Atuagagdliutit - 04.03.1976, Blaðsíða 25

atuartartut agdlagait . læserne skriver . atuartartut agdlagait . læserne skriver . atuartartut agdlagait . læserne skriver . atuartar
Bjørn Barfod-ip
AG nr. 3-me Bjørn Barfodip eKia-
sueKalune Hendrik Lundip kussa-
nartumik Narssamik erinarssusiå
atorpå igdluliortiternermut issor-
nartorsiuinermine, igdloKarfiup
kerKane sanaortornermut.
Bjørn Barfod-ip taigdliane
nangminerssutigisimassaisa taku-
titåt inugtåta nangmineK pigili-
Sit, kisiånile agdlauserissåne ta-
aaatigut tamauna GTO-p KanoK
iliuserisimassainut tungassorta-
niikut narKiuteKarfigineKartaria-
karnere pivåka.
ilumorpcK, igdloKarfingmik pi-
'erssårusiame 1950-imérsume ta-
aaåna igdluliorfigssarKigtineKå-
ngingmat. erKaisitsissutigissaria-
karpcrdle, igdloKarfingmik piler-
ssårusiaK (imalunit uvdlumikut
taissarneratut („dispositionsplan")
aautsorssutigineKarsinåunging-
•aat ukiut Kulit 15-itdlo sivner-
dlugit atortussugssatut, aperKU-
taussugssauvdlune, inuiaKatigig-
tut ineriartorneK, aningaussarsi-
°rnikut teknikikutdlo ineriartor-
aeK KanoK sukatiginersut. Nar-
ssamut tungatitdlugo åma 1969-
irne nutåmik najorKutagssiorto-
karpoK, kommunalbestyrelsimit
akuerineKartumik. najorKutagssi-
ame tåssane nunamineK tåuna a-
tortugssångortineKarpoK „inugtu-
mik igdlulicrfigssaK“-tut, kigsau-
tigineKarmat sapingisamik igdlo-
Karfik siåmarpatdlårtineKåséngit-
sok taimailiornikut inigssiat imer-
mut erKagkanutdlo avKuteKarsi-
nauniåsangmata.
sordlo Barfodip ernaigå, soru-
nalime ungasingnerussumltut ig-
dlcicarfiup avatånltut ornigdlugit
igdluliorfigineKarsimasinauga-
luarput, tamatumale kinguneri-
ssugssåusavå imermut avKusior-
nermut, avKusiornermut, er-
Kagkanut avKusiornermut inger-
dlatineKarnerénutdlo aningau-
ssartutit Kagfangåsangmata pi-
ngitsorneKartariaKésavdlutik.
1970-ime sanaortornigssaK pi-
lerssårusiorneKarmat, encarsau-
tausimagalaurpoK, åssigingitsunik
igdiuliorfigineKåsassoK igdlunik
uigulukugtunik Kulerilingnigdlo,
tamånalo sujunertaralugo avKU-
siniortoKardlunilo ervngup er-
Kagkatdlo avKutanik sananeKar-
dlune. taimatut nåmagsiartuår-
dlugo suliarinerane isuma avdlå-
ngortineKarsimavoK — ilåtigut
nunaKarfingmiut isumåt malig-
dlugo — aulajangerneKarpordlo,
Kalatsit sule anérpoK
AG-me 1976, nr. 8 Albrecht
Kreutzmannip Stephen Petersen
akerdlilermago — nauk nasaerfi-
Slnartugssaugaluardlugo — taima
isumaliuinarpunga: „Kalatsit sule
anérpoK".
ivdlit ilikarsinåunginingnut ki-
sivit pissusimåsångilatit — eKia-
sugkuvitdle soKutigissaKångiku-
vitdlunit avdlauvoK. pissussuvdle
åiparisavå: iliniartitsissit.
agdlagtausitOKaK artornarpoK,
njornångilardle ilikåsavdlugo. —
agdlagtausitåme amigautaussoK
tåssa takusinåunginavtigo OKaut-
sip nagguvia, uigutdlo sunaussoK,
nigutdlo tåuna sup — taggisip
°Kalutivdlunit uigutiginerå, åma-
lo uigut una taggisip oKalutivdlu-
bit piginerå.
