Atuagagdliutit - 13.11.1980, Page 32
Pigissaarutaasut
equngasumik tunniussugaasimapput
Aallaqqaammut isumaagaluar-
poq Uummannap inoqarfiinut a-
ngalanerput pissasoq Tuusi Uum-
mannamili illoqarfiup illersortaa
(borgmester) Karl Møller ilagalu-
git. Illoqarfiup illersortaa nuna-
qarfinnut kaajallaasussaagaluar-
poq inuit atuarfeqarnermik oqalo-
qatiginnissuteqarfigiartorlugit.
Piffissamili kingullerpaami nap-
parsimaleriataarpoq. Angerlarsi-
maannartariaqalerpoq. Napparsi-
manermilu nalaani qularnanngit-
sumik pattagiartaani innallagis-
samoortoq nutaaq alutorsaatigi-
sinnaassavaa. Pattallaqqeqaaq.
Kalaallit Nunaanni illoqarfiit il-
lersortaasa (borgmesterit) ilaat
kingumut nipilersornermik pigin-
naasalik.
Tamanna pillugu Uummannap
eqqaanilu naalakkersuinikkut i-
ngerlatsinermi qullersaasup aper-
sorneqarnissaa kingullerpaatut
suliaraarput. Karl Møller naalak-
kersuinermik ingerlatsinikkut
sukkasumik qaffariartupallassi-
mavoq.
1975-imi siullerpaamik kommu-
nalbestyrelsemut qinigaavoq.
Tassani ima sulilluarsimatigaaq
1979-imi qinersineqarmat taasi-
sut 26 procentiannik taaneqarsi-
malluni. Taamaalimmat illoqarfi-
up illersortaatut (borgmester) i-
ngerlaannaq kaaminneqarpoq.
Naalakkersuinermik ingerlatsi-
sutut ukiuni tallimaannarni suli-
simagaluarpoq. Kisianni kommu-
nep aqunneqarneranut tunngatil-
lugu nutaraanngeqaaq. 50-ikkun-
ni allaffimmiussatut iMnniarsima-
sutut kommunet allaffiini arlalin-
ni sulisimavoq. Uummannami il-
loqarfinnilu allani. Ukiuni arfineq
pingasuni Uummannap atuarfia-
ni sulisimavoq, ukiuni marlunni
Qallunaat nunaanni anersaamik-
kut innarluutillit ikiorneqartar-
fianni sulisimavoq. Illoqarfiup il-
lersortaatut (borgmester) ikkun-
nermini illoqarfimmini Uumman-
nami suliffissarsiuussisartutut si-
unnersortaavoq.
Nammineq tunuarsimaarluni o-
qarpoq kommuneni Uummanna-
mi, Aasianni Maniitsumilu naa-
lakkersuinikkut ingerlatsisut nut-
seruttarnerisigut assorsuaq ilin-
niagaqarsimalluni. Taamatut o-
qarani qungujulaannguarpoq,
soorlumi takutinniaraa naalak-
kersuinermik ingerlatsisup innut-
tami oqaasiinnik naalaartartup
pissusia aammalu siuneqarluartu-
mik sulisinnaassuseqarneq.
Karl Møllerip allanngortinnia-
gai amerlaqaat. Uloqarfinnik iller-
suisut (borgmesterit) arlallit allat
assiginagit suut tamaasa illersor-
tussaasutut misigisimanngilaq.
Taamaattumik illoqarfiup iller-
sortaa taanna piumasaqarpoq tu-
sarnersaartumik pineqarumana-
ni. Akerlerluinnaanik allat kom-
munep aqunneranut ajorissaallu-
tik oqaasii akisarumavai — pit-
saagaluarpata ajoraluarpataluun-
niit. Kingunitsianngualu malun-
narsivoq illoqarfiup illersortaata
(borgmesterip) kommunep isor-
nartorsiuisartuisa isumaat arlal-
lit isumaqatigigai.
Equngasumik pissarissaartut
AG: — Uummannami illut ukiut
tamaat imilersorneqartarput, a-
merlanerusut pilerneqassapput, i-
Uummannami illoqarfiup illersortaa (borgmester) imminut nittarsaanniaannarluni
apersorneqarumanngilaq. Kommunep ingerlatsineranik
isornartorsiuisut isumaqatigineruai ilimagisaannit immaqa.
1, inttaarigsiasjtulersiiausp.ut
qiterivatit seqinerssuaq.
kiagumut qlmassttaik tttaiv8,*ma
nukigssanik peqartilerdrunga,
nukitit, qaufflanerit kialåt&lo
immgnut, tøaeeunut avdlanutdlo
aifttilJCeltput kingumut m&na
ingerdl&vlngme suiunigsøaiae.
2. oaqaisiaimavavkit tftp nalSne
erqarsautigissardlutitdlume
lesijr kiserdliornerup nalSne
dsslnavtt iasigiEsardlu-go,-
tusaissututdlo miaigieearaka
angatdlatit nipiliomere,-
nipilifitit tutsidnere....
kingittout ss&na, piarérsalerput
pingortitat tarøarmik ausaæaut
mkSqutigs saqarqilersitduput
kingumut ttomut pulaHigEsaniut.
taimditumik seqinora ilingnut
qujdsautigaoavut amerdlaqaut
qlmévaaiiiaroik pivfigisaawt,
Karl Haller
1.2.77
Nasigfik-up saqqaa illoqarfiup illersortaata (borgmester) Karl Møllerip seqineq pillugu taalliaani titartagaanillu assiliartallk.
