Atuagagdliutit - 19.07.1962, Blaðsíða 22

MERARTAVTINUT
imarpik ikårdlugo —
akunerit sisamåinait
tingmissartorssuarnut ilaunen misigissauvoK puigunaitsoK,
nalivtine teknikikut sujuarsimåssusermik takutitsissoK
tingmissartorssuit sukasuliat atu-
lermata erKumlpoK, imarpik Kanga
umiarssuit sukåikatdlaramik uvdlor-
pagssuit ingerdlalortagåt, måna nalu-
naeKutap akunere ardlaKångitsunguit
ikårneKarsinaulermat. tamåssåsit
Danmarkip nunavtalo akornåne ting-
missartumik ilaussunik angatdlåto-
KalerugtorpoK månalo OKalualårutit-
siåsavavse tingmissartorssuarmut i-
launermik.
tingmissartorssuarmik Kangerdlug-
ssuarmit Københavnimut tikitdlune
erKuméKutigissartagå tåssa siléinaup
avdlångornerujugssua misingnartar-
mat, silåinaK kissardlune isugutag-
fit nuånåriartarfigssuardlo Tivoli ki-
salo igdloKarfigssup avatåne igdlut
nautsivé pinersunik naussorpagssuag-
dlit. nunåinarmut pigåine orpigpag-
ssuit narssautitdlo tamarmik iluarsar-
tutdluagkat, asume Danmarkip nunar-
tå tamåkerdlune nautsivigssuartut o-
KautigissariaKartoK.
avdlångorneK angisoK
Danmarkimitdle nunavtinut uter-
dlune tingmissartorssuarmik Dan-
markimut tikinertutdle avdlångorneK
agtigissarpoK. Kuianartua tåssa Dan-
markime nal. akunere autdlarfik ni-
kingitsoK tikitariaKarmat, sordlume
Tunup sineriå Kulåukiarfordlugo KaKarssuarnut issikivia.
dlune anerneK Kagfagsimassutut iler-
sardlune. avdlamigdle åma erKumit-
sorsiagssaKarpoK tåssa nal. akunere
sisamåinait tingmissartorsimavdlune
tikikåine pilersariaKarmat nalunae-
Kutat tikivfingme 4 timinik sujuarsi-
massut, sorunalume åma nuna tiki-
taK avdlauvdluinardlune igdlorpag-
ssuaKarfigssuaK najugsimanåinaving-
mik bilerpagssuit angatdlavfigissåt,
igdloKarfiup KerKane niuvertarfig-
pagssuit alutornaKissut, sutorniartar-
287oMÆlKEFEDTi^NYDES KOLD
h=/ rir^70, C.,,KL WfllJ OrPKOtKOHTBOUHENH
Z.Z/oCACA0.7%SUKK£R til tov af 23 - 6. 1932
FA DANSK CMOKOlAOlMAlK.ESeilRO.TIF 3T«7
nalungikivse nunavtine Danmarkimi-
lo nalunaeKutaK akunernik sisamanik
nikingangmat.
ivsåinaK tingmissartut mitarfigssu-
ånit Kastrupimit autdlarpugut unuå-
kut atautsip migssåne. autdlartarfig-
ssuaK tåuna nutåmik igdlutitårsima-
ilisimaviuk?
tusartåinarparse såkutut kigaitdlag-
sauserdlutik tingmissartunit nåkåti-
neKartartut OKautigineKartartut. ting-
missartut ukiut 1900 ingerdlaneråne
aitsåt atorneKalerput, kigaitdlagsaut-
dle ukiune ardlalingne huntritilingne
ilisimaneKarpoK. atuagkame 1600-p
migssåne agdlangneKarsimassume ki-
gaitdlagsaut agdlautigineKarsimavoK
titartagkåkutdlo navsuiarneKarsimav-
dlune KanoK ilivdlugo sananeKarsi-
naussoK. oKalugtuarineKarpoK kigait-
dlagsausiusagåine Kissuit sisamat —
papigdlit sisamat — åminik tasitsi-
ssarfigtut sisamanik teKerKulingor-
dlugit sananeKåsåput isuisigut Kiler-
dlugit. tåuko akornånut énoråmineK
aligkatdlåsångitsoK Kajangnaerssor-
neKåsaoK, Kissungnit ånoråminermut
pitutat ardlaligpagssusavdlutik, Ki-
ssungnitdlo angumut agdlunaussat å-
ma ardlaligssuit Kajangnaerutåusav-
dlutik.
