Tíminn - 29.06.1974, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
Laugardagur 29. jiini 1974,
LARA Lárusdóttir er ein
þeirra mörgu kjósenda i
Reykjavik, sem hafa
skipt um skoðun i þjóð-
málum, eftir þriggja ára
valdasetu rikisstjórnar
Ólafs Jóhannessonar.
Hér fyrr á tímum
greiddi hún Sjálfstæðis-
flokknum atkvæði sitt,
en ætlar i kosningunum
á sunnudaginniað styðja
Framsóknarflokkinn
VI6 Tlmamenn litum inn á
heimili hennar fyrir stuttu og
byrjuBum á þvl að spyrja hana,
hvers vegna viðhorf hennar heföu
breytzt.
— Allt I kringum mig tala verk
mlverandi stjórnar, segir Lára.
Stjórnin hefur unnið þjóöinni
geysilega mikiö gagn á kjörtima-
bilinu, og nú er gullöld miðað við
,,viðreisnar”-árin. Það leynir sér
ekki, að þjóðin býr nú við betri
llfsafkomu heldur en hún hefur
áður búið við.
Fyrst þjóðin var svo lánssöm
að fá þessa menn við stjórn-
völdin, má hún fyrir enga muni
sleppa af þeim takinu.
Breytingin I þjóðfélaginu er
mjög mikil. Við þurfum ekki aö
fara mjög langt aftur I tlmann til
að finna dæmi um flótta frá
Islandi, vegna atvinnuleysis. Nú
ber hins vegar svo við, að atvinna
er mikil, og það getum við
þakkaö núverandi stjórn, sem
hugsar um hag allra lands-
manna, en ekki ejnhverra
ákveöinna stétta.
Þá hefur á valdatlma rlkis-
stjórnar Olafs Jóhannessonar
tekizt að snúa við flóttanum úr
dreifbýlinu, og flestir staðir út á
landi eru I mikilli uppbyggingu,
— þar sem áður rikti eymd og
framtaksleysi.
— Þú hefur sérstaka trú á
Framsóknarmönnum til að halda
áfram að vera leiðandi afl I þjóð-
málum.
—- Já, það er rétt. Mér finnst
eðlilega erfitt að gera upp á milli
þessara ágætismanna, en þó vil
ég nefna, að ég tel Ólaf Jóhannes-
son forsætisráðherra mestan
stjórnvitring, sem þjóðin á nú.
Hánn er einlægur og heilbrigður I
hugsun.
Þá get ég ekki látið hjá liöa
að nefna Einar Ágústsson, sem
hefur haldið mjög vel á þeim
málum, sem honum hafa verið
falin, og gert þaö á öfgalausan
hátt. Það er maður, sem þjóðin
má treysta.
— Svo þú ert bjartsýn á kosn-
ingadaginn?
— Já, ég trúi ekki öðru, en að
þjóðin gefi þessum mönnum
tækifæri til aö halda áfram þeirri
uppbyggingu, sem þeir hafa
byrjað á.
Sonur Láru, Valdimar Einars-
son að nafni, var staddur aö
heimili móöur sinnar þennan dag,
Lára Lárusdóttir
sem við Tlmamenn litum þar inn.
Valdimar er deildarstjóri hjá
Kaupfélagi Þingeyinga á Húsa-
vlk, og þvl þótti okkur tilhlýðilegt
að ræða stundarkorn við hann
— Er þér eins farið og móður
þinni, að eftir þriggja ára valda-
setu ríkisstjórnar ólafs
Jóhannessonar hafa stjórnmála-
viöhorf þln breytzt?
— Já, ég verð að játa, að ég
greiddi Sjálfstæðisflokknum at-
kvæöi mitt I mörg ár. Hins vegar
hef ég ákveðið aö greiða Fram-
sóknarflokknum atkvæði mitt á
sunnudaginn, vegna þess að ég tel
Framsóknarflokkinn hafa unnið
giftusamlega á kjörtlmabilinu.
— Hverjar eru helztu
breytingarnar á Húsavík I tlð
rlkisstjórnar ólafs Jóhannes-
sonar?
— Það hefur raunar allt breytzt
meira og minna. Atvinnumálin
hafa tekið algjörum stakka-
skiptum, og það vantar alltaf
vinnuafl. Mikið af fólki hefur
flutzt til Húsavikur á slðustu
r
Valdimar Einarsson
árum, og til marks um upp-
byggingu Húsavikur má nefna, að
um 30 ibúðarhús voru þar I
byggingu á sl.l. ári.
Þá hefur bátaflotinn aukizt og
Húsvlkingar eru bjartsýnir þessa
dagana 'og ánægðir með gerðir
rikisstjórnarinnar Mikil gróska
er I öllu bæjarfélaginu, og t.d. eru
félagsmálin á hraðri uppleið.
— A Húsavik er eina frystihúsiö
á landinu, sem hefur borgað sjó-
mönnum bónus, og það sýnir, að
það er hægt að reka frystihús
núna, ef vel er haldiöá málunum.
Að lokum sagði Valdimar:
— Ég vil nota þetta tækifæri til
að hvetja alþa landsmenn til að
standa vörð um þau lífsgæði, sem
þjóðin býr við nú, með þvl að
stuðla að glæstum- sigri Fram-
sóknarflokksins I kosningunum á
sunnudag. Það getur ekki fariö
framhjá neinum, þær ánægjulegu
breytingar, sem orðið hafa á
landinu I stjórnartlö rlkisstjórnar
Ólafs Jóhannessonar, geta ekki
farið framhjá neinum. —Gsal—
Sigurður Gizurarson:
Hverjum varð einurðarfátt um
landhelgismálin?
Nú eru slðustu kornin aö
.saldrast úrtlmaglasi þvi, sem
fyllt var með þingrofinu á vor-
dögum. Alþingiskosningar
standa fyrir dyrum. Og ekki
verður annað sagt en, að fjöl-
miölar flokkanna leggi sig alla
fram um að telja alþýðu
manna trú um, hvaö sé satt I
hverju þjóðmáli og um hvað
eigi að kjósa á sunnudaginn
kemur.
Ég er I hópi þeirra, sem ekki
vilja láta segja sér um, hvaö
eigi að kjósa. Að minni ætlan
eru þaö verk rikisstjórnarinn-
ar, sem eiga að ráða úrslitum
um, hvernig atkvæði mitt á aö
falla.
Dag eftir dag lesum við
Morgunblaöið um ógæfu og
meiri ógæfu mitt I góðærinu og
hagsældinni. Þetta heföi það
blaö kallað móðuharöindabar-
lóm fyrir tlu árum. En um
kjör fólks og efnalegt gengi
þjóðarinnar i dag þurfum viö
ekki aö fletta gömlum Morg-
unblööum.
Aftur á móti til glöggvunar
um, hvað Sjálfstæðisflokkur-
inn hefði gert I ýmsum mál-
um, ef hann hefði setiö I rlkis-
stjórn áfram eftir kosningar
1971, kann aö vera afar fróð-
legt og gagnlegt að skoða yfir-
lýsingar forkólfa þess flokks
vorið 1971. Þess vegna lagöi ég
leiö mlna upp á Landsbóka-
safn og fékk þar lánuð nokkur
gömul Morgunblöð. Og eftir
stutta lesningu var ég ekki frá
þvl, að vinstri flokkarnir ættu
að ljósprenta þessi blöð og
dreifa Ihús fyrir kosningarnar
nú.
1 greinum slnum nú fyrir
kosningarfjallaþau umJóhann
Hafstein aðallega um ógæfu
og meiri ógæfu og svo drott-
insdóm. Þau orð eru ekki til að
taka of hátiölega, en hinn 2.
aprll sagði sami maður, sem
þá var forsætisráðherra, um
landhelgismálið:
, ,St jórnarandstæðingar
vilja I sinni tillögu lýsa yfir nú
þegar, að við munum færa út
landhelgina i 50 sjómllur 1.
september 1972. Við viljum á
þessu stigi málsins ekki binda
okkur við þessi mörk, þau
kynnu að geta orðið vlðtækari,
eins og ég hefi áður vikið að. 1
ööru lagi er að ófyrirsynju að
taka að þessu leyti ákvörðun
nú. Viö erum að hefja viðræð-
ur við aðrar þjóðir samkvæmt
okkar eigin tillögu á þingi
Sameinuöu þjóðanna um það,
hvaö rétt sé og eðlilegt I slík-
um efnum og alveg sérstak-
lega meö hliðsjón af afstöðu
strandrlkis eins og Islands,
sem hefur slna sérstöðu: út-
hafseyja, er hvllir á stöpli,
landgrunninu, sem er mjög
skýrt afmarkað, áður en út-
hafið eða úthafsdýpið tekur
við. Að vísu þurfum við að
mæla og rannsaka landgrunn-
ið nánar, en þaö getum viö
hæglega gert á skömmum
tíma. 1 þvi sem ég hefi sagt,
felst ekki, að ekki kynni að
vera ráölegt að færa út land-
helgina, áður en hafréttarráð-
stefnan 1973 kemur saman, en
það yrði þá siöari tlma á-
kvörðun, byggð á frekari at-
hugun málsins af okkar hálfu
og jafnframt á meiri kunnug-
leika á afstöðu annarra þjóða,
— en við Islendingar erum
ekki einir I heiminum. Ég tel
þaö einfaldlega siðaðra
manna hátt og gætinna aö
hafna ekki möguleikum til
þess að kyna sér afstöðu ann-
Jóhann Hafstein. — Ariö 1971
var hann mótfallinn útfærslu
landhelginnar I 50 milur. Þá
vildi hann ekki ganga lengra
en að athuga máliö. Nú þykist
hann vilja 200 mllna land-
helgi!
arra þjóða og undirbúa sinar
eigin rannsóknir og athuganir
I svo veigamiklu máli vand-
lega.”
Grein Jóhanns Hafsteins er
heilslðugrein og vlsa ég öllum,
sem I raun og veru vilja kynna
sér málin, áður en þeir kjósa á
sunnudaginn kemur, að lesa
hana alla. En eins og I tilvitn-
uðum orðum kemur fram,
haföi Viðreisnarstjórnin auk
þess að láta útlendingum ein-
um eftir veiðar I djúpmiðum
meö þvl að láta togaraflotann
grotna niður, gersamJega
vanrækt að undirbúa á nokk-
urn hátt frekari útfærslu land-
helginnar. Engar rannsóknir
eða athuganir höfðu farið
fram frá 1961 til 1971. Ekkert
hafði veriö gert. Og þess
vegna m.a. leggur Jóhann
Hafstein 2. april 1971 svo
mikla áherzlu á, að athuga
þurfi málið: Athuga hvað aðr-
ar þjóðir hafi um útfærslu að
segja o.s.frv. En aðalástæðan
fyrir aðgerðaleysinu og neitun
Jóhann að ákveða útfærslu
var sú, að þessir menn, að-
standendur Viðreisnarstjórn-
arinnar, töldu sig vera bundna
af landhelgissamningunum
frá 1961 og treystu sér þvi ekki
til að færa út. Þess vegna á-
skildu þeir sér rétt til að færa
út, þegar þeim sýndist, og llk-
lega ekki fyrir hafréttarráð-
stefnu Sameinuöu þjóðanna,
er þeir töldu hef jast 1973.
Framsóknarflokkurinn tók
hins vegar afdráttarlausa af-
stöðu I málinu og i samræmi
viö þá stefnu var landhelgin
færð út 1. sept. 1972. Enga
landhelgi væri enn búiö aö
færa út, ef Viðreisnarflokk-
arnir færu enn með völd. Þeir
töldu sig bundna af landhelg-
issamningum 1961, sem þeir
sjálfir höfðu staðið að. Flokk-
ar vinstri stjórnarinnar höfðu
ekki slíka byrði á sinum herð-
um.
Gunnar Thoroddsen for-
maður þingflokks Sjálfstæðis-
flokksins hefur hvað eftir ann-
aö lýst þvi yfir, að við séum
„lögfræðilega” bundnir af
Haagdóminum. Nú fyrir
stuttu sagði hann þó, að sú
spurning, hvort okkur verði
gert skylt að minnka land-
helgina úr 50 sjómilum niður i
12, sé úrelt orðin. Kunnugt
hefur þó verið gert, að Haag-
dómstóllinn ætlar að kveða
upp dóm I því efni um miðjan
næsta mánuð. Kannski verður
Gunnar um miðjan næsta
mánuð oröinn dómsmálaráð-
herra eöa jafnvel eitthvað
meira. Það verður þá ákaf-
lega fróðlegt að fylgjast með,
ef rætist, hvernig Gunnar og
Geir fara að þvi að framfylgja
Haagdóminum — um leið og
þeir framkvæma stóru orðin
um 200 sjómilur.
Rök Sjálfstæðisflokksin I
landhelgismálinu er vissulega
táknræn. Hann hælist um 200
sjómílur, en talsmenn hans
telja okkur bundna af dómi,
sem kann að dæma okkur 12
sjómílur eftir hálfan mánuð.
Það er ábyrgðarhluti að kjósa
sllka menn til landsstjórnar.
Minnumst þess á sunnudaginn
kemur.