Atuagagdliutit - 01.07.1951, Blaðsíða 20

101
A T U A G A G D L I U T I T
ur. 13—18
nermingne ajornakusortorsiutigissartagait ersser-
slniardlugit oKatåsavara naitsumik navsuiardlu-
go Danmarkime liunap ilåne (amtime) tuberku-
losimut akiuiniarnerup såkugissaisa ilånguinik,
kalåtdlit nunane pissutsinut nalerKiutdlugit.
uvdlut tamaisa tuberkulosimik akiuiniarner-
me akissugssauvfigisimavara nunap ilå avangna-
mut kujåmutdlo kangimut kimutdlo 70 km inor-
dlugit angissuscKartoK, suj ulerssomeKarsinau-
vordlo igdloKarfingmit nunaKarférKamut unga-
singnerpåmut 40 km inordlugit ungasissuseKar-
tumit; nunavdle ila tåuna 140,000-nilc inoKarpoK.
kalåtdlit nunåta såva nunauvoK igdlua-tu-
ngåinånut 1800 km migss. angissuscKartoK inung-
migutdlo 20,000 sivnitsiåinarsimavdlugit. angat-
dlataussartut ikigtuinåuput, taimaingmatdlo na-
korsat nunavdlo inuisa atåssuteKarnigssåt ajor-
nakusorneruvoK. tamåitoK isumaliorpunga na-
korsat 12—14-ussut kalåtdlit nunåta såvanitut nu-
nap inuinik suleKatigingningnigssåt ajornangine-
riisassoK, tåssa inuit atausiåkåt „inugpagssuit
akornånut periarféruneKarsinåungingmata“.
nåpautip tunitdlangnartup siåmåusimåssu-
sia akiorniåsagåine pissariaKarpoK ilisimåsavdlu-
go kina taima itumik nåpauteKartoK. taimaing-
mat kikut tamarmik kajumigsårneKarniariaru-
nik misigssortitariaKarput.
Danmarkime månåkut bilerssuit sisamat ta-
magingne angalaorput røntgenimik puangnut
Kinguartautinilc såkuteKardlutik. måne kalåtdlit
nunane nåparsimavingne røntgenimik misig-
ssuissariaKartarpoK, nåpautivdlo malungnautai-
nik peKarneK pivdlugo pissariaKalerångat nakor-
sat ukioK kaujatdlagdlugo kalålerpålugssuit mi-
sigssortarpait, sordlume åma Kavsérpagssuarne
avKutigssaKalerångat perKigsut kajumigsårne-
Kartartut røntgenimik misigssortikiartorKUV-
dlugit.
puagtigut tuberkuloseKaraluardlune perKig-
dluinartutut misigissoKarsinaussarpoK, taimaing-
mat misigssuiumassoKarångat akuerissaria-
KarpoK taimanikorpiaK iluarivdluångikaluaråi-
nilunit. tuberkulosiligpagssuit pigssarsiviuvdluar-
tumik nakorsarneKarsinåuput nåpauteKamere
påsiårneKarsimagunik, nåpauteKartordlo nåpåu-
minit ajoKusivingneKarérsimångigpat.
malungnarsisagpatdlo puait ajoKuteKartut
pitsauginarpoK inup tåussuma tamåna ilisimagu-
niuk, tåssame taimanikut nakorsartineK jiissa-
riaKasångikaluarpatdlunit nåpaut sualugtikiar-
tortinavérsårneKarsinauvoK, nåpauteKartuvdlo
sianigisinåusavå avdlat tunitdlagtinginigssåt.
kingugdleK tåuna pissariaKavigsoK påsine-
KarsimavoK, Kavsérpagssuime tunitdlagtitarmata
nåpauteKartup påsingikatdlartitdlugo nåpautip
malungnautai tåssaussut tuberkulosip malung-
nautai, taimåitumigdlo mianerssorsimanane.
Danmarkime tuberkulosimik akiuiniarne-
rup ilarujugssua tåssauvoK nåpauteKartunik
ikiuiniarneK ima årKigssussisinångordlune sapi-
ngisamik tunitdlaisinauneK mingnerpångordlugo,
Danmarkimilo ilaKutarit igdluåne nalinginau-
ssume årKigssussissoKartarpoK ilaKutaussunut
tunitdlagtisinauneK angnikitsuarånguångordlugo
tunitdlangnartumik nåpauteKartoK nangmineK
mianerssorpat.
tamåna anguneKarsinauvoK
nåpauteKartup nerinermut atortue ilaKu-
taussut atortue peKatigalugit errorneKarti-
natik KalåuneKartarångata,
nåpauteKartoK iugmikut sinigtarfeKartine-
Karångat, ilaKutaussutdlunit tamarmik
ingmikut sinigfeKartineKarångata,
inigissaussoK Kaumassarångat ipitdlunilo
seKernup Kinguai ininut silåinarigsar-
dluartagkanut isersinautitdlugit.
soruname nåparsimassup nåparsimavingmi-
nermine påsissarpå Kuersoråine KaneK
kåkigsarfingmik avssersimassariaKartoK,
Kuersorneruvme serpalingninguine tunit-
dlangnartoKarsinaungmat agssangnut pi-
ssariaKångitsunik, KaneK agssangnik agtor-
navérsårtariaKarmat, tåssame tunitdlang-
nartoKartume KaneK tunitdlangnartoKarsi-
naungmat, agssait Kanermut agtutariaKar-
simagångata erninaK assagtariaKarmata.
tauvale åma måna tuberkulosimut påssussi-
ssautsit ima ajungitsigissut atorneKalerput, nå-
pautiligpagssuit igdlumingnut suliamingnutdlo
utertarsinångordlutik tunitdlangnartoKånginer-
mingnik påsisineKardlutik — nalungilaralo na-
korsat neriutigigåt kalåtdlit nunane nåparsima-
vingne inigssarigsåriartornerup nakorsautitdlo
nutåt ukiune kingugdlerne atorneKalersut kalåt-
dlit igdluine tunitdlangnartumik tuberkuloseKar-
tut ikilisangåtsiarumårait.
månåkorpiaK kalåtdlit nunane tuberkulose-
Kartut Danmarkimltuningarnit amerdlaneruput,