Atuagagdliutit - 09.03.1961, Page 2

atuartartut agdlagait
~X—i ““Wfo
tigulågkat
inunerup pilemera
tigusimav arput:
ukiut inuvfigissavut ilisimatussutsi-
kut teknikikutdlo uivssumissutigssa-
KarfiOKaut. raketit nunarssuvdlo ava-
tåne angatdlatit sukaxalutik avativti-
ne kåvitut ilisimatussutsikut sapitsu-
lianit sule angnerussunit taorserarne-
Kartuarput.
ilisimatussutsikut Kångemiunerme
mana rusit nunarssup avatåne angat-
dlatinut autdlakåvfigssamik igeriusi-
sisimåput, tåssangånit nunarssup ava-
tåne angatdlat mfina Venusimut inger-
dlaordlune, oKautigineKardlunilo Kåu-
matit mardluk Kångiugpata ånguku-
mårsimassoK. ilisimatut agdlåt OKau-
tigåt taimailiomeK „tupingnåinartoK."
ilisimatordle Mac. scient. L. A. Reed
atuagkame „Universets tale“ agdlag-
Pok: „encarsautigeriartigule KanoK i-
kumårsimassoK tåssångåinaK påsissu-
guvtigo nunarssuaK ingminut kåvitoK
nalunaeKutap akuneranut 1500 km-nik
sukåssuseKardlune seKernguvdlo ava-
tåne avKumine kåvitoK Kuarsårnåi-
nartumik sukåssuseKardlune tåssa mi-
nutimut 1700 km-nik, måssa sumik å-
taveKarane. nunarssup taimatut kåvi-
nera erKarsautigisavdlugo ajasorna-
ngårsimavoK, taimatutdle encarsaut
sungiutinarneKarsimavdlune.“
Venusimukartitsinikutdle suna su-
junertarineKarpa? åma tupigusuat-
dlangnaKaoK tusardlugo neriutigine-
KartOK tamatumunåkut pigssarsisso-
KartoKarsinaunigssaK inunerup piler-
neranut tungatitdlugo påsissutigssa-
nik pingårtunik. ajornånginerugunar-
pordle nunarssup avatåne angatdlå-
mik sananigssaK inunerup issertugar-
tåta påsineKarnigssånit.
bibelip ugperissavdlo tungånit issi-
galugo, taimatut ångigissamik inung-
nut toKUjassunut sarxumersineKarsi-
mångitsumik ilisimatussuseK avnuti-
galugo påsiniaineK tamatigut iluagti-
ngitsortugssauvoK.
inup pingortitauneranik agdlagsi-
massut agssortutigssåungitdlat akueri-
neKartariaKardlutik tunuartitariaKar-
dlutigdlunit. pingortitsinermik agdlag-
simavoK: „Gutivdlo Nålagkap inuk sa-
navå ivssup nunap ilå, suvdluardlu-
gulo Kingaisigut anersårnermik umé-
ssutaussumik, taima ilivdlune inuk
tarnilingorpoK umassoK". bibelime ag-
dlagsimavoK inuneK pingortitsissup
pilersikå, inunerdle pingortineKångi-
laK tuniussauvordle inunermik tuni-
ssissumit utertineKarsinauvdlune. to-
Kume tamatuma akerdlianik pissoKar-
tarpoK, sordlo ilisimassoK OKartoK:
pujualak sujugdlermisut nunamut u-
tertarpoK, anersårdie Gutimut tunissi-
ssumut“.
Areopagusimit Pauluse athenimiu-
nut ilisimassunut OKalugpoK: „Gute
silarssuarmik taussumamtunigdlo ta-
manik pingortitsissoK, nangmineK tu-
nississarpoK inunermik anersårner-
migdlo sunigdlo tamanik“.
tamatumane pineKarpOK timikut i-
nuneK pingortitanut tamanut åssigig-
SOK.
anersåkut inuneK imalunit någsséu-
ngitsoK piumassaKardlune aitsåt tu-
niuneKarpoK sordlo Juånase OKartoK:
„ernermitoK inusavoK, Gutip ernera-
ningitsup inuneK någssåungitsoK ki-
ngornussarisångilå. timikutdlo anerså-
kutdlo inuneK tamarme Kristusimit
pilerfeKarpoic, tauna kisime OKarsi-
naungmat: „uvanga inussutauvunga".