Forside af lokalbladet Nasigfik med tegninger og et digt af borgmester Karl Møller om solen.
siginnaarut TV pigineqarpoq, i-
nersuaq timersortarfik sanaq-
qammerpoq maannalu suliffissu-
assaq sananeqalerpoq. Nunaqar-
fiit sussaqanngingajapput, kom-
munellu aningaasat Marmorilim-
mit pissarsiai illoqarfiinnarmut a-
tugaavallaarput naak piniarneq
aalisarnerlu nunaqarfinni inger-
lanneqarnerugaluartoq. Isornar-
torsiuineq taamaattoq qanoq isu-
maqarfigaaj uk?
— Ilumoorpoq. Kisianni eqqaa-
maneqassaaq aningaasat Marmo-
rilimmit pisut aatsaat 1975-imi
pisaleratsigit.
— Soorlu arlallit oqaraangata
sanaassat siulliutitassat iluar-
saanneqaraangata equngasumik
agguaassineqartartoq, taava isu-
maqataasarpit?
— Aap, maannalu equngassutit
narlorniarsarilerpavut.
— Qanoq?
— Nunaqarfinnut siunnersorti-
mik atorfinitsitseqqammerpugut.
Taassuma nunaqarfimmiut ikior-
sertassavai. Ukioq kingulleq ani-
ngaasat 1,5 miliuunit immikkoor-
titamut aaliangersimasumut ili-
vavut. Taakku nunaqarfinni nioq-
qutissiorfiit iluarsinissaannut a-
torneqassapput. Kalaallit Nu-
naanni kisiartaagunarpugut nu-
naqarfinni tamani kommunep al-
laffillit. Taamaliorsimavugut nu-
naqarfinnut atassuteqarneq pit-
saalluinnartuutinniarlugu. Kisi-
anni suut tamarmik ullormit ul-
lormut pineq ajorput.
AG: — Sooq manna tikillugu a-
ningaasat amerlanerpaat illoqar-
fimmut atorneqarsimappat?
— Tamanna akiuminaaqaaq.
AG: — Kommunalbestyrelse-
mut ilaasortat amerlanersaat nu-
naqarfinnit aggersuunngillat?
— Amerlanersavut nunaqarfin-
nit aggersuupput, tassalu eqqu-
meequtaa. Namminneq equnga-
sumik agguaassisarnerit aalia-
ngeeqataaffigisimavaat. Immaqa
innuttaasut atassuteqarfiginiar-
nerat pitsaasuinnaasimanngilaq.
Namminersortut
AG: — Nunaqarfinni tamani nioq-
qutissiorfittaarusupput. Nuna-
qarfinnilu tamangajanni nioqqu-
tissiat kommunep iluani tamarmi
inuussutigisai tunitsivissaaleqi-
neqarput. Otto Ottoseni oqarpoq
soorlu Ulorsuarni qerititsivik a-
migaatigineqartoq, panersiivik a-
migaatigineqartoq, qullukkerivik
amigaatigineqartoq kiisalu tara-
jorterivik amigaatigineqartoq. I-
sumaqataavit?
— Aap, isumaqataavunga,
aammalu taamaattunik pisaas-
sapput. Tamakku nunaqarfinnut
siunnersorti suleqatigalugu
naammassiniarneqassapput.
Taanna nunaqarfinnik ikiorsiini-
artartussanngorlugu atorfinitsi-
taasimavoq, suliniutillu nutaat a-
ningaasassaqartippavut.
AG: — Piginneqatigiiffiussap-
pat imaluunniit KGH-ussava?
— Isumaqarpunga piginneqati-
giiffiussasut. Inuit namminersor-
sinnaaneq ilinniartariaqarpaat.
Immitsinnut napatissinnaassaa-
gut aallartereerpugullumi. Saat-
tuni, Qaarsuni Ikerasammilu in-
naallagissiorfeqareerpoq, Niaqor-
nat qerititsivittaarput. Neriuuti-
gaarput nunaqarfiit allat aamma
erniinnaq pisaartulissasut.
Marmorilik matuppat
AG: — Aningaasat Marmorilim-
mit pisartut ullut ilaanni uneria-
taassappat Uummannaq qanoq i-
liorniarpa?
— Tamanna assut isumaliutigi-
sarpara. Kisianni kommunep ani-
ngaasarsiornikkut ingerlanera sa-
pinngisatsinnik nukittorsarniar-
parput namminersorluta napasin-
naajumalluta. Tamannalu iluat-
sittarixqarpoq. Inoqarfik manna
piitsuunngilaq.
AG: — Inuimmi pisuujunngil-
lat?
— Naamik, naak immaqa inuit
allanut naleqqiullutik atugarlun-
nerorpasikkaluartut. Qallikkut
takusat piitsorpalussinnaapput,
kisianni tamanna taamaattutut
ittariaqanngilaq. Tamanna aam-
ma kalaallit ileqqoraat. Kisianni
inooqatigiissutsikkut ajornartor-
siuteqarneq ajornartorsiutaavoq,
aammalu assersuutigiinnarlugu
illut arlallit ajorput. Nunaqarfiit
nutaanngorsaavigineqassapput,
kisianni tmatuma tukumavallaa-
mik pinissaa perusunngilara. Inu-
it pisut malinnaffigisariaqarpaat
ilisimasariaqarlugulu suut piner-
sut aammalu sooq pinersut.
AG: — Isumaqarnarpoq Uum-
mannap kommunea pisoorsuu-
soq. Tassami kommunet aningaa-
satigut naligiissaasarfiannut
kommunet allat marluk peqatiga-
lugit akiliisarmat, taamalu kom-
munet tamaasa iluaqusertarlugit.
— Tassami, kisianni tamanna
ilumuunngilaq. Ajornartorsiuter-
passuaqarpugut, ineriartornerlu
pisariