Atuagagdliutit - 09.08.1956, Page 2

Kal.-nunåt takornarianut
takornariartitsissarneK pivdlugo Kalåtdlit-nunåne peKatigi-
liorniartoKalerpoK.
atuartugssat Kalåtdlit-nunåta radioatigut tusarérungnarsivåt Kalåtdlit-nunå-
ne takornariartitsissarnigssaK pivdlugo peKatigiliorniartoKalermat. atuartug-
ssat lialugundngilåtaoK Kalåtdlit-nunåne takornariaKartalernigssamik aperaut
nutaujungingmat, isumaKatigissutigineKarmatdlo Kalåtdlit-nunåta avatånit ta-
kornarianutaoK nuna angmåsagåine tamåna inuiangnut kalåtdlinut aningaussar-
siornikut, inutigssarsiornikut kulturivdlo tungåtigut mikissungitsumik pingå-
ruteKartugssaungmat.
najugkanilo autdlårsimårfigssaraigsu-
ne igdluaraliortitsivdlutik — suliag-
ssat tamåko ikioicatigigdlune nåmag-
sineK ajornåsassutut issiginångitdlat.
peKatigigfingmik pilersitsinigssaK
anguniardlugo erininångitsukul Nung.
me atautsimititsineKåsaoK, peKatigig-
fiuvdlo suliariniagå soKutigigugko ki-
nuvigåvtigit manangåK nalunaerfigit-
siarKuvdluta peKatigigfingmut ilau-
ssortångorniardlutit, tauva pilersitsi-
viussumik general forsamlingeKarner-
mc maligtarissagssat avdlatdlume pe-
Katigigfingmut tungassut akuerineKar-
simassut piumårpatit.
kisalo ukiune kingugdlerne inger-
dlauseic nåpertordlugo nunap inuve
Kavdlunåtdlo suliartortitat lcangarnit
angnerussumik pissariaKartitaKalersi-
måput inuiaKatitik nunavdlo ilai av-
dlat angalassarnertigut ilikarneruniå-
savdlugit uvdlumikutut akingmisår-
feKarpatdlåratik. tauva åma igdloKar-
fingmiut Kangarnit angneroKissumik
sulivfingmingnut Kilersimassungorsi-
måput KaKutiguinardlo nunagissamik
ernå asiarfigisinaussardlugo.
Kalåtdlit-nunåta Danmarkivdlo a-
kornåne atåssutaussut amigarnerat, si-
nerssortautit nåmånginerat, akunig-
tarfeKångineK avdlatigutdlo nalerau-
tunik inigssailenisitsineK pei'Kutauv-
dlutik nunane avdlamiunut danskinut-
dlo Danmarkimltunut takornariaru-
massunut nunap angnertunerussumik
angmårneKarnigsså pigatdlarsinaugu-
nångilaK. kisiåne Danmarkime nuna-
nilo avdlane Kalåtdlit-nunåt soKutigi-
neKaKingmat kigsautiginartusorårput
taimatutaoK takornariartitsissalernig-
ssaK manangaK sulissutiginialerérta-
riauartoK, takornarianik isuinaging-
nigtugssaKarérKiivdlugo lakornariar-
titsinigssaK ajornarungnaeriarpat. ki-
salo Kalåtdlit-nunåne atåssuteKarne-
rup pitsångorsarniagaulernera, s. i.
ilaussugssanik angatdlåssissarnigssaK
pingårtumik isumagalugo tingmissar-
tutigut sinerssortautitigutdlo åraig-
ssussiniardlune pilerssårutaulersut,
takutipåt suliagssap pingåruteuarnera
påsineKariartuinartOK, Kiilarnångitsu-
migdlo agdlåt ukiut ardlingångitsut
ingerdlaneråne piyiussungortitsine-
Karsinåusavdlune.
suliniarnerdle ajornåsaoK pissortat
inuitdlo suleKatiginagit. kisiåne erKor-
nerpåtut issigisimavarput pissortåi-
nait pinagit inuiangnile avdlane pi-
ssarneK maligdlugo inuinåitaoK pena-
tigingnerisigut ingerdlåneKasagpat,
tåukua soKutigingningnertik naper-
tordlugo pissortanik tikuartussissu-
sangmata ilimanautit sut atorneKarsi-
naugaluardlutik atorneKångitsut, i-
nungnigdlo påsisitsiniaissusavdlutik
suliagssap imarissainik kisalo Dan-
markime nunanilo avdlane peKatigig-
fingnik åssigissamingnik imalumt inu-
tigssarsiornikut ingerdlatsivingnik
suleKateKarnermikut nåmagsimaisså-
savdlutik.