. sordlo ilisimatut, inuit nerssutinik
nagguveKarsimanerånik ilimagingnig-
tut umåssuseKartumik inuit nerssutit-
dlo akornånitumik navssårsinåungit-
sut, taimatutaoK pissoKarumårpoK, i-
nunerup pilersimanera stoffinit nu-
narssuarmitunit tungaveKardlUne på-
sissagssarsiorfigineKåsagpat. soKångit-
sumit sumigdlunit pilersorKarsinéu-
ngilaK, OKartoKartarpoK, pingortitsi-
ssordle „OKalungmat pilerit tauva tai-
mailivoK“, „ugpernikut påsivarput si-
larssuaK Gutimit pingortineKarsima-
imigagssciK sujugdliusava
akissiigssdussusiligaunennit?
imigagssap ajoKutaussutut OKatdli-
sigineKalerugtornerane uparuartari a -.
Kartutut isumaliutigissarsimavara i-
nusugtup 21-nik ukioKalertinane aki-
ssugssåussusiligaunikut nangminérsi-
nautitåungitsup 18-inarnik ukioKale-
rångame imigagssarsisinautitaulersar-
nera. imaKale Rink Kleistip Wille Je-
remiassenivdlo sujunersutåitut imi-
gagssaK toKuniåinarnago tamåkunu-
natigut iluarsarneKartarune pissorta-
nik ilungersuatitsivatdlårungnåisaga-
luarpoK. erKumiporme imigagssaK a-
j OKutaussutut isumaKar f igalugulo
nangminerssorsinautitaunikut sujug-
dliuneKartarnera.
ssok takugssåungitsoK takuneKarsi-
nangordlune."
tuluk ilisimatoK Charles Darwin ili-
simatut akornåne pineKartarpoK, umå-
ssuseKartut atautsikut pingortineKa-
ratik mikissunguanitdle autdlarner-
dlutik pileriartuårsimanerånik iliniu-
siomårtutut. pingortitsissup celle u-
måssuseKartoK pilersisimavå tåunalo
tungavigalugo ukiut millioniligpag-
ssuit ingerdlaneråne umåssuseKartut
ineriartuaorsimåput sordlo uvdlumikut
takusinaugivut.
Darwin utorKaligame pivfigssaKarsi-
mavoK inunermine suliane erKarsauti-
gisavdlugit manigusinåussuseKarsima-
vordlo agdlautigisimassame ilarpag-
ssue utertisinauvdlugit. OKarsimavor-
dlo: „nunarssuarme umåssuseKartut
åssigingitsut 3 millioniuput, misig-
ssuivfigisavdlugit nåmagsinauvdlua-
raluaKissut, taimåikaluartordle uvdlu-
mikut atautsimigdlunit takussaKarto-
KarsinåungilaK tamåko ingmingnut i-
kårsårutånik ugpernarsautigssamik.
ukiOK 1954 tutsiupoK bestillings-
mandit Danmarkimut feriertalisassut.
ukiut arfinigdlit Kångiuput taimåitu-
nit uvanga kisima Påmiunit tagpavu-
nga feriertitauvunga, nauk taimatut
pissariaKartunik torKagaKartoKarsi-
naugaluartoK, méssame KavsioKaut å-
ma Påmiune ukiut 25-t Kångerdlugit
sulerérsimassut tatigineKardlutik Ka-
susuitdlutigdlo ilumordlutigdlo suliv-
fingne åssigingitsune sulerérsimaler-
sut.
åmétaOK mana Atuagagdliutine tje-
nestemandingortune Påmiut Kulauti-
narneKarujOK, niuvertOKarfime tamar-
mik ilåtigutdlo niuvertoruseKarfit tje-
nestemandingortoKartut, sok Påmiune
atausinånguamigdlunit taimåitungor-
toKångila? tamånåtaoK erssiutåungila
niuvertoKarfiup avdlanit tunugdliune-
Karneranut? imåingilaK uvanga tai-
méitungorusugkama. ilumordlungame
OKardlanga. ukiune 43-ngulersune a-
joKitut suleKataunivne namavigsumik
månamut isumagineKarsimagama. tå-
ssame måna tjenestemandingortut au-
lajangersagaK atortinarneKésagpat, tå-
ssa 25 °/o pérneKardlune 11. lønnings-
klassemitut bestillingmandiunermit
pitséunginerungmat manale ilorråta
tungå isumavdluarnartoKarsinauler-
nera pivdlugo uvaguvtinungitsoK inu-
sugtunutdle iluatingnartoKaraluarmat.
tåssame 11. lønningsklassimitut ukiut
20 angoriarunikik pigssaKarnikut ma-
lugusungåtsiartugssaungmata.
åmåtaoK ajoKit igdloKartineKarneri-
sigut palaseKarfik Påmiut pitsåungi-
nerussumik pineKarpOK, ilumortumik
OKåsagåine Narssalingme Kuéninilo
ajoKimut igdluliat atorfigssaKångitdlat
mikinermut, åligOK måna modernep
nalåne igdlut perKingnartut anérsår-
figssauvdluartut igdlugineKåsassut na-
lungilara niuvertoruseKarfingne av-
dlane igdlut ajOKinut igdluliat månå-
kumut nalericutdluartut sananeKarsi-
massut, tåukunanalio ajoKiussut tug-
dlusimårdlutik najorsinaugait månile
taimåingitdlat. igdluliagssat sanane-
Kartut mingnerpårtarait, tamånalo
pivdlugo nuliaKardlune méraKåsagåi-
ne inigssaKarnångitdlat. tamåna piv-
dlugo téukunane nunaKartugut atoru-
mångivigpavut. uvavtinit akilinigssa-
mut artorsséuteKarnerusinaussut aju-
nginerussunik igdluliuneKartarput. tå-
ssame igdlupalåt tåuko mikinaratik u-
vagut igdlugissavtinit pukineruput. i-
maKa igdlugssanik taimåitunik igdlu-
liortitsissut ima isumaKarput tåuku-
nane ajoKiussut ajoiciussugssatdlo ima
pitsutigissut atausiartåinaKardlutik i-
nuniartut, tåssame atissausiveKå-
ngingmata måssa åma tåukunane a-
joKit ajoKiujumårtutdlo piumavfigine-
KarneK nalivtinilo inuneK maligtari-
niardlugo atautsiartaKarnigssartik pi-
navérsårniavigsomiarait. kiatoK aki-
liuk apericut måna. kiauko ajOKinut
igdlugititagssat taimåitut sujunersu-
tai? igdluliornermut oKausigssaKartut
Kaningnerit ungasingneritdlo aperissa-
raluarpåka tamarmigdle pissujumå-
ngitdlat. ilame imaKa påsissoramiko
KanoK nalerKUtingitsigissumik suju-
nersuisimavdlutik nalivta piumassariT
ssait uniungårsimavdlugit. nakorsat i-
låta ikingutigivdluagkama kajumig-
sårpånga taimailionaivdlunga, igdlug-
ssaK taima itOK pencingnigssamut na-
lei-KutingivigsoK narrugerKUvdlugo.
tamånåtaoK erssiutåunginerdlune På-
miut KulausugineKarnerénut?
månåkut erKarsautigivdluartaleravko
isumaKarnerujartuinarpunga Gute-
KartoK. ajornakusordluinarpoK ilame
ajornardluinardlune agdlåt, perérsut
taimanerssuarmut tumisiorniåsavdlu-
git, pissugssatdlo KaKugorssuarmut ta-
Kamoriåsavdlugit, silarssuaK tuping-
naKissoK taima agtigingmat, tamatu-
munga ilauvdlune åma inuk pikore-
KissoK. umassut pileriartuårsimanerå-
nik isumaga agdlareåravko uvavnut
pingårsimaKaoK, månale tamatuma1
sångéKuterpagssue takusinångoravkit,
tamatuma séngeKutine ånaivdluinar-
simavå.“
agdlame Charles Darwinip ugper-
narsisimavå danskit tugsiusiortup H.
A. Brorsonip versiliå ilisimaneKartoK:
silarssuarme kungit tamarmigdlunit
pissauneKaKissut alingnaKissutdlo
siagkaluarunik, saperpåt,
pilutånguaK mingnerpårdlunit
naussumut ikutisavdlugo.
avdlåtaoK nåmaginångitsutut taissa-
riaKartut naitsumik uparuarniarpåka
måko: Påmiune palaseKarfingme ajo-
Kiussut atautsimineKarajungipatdlår-
nerat. månime ajoKitut suleKatauniv-
ne ukiune 23-ngulersune pingasuinar-
nik atautsimitoKarpoK. atautsimitar-
neK matumuna iluatingnaraluaKing-
mat suleKatigingnerme sutut umåt-
dlangnartutut misiginartarmat åmalu-
me utorKångulersumut ukiualugssuar-
nilo kiserdliordlutik suliuarsimassunut
nungutdlamikumut, taimåitordle suli-
niartunut atautsiminerme perugtuler-
sut ajoKersussissarnerat tåukunungå-
taoK iluaKutaussarmat nakussagtiat-
dlangnartumik.
pissortat Påmiunik Kånginaissarne-
rat sordlo Kåumarsainermut atuartit-
sinermutdlo pissortanik Påmiunut u-
kioK måna pissoKångilaK, måssa A-
vangnåne imaKalo K’aKortup erKåne
suliagssatik suliarigait radiop tusarti-
taraluarai imaKa OKalugiartardlutik
avdlatutigssanigdlo takutitsissarner-
mikut alutorssartitsissardlutik.
tamåkunatigut KånginameKartångi-
kuvta imaKåinåungitsoK ilagigtut inu-
nivtigut sulivfigineKarnivta pingåssu-
siata iluatingnautainut misigissaKar-
nerulerdluta takussaKarnerusinåusa-
galuartugut.
Ludvig Rosing,
Narssalik.
KajaK napaniutigisavdlugo
namangilaK
tigusimav ar put:
piniamerup KagfagsarneKarnigsså-
nik Gedion Jensenip agdlagkamine
erKartorpai Diskobugtime pujortulér-
Kat KanoK ajoKutautigissut. tåssagoK
puissinik malerssordlutik puissit Vaj-
gatimut pulassugssaugaluit avssersi-
måinarmatigik. kisiåniliuna tamatu-
marpiaup sujunigsså. pujortulérKåme
amerdlaneruj ugssuångorumårput, ag-
dlåme imaKa pingasoriautingorumår-
dlutik. tamatumalo kinguneriumårpå
Vajgatime Kåinåkut piniarniartut sule
angnertunerujugssuarmik ajomartor-
siuteKalersitdlugit. avdlatutdlume a-
jonaKaoK kisiåne nagdlersusinaussu-
mik piniutitårniardlune. taimailivdlu-
ne piniartup pigssardliornine pigssa-
rigsårnermik taorsersinauvå.
tamavta nalungilarput Vajgatime
KajaK napaniutigisavdlugo ajornarsi-
galugtuinartoK taimåitumik piniartut
piniartuj umassutdlo igdlersorumaguv-
tigik piniarfigingnerussumik nunag-
ssarsiutariaKalerput. tåssame ukiut
tamardluinaisa Vajgatime piniameK
ajorsigalugtuinarmat.
erKarsautigeriartigo Diskobugt auli-
sarfigssuångorumårtoK. agdlame ta-
måne pujortulérarparugssuit anga-
laortualerumårtut Vajgatimilo kili-
sagtalerumårdlutik. tauva suna ki-
ngunerisavå? piniagkat puissit ajor-
narsigalugtuinarumårput, nagdlersu-
niångikåinilo Kåinamik piniameK Vaj-
gatime a j ornartorsiorf ingorumårdlune
angnerujugssuarmik.
agdlagtup erKarsautigisimagunarpai
SarKame piniartut, tåukuame Kajåi-
nangajangmik piniuteKarmata. tåssa-
nile inuit pigssaKamerussortaisa sila-
tunerssaisalo nalungilåt ukiune ki-
ngugdlerne KajaK napaniutigisavdlugo
nåmagtumik pigssarsissutausinau-
jungnaerumårtoK. taimåitumik piår-
nerpåmik norKainiarput angatdlatig-
ssamingnik avatimingnitunut nagdler-
susinaujumavdlutik.
nålagkersuissut piumassaKarput tu-
nissagssiorneK KagfagsarneKåsassoK.
sukutdle KagfagsarneKåsava? kisiåne
piniutit nutåliat atordlugit. Kaj arme
umiaussårardlo Kagfagsautigssatut na-
lerKutingitdlat.
ukiune kingugdleme Diskobugtime
Vajgatimilo K’utdligssane puissitigut
tunissagssiat amerdlanerssait pujortu-
lérKanit pissarineKartarput. taimalo
tunissagssiornerup kinguaruj ugssuar-
nigssaraluanut igdlersutauvdlune.
Gideon Jensenip landsråde Kinuvigå
pujortulérKanik puissinik piniartarneK
tamåt unigterKUvdlugo. uvangale
landsråde Kinuviginiarpara pujortu-
lérKanik piniameK tapersersorKuvdlu-
go. pujortulérKaningme piniameK u-
nigtineKaraluarpat tunissagssiomeK
nåkariarujugssuartugssauvoK agdlame
imaKa agfåinångortugssauvdlune.
agdlagtup emartugaisa ilagåt pujor-
tuléraroK malerssutigalugo puissinut
ingminut akilersinåungitsoK. kisiånile
uvdlormut puissit 4—5—6 agdlame ku-
lit anguvdlugit pissarissaråine påsineK
ajornångilaK aningaussat atugkat Ka-
noK angnertutigissumik sivnerneK a-
jornéngitsut. neKit, orssut åmitdlo tu-
nigåine ila akigssarsivdluarnéssusia!
agdlagtup åma erKartugaisa ilagåt
juli august septemberilo uvdloK unu-
ardlo tamåt pujortulérKamik puissinik
malerssuissoKartartOK tåK anorilo ki-
sisa akornutigalugit. uvagut K’utdlig-
ssane pujortulérårKanik pigissaKartu-
gut atorfiliuvugut ilåtigutdlo sulissar-
tuvdlutik. tauvalo agdlagtup encartu-
gåtut angnertutigissumik sulingivfig-
ssaKarata. tåssame atorfilik sulissar-
tordlo uvdlunik 18-inik ukiumut Ka-
suersårfigssaKartitaungmata. tåssuna
takuneKarsinauvoK asule angneruni-
arnerinarmik patsiseKardlime uner-
dlussinerinaussoK. agdlagtorme åma
atorfiliugame nalungilå tåukua sania-
tigut angnertunerussumik pissagssa-
Kartitaunane nåparsimalersimångiku-
ne,
naggatåtigut påserKunaraluaKaoK
taima tungaveKångitsigissumik isso-
ringnigtarneK årKingneKartariaKartoK.
uvdlume tåukua atorniartaravtigik
puissåinarnut pinagit åmale aulisag-
kanut avdlanutdlo ukiumut piliniar-
nivtine.
Handelsbetjent Hans Clasen,
K’utdligssat.
(årKigssuissoKarfingmit nailisagauvoK)
Musik skaber glæde
Vi leverer hurtigt alle slags
Musikintrumenter
og Grammofonplader
Stort udvalg i harmonikaer,
mundharper, alle strenge-
instrumenter.
Skriv efter katalog — tilsendes
gratis
nipilerssorneK nuånåler-
sitsissarpoK
sdt tamaisa pilertortumik
nagsiuslnauvavut
nipilerssdtit OKalugtartuvdlo ndtal
nutsugiarpagssuit åssigingitsut, Ka-
nerssorissat, nlpilerssåtitdlo no-
Kartigdlit tamaisa pigåvut
kataloge piniamiaruk
akeKångitsumik nagsiuneKåsaoK
MUSIKHUSET
Algade 23, Vordingborg
_______________________________
imlal&t mintitimut Kalagtartut
Igflnt
Ivit Kernertut
mivgutérsat
KapOssiåncat
måna sananeKartalerput
MINUT-ØLLEBRØD
RUGBRØD
SKIBSBRØD
SKIBSKIKS
RUGA KNÆKBRØD
Fabrikeres nu af
A/s Mariendals Mølle
og Eka Brødfabrik
Roskildevej 87 - København VaJby
Esther Geisler, XJpernivik.

COPEKHAGEN
amerdlasorssuå-
ngordlugit pigalugitdlo
nagsiussortarpai
En gros og leverance:
P. E. Hansen & Co. A/S
St. Kongensgade 40
København K.
Andreas Nielsen.
Påmiut KånginagauvatdlåKaut
2