Atuagagdliutit - 08.11.1958, Blaðsíða 24

MÉRARTAVTINUT,

auvariarngårneK
julip 30-åne uvalikut atausingoriar-
tulersoK K’ornumit autdlarpugut
Kugssuarmut uvdluinariartordluta. u-
valikut Sisamat entåne NiaKornar-
ssuarmut pivugut. uligsivdluta nuna-
mut KaKigavta anorssånguartoK — ki-
sidne ipernaKavigsoK — ilavut auli-
saraluardlutik pfssaKéngeriarmata ti-
kitsiåinartut ilungmut ikåriardluta
pujortuléraK påvanut inigsseriardlugo
ilungmut autdlarpugut. agsut iperna-
lik ingerdlavdluta „nunamik pinersu-
mik“ pissagarput tildparput, tåssa nu-
na ilungmut ingerdlavdluta tuperfig-
ssarput tikiparput.
tiklkavta pigissavut niorKariardlu-
git tuperput nåpariardlugo eKalung-
n'iardluta autdlarpugut. ingerdlavdlu-
ta eKalungniarfigssarput tikiparput.
tauva Kagssutit ningipavut mitdlor-
dlutalo. tauva eKaluit napitigalerput.
utagssavtinik tiguseriardluta anger-
dlarpugut. tupermut iseravta ikuma-
ssartoK kukoriardlugo igalerpugut,
asulo igaK ulivkårdluavigdlune. Ka-
langmata nereriardluta titorérdlutalo
inarpugut. axaguane uvdlåkut tito-
riardluta autdlarpugut igalerdluta.
sujugdlermik Kagssutinik Kulit sivni-
låriardlugit Kumut autdlarpugut
K’aersortalingmukardluta. tikilerdlu-
go eKaluit agsut amerdlasut tikipavut.
utarKilerdlugit takulerpavut umiåraK
aggiukåt. umiåraK kungmut avalagte-
riarmåssuk Kumut autdlarpugut. tå-
ssane eKaluit 50 sivnitsiardlugit iga-
vugut. igariardluta nererérdlutalo a-
ma eKalungniarKilårput. tauva Kag-
ssutit umiårKamut ikeriardlugit ater-
pugut. ateriardluta igavugut, igariar-
dlutalo tiliorpugut. titorérdluta ilavta
eKaluit suliariartorpait. suliareriar-
dlugit iterssamut matorpait, tauvalo
majuardlutik. majuarérmata unerig-
pugut ilame ipernaKaKingmat. unukut
inarpugut. inardluta utorKartavut o-
Kalugtuartut sinigssaKarnata aKagu-
mut pilerinermit aitsåt arKaneK Kå-
ngerå sinilerpugut. aitsåt sinilersori-
niardluta iterpugut tauvauna sisamå-
ngulersoK. titoriardluta autdlåsavdlu-
ta anivugut. uvagut kujåmoriardluta.
tauva VituarKåkut avangnamorniar-
tut uvagut Matikutdlo kujåmut inger-
dlavdluta igpigssuit avKusårtordlugit
autdlarpugut. asulo agsamånguariv-
dlune. ingerdlavdluta tumit tikitaler-
pavut, ilait nutåtut itut. taseK pareer -
nikoK tikitdlugo kulavaup norråtalo
tumait takulerpavut. ingerdlavdluta
Pingorssup kitånitOK KéKartaussaK ti-
kiparput. tåssane uningajuariardluta
avigsårpugut. uvagut kangimut inger-
dlavdluta K’ororssuåkulerdluta tumit
ingassagdluinalermata igpigssup Ka-
nut ingitdluta Kinilerdluta atåta ku-
mut Kiviariardlune OKarmat: åsavna
tugtorssuaK. takuleriatdlariga angi-
ssorssuaK kitivtigut orKuvtigut 'inger-
dlassoK kigaitdlerulordlune. isuma-
Kardluta naerérsimåsagåtigut, kigåi-
nine aulariartinago tarringmat nuit-
sivdlugo, nueKaoK kigaitdlerulordlu-
ne. aitsåt nu'ingmat arpagkaluarpar-
put inortordlugulo. uvanga tåuna Kå-
Kartakasik uiarteraluardlugo atåta u-
ningassoK Kinerdleraluardlune, taku-
ngitsordlugo kangimut autdlarpugut
agsut ugguardluta. igpigssuit tåuko ti-
kitdlugit unigdluta .sunauvfa teriang-
niakasik, pussukaluardlugo takule-
riatdlariga teriangniaK Kernarik. ka-
ngimut ingerdlavdluta Pingorssup er-
Kånut pivdluta unigdluta takulerpa-
vut Matikut aggersut. kangimut
ingerdlavdluta tatsime Karssårssuit
tatsimitut ereåukalardlugit ereunge-
riardlugit, kangimut ingerdlavdluta
atåta OKarmat: angerdlåinarniarta; o-
Kardlunilo Matikut kangia pisavåt.
åmale nangåvdluta kangimut inger-
dlåinardluta Pingorssup kangiatungå-
nut Kaersortånguamut unigpugut. Ki-
neraluardluta malugssångeriaravta
imertarama tikiutdlunga imeriardlur
nga atåta OKarmat: tiliusasoraluta, o-
Kardlunga: angerdlaruvta titorumår-
pugut. tauva angerdlardluta autdlar-
pugut. angerdlardluta 'igpigssup Kånut
unigdluta kingumut Kiviariatdlarama
tauvauna Matikut tikileråtigut. tike-
riarmata uningarérdluta atåtåkut Ma-
tilo autdlaleriarmata uvagut uninga-
lårdluta atåta kingumut Kiviariardlu-
ne OKarmat: åjinga tugto. tauva uva-
gut unigpugut. atåtåkut igssorssung-
måne uniordlune taimågdlåt unigka-
me. åipagssånik ingangmik unigkame.
kinguninguale autdlartertOK unigsar-
dlugo unigkaluardlune autdlareigtoK
issiginago åsit igssorssuteKaut. Avgo
kisiåne OKarmat upinerardlugo orni-
lerparput. tikingajalerdlugo nikuika-
luarpoK nikatdlungapilugdlune. ni-
kuingmat atåta OKarpoK: Mate, ivdlit
nangikiartorniaruk. tauva Matip ar-
pagdlune ornigpå, sujugdlermigdlo
unioraluardlugo, åipagssånik taimåg-
dlåt aKugdlårame. ornigdlugo, kula-
vak, norrålo peKarnane. tauva augtu-
lerpåt. am'ia kångartikåtdlo tiliulerpu-
gut. Kalangmat titoriardluta autdla-
lerdluta kisiåne atåta OKarmat: åji-
nga norrå. uvagutdlo nangmautsio-
riardluta autdlartugutdlo igerpatdlag-
put. kinguningua norrakasik pangali-
vigdlune nuivoK. åma igeKaut. norra-
kasik pangalerugtordlune taimågdlåt
upikame.
tåssunga nåvåka, tamavse inuvdlua-
ritse.
skoledreng Lars Nielsen, K’ornoK.
ikmgutigssarsiortOK
Atuagagdliutine mérKanut kajumig-
såruterput mérartavta ingmingnut i-
lisarisimanerujartomigssåt anguniar-
dlugo sinerissame takeKissume naju-
gagdlit ingmingnut agdlagfigeKåtårta-
lernigssåt måna atautsimit akineKar-
poK. neriusaugut ardlalingnit ilårne-
KarumårtoK. auko agdlagkat sujug-
dlit:
Atuagagdliutine Mérartavtinut atu-
aravkit agsut agdlagkusulersimavu-
nga. Atuagagdliutit tikinigssåt erini-
gissarsimaKåra pingårtumik Mérar-
tavtinumitut åmalo Rasmus Klumpi-
kut.
niviarsiaraKativnik ikingutigssarse-
rusugpunga, neriugpunga ikingutitå-
savdlunga. åmåtaordlo neriugpunga
akineKåsavdlunga.
nåikaluartut tåukuinautikatdlarpav-
ka kingorna agdlagfigissagssaKaleru-
ma takinerujumårmata.
asangnigtumik inuvdluarKussivu-
nga.
Else Reimer, Rodebay,
Jakobshavn.
Else Reimer 9/9 1945 inusimavdlune
agdlagpoK, måna 13-inik ukioKardlu-
ne. niviarsiarKamik agdlagfigissarta-
gagssånik pigssarsissusinaunerdlugo
Kilanårdluta tusarnigssarput utarKisa-
varput. agdlåsaguvse ima Kåtiguli-
orumårpase: Mérartavtinut, Atuagag-
dliutit, Godthåb.
akissuteKåsagpat uvagut ingerdla-
terKigkumårpavut.
auvarneK
aussaK Taserssuarmut auvarsima-
vunga imalo misigissaKardlunga: 29.
juli Kapisilingnit auvariardluta aut-
dlarpugut. 1. august Taserssuarmut
KaKivugut. marKaK sujugdleK KaKi-
gavtigo tatsikut sujugdlikut ipugdluta
autdlarpugut. majortariå sujugdleK
ilavta majorpåt.
marKaup åipå KaKigavtigo åma ma-
jorpugut, majorungnaeravtalo Nag-
ssungme tiliorKårpugut. tilioréravta
taseK isoKångitsussaK atulerparput.
Augiatsiaine unuivugut. aKaguane uv-
dlåkut åma autdlarpugut. Kornormiut
Augiarssuarne nåpipavut SarKaliartut.
kapisilingmiuvdluta pilerisauteriar-
dluta ilagåvut. SarKamut pigavta u-
miårKat Taserssup sinånut isumang-
naeriardlugit timut autdlarpugut.
uningavigssavtinut pigavta unigpu-
gut. aKaguane åtna timut autdlarpu-
gut. ingerdlavdluta sujugdlit norrar-
put. unulermat uningavigssavtinut pi-
vugut. aKaguane uvdlåkut auvarpu-
gut. unulermat tikikavta ilavut pissa-
Karsimåtdlartut. aKaguane uvdlåkut
tugtuniardluta autdlarpugut.
unulermat tikipugut taimatut tug-
tutdluarsimassut; uvagutdlume tug-
tutdluta. uvagut tugtutavut s'isamåu-
put. avåmut autdlaravta nangmagtor-
ssuvdluta, Kangame pilerinanguarsse
sinånut pinigssarput!
sinånut pigavta imåkut ipugdluta
autdlarpugut. Nugårssunguame pu-
jortulérKavta utarKigåtigut. pujortu-
léraK tikikavtigo nagsiussarsisimav-
dluta — nuån...!
ingerdlavdluta linuame Kapisiling-
nut pivugut.
atuartugssat tamaisa inuvdluarKU-
våka.
Ludvig Lukassen,
Igdlorssuit, Kapisigdlit.
(13 år).
asassåka mérKat!
sisamångornikut Kalåtdlit-nunåta
radioagut autdlakåtitagagrput „mé-
rartavtinut“ mérKanut angajugdliune-
russunut tusarnågagssångordlugo
nautsorssutagarput tusarnårtarpisiuk?
måna ukiuleKingmat autdlakåtitagka-
vut tamalerårnerussungortiniåsavavut
autdlakåtitagssavutdlo nuånersuniå-
sangmata ilivsisaoK sumikaluartusilu-
nit ikiunigssarse neriutigårput.
ikiunerusinaorKuvdluse akugtuga-
luartunik autdlakåtitagagssarput pi-
lersiparput KuleKutserdlugo: „mérKat
agdlagåinut akissivfik", ilånériardlu-
ne sisamångornikut tutsiutartugssaK.
taimailiornivtigut anguniarparput
sujornatigut angnerussumik åtaveKar-
figinigssarse.
sume agdlautigissåsavisigik?
KuleKutsiussarput takuguvsiuk —
„mérKat agdlagåinut akissivfik" —
påsisagunarparse taimatut autdlakå-
titsissarnigssarput tåssåusassoK aper-
Kutivsinik akissineK. sisamångornikut
autdlakåtitagkavut sugaluitdlunit er-
Karsautigisagåine imaKa aperKutigiu-
massanik navssårfiusinåuput, åmale
imaKa ilivse aperKutigiumassavsinik
avdlanik sarKumiussaKarsinauvuse -r-
tauva aperKutigiumassase torKortarl-
narnagit maunga autdlakåtitsiving-
mut nagsiutarniarsigik sapingisarput
nåpertordlugo akiniartåsavavut.
imaKale åma aperKuteKarase sisa-
mångomikut autdlakåtineKarsinau-
ssumik KinuteKartarsinauvuse — tai-
mailioriånguaritse, nåmagsiniartåsa-
vavut. atauserdle mianerssutigissaria-
Kagarput tåssa: autdlakåtitsissarnig-
ssaK „nålaortut kigsautåitut" inger-
dlåneKåsångingmat. erinamigdle tu-
sarumassaKåsaguvse OKalugtuartaler-
tariaKarparse, imaKa erinamut tusaru-
massavsinut tungassunik misigissali-
kerssårsinauvuse, taimailiortaruvime
autdlakåtitsissalernigssap alutornar-
nerussumik ingerdlanigsså peKatauv-
figisavarse.
autdlakåtitagkavut pivdlugit isu-
mavsinik sarKumiussissamiaritse tau-
va taima autdlakåtitsivdluta erKartu-
erujornivtine isumase — tungaveKar-
dluarsoriguvtigik — ilångukumasså-
saKåvut.
agdlagfigigångavtigut måkua ilå-
ngutåsagavsigik erKaimåsavarse: a-
terse naggåsilo, ukiuse sumiunersilo.
agdlagkasilo Kåtiguliortåsavase:
Grønlands radiofoni, Godthåb —
mérKat agdlagåinut akissivfik.
neriugpugut agdlagfigissåsagivtigut,
Kanortordlo autdlakåtitagkavut nå-
laortamiarisigik.
inuvdluaritse, Hans Hansen.
kingumut Kivialårne«
(nangitan).
tåssa piniartungoravta, ukiume au-
ssamilo sila angatdlaviutitdlugo uni-
nganeK ajungajagkavta, soruna ilåne
ardlåt iluanårdluartarpoK. piniartor-
me nikatdlusångilaK sumik akornute-
KångitsoK, pingårtumik pilersugaKa-
lerdlune. uningaKatsinamerme pivfiu-
ngilaK iluanårnaranilo. taimanime u-
vagut nalivtine låjauvfigssaKaranilo
avdlamik atorfigssaKamånginame, pi-
niartoK pikorigsoK kisime usomarta-
rame assigerusungnartaKalunilo, ma-
ligkuminartaraluaKalutik.
tåssa aperssorterérdlutalo piniartu-
mik taineKarsinångorértaravta, ing-
mivtinik Kamuna ilungersulersarpu-
gut, piniartoK taigutiginésénginavti-
go. åmame piniartup pissusia uvavtine
piniartorpalårtoK tatiginartoK, sarKU-
miniåsangmat, taimåitumik ajungi-
såmata mersersåmatalo ingmivtinik
ingerdlåtarpugut, piniagagssaKatdlar-
pat piniagagssaitsugpatdlo åssiging-
mik atoruminartitdlugo uningaKatsi-
namane pissariaKarmat. sordlume pi-
niartflssut tamarmik nalungikåt, pi-
niussagdlit pingårtumik.
tauva ukiut ingerdlalertorput åssi-
giginangajauvdlutik, tauva uvagut pe-
rorpugut piniartut sungiusarfivut pe-
Katigmalerpavut, ukiume upernåmilo
ilungersuaKatigissalerdlugit, pingår-
tumik upemåme natserssuit nalåne,
sinik soKutigiungnaerdlugo pilerinar-
titdlugo uvdlåralårKamit unungnera-
nut, iluanårtardlutalo angilugtortar-
dlutalo. sungikaluarångavtalo Kaussu-
kut pilerinarseriåinåraoK.
ilåniåsit kiparpugut 1910-miusaoK.
uvagut kiparfigissaravtigo Siorartu-
ssok Sermersut Kangerata sånguani-
toK. sikoKalåraluarame imarigssuaK,
nauk ingiuligsså, imåinarssuaK ingiu-
linguaKångitsoK, téssalo silaginartor-
ssuångordlune — avangnålånguaK pu-
joKånge, natserssuit nuånarissåt. ki-
siåne nauk sikugsså? uvdlåralanguaK
autdlartaraugut Kangerup avangnåtu-
ngågut, sikutuat kujåmukåssugssat
sujugdliuniarfigalugit; ikasik pitsau-
ssortatuai inoKartaraut — aitsåt-una
autdlåinigpata kingoråmiagagssat.
sikoKångeriarame natserssuit akug-
tuput. K’uvnermilo pugtassartugaluit
piumåtarnermit ånaiorartinaramikik
pissaKarfigivatdlåsanago. taimåitorme
ardlagdlit uvdlormut pissaussaraut.
ilåniåsit uvdlåralanguaK K’uvner-
mérratdluta, ilåtigut Kumut KåKigsi-
mavdlutik suaorpalugput sikorssuit
sarKumersut. Kumut Kerrut Kulånut
arpaliukavta, sordlo tasama titamerit
Kilaup kigdlingane. utorKartarput
Paulus (PauluséraK) Agdluitsup påmio
OKarpoK, kikutdlo påusavavut? uva-
ngårtauteriaramik arfineK-mardlu-
ngordluta, uvanga Alorssuasigdlo inu-
sugtortauvdluta. åmut arpaliutissåi-
naK; OKarput: igatitsiartomiarta ta-
Kuagssavtinik. kujémukariaravta iga-
titsipatdlariaravta, Kajavutdlo misig-
ssordlugit, seKineK KutdlardlualersoK
junip uvdluisa Kulingata migssåne
avåmut autdlaKaugut ukuvdluta: Pau-
luséraK, Agdluitsup påmio, OlerssuaK,
KaKortormio; KalistiårssuaK, nanorta-
lingmio; Hoseas, åma nunancaterput;
Esikias, åma Alorssuasik uvangalo.
taivnaKa pautit avåmut torrutilerput.
nuåne, silagigssuaK avangnålånguaK
pujoKånge! Karra avåmut atuardlugo,
tåssa AmitsoK Kangermut tulautdlu-
go. pilerinermit sukalisimåginaK. pi-
vugut, pivugut seKineK tarrilersoK,
imånut tulitdlartoK sujuarnere ersse-
Kåvut. tåuko sujuarnere orKungerdlu-
gitdlo takanånga sujunerfivtine av-
dlåungilaK sordlo tåssa nerssuterpa-
lårssuaK, sunauvfa tåssa natserssuit
nipait, tåssalo Kagssimassalitdlardlu-
tik. é, KimanaK, kiname nikatdlunga-
ssugssaK. isumavdluarneK kisimiuler-
POK.
pulatileravta Kagssimassut amer-
dliartuinalivigput. saniorKuåinaleKå-
vut, ilarssuasé agssoncuteriarångavtik
naimarujugkaluardlutik kingumut
natdi arKinatdlåraut. åma tikeKåvut
åtårssuéinarssuit Kagssimåtut, sikor-
ssup KåKajungnaussånut Kumut såg-
dlutik. avdlåunginamik talivfait; pa-
ningåramik kinåve Kardlilo kigdli-
ngiussårigseKalutik kussanarnere na-
leKångitdlat! ilungersuvigdlunga pi-
ssaKarumagaluarama utorKartavta iti-
gartivigpånga, piliagssarsiorniaravta
tamåkuninga pissaKarKunata. sordli-
kiarme utorKartariniaravtigo nålagpa-
ra. ilame måko issigilerdlugit erKav-
tine natserssuit amerdlaKingmata
Kagssimassut (nangisaon.)
26