Atuagagdliutit - 17.12.1959, Síða 18

fosfor akoKardluartoK KanigtunguvoK.
pasinarpoK nunap tamatuma suikåu-
ngeKissup åmut sisujartorussårnera-
tigut iluane såkortulårtumik nikine-
KarsimåsassOK, kissarneruvdlo tama-
tumåna pilersup olia aumarssuitdlo
kukusimåsagai. agdlagtarfigssiat olia-
mik imaKaKingmata sériulårtuamera-
ta kissameK inussutigssaKartituarpå,
taima ukiorpålugssuame aumårtuar-
sinautitdlugo.
pujomera najoråine takussariaKar-
POK pujoK Kupatigut aniajuartoK. ing-
nermik takussagssaKéngilaK, ingneKa-
ranime aumåginarmat. nuna kissa-
Kingmat agssåinarnik itilårtumut ag-
ssaivigssåungilaK unarnermik.
nane
rutit
sujornatigut ama
Pujortup ujarai avatånit kussana-
Kaut. ivisåt agdlagtarfigssiatdlo au-
måmikut augpitdlarigdluinartuput i-
ssigiuminardlutik. igpigkap sagdliar-
nartaisa Kåve Kuparssuarnik ingassa-
vigput, ingerdlavigalugit nåkautisa-
ssutut ikamik naviasungnaKalutik. si-
vinganerisa ujarai sisussuinaugamik
majuåmiarfigkuminåiput. igpigaK
KutdleK tikikåine pujomeranut piv-
dlune nuna KalipautigigssOvoK. ag-
dlagtarfigssiat Kernertut arssakunik
Kassertunik akulerårput pujomerisalo
kigdlinge sungåndgsunik svovlinik
milaKardlutik (svovlsublimation) må-
ssa ujarKat imermut augtartut Kaug-
ivisåt aumarssuitdlo ikumanikut ilåt.
dlorit (ammoniumsulfater) tamane
siaruarsimassut.
pujortoK tåuna kisiartåungilaK. tdu-
ssuma kanginguane sujusingnerussu-
kut pujorsimassup augpitdliusimarna
takugssauvoK, KangarpiaK pujorsima-
nersoK erKaimaneKarane. Nugssuar-
milume tamane tamane agdlagtarfig-
ssiat aumdrnikut sujumugagssduput.
Hans Egedep nunavtinut pinerata ki-
ngornagut atauslndungitsumik pujor-
toKarsimassoK ilisimaneKarpoK.
H. C. Petersen
igpiup atdliup Kåva sioråinauvdlunilo
arssakuinaussoK KupartoKaoK, ndkau-
teratarsinaussutut issikoKardlune.
agdh
H. C. Andersen
uavdlunåt månamut nagdlerneicå-
ngitsumik tusåmassaunerssåt, oKalug-
tualiortorssuaK H. C. Andersen, mér-
KanuinaK nautsorssussanik OKalugtua-
liortångilaK. oKalugtualidngup uma i-
sumå itinerussoK paitsorneKarsinaugu-
ndngitsoK tassa: kinapalanguvdlun.it
suliane nudnårdlune perKUsersuitdlu-
nilo ingerdldniarpago, tamdna pingar-
tunik suliaKartut suniutiligssuit nå-
magsissåtutdle nudnårutigineKartigi-
saoK, tamavtame erniusimagavta ator-
figssaKartineicardluta.
ilanigoruna nanerussuaKardlune kut-
sussamit sanåmik, ila pingåkuj ungål e-
rame.
— kutsussamit sanauvunga kuitsi-
vingmutdlo kuissauvdlunga! OKarpoK.
nanerutinit avdlanit Kaumaneruvunga
ikumartuneruvdlungalo. naneruser-
fingne Kilåme nivingassunitugssauvu-
nga, imalunit naneruserfingne ilissar-
tune sølviussune!
— Kanga taimak! nanerutip tunumit
sanåp pivå. uvanga tunumit sanågi-
nauvunga, tugpatdlersautigårale nane-
rutit ajornerpåt ilaginginavkit. tamå-
ko mardloriåinardlutik misungneKar-
tarput, uvangale arfineK pingasoriar-
dlunga misutauvunga, taimåitumigdlu-
na sitdlajårssussunga. nåmagigtait-
dliutigssaKångilanga! kutsussamit sa-
nåjuvdlune akimanarneruvdlunilo piv-
dluarnarnerugunaraluarpoK, kisiåni-
liuna silarssuarme måne angussagssat
tamarmik nangminérdlune aulajanger-
neK ajornartartut. — nanerutit kutsu-
ssamit sanåt inerssuarnttugssåuput na-
neruserfigssuame nivingassune, uva-
nga iggavingmiginartarpunga. kisiåni-
le åma iggavik asigssuinagagssåungi-
laK nerissagssiorfiussarame!
— nerissagssanigdle pingårnerusso-
KarujoK! nanerut kutsussamit sanåK
OKamivoK. — tassa katisimauvårneK!
nangmineK Kåumarulordlune, inuit
nuånåtut issigingnårdlugit! unung-
mut måne Kitåniartorssuput. tåssalo
erninånguaK ilaKutakalo aineKartug-
ssauvugut!
taima OKarsimatsiariartoK nanerutit
kutsussamit sanåt tamarmik aineKar-
put, amale nanerut tunumit sanåK ilå-
ngupåt. igdlup ningiuata nangmineK
agssangminik kussanartunik tiguvdlu-
go iggavingmut ånipå. tarKama nukåg-
piarånguaK korimik tigumiardlune.
kore nautsianik imerneKarpoK åma i-
pilit mardluk iléngutdlugit. tamåko
tamaisa igdlup ningiuata pitsaussup
nukagpiarKamut pitsumut tuniupai.
— åma åjuna nanerutautigssat, u-
månguåK! igdlup ningiuata pilerpå. a-
nånavit unuarssuarmut sulissarame a-
torf igssaKartisavå!
akimassukut paninguat erKånguanit-
dlune anånane taima OKartoK tusar-
dlugo nuånåtsarujugssuariardlune pi-
mioK: uvangåtaoK unuarssuarmut ma-
kitaniarpunga! Kitåniartorssuvugut,
Kalersarssuåkalo augpalugtut atigssa-
mårpåka!
ila, kinå Kilanårpalungårame! aitså-
me tassa nuånårtoK. nanerut kutsussa-
mit sanåK Kanordlunit ikumarigtigiga-
luarångame merKap issainut nuånår-
timut nagdlersussagssauneK ajorpoK!
mérKap kinå Kilanårdlune Kunguju-
lassoK takuvdlugo nuénåjatdlangnaK!
nanerut tunumit sanåK isumåuminar-
poK. ila, tåuna puigornaviångilara, i-
maKalume takorKingnavérpara.
tauva nanerut korimut ikineKarpoK,
nukagpiansavdlo ånipå.
— sumungnaralugtuaKinerpunga?
nanerut isumaliulerpoK. ajorssartunu-
kåsaunga, téssaKalunime kångusau-
ssamik naneruserfigssineKåsagujunga,
uvfa nanerut kutsussamit sanåK sølvi-
mik naneruserfeitardlune akimassor-
pagssuarnik issigingnårtoic! Kanormi-
tauva inuit akimanerssait KåumarKU-
sersordlugit nuånertigå! uvangame
kutsussamit pinanga tunumit sanåju-
gama atugagssåka taimåiput!
nanerutdlo pitsukunut pivoK, uvig-
dlarnermut pingasunik méralingmut i-
ninguame pukitsume akimassukut ig-
dlorssuata akianitumut.
— arnaK ajungitsoK tunissutai piv-
dlugit Gutip pivdluarKugiliugtoK, u-
vigdlarneK OKarpoK. nanerutitsialag-
ssuaruna! unuarssuarmut ikumasinau-
vok. nanerutdlo ikineKarpoK.
— fut-fuii, nanerut nutarålukutso-
KaoK. ikitsiminguna ingnersungnimik
sungitsumik ikikånga. nanerut kutsu-
ssamit sanåK akimassukut igdluåne i-
kitsimik taimåitumik ikineKarungnå-
ngilaK.
akimassukut igdluåne ama nanerutit
ikiterneKarput. Kaumarisagaluarmiga-
mik, avKusineK avungaråtdlak tavdlig-
dlugo. Kamutit hestinik uniartigdlit Ki-
tigkianik åssuvfatåKissunik ilaussoKar-
dlutik Kångulugpalugkamigdliuna. ti-
kiussortut. — tå, tamåssa nipilerssor-
palårssuaK1.
— taika Kitåtorssuångorput, nane-
rut tunumit sanåK isumåumivoK, aki-
massukutdlo paninguata kinå nuånår-
paloKissoK takordlorpå, nanerutit kut-
sussamit sanåt Kaumanerånut nagdler-
suneKarsinåungitsoK. — ila, mérKap
tåussuma kinå takorKingnavérpara.
nanerut nikatdlungaussalerugtortoK
tikiuteriaKaoK pitsukut mérartaisa nu-
kardlersåt — niviarsiarånguaK. agsut-
dle tåssa OKausigssaminik piukussivoK
anine angajunilo Kungasisigut eKeriar-
dlugit sussok isuvssugstoK: ukorsiå,
unungmungoK .... unungmungoK ki-
ssartunik nautsiartorniarpugut.
ila, niviarsiarånguaK Kilanårpalungå-
rame, nuånårpalungårame! niviarsia-
rénguaK kinåinågut nanerutip nåkupå,
issainilo takuvå nuånårneK pivdluar-
nerdlo akimassukut paninguata — Ki-
titugssat Kalersamilo augpalugtut ati-
nigssait erKaivdlugit — Kilanåtsangne-
ranit mingnerungitsoK.
— kissartunik nautsiartugssamårneir
taima Kilanårnartiginerame! nanerut
erKarsarpoK. månime mérKat kissartu-
nik nautsiartuinarniaraluardlutik aki-
massunik KaerKUSsiniartutut nuånår-
tigaut! tauvalo nanerut tangajorpoK,
tåssa nutarålukutsoKaoK, angnerussu-
mingme nanerut tunumit sanåK pisi-
nåungilaK.
nerrivilioriardlutik nautsiartuput —
atame mamarmata. sordlume tåssa ne-
rerssuåinakasitdlartut. kingulenuuti-
galugo åma ipilitukatdlariput, mérKat-
dlo nukardlersåta taigdlånguaK alå-
ngårpå!
Gute ajungitsutit, Kutsavigåvkit
kingumut Karsitdlartikangma! amen.
— ilå, torratdlavigpara? niviarsiarå-
ngup tugdlusimårdlune anånane aperå.
— taimatut aperisångilatit OKåsångi-
latitdlunit, ananåta akivå. Gute aju-
ngitsoK ilingnik KårsitdlartitsissoK ki-
siat erKarsautigisavat!
mérånguit inarteriardlugit anånåta
kunigpai, erninardlo sinilerput. anå-
nåtdlo unuarssuarmut merssortuarpoit
mérKane nangminerdlo inutigssarsioi-
dlugit. akimassukut igalåvinit naneru-
tit Kaumarngat tavdligsimavoK, nipi-
lerssorpalåK tusarssauvdlune. igdlut
tamarmik Kulane — akimassut pitsut-
dlo Kulane — uvdlorissat uisorilåput,
Kaumarngat pivdluarnarneratdlo a-
tausiuvdlune.
— ila, unugsiordluaKaunga, nanerut
tunumit sanåK pilerpoK. nanerutit
kutsussamit sanåt naneruserfingne
sølviussunitut uvavnit unugsiuaordlu-
amerunerdlutik? silatdle nungutdlu-
nga Kamitsinanga tamåna tusarusung-
naraluaKi
nanerutivdlo tunumit sanåp erKar-
sautigai inuit åssigingitsut mardluk,
taimåitOK éssigingmik pivdluartut, ar-
dlait nanerutinit kutsussanit sanånit
KåumarsarneKartut ardlaitdlo naneru-
mit tunumit sanåmit!
takuvat, tåssa oitalugtuaK tamarme.
Jørgen Fleischer.
19