Tíminn - 28.01.1975, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
Þriöjudagur 28. janúar 1975,
At
Gömul skilvinda í notkun, þaö er fariö ööruvisi aö þessu nú!
Þannig voru kaupstaöarferöirnar I gamla daga.
Ljósm.Vigfús Sigurgeirsson.
„í DAGSINS ÖNN” nefnist ný is-
lenzk kvikmynd, sem frumsýnd
veröur um næstu áramót Fjallar
myndin um isienzka þjóöhætti og
vinnubrögö frá liönum timum.
Þrjú eintök voru gerö af mynd-
inni, og veröa þau frumsýnd á
þremur stööum samtfmis, á Sel-
fossi, Akureyri og I Reykjavik.
Þótt myndin hafi veriö tekin á
Suöurlandi, er ætlunin aö hún sýni
vinnubrögö á öllu landinu frá
liönum timum, en sé ekki bundin
viö neinn vissan landshluta.
Eins og kunnugt er, hefur orðið
gjörbreyting og bylting i islenzk-
um atvinnuvegum á undanförn-
um árum og áratugum. Á miðjum
fjóröa tug aldarinnar var bylting-
in hvað hröðust, og þá voru hand-
verkfæri lögð til hliðar
Þá var farið að ræöa það á
Suöurlandi að festa gömlu góðu
vinnubrögðin á filmu og geyma til
framtiðarinnar. Það mun hafa
verið á héraðsþingi Skarphéðins,
sem haldið var i janúar árið 1956,
að farið var að ræða um þetta
fyrir alvöru og var þá kosin
þriggja manna nefnd til þess að
undirbúa málið og vinna að fram-
gangi þess. Þessa nefnd skipuðu
Ólafur Guðmundsson i Hellna-
túni, Jóhannes Sigmundsson i
Syðri-Langholti og Stefán Jason-
arson I Vorsabæ.
Nefndin boðaði svo til fundar
með fulltrúum frá ýmsum félags-
samtökum i Arnes- og Rangár-
vallasýslum, sem til greina
kæmu, að styddu þetta fyrirtæki.
Fundurinn var haldinn 11.
nóvember 1956.
Það voru félagasamtök,
sem tjáðu sig fús að styðja að
þessu og lofuðu fjárhagsstuðn-
ingi, eftir þvi sem tök voru á, en
það voru ekki digrir sjóðir hjá
þessum félögum öllum, en áhugi
mikill á að þetta yrði gert.
Undirbúningsnefndin hélt svo
fund siðar með fulltrúum þeirra
félaga, sem höfðu lofað að styðja
málið fjárhagslega. og sá var
haldinn á Selfossi 19. júni 1957. Þá
komst þetta allt I gang og siöan
hefur þetta verið að smáþróast,
eftir þvi sem fjárhagur hefur
leyft, og áhuginn hefur þokað
málinu áfram, þótt hálfgerð fjár-
hagskreppa hafi verið.
Reynt var að taka upp þau
vinnubrögö, sem voru ekki horfin,
og leitazt við að fara eins langt
aftur I timann og hægt var, þvi að
þá, og raunar enn, er fólk i starfi,
sem kann þessi vinnubrögð. Naut
þar aðstoðar góðra manna.
Strax I upphafi var leitað til
Vigfúsar Sigurgeirssonar kvik-
myndatökumanns, að hann tæki
myndina. Myndin er i litum og
aðstoðaði Gunnar, sonur Vigfús-
ar, við tökuna og hefur verið góö-
ur haukur i horni við framkvæmd
verksins.
Fljótlega var gerð áætlun um
það, hvað helzt ætti að leggja
áherzlu á. Þáttur var gerður um
ullarvinnuna og annar þáttur um
mjólkurmatargerð frá upphafi,
og svo hvernig handverkfæri voru
notuð svo sem trog og byttur og
bullustrokkar. Þessu var svo
fylgt fram eftir þróunarskeiðinu,
og endar I Mjólkurbúi Flóa-
manna.
Þá var gerður þáttur um hey-
skap að fornu og nýju, ferðalög
með ýmsum farartækjum, ýmis
heimilisstörf, ræktunarstörf,
túnavinna, eldiviðaröflun, vega-
gerð, smaíamennsku og ýmislegt
fleira.
Dr. Haraldur Matthiasson,
menntaskólakennari á Laugar-
vatni, og Þórður Tómasson, safn-
vörður i Skógum, hafa frá upphafi
verið ráðunautar við myndatök-
una og séð um sviðsetningu og út-
búnað og tækjabúnað, sem til
þess þurfti. Þeir hafa einnig sam-
ið texta og unnið að þessu, ásamt
þeim feðgum, Vigfúsi og Gunnari.
Kvikmyndagerðin hófst um
1959, og á næstu árum fór meg-
inhluti kvikmyndatökunnar fram.
Þetta gekk mjög seint á timabili,
en svo var farið inn á það svið, að
sýna það, sem komið var, eða
hluta af þvi, forráðamönnum
ýmissa félagasamtaka I Reykja-
vlk. Virtist þetta falla þeim vel I