1.
okt. til 20. jan. og frá 21. jan. til
aprilloka. Þeir, sem bókbandið
liggur vel fyrir, eru oft orðnir
góðir bókbindarar eftir veturinn,
þ.e. tvö námskeið. Sumir sækja
þó námskeiðin árum saman til að
halda sér við efnið. Og eins hafa
gamlir nemendur fengið að gripa
i skurðarhnifa i skólanum.
Borgarfell við Skólavörðustig
selur áhugafólki bókbandstæki og
efni. Þar var okkur sagt, að það
minsta.sem hægt væri að komast
af með af tækjum til bókbands.
kostaði um 3000 kr., og er þá
miðað við að fólk komist i
skurðarhnifa annars staðar.
Nauðsynleg tæki ásamt nokkru af
efni kostar um 6000 kr., einnig án
skurðarhnifa. Mikið af bókbands-
efni og tækjum er lágtollað, sumt
er tollfritt en annað með 100%
tolli.
1 Borgarfelli var okkur enn
ennfremur sagt, að eftirspurn
eftir þessum vörum væri alltaf að
aukast, og ættu starfsmenn fullt i
fangi með að hafa alltaf nóg
á boðstólum. Efni fæst keypt i
litlu magnis, svo sem ein og ein
pappirs- og pappaörk. — Svo
virðist sem það sé einkum roskið
fólk og aldrað, og svo aftur ung-
lingar, sem leggja stund á
Framhald á bls. 23
Frá bókbahdsnámskeiði i Myndlista- og handiðaskólanum.