nunap avatånit takornarianut ang-
inagaunigsså sujunigssamut isumaliu-
taugatdlartitdlugo nunap nangmineK
iluane peKatigigfik nåmagsiniagagssa-
KarpoK, sordlo
nuna tamåkerdlugo:
Kalåtdlit-nunåne nangminerme
tingmissartutigut umiarssuartigutdlo
atåssuteKarnerup pitsångorsarniagau-
neranut suleKatåusavdlutik, tikerånut
inigssiat nåmagtut sananeKarnigssånut
peKatauniåsavdlutik tikerånutdlo ig-
dlut måna pigineKarersut takornariat
inigssåitut nalerKutungorsartiniåsav-
dlugit, aningaussauteKarfingnit taor-
sigagssarsianut atassumik aningaiissa-
nik katerssuiniåsavdlutik nunanit av-
dlanit takornariartitsissalernigssarnut
sitdlimaniarnigssaK isumagalugo,
igdloKarfikfitårtumik:
takornariat pivdlugit peKatigigfili-
ortiternigssaK kajumigsårutigisavdlu-
go Kalåtdlit-nunåne takornarianut pe-
Katigigfingmik tapersersuissugssanik,
suliagssanik niuvertoKarfingmingniit
tungassunik isumagingnigtugssanik s.
i. aulajangersimassumik niuvertoKar-
fiup iluane takornariartitsissardlutik
Kalåtdlit-nunavtine ukiune måku-
nane sulissutiginiagarpagssuput. a-
merdlangårmatame ilarpagssue pi-
ngåraluartut kinguartitariaKartarsi-
mavavut. tamåkua ilagåt Kalåtdlit-
nunåne takornariaKarneK.
sutiligssungikaluarpugut, pingorti-
tavdle kussanautai ingassåussiniångi-
kaluardlune silarssuarnie kussanauti-
nit avdlanit pitsaunerpfinit inorneru-
neragagssåungitsut pigåvut. taimåitu-
mik isumaKarpunga pigissavta tamå-
kua kiaup åvdlångorarnerinit sunigau-
ssångitsut KanoK iluaKutiginiarneKar-
sinaunerat isumaliutiginiarneKalermat
ajungitdluinartussoK.
pigssarsiorniardlune angalaorlarne-
i'it erKåisångikåine ama nunavtine
angalaortoKångingajagdluinarpoK. ig-
dloKarfit ingmingnut atåssuteKarKar-
figivatdlårput, niuvertoKarfitdlo
nangmingneK iluine angalassukipat-
dlårdlune. nunap inue najugkaming-
nit nikiuitsungulerput. nunamingne
igdloKarfit avdlat ilisarisimångilait
agdlåme niuvertOKarfingmik pigissait
naluvait: kangerdluit navgorigsut, e-
Kalugdlit, natårnagdlit, tingmissat
inåinik KaKarssuagdlit, lcorsussunik
patdligdlit, tugtugdlit inumarigsinar-
tumigdlo silåinarigsut. nunartik nalu-
våt, igdloKarfigtik ernångualo kisisa
ilisarisimavait.
suliagssamik nutåmik oKalugtoKa-
leriarångat ardlagdlit ileKimisårajug-
tarput suliagssatdlo atautsikut inger-
dlåniagkat amerdlavatdlårnerartar-
dlugit oKardlutik tamaisa nåmagsiiieK
Kalåtdlit-nunåt akimåtdlak!
ukiorpagssuit ingerdlaneråne kalå-
leKaterpagssuavut iliniartitauneK av-
Kutigalugo atorfingnik angisunik
angussaKartarsimåput, s. i.: palasit,
niuvertut, iliniartitsissut il. il. ukiu-
nile kingugdlerpiane atorfit sujorna-
tigut Kavdlunåginarnit inugtaKartug-
ssausorissaugaluavut kalåtdlinik inug-
tarpagssuaKalersimåput, s. i.: pisini-
arfingne pissortat, kagdlcrup ingnile-
rissut, kamigpaliortut, radioteknike-
rit, Kalipaissut avdlarpagssuitdlo. uki-
ordlo måna 1956 Kalåtdlit-nunavta
OKalugtuarissaunerane pingårtutut
issigissariaKarsoråra tåssa inatsisinik
iliniarnertut sujugdlerpåt mardluk
Københavnip iliniarnertunut iliniar-
figssuane KaKissivdluaKalutik soraeru-
mérdlutik måna Kalåtdlit-nunåta mi-
nisterieKarfiane atorfinigsimangmata,
tåssaussut ausiangmiut nukarit Jør-
gen åma Knud Hertling. inusuglut
tåuko kalåleKataussorpagssuavtinut
usorssisimanartuput, taima agtigissu-
mik angussaKarsimangmata. naluna-
rungnaerérpordlo sujunigssame ka-
låtdlit nunarputdlo ajunginerpåmik
sulissukumårait, tåssame Danmarkip
radioatigut OKalugiartarnere måna-
mut kalåtdlinut soKutigingnigtunut
iluaKulaulerérsimangmata, OKautsime
mardluk pivsangnagit oKauserigami-
kik. taimaingmat pivdluarKuvdlugit
kigsåukumavavut sujunigssame aju-
nginerpåmik sulivdluarnigssånik. inu-
sugtut låuko mardluk taima agligi-
Per Bryld Lars Lynge
cand. jur. agdlagte
Nuk måna UpernavingmitoK
saperivut. uninarsinaunerpugutdle?
suliagssaK nutåi; igdloKarfit erKåinut
alianaersåriartortitsineK, Kalåtdlit-
nunånut takornariartitsincK, kalåtdlit
Danmarkimut danskitdlo Kalåtdlil-
nunånut akikinerussumik angalassar-
sinaulernigssåt sulissutiginiarumångi-
sinaunerpavut? isumaKarpunga uni-
narumåsångitsugut.
Diskobugte sermimik igartartulik
iluliarssualigdlo seKernup kåvlnaler-
sarfia, IkerasagssuaK, sikorssuit, ting-
missat inerssue KaKat, KåKarpagssuit
nunåt Karssutdlugo tingmissartorneK,
kangerdlugssuit KeKertarpagssuitdlo
inuitdlo avdlanikajåmik måne inune-
rat tåssa uvagut nangmineic silarssu-
arpul. takujumaneKångitsornaviångi-
laK. akisuvatdlångitsumik angalatitsi-
neKarsinaulerdlunilo inigssaKartitsi-
neiv årnigssuncKarsinausagpat nunav-
tinut aningaussarsivdluautaulisaga-
luarpoic.
suliagssaK tamåna kinguarterKigta-
riaerusorfira, taimailivdlungalo suli-
niarneK autdlartinigsalersoK taperser-
sorniarumavara.
sulissutiginialigaK atasinaussusoråra
uvdluvtinilo pissariaKartusoralugo.
tåssausoråra nunavtinik Danmarkimut
KaningnerulersitsissugssaK — taper-
sersorneKartariaKarsoråralo.
Augo Lynge,
tolketmgimut ilaussortan
folketingimut ilaussortaK Frederik
Lynge nalunaerasuarpoK pilerssåru-
taussumut isumaKatauvdlunisaoK.
ssumik angussaKarsimanerat inung-
mik atausinarmik nersortariaKartu-
mik tunuanitoKarput, tåssa angutisiåt
palase Svend Hertling. inusugtut tåu-
ko kuissumingne Olseniugaluarput,
månale Hertlingiuput. palasip taimai-
liornermigut takutipå KanoK kalåtdli-
nut — nukaringnut —- asangnissutse,
inusugtutdlo tåuko mardluk iliniarne-
rujugssuat nalunångitsumik aningau-
ssarpagssuarnik naleKartOK akilersi-
mavdlugo. palase Sv. Hertling Kalåt-
dlit-nunavtine danskit autdlartitau-
ssut — pingårtumik sorssungnerssup
nalåne — sulivdluarsimassut ilåtut
nautsorssutariaKarpoK. angutauvoK
suliagssaminik pingårtitsissoK kalåt-
dlitdlo sujuinukarnigssånik angussa-
Kardluarnigssanigdio pingårtitsivdlu-
nilo sulcKatauvdluarsimavdlune, nauk
nålagkersuissunut ingmikut Kinigau-
ssutut sulisimångikaluardlune Kalåt-
dlit-nunavta nutartigauneranut miki-
ngitsumik aVKUtigssiueKatausimavoK.
taimaingmat isumaKartuåinarpunga:
angut taimåitOK KanginartariaKångi-
laK, Kalåtdlit-nunåtalo Kutsavigå.
I g n å k .