åssersut: igdlo, tåssa taggit a-
tausersiut taisinarniut. uigut
-Qssaic ilångukuvtigo imailerpoK:
'gdlugssaK. (ima oKarnata: illus-
saq). -gssaK, tåssauvoK: t-t, imåi-
Pok: taggimik taggisauginartitsi-
ssok. avdlarpagssuit taima isuma-
kartut taigorneKarsinåuput. —
-gssaK isumaKarame sule atuli-
ngitsoK, imalunit sule pigineKali-
ngitsoK.
uigutdle -uvok uiggiukåine av-
dlångorpoK imailivdlune: ig-
dluvok. nagguvia igdlo + -uvok
(o + u= sivitsut) -uvok, tåssa t-o,
imåipoK: taggimik OKalutingortit-
sissoK. igdluvoK, tåssa OKalut OKa-
luinarniut OKalutåussut v, ki-
nåussusersiutit pingajuat atauser-
siut. — avdlauvordle uigut -ivoK,
tåssaungmat oxalutip uigutå,
-ivoK, taissarparput o-o, imåipoK:
OKalumik OKalutauginartitsissoK.
KalipainoK, assaiuoic, il. il.
kalåtdlit OKautsivut iliniåsaguv-
tigik — åmamigOK atuarfit kalå-
lerpalugtungortitaunialerput —
imåingilaK OKalugkuvta agdlapa-
jugkuvtalunit namagtoK. kisiåni-
liuna nagguvit uigutitdlo iliniar-
tariaKarivut OKausilerineK (gram-
matik) atordlugo. maname klassit
angnerit (8.-9.-10. il. il. taggit-
dlunit sunaussoK naluvåt.
tamåko 9. klassime iliniarpigit?
iliniarsimångikugkit ilikarsima-
nagitdlo, sule Kalatsit anérpoK!
Eli Olsen.
sulfssutigineKarsimavoK
Guldborg Chemnitz radiukut OKa-
loKatigineKarnermine oKauserissai
uko: „uvdluvtine arnat angutinut
naligigsitauvdlutik nålagkersuini-
kut suleKataunerulernigssåt suli-
ssutigineKarsimångitsoK". sag-
dluvdluinartuput.
OKautsitdlo tåuko ima navsui-
aivfigilårniarpåka:
ukioK 1948-me januare autdlar-
tisimalåginartoK atandnartorssup
kunge Frederik Kulingiluåta aku-
erssissutigingmago arnat anguti-
nut naligigsitauvdlutik nålagker-
suinerme suleKataunerulernigssåt,
tauvalo kalåtdlit arnartait sivner-
dlugit arnamut akissuteKarfiger-
Kusimavai, uvangalo atåtigut at-
siortunga klinge nangmineK OKa-
loKatigisimavara imåitunik: „nua-
nårutigåra atarKinartorssuaK kli-
nge Frederik Kulingiluåt kalåtdlit
arnartait sivnerdlugit kalåtdlit
arnartaisa Kinersisinauvdlutigdlo
Kinigausinångortitaunerat pivdlu-
=o akissuteKarfigisinaugavko. ta-
måna tiingavigalugo ama kalåt-
dlit arnartaisa angutitutdlo ili-
niarfingnut angnerussunut pisinå-
ngornigssåt kalåtdlit arnartait
sivnerdlugit kigsautigåra, tåssa
nålagkersuinerme suleKatauvdlu-
arnerulerKuvdlugit, åmalo kalåt-
dlit ikiortinaratik suleKatauner-
mut angmåunerorKuvåka. atar-
Kingningårdlunga Kujavunga",
imåitumigdlo ilisimatikumavav-
kit, inuiaKatigit nålagkersuineK
atordlugo ilusiligaussarnerat ine-
riartortitaussarneratdlo politike-
Karnerup aulajangertarmagit. pe-
Katigigfit partitut atorneKarsi-
nåungingmata. kisiåne partit ilui-
ne peKatigéKarsinaussarmat, åma
inuit åssigingitsunik angussagdlit
pingitsailivdlugit ilångiissortisi-
nåungilavut, nålagauvfivta politi-
kia politikigssaraluarput aserorti-
nåsagavtigo.
imivdluarit
Thaia Eriksen.
nuna tåuna igdlunik uigulukugtu-
inarnik sanavfigineKåsassoK.
