Atuagagdliutit - 07.11.1963, Page 7

put, angerdlarsimavfigssaK pissa-
riaKartikaluaKigavtigo. ilanutarit
silamikut inortunik mérartagdlit
suliaKutcKartaKaut mérardlo tai-
måitoK atuarfingme atuartitsiner-
mut kinguarsautaorujugssuarsi-
naussarpoK. méraat taimåitut pi-
nerdlungniarKajåssarput agdliar-
torKalernermingne iluamik peror-
sarneKångikångamik.
—• silamikut inortut, ingassagpat-
dl Sngitsutdle, angerdlarsimavf eKaler-
pata Nungme seminariarhe iliniartut
iliniartitaunerat ama tapertanardlua-
lisaoK.
typehus Nungme oKåtårut
— timikut amigautigdlit Kalåtdlit-
nunåne. Kanoic ikiorneKarsinåupat?
— ingmingnut ikiomeK sapivigsut
pårissariaKartut amerdlanerssait Ka-
låtdlit-nunåne nåparsimavingne åssi-
gingitsune uningatinenartut katitdlu-
tik Kulit migssiliorpait. tamatuma sa-
niatigut amigauteKaraluardlutik
nangminérsinaussut imaKale neriner-
mingne assagtarnermingnilo ikiorta-
riaKartut nåmagtugagssåuput. taimåi-
tut najugkamingne utorKait igdluinut
pisineKarajugput, isumaKarpungalo
ingmingnut ikiorneK sapivigsut ki-
ngugdliutdlugitdlo taineKartut igdlo-
Karfingne najugkamingniginartaria-
Kartut najugkamigdlunit Kanigtuinl-
ginartariaKartut.
— mane Nungme nutamik OKå-
tariniarpugut igdlo type 25 sisa-
manik initalik timikut amigauteKa-
lårtunut sisamanut inigititdlugo 6-
Kåtarniaravtigo. tåuko Dronning
Ingridip naparsimaviane suliput,
tåssane nerissaKardlutik atissatig-
dlo tåssane errortitardlugit. oKåta-
rinigssarput iluagtisagpat taimatut
ingerdlatsineu agdlilertariaKarso-
råra.
— timikut amigautigdlit igdlume
taineicartutut itume ineKarnigssåt piv-
dlugo igdlo avdlångortiterdlugo sa-
nassariaKåsagpat kigsautigineKartut
maligdlugit iliortoKarnigsså måna ti-
kitdlugo boligstøtteudvalgimit ilaler-
neKarpoK. ilimanarportaoK Danmarki-
me timikut amigautigdlit peKatigigfé
taineKartutut itunik igdluliagssanik
pilerssårusiortarnerme angnertOKi-
ssumik ikiusinaussut Smalo aningau-
ssalinigssame, igdlut ilusilersorneKar-
nigssaine ingerdlåneKarnigssåinilo.
— taimatut ingerdlatsineitalisagpat
timikut amigautigdlit nunagissartik
Kimåpatdlårnago najugaKartalisaga-
luarput. tamåna pingårtutut issigåra.
— timikut amigautigdlit åridgssu-
ssivigineKåsagpata Kavsiunersut, Ka-
noK agtigissumik amigauteitarnersut,
KanoK ilivdlutik amigauteKalersima-
nersut, KanoK ltumik iliniagaKarunik
angussaKarsinaunersut sunalo ilinia-
rumaneråt påsiniardluarK&rtariaKar-
POK.
—• pingåruteKåsagaluaKaoK timikut
amigautigdlit peKatigigfisa ikiorsini-
arnermingne sujugdliutdlugo isumagi-
sinaugaluarpåssuk tainenartunik på-
siniaineK.
Danmarkime onautsit mardluk
iliniarneKartarput
— matuma Kulåne erKartorneKar-
tut atautsimut OKautigisagåine KanoK
OKautigissarianarsoraigit?
— kalåtdlit timikut amigautigdlit
sulivfigineKartarfigssåinik sungiusar-
tarfigssåinigdlo Kalåtdlit-nunåne. sa-
nassoKamigsså perKingnigssamik isu-
magingnigtutitat ilalertorujugssuvåt.
taimalo pissoicésagpat angnertoKissu-
mik påsiniaissoKarKårtariaKarpoK,
kigsautigissat, pissariaKartitsinerit S-
malo iliniartitagssat Kalåtdlit-nunåne
sulivfingne åssigingitsune sulivfig-
ssarsisinaunerat påserKårtariaicardlu-
ne. oKautigineKartututdle Danmarki-
me sulivfiussunit åssiglngitsunit a-
tausiåkånit ikiorserneKartarnigssar-
put pissariaKarparput, ilisimassaria-
Kardlugulo måne Danmarkimisutdle
pitsautigissumik åssigingisitårtigissu-
migdlo atuartitsisinaussugut.
— taimatume påsiniainigssap tungå-
nut?
— taima pissoKarnigssåta tungånut
avdlatut iliorneK ajornaKingmat ka-
låtdlit timikut amigautigdlit Dan-
markimut iliniariartortitaussarnerat
nangigtariaKarparput. åmame ajori-
ssagssåungilaK. taimatut autdlartitau-
ssartut iliniartagaisa ilagåt danskisut
OKalugdluarsinauneK. tamåna amer-
dl aKissunut ikiutauvdluarsimavoic
nugterissussaramik agdlagtuvdlutig-
dlunit. Danmarkimititdlutik kalåtdlit
OKausinik puigoriartunginigssåt er-
Karsautigalugo piukupara kalåtdlit i-
nusugtut amerdlaKissut pikoreKissut-
dlo ukiune måkunane ilmiagaicardlu-
tik Danmarkimitut sungivfingmingne
atuartitsissutut sulisineKartarnigssåt,
tåssa kalåliarKanik inusugtunigdlo
ingmikut inigssianitineKartunik; ka-
låtdlit OKausé kalåtdlitdlo kulturiånut
tungassut atuartitsissutigineicartåsav-
dlutik. taimatut åmigssussinigssaK a-
j ornarpatdlåsångitsutut issigåra.
inuit nugtertarnere
Hendrik Olsenip tamåna pivdlugo
A/G-me agdlautigisså nuånårutigalu-
go atuarsimavara, tåssame agdlauti-
gissartagkat OKautigissartagkatdlo
angnikipatdlåKingmata tamatumunga
tungassut inungnit suliagssap tama-
tuma autdlarxautånit piviussumik
malingnausimassunit ilisimangnigtu-
nitdlo.
ilumordluinarpoK inuit Upernaving-
mit pissut nangmingneK pissariaKar-
titaringisamingnik tåvanilo OKartug-
ssautitanit nipaitsumik iluaigineKar-
dlutik kujåmut nugtertineKarmata na-
jugartåmingne igdlunut angivatdlår-
tunut. agdlåtdlume tamåna kingune-
KartarpoK nunaKarfingne Kinigaussu-
ne nunarKataussut singanerånik isser-
tunerdlutamigdlo kamangnerånik,
nangmingneK aningaussarsivdluarta-
raluardlutik aningaussaKardluaraluar-
dlutigdlo taimaingajagtuni'k igdlug-
ssarsisinåunginamik. ilåtigume ilu-
mordlutik isumaKartarput avangnå-
miut narrutunginerussut nåpertutu-
mik akilingmik igdlutik pårivdluagkat
pigssarigsårnerulernertik pissutigalu-
go nangminermingnut mikivatdlåler-
simassut pisiarlnarsinaugaluarait.
kukunerit autdlarnernerat ima su-
savalingmiormiut
aulisagardluartut
sårugdligit tarajugkat ukioit måna ukiup agfåne sujugdlerme
tunissat sujorna tunissanit 13—14 mili. kr.-nik amerdlanerussu-
nik akigssarsissutausimåput
savalingmiormiut ukioK måna u-
kiup agfåne sujugdlerme sårugdligit
tarajugkat tunissagssiait sujorna Kåu-
matine taima amerdlatigissune tuni-
ssagssiåinut nalerKiutdlugit 5000 tonsi-
ngajangnik amerdleriarsimåput katit-
dlutik 14.086 tonsinut. sårugdligit ta-
rajugkat amerdlanerssait, 12.358 tonsit,
nunavtine nunavtalo erKåne pigssar-
siarineKarsimåput — sujorna nunav-
tine erKånilo Kåumatine taineKartune
pigssarsiarineKartut 8731 tonsiugamik.
sårugdligit tarajugkat nunanut av-
dlanut tunissat sujornamut nalerKiut-
dlugit amerdleriarujugssuarsimåput,
2000 tonsinit tre miil. kr. sivnerdlugit
nalilingnit (sujorna ukiup agfåne su-
jugdlerme) ukioK måna Kåumatine
taima amerdlatigissune 10.000 tonsi-
ngajangnut 17 mili. kr. angungajag-
dlugit akilingnut. sårugdligit tarajug-
kat panersiat nunanut avdlanut tuni-
neKartut ukioK måna 743 tonsinik a-
merdleriarsimåput 4727 tonsinut, aki-
lo 3 1h mili. kr. migssiliordlugit agdle-
riarsimavdlutik 17 mili. kr. sivneKa-
lerdlutik.
savalingmiormiut aulisariutait a-
merdleriarsimåput 4727 tonsinut, aki-
ngatdlaterpåluit pigssarsiarineKartut
ilagait ningitagarssutit sisait arfineK-
pingasut. ukiut kingugdlit arfineK-
mardluk ingerdlaneråne savalingmior-
miut sisangnik ningitagarssutitårsi-
måput katitdlutik 48-nik. ningitagar-
ssutit arfinigdlit umiarssuitdlo Keritit-
sivit åma arfinigdlit sananeKarnigssåt
ama isumaKatigissutigineKarérsima-
VOK.
1951-ime lagtinge komitemik piler-
sitsivoK, komitép misigssugagssara-
lugo angatdlatit sut savalingmiormiut
aulisartausiånut nalerKunerunersut.
komitep nalunaeruminik sarKumine-
ranit måna ukiut Kulit Kångiuput, u-
kiunilo tåukunane savalingmiormiut
aulisariutimik agfait sivneKartut (usi-
tussusé najorKutaralugit) pigssarsia-
rait. ukioK måna julip autdlantautåne
savalingmiormiut aulisariutait 33.000
bruttoregistertonseKarput, tåuko ilait,
55 procenté, 1955-imit 1963-imut pig-
ssarsiarineKardlutik, ni procenté 1950-
imit 1954-imut, 25 procenté 1900-mit
1949-mut 11 iprocentisalo migssinge
1900-p sujornagut.
jusigtigaoK Upernavik, OmånaK, Thu-
le Tunulo nangmingneK sivnissoKar-
titéungingmata 1949-me kommissio-
nerssuarme oKalugtugssanik, måssa
taimane inuit sordlo åssersutigalugo
palase Jens Olsen ferieKardlune Dan-
markimlkaluartoK, påsisimassaKar-
dluaKalunilo oKauseKarsimassugssau-
galuartoK Upernavingme Thulemilo
pissutsit pivdlugit. KånglnaineK tåuna
ilungersornartoKalersitsisimavoK sulilo
uvdloK måna tikitdlugo Avangnå ta-
måt pivdlugo nålagkersuiniarnermut
tungassut suniuteKarfigalugit.
pitsaunerulingilaK Nungme inuit
pissutsit aulaj angernialermatigik
nautsorssutigingipatdlårdlugitdlo A-
vangnåne inuit påsisimassaKardluar-
tut inungnut nugtitaussunut ilisi-
mangnigtut, åmalo inuit tåuko pigi-
nåussusinut pissariaKartitåinutdlo.
isuma imåingisåinarpO'K inuit tåuko
tagpikujulersimassut imalunit inuit
piniarsinaunikut avdlanik akornute-
Kartut Kujatåne piniarfingne avang-
nåne najugkamingnit puissikinerussu-
ne piniarnikut malungnartiniåsassut.
kisiåne sulissartutut piukunardluartu-
put pissutsinutdlo nutånut sungiu-
ssiartuleriarunik aulisartungorsinåu-
savdlutik.
uvanga nangmineK KangerssuatsiaK
pissortauvfigigatdlaravko ugpernar-
sarneKarsinauvoK sorssungneK sujor-
Kutdlugule inuit taimåitut K’utdlig-
ssane Marmorilingmilo kingornalo si-
lasiorfeKarfingne åmalo sorssungne-
rup nalåne Ausiangne K’eKertångua-
me sutdlivigssarsiortitarsimagika. ta-
måna malugineKångitsumik ingerdla-
vok, ilaitdlo utertaraluartut taimåi-
toK amerdlasut najugartåmingniginar-
talerput kingornalo ilaKutatik ikingu-
titigdlo maligtigissalerdlugit.
Tovicussangme Claus Sørensenime
Peter Freuchen niuvertarfingme pi-
ssortautitdlune suleKatigalunga inuit
Upernaviup erKåmioKarfianit nuna-
Karfingmut tåssunga ukiup ilåinåne
suliartortiniarssarilerpai. agdlagartat
isumaKatigissutit atsiorneKarput Claus
Sørensenimit inungnitdlo ardlalingnit
Kangerssuatsiamit pissunit, oKartug-
ssautitatdle avarKuneK ajornartut mi-
silinigssamut taimaitumut taimane
pivfigssaulersoringilåt.
ilalersuingisåinarpunga piniartut a-
torsinaussut nugtitaussarnerånik —
agdlåme tamåna akerdlilersorsimav-
dlugo — sulilo tamåna erKungitsutut
isumaKarfigiuarpara måssa uvdlut nu-
tåt pigssaKarniarnerånik migdlisaiga-
luartut nangmingnerdle tamatumané
pissunatik.
kontorchef Ph. Rosendahlip Atua-
gagdliutine måne agdlagarissartagai-
sa ugpernarsarsimavåt Upernaviup
erKåmioKarfiane inussutigssarsiortut
tåssåungitsut amigartoruteKartitsiner-
paussut — taimåingivigpordle. tai-
maisivdlunilo inuerutitsiartornigssa-
mut pissutigssaKarunångilaK ukiorpå-
lugssuit ingerdlaneråne påsineKarér-
tinago Kujatåne aulisarneK neriuti-
gineKartutut ingerdlanersoK. taimåi-
sagpat KularnauteKåsagunéngilaK i-
nuit amerdlanerussut atåssuteKarneK
angalaniarnerdlo mana angnerujar-
tuinartut peKatigalugit nunaKarfing-
nut aningaussarsiorfilingnut ornigu-
talerumårtut.
ukiune 1955, 1956 å-ma 1957 Tovku-
ssangme arferivik sujulerssoravko su-
lissorineruvåka inuit pingårtumik U-
månap erKåmioKarfianit pissut. ilua-
rusugput nåmaginartumigdlo sulivdlu-
tik. taiméitordle una tåingitsårneK a-
jornarpoK neKimik måtangmigdlo il.
il. nåmagtumik ajornångitsumigdlo pi-
sinauneK ugsagsårutaunerpaussoK. su-
livfingmik nalå Kångiutordlo anger-
dlarångamik erKanaersardluarsimane-
russarput aningaussanik pinaratik a-
vangnåmiut nerissagssavigtut issigi-
ssånik peKardluavigdlutik. sulissartut
nuliaKångitsut ilait taimåitoK Manit-
sume ukiput Kajussaussiorfingme su-
lissuvdlutik avdlatdlo Nup kanger-
dluane aulisarnerme tåssane ikior-
tauvdlutik.
sordlule nunane avdlane inuit a-
merdlanerujartuinartut nunåinarmit
igdloKarfingnut imalunit nunaKar-
fingnut pigssarigsårneruvfigisinaussa-
mingnut nugtertartut åma Kalåtdlit-
nunåne taimatut ingerdlassugssåusa-
gunarpoK. tamånale inuit nangming-
neK piumåssusiat atordlugo ingerdla-
ssariaKarpoK pingitsailinertaKarane.
pitsåusångikaluarpoK Danmarkime
naussorigsaissut tamarmik inussutig-
ssarsiutertik Kimagpåssuk, taimatut-
dle åma ajortigisagaluarpoK erKåmio-
Karfingne avangnardliussune piniartut
tamarmik tåssane inussutigssarsiuter-
tik Kimåkaluanpåssuk.
erKugauneK såkortusimagunaKaoK
orssut eKalugssuitdlo tinguisa tunine-
Kartarnerat unigtitaungmat måssa ta-
matumunga peKatigititdlugo åmit a-
ké KagfangneKaraluartut. åmale ing-
mikut aningaussarsiagssaKartitsine-
KarsinauvoK Upernavigpiame Keritit-
siviliortoKaraluarpat tåssunga erKå-
mioKarfingme piniartut puissit neKåi-
nik ilåine sivniligssuarmik pigissa-
mingnik tunissaKarsinauvdlutik, Små-
lo igdloKarfiup inuisa ilånikut ajor-
ssautigissartagåinik, åmalo påsinar-
mata igdloKarfiup inue akilivdluarta-
rumassut. tamåna ilioriausiussugssau-
vok pitsaussoK pisissartunut tunissa-
Kartartunutdlo. agdlåme imaKa ilåne
erKåmioKarfingnut avdlanut tunissag-
ssaKartarsinauvoK umiarssuit niorKU-
tigssanik agssartortartut Kerititsivitik
imaerérdlugit kujåmut ingerdlarKile-
rångata.
Andr. Lund-Drosvad.
REJSEGRAMMOFONER
brugte - med 10 grammofonplader
OKalugfartuf angafdlétagkat
atornikut — OKalugfartuvdlo
nfltai 10
85,00 kr. + nagalånerata akla Uéngut-
dlugo tlgunerane akillgagssångordluglt
nagsldneKésåput
kr. 85,00 + porto, sendes pr. efterkrav.
The Old Record,
Elmegade 10, København
DAN semi-diesel
type DAMU, 20 HK,
mardlungnik cylinderilik
pingasunik ulungnalingnik ulutiter-
tagkanik sarpilik kissangnagitdlo
autdlartifagkat.
okimaissusia: 600 kg
inigssitdlune takissusia: 1645 mm
sukulugssaK pitsaoKatcKangitsoK
Kivdlålugtumik pulik
avdlanit. mardloriéumik ivseKarneruvoK
taimaitumigdlo sivisunerujugssuarmik
s^ungneKartardlune.
BRØDR. BRAUN
Danmarkinie sukulugssaliprfit angoersåt
Motortype tåuna BOSCH blok-
pumpimik pilersimavok regulato-
reKardlunilo.
akit agdlagsimavtiat nalunaerssu-
fitdlo motorinik uningatitsivingme
Prisliste og brochure på motor-
depotet.
7s Motorfabriken DAN
Adgangsvejen Esbjerg . Telegramadresse: Danmolor.
KRYOLITSELSKABET ØRESUND
A/S
KØBENHAVN
7