★
imigugssaK ersseridgsuliornerdlo
Kalåtdlit-nunåta radioane Kaniglu-
kut imigagssaK pivdlugo aperaut aut-
dlakåtitsissutigineKarmat mamiasug-
toKarsimassoK OKautiginetcarpoK. aul-
dlakåtitsinerme tåssane Danmarki-
me imigagssamik aperaut erKartorne-
KarnerpauvoK, tåssunalo takuliniar-
suliagssaK kinguartitariaerutOK
atuartartut agdlagait...
avangnånit
kujatånut
„Lily Nielsen" Thulcmut pisimU"
vok silasiorfiup Nordip agdlissutig-
ssainik usivdlune, tingmissartunik
silasiorfingmut ingerdlaterKingneKar-
tugssanik.
*
K’aKortume efterskolerne sujuligtai-
ssok Frederik Nielsen Kanigtukut il>"
niartitsissunerrpine ukiunik 25-livoK.
ilåtigut landsrådimit naussungnag-
poK tunissutisiortordlunilo. ministe-
rie sivnerdlugo landshøvdingip tuni-
ssuteKarfigigujataoK.
*
landsrettermiut ivsåinaK Igaliku-
mlkamik Igalikup kungia Åmo pulå-
riaraluardlugo angerdlarsimångitsor-
påt — 83-inik ukiulik eKalungniarsi-
inagame-åsit!
★
„Hertba Mærsk“ip sorssungnerup
nalåne Tunugdliarfingme kivissup
usé orssugissat Switzerimit Kagdlor-
neKalerput. Kanitat usigssat sujugdli1
IvigtunukåuncKarérput.
*
Nungme pigissainilo atuarfingnut
pissortaK Chr. Berthclsen Kalåtdlit"
nunane Kåumarsainermut sujunersu]-
ssungortineKarpoK 1. septemberimit
sulilisavdlune. ukioK ilivitsoK atuar-
fik uimagkatdlåsavå.
★
Manitsume Påmiunilo polioniut ka-
puineK inårneKarpoK.
landsråde ilalerivoK
atsiortul Kalåtdlit-nunåne takorna-
riat pivdlugit peKatigigfiliorniarner-
mingnik ilisimatisimavåtigut, taniå-
nalo tungavigalugo OKauseKarumavU"
gut kigsautigiumavdlugo peKatigigf'"
liariniagaK inungnit tamanit pissorta-
nitdlo tapersersordluarniarneKåsa-
SSOK.
Nungme, augustip 3-åne 1950'
Erling Hoegh, Carl Egede, Andreas
Nielsen, Ole Nielsen, Lars Møller, Jac.
Nielsen, N. Karlsen, Ole Brandt, Klaus
Lynge, Jørgen C. F. Olsen, Edv. Kruse,
Peter Nielsen, Fr. Jensen.
neKarpoK aperaut tamåna Danmarki-
me ersserKigsuliortumik OKaluserinc-
Kartarmat. tauva åma Kalåtdlit-nuna-
ne imigagssaK pivdlugo OKausiussai'"
simassut ilait issuarneKarput. isunia"
Karpunga mamiasungnea sarKumersj"
tausimassoiv ungaralånguåinaK iss1"
gingningnermik takutitsInartusoralU"
go. isumaKatigiginarniarta uvagutaos
nangmineK ajornartorsiutivut erssef"
Kigsumik oKaluserissarumavdlugu-
nipangiussinikut iluarsineKarnS"
viångitdlat.
Jens Rosing.
ningaussanik katerssuissarneK
katerssuissartutdlo
Vajgatip kommuneane ivsåina^
ningaussanik katerssuineKarP.0*'
lérKanik ikiuiniarnennut atassuu11 ■
ajunertaK tamåna amerdlaivissuS1
ipersersorusugparput. tuniussara
nginårnaversårsimavara atåne okarfi
gissagssara pissutigalugo. tåssUfy’.j
tassumik erKaisinauvara dan sy.
arKamltut (filmiliortut avdlatdt
arpagssuisa uvavnit aperineKåny(.
igdlutik isumaliutinik uvanga PjK
?ama åssinginik sarKumivPS1
langmånga. v.
katerssuiniarneK isujunertålo ,K‘U;-
lunå'tut agdlagsimassoK katerss^_
itsissumit pivarput (taimatut V* r.
era kussanavigpoKl). tauva ?^nl'^ut
ut — aningaussatdle tiimussa
ujavdlune taimågdlåt kaussait1 “
linut mangukamigit. jja-
avdlatut oKarneK ajornaKaoK,
irssuissoK Kanordlunit tatigitlS^® j.
taråine icivdlertussånguamik ^sj.
gaussanik ikioraivfingmik nK‘-jsa
lassumik imalunit tunisissut ,aI
(Klip. 2’i-me nangisaOK/
2