Bjørn Barfod ilumornerartaria-
KarpoK, nuna tåuna nalerKutivig-
sungingmat, erKordluinartusorina-
ranilo taima angnertutigissumik
sukanik mangiissuivfigineKåsag-
pat piikitsunik igdluliorfigssauv-
dlune. sorunalime GTO-p tamåko
erKarsautigerérsimavai, pilersså-
rusiaK avdlångortineKalermat, i-
sumaKarfigineKarsimavordle, tai-
manikut nuna tåuna ima aningau-
ssalivfigineKartigerérsimassoK
igdluliorfigssångortiniardlugo, pi-
lerssårusiaK piviussiingortinarta-
riaKalerdlune.
månamut nalilisimanerit najor-
Kutaralugit sulissunut igdluliorti-
ternerme aningaussartutaussug-
ssat nautsorssorneKarsimåput
4.2000 kr/m‘2-imut (april 1975 a-
kiussut maligdlugit), tamånalo é-
ssigissånik Kalåtdlit-nunåne av-
dlane sanassartagkanit Kagfasing-
neriingilaK. kvadratmeterimut a-
kianut ilåuput igdluliorfigsså-
ngortineKarneranut erKåtalo ku-
ssagsarneranut akiussut 1,5 miil.
kr. måkuminga atortut: igdlut na-
parérsut pérnerinut, erKagkanut
kugfiliornermut, imermut avKu-
sinermut, erKaisa suliarinerinut,
kugsiortiternermut, bilinut unig-
tarfiliornermut pinguartarfilior-
nermut igdlutdlo akornisa nautit-
sivigiortorneKarnerånut il. il..
Barfod-ip „migssinginera"
kvadmeter-imut akigssånik 6—
7000 kr-nik taimailivdlune uniu-
tingåtsiarpcK, åma taimåipoK sa-
nigdliutisagåine „iluamik inigssi-
tamik" pissarnertut boligstøtte a-
J. Motzfeldt-
såkutune OKalugte?
taimånak KuleKutserdlugo agdla-
lålerpunga tåssauna ivsangåtsiåi-
naK radio avisime tusarigput Jo-
nathan Motzfeldtip OKausia ka-
låtdlit inusugtut såkutungortaler-
nigssånik. tamåna agsorssuaK
uivssumissutigåra tåssame asime
agdlisarsimagavta Kavdlunåtut o-
Kalugsinåungilagut. Kavdlunåp o-
Kalukaluarångatigut asule Kungu-
jularussårtarpugut.
isumaKarpunga Kavdlunåtut o-
KalungneK ajoravta isumaKarpu-
gut såkutujussarneK aserulnåsa-
ssok mardlungnik oKausilingnik.
uvagutdle KanoK iliusaugut såku-
tunguleruvta? kisiåne imaKa Jo-
nathan Motzfeldt OKalugtigalugo?
såkutume nålagarssuata oKaluka-
luarpatigut asule Kuertuinåusa-
gut. neriugpunga såkutungoruma
OKalugtigiumårdlutit.
inugsiarnersumik inuvdluarit
atuartut ildt.
allaasitaaq
AG-mi nr. 3, 1976 saqqummersu-
mi Stephen Petersen-ip allaattaa-
seq nutaaq akerlilersormaguo a-
kilaarniarpara.
Uanga allaattaasitaaq assut ku-
sagaara, pissutigalugo allaasitoq-
qamit pitsaanerummat.
Immaqa sineriassuatsinni inup-
passuit allattaasitaaq ajoraat, im-
maqali ilaasa ajorinngilaat. Uanga
assut ajunnginnerutikkakku kis-
saatigaara atulissasoq. Atuagalli-
utini allassimavoq allaasitaaq a-
tulissasoq 1977-mi. Taamaattumik
atulillaqquara, immaqa inuit ila-
asa atorusunngikkaluaraat.
Taama naakkaluartumik akis-
suteqalaarpunga.
Barnaahas Martinsen,
9 klassimi atuartoq
Kangåmiune.
tordlugo igdluliornermut kvad-
ratmeterimut 2.500 kr-Kartumut.
Bjøin Barfodip nalunaviångilå,
akime kingugdlerme taineKartu-
me ilåungingmata aningaussartu-
tit imermut avKusinermut erKag-
kanutdlo avKusinermut atortut,
erKåta suliarineranut, bilinut u-
nigtarfiliornermut, pinguartarfili-
ornermut il. il. atortugssat.
sanavferujugssuaK igdloKarfiup
KerKanigpat tamatigut igdloKar-
fingmiunut akornutauvdlunilo —
KanoK isumagigtigineK najorKuta-
ralugo — nåmagigtaitdliornartå-
savdlune sordlo, Bjørn Barfodip
agdlagkamigut erssersitaisut itu-
nik. neriutiginarpoK taimatut so-
Kutigitigisagå inernigsså, ukioK a-
tauseK migssiliordlugo Kångiugpat
nåmagsineKariarpat — ilame pit-
saussunigsså ilimanartorujugssu-
vok. Palle Jensen.
Atuagagdliutit kigsautigåt atu-
artartut agdlagarissait amerdla-
sut sapåtit akunere tamaisa
sarKumiutarumavdlugit. tai-
måitumik Ki'nutigårput naitsu-
kutdlangnik agdlagtaruuvdlu-
git. ilångutagssiat onautsit 200
sivnersimagpatigit amerdla-
nertigut årnigssuissoKarfiup
nailisartariaKartarpai. atsiorsi-
m.angitsut ilånguneK ajorpavut,
kisiånile ingmikut pissutigssa-
narsimagpat atermut taorsiut-
dlugo ingmikut ilisarnausinar-
sinaussarput. ilångutagssiat
nagsiuguk unga: Atuagagdliu-
tit, postbox 39, 3900 Godthåb.
taimatut agdlångilanga
AG nr. 7 Kup. 18 „agdlauseK-nu-
tårdlo“-mik KuleKutsigara Ste-
phen Petersen-ip agdlagånut ta-
persiutauvoK.
OKautsivutdlo mardluk åssi-
gingmik nipeKartut agdlautsivta
nalunaerdluartagai åssersusiuti-
nardlugit taigdlatut agdlagsima-
ssåka nangenugtariaKarpåka; u-
kuputdlo: KårKussaK = tavsik
isoKutsiussaK = KårKuagaK, kisa-
lo KaerKussaK = aggerKUSsaK =
KaisagaK.
avdlatutdlo saperama „sut na-
lunaerdlualårtardlugit" — „oKaut-
sit iluvtinit pisagpata". Atuagag-
dliutit agdlagsimagaluarput: „o-
Kautsit ilivsinit pisagpata" —
„ilivse" erKarsautigingilara —
OKautsitdle åssigingmik tainig-
dlit agdlangnere ingmikutdlarig-
sungortarmata = ersserKarigsi-
ssarmata Kigdluginartut Kig-
dlungnarsivdluaraluatdlåraut.
erKaimanerdlungikuma tamåna
pivdlugo nutåmik agdlausiliortut
oKausiat (oKauseKautåt) imainga-
jagpoK: imaKagoK kingornamut
(sujunigssame) ilisimatungorniu-
tigalugit atorneKarsinåusassut —
OKautsivtinik kigdlutigingningne-
tuvok! imåingilarme „tamavta
eKérsimassugut" taimåitumik åma
landsråde eKértariaKalerpoK!
1. KaerKussaråvse tamåkerdluse
måko ilivsinut perKUvdlugit
KanortoK nuånårutaungårilit!
tamaisa pigai
kalåtdlip pigai
ilivse nuånårdluarKuvdluse
ajungitsumik.
2. Kinuvigåvsilo tåukussuse
måko ilivsinut nfimagtitat
KanortoK kingornutdluartarsigik
atautsip pivå
una KårKussaK
kingornamut erKåissutigssåu-
sassoK
sujugdlianit.
3. måko ilarpai amerdlaveKaut
nangmineK tåssa misigssorsigik
sumut atugaunere påsisigik,
una KaerKussaK
sule pingilaK
ilingnut una tugdluardluaKaoic
sunauneruja?
4. tåuna KanoK takusinauvara
såtukujujungmat porsimassoK
nuånårdlunga angmagagssauvara
sumingme-uko
imagdlit uko?
takukit KanoK påsisinauvavut?
toringeKissut!
5. ivdlitdlo KaerKussaK nauk
pigissat
KårKussaK tåuna kingornutavik
KanoK uvane agdlarérsimava?
takusaviuk?
tamånlsavoK
tamånalo KaerKussissorérsumut
nikatdlornaKaoK.
6. agdlåsaguvta tamékerdluta
sut nalunaerdlualårtardlugit
OKautsit iluvtinit pisagpata
tamåna kalaup
sapingiveKå,
ilingnut uvavnutdlo tugdluaKaoK
kalålersamut. Adam Egede,
Nuk.
Lysluborg-til hverdag.
25