ajoraluaKaordle atuagatorKame ag-
dlagsimångingmat kigaitdlagsaut er-
KartorneKartoK oKåtårneKarsimaner-
sok. kigaitdlagsaut taimåitoK napa-
ssuliamit portusumit Kånamitdlunit
ivnårigsumit avåmut pigsigdlune atu-
gagssausimavoK. kigaitdlagsautit må-
na atorneKartut ilåne siångitsorsinau-
ssarmata mardlungnik siårtauteKar-
put imalunit tingmissartumit pigsiler-
nerme siårutigsså nåteriutigalugo a-
våmut pigsigtariaKardlune. kigait-
dlagsautitdle Kanganitsat siångitsor-
nigssait KularutigissariaKångilaK.
vok ikiartortarfé suvdlorssuit takingå-
ramik mérKat aitsåt Kamuterdlugit pi-
ssariaKardlutik. ikiartortarfiup sutor-
niartarfigssuane ilaussugssåungitsu-
nut åpakarKussåungivigsume, sutor-
Kåratdlarujugut, niorKutigssanigdlo a-
kitsuteKéngitsunik, pingårtumik tupa-
nik sukulåtinigdlo pisiortupatdlagdlu-
ta. tåuko nipititanik pordlugit tuniu-
pait autdlartinata angmarKungitdlui-
nardlugit.
tingmissartorssuarmut ikigavta pit-
siåinaa Kangåtarérpugut, Kutdlariar-
tupiloKaluta. tasama igdloKarfigssuaK,
sordlo sapångat kuerssat, Kutdlerpag-
ssuit åssiglngitsunik Kalipautigdlit.
erininarsingitsoK igdloKarféråungit-
sok Kulauterérparput Norgep tungå-
nut autdlardluta Kagfariartornerput-
dlo såkaKingmat siutinguvdluta, må-
ssa tingmissartup iluane silåinaK
åssigingmik naKitsineKartineKaraluar-
tOK. igsiavigssuarne naKinardlugit
igartartune nalingmagtuinarnigdlo
Kutdlilersugkane ilorrisårugtulersu-
gut tingmissartume saKissut arnat
såkutut arnatut atugkersorsimassut
tåkuput pugtaKutit ånangniutit ator-
nigssånik ilitsersutdluta taimatutdlo
iltimik anersårtutit atornigssånik, si-
låinarmik taimaiginartitsissoK ajutu-
sagaluarpat, 11.000 meterisume Kut-
sigtigissukut ingerdlagavta inup aner-
sårtuteKarane umavfigisinåungisåti-
gut.
bananit Tpilitdlo
åmut Kiviaråine tasamanerssuaK
nuiarssuit takugssåuput, sordlo vatit
siårtitigkat. ingerdlavigputdlo Kåu-
mariartupiloKalune avangnarpariar-
tordluta.
ilaussut katitdlutik 135-ussut tama-
leråKaut, amerdlanerssait amerika-
miut, sutorniartarfialo angmangmat
imeruersautinik imiårKanigdlo imi-
gagssanigdlo pisissoKarsinauvoK, eri-
ninarsingitsordlo mérKat bananikut-
tåssa fingmissariorssuit Danmarkimif KangerdlugssuaK avKusårdlugo Nordpol-
ikordlune Amerikaliartaulif DC 8-inik faineKartarfut.
dlagssuarnik ipilinik appelsinanigdlo
avguarneKartardlutik. tingmissartup
ilua kiaKaoK nigdlatårtumigdle åma
pineK ajornarane, igsiavit tamarmik
Kiplnartagkanik silåinarmik aniassu-
mik siléinarigsarfeKarmata. ernlnaK
erKarsautigiungnaerparputdlunit tai-
ma Kutsigtigissukut ingerdlagavta,
sordlo tåssa igdlup iluane, tingmissar-
torssuaK sumik sajugpilunguaKångi-
lardlunit.
senineK sermerssuarmit
tingmissartup perusuersartarfia
mérKavta alutorivdluinarpåt agsut
taikungnakulårdlutik, piarérdlunilo
imermik nerngajorårtorssuarmik kug-
tarmat tigumivinguaK Kumut nusuat-
dlåinardlugo. taimåitut pingasuput
assagtarfeKardlutik KaKorsautingua-
Kardlutigdlo pilerinavigsortunik. ting-
missartoK ilaussoKaKigame inigssakit-
dliornaraluarpoK årKigssutdluagaoKi-
gamile ilorrisimåriardlune sut tamar-
mik maugårtuinarssugamik.
ingerdlåmersutdlartugut Kilak aug-
pitdlileKaoK seKinerssuaK nuilerdlune,
tupingnåinartumik alutornåssuseKar-
tumik. maligtinardlugo nunavta Kå-
Karssue sermimit putusimassut se-
Kerngup nuilersup sarKagai OKalUg-
tuagssåungitsumik pinerssuseKartut
ativtine takulerpavut, sermerssuardlo
alingnardluinartoK pavunarssuaK ku-
lautilerdlutigo.
tugdlianik OKalugpalårisavara ting-
missartorssuarmik CanadaliarneK ta-
samanilo misigissat.
Liberiame mérKat »aperssortitarnerat«
Afrikame nålagauvfit ilåne Liberia-
me igdloKarfit pingårnerssåta Mon-
roviap avatåne 50 km-inik ungasissu-
silingme i^dloKarfinguarmiut tåssåu-
put nagguveKatigingnut Vaiinut ilau-
ssortat. nagguveKatigit tåuko Liberia-
me najugaKarKårsimassutut nautsor-
ssuneKartarput, nuånarissaisa ilagalu-
git nipilerssorneK Kitingnerdlo. nag-
guveKatigit tåuko silatorujugssusimå-
put; Liberiame tamarme atorfigdlit
angnerit amerdlanerssait nagguveKa-
tigingnit tåukunånga pissuvdlutik.
nagguveKatigit tåuko inusugtortait
inersimassunut nagdlersimassunut
nagdlersutugssångulerångamik ang-
nertoKissumik atuartineKartarsimåput,
atuartitaussarnerat Kåumatinit arfi-
nilingnit ukiut mardluk tikitdlugit
sivisussuseKartardlune. inusugtuarKat
atuartitaunermik nalåne angajorKå-
mingnineK ajorput, nukagpiarKat ni-
viarsiarKatdlo ingmikortitdlugit atuar-
tineKartardlutik. nuname naggorigsar-
neKångitsume najugaKartitdlugit inu-
sugtuarKat atuartineKartarput ing-
mingnut napatisinaulernigssåt iliniar-
titsissutigineKartardlune.
nukagpiarKat angnermik piniarner-
mik aulisarnermigdlo iliniartineKar-
tarput, niviarsiarKatdlo igdlume ni-
ngiussugssap suliagssainik tamanik
iliniartineKartardlutik. niviarsiarKat
atuartineKalerångamik tamékivigdlu-
tik KaKortumik KalipangneKartarput,
tåssagoK anersånut ajortunut igdler-
sorneKarniåsangmata. taimailiortar-
neK nagguveKatigingne mérKiortug-
ssanut Kitornagssåinutdlo pingårtoru-
jugssuartut issigineKarpoK. niviar-
siarKat atuarnermik nalåne nerissag-
ssiornermik, naussunik nerineKarsi-
naussunik katerssuinermik, ånoråg-
ssiagssanik nautitsinermik, ånoråg-
ssiagssanik katerssuinermik suliareri-
ardlugitdlo ikårtiterinermik angner-
påmigdlo Kitingnermik iliniartineKar-
tarput. nagguveKatigit Vaiit Kitik pi-
ngårtitorujugssuvåt, kristumiut nå-
lagiarnermik pingårtitsineråtut Kitik
pingårtitsigalugo. Kitingnermikut
nangminermingnik ikiuisinaussutut i-
ssigissatik ikiorneKarnigssamik ig-
dlersorneKarnigssamigdlunit Kinuvigi-
ssarpait.
nagguveKatigit inusugtuarartaisa a-
tuarnerat „soraerumérnermik" nagga-
serneKartarpoK soraerumérnerme ig-
dloKarfinguarmiut høvdingiat tåssa-
nilo utorKaunertaussut soraerumérsit-
sissussardlutik. soraerumérneKartar-
poic uvdlune pingasune. uvdlut pinga-
sut ingerdlaneråne KitigtoKardlunilo
erinarssortoKartarpoK igdloKarfingu-
armiut tamarmik peKatauvfigissånik.
uvdlåralånguaK nukagpiarKat nunar-
Katimik utorKaunertaisa najugåta si-
latåne tatdlimåkutårdlutik Kitilertar-
put, igdlo soraerumérsitsivingimik na-
jugåt kåvigdlugo — ilatik nangming-
neK nipilerssusiamingnik nipilerssoru-
jortitdlugit.
uvaliartulernerane niviarsiarKat
Kitilisagångata nunaKarfinguarmiut
arnartait Kitigfiup avatånut katerssu-
tarput agfarmik ilorKassungordlutik
inigssitardlutik, nunaKarfinguarmiut-
dlo angutitait arnat akianut inigssit-
siterångata niviarsiarKat angmaloKi-
pinguautit ilåt
agtortailineK mérKat tamarmik na-
lungilåt. arpaKåtapilugkumångi kåini-
le KanoK iliortariaKartoK uvguna OKa-
lugtuarilåsavarput. Kissuminermik
angmalortorssualioriaritse. angisoru-
jugssussariaKarpoK mingnerpåmik ti-
tarnermit titarnermut 10 meterinik a-
ngissuseKartariaKardlune. tauva ilarse
atauseK agtuiniartusaoK, kisime ang-
malortuliavse iluanisavdlune — agtor-
niagagssai tamarmik angmalortuliap
silatånlsavdlutik. tauva angmalortu-
liap silatånltut angmalortuliamik i-
kåKåtålisåput agtortinavérsårdlutik.
angmalortuliap iluanut isertut agtui-
niartup agtorniartåsavai agtortitoK. ag-
tuiniartungusangmat sujugdliuvdlune
agtuiniartoK angmalortuliap silatåni-
tunut ilångutisaoK. taimatut nikeKå-
tautisause. agtuiniartoK agtuivdlunilo
angmalortuliap silatånut pisaoK, ag-
tugaussoK agtuiniartungordlune. ang-
malortuliap iluane malingneKaleråine
autdlarfingmit akimut ikårniångika-
luaråine soKutåungilaK, agtortileråine
uterdlunilunit aniniapatdlagtariaKa-
rame. agtuiniartordle angmalortuliap
avatånut pisångilaK sule agtuiniartit-
dlune. oKåtåriarsiuk angmalortuliap
iluanitut tamavse atautsikorssuaK
angmalortuliap iluanut iserdluse, tau-
va agtuiniartunguåkuluk såriarfig-
ssaerutisaoK kina maleriåsavdlugo
paitsivérutisavdlune.
sångortup iluanut isåssarput augpa-
lugtunik Kernertunigdlunit nasaler-
sordlutik — taimalo „soraerumilertar-
dlutik". kingorårtautdlutik Kitingner-
me KanoK pisinautigilersimanertik ta-
kutitarpåt. sujugdlermérnermingne
takutitardlugo KanoK nerissagssior-
tardlutik, åipagssånérnermingne nar-
ssautine KanoK sulissardlutik, pinga-
jugssånik naussunik nerineKarsinau-
ssunik KanoK katerssuissarnerdlutik
naggatågutdlo tumerparpårtut sukå-
kalugtuinartitdlugit pikutsagkalug-
tuinardlutik silaerutiussartutut iliv-
dlutik Kitilertardlutik.
naggatågut Kitigtartut avdlat Kiti-
lertarput. tåuko kinarpaKartarput ki-
narpaisigut erssersiniarneKartardlutik
toKorérsimassut anersåve. tumerpar-
påt Kångulugtuinautitdlugit arnat
utorKaunerpåt mardluk Kitigfingmut
isertarput, silaerututut ilivdlutik Ki-
titigalutik nivdliassororujugssuångor-
tardlutik anersåt ajortut Kimåtiniar-
dlugit. anersåpiluit KimåtineKaré-
rångata niviarsiarKat „aperssortitut“
KitilerKigtarput.
nagdliutorsiornerit uvdluisa pinga-
juåne niviarsiarKat arnat igdluåne
ingneK ikumatitaK kaujatdlagdlugo
igsåsimassarput. tåssanititdlugit angu-
tit inusugtuarKat igdlumut isertarput
nuliagssamingnik Kinerdleriardlutik.
angut inusugtoK aulajangerune igsia-
ssut ardlåt sordleK nuliartåriumaner-
dlugo angajorKåvinut ingerdlassarpoK
paniat nuliartåriumavdlugo Kinuvigi-
artordlugit. taimatut KinuteKarner-
mine muliartågssaminik pilersuisinau-
nerminut ugpernarsautitut „akiliutig-
ssane“ nagsartarpai. „nuliagssarsiu-
tit“dlo kingorna niviarsiarKap anga-
jorKåvinit utertineKartarput; kater-
nåt igdlume atortugssåinik pisissutau-
ssaramik.
Penneven søges
Jeg vil gerne have en penneven. —
Det skulle gerne være en dreng på 11
år. Jeg er en pige på 11 år, har to
brødre og en søster. Jeg hedder Eline
Ketelsen. Min far er arbejdsmand.
Venlig hilsen Eline.
Adresse: Eline Ketelsen,
Øster Gejl pr. Tørsbøl.
TffBUKO
tit boref s...
FERD’NAND
Mellem drabanter
Kåumataussat
akornåne
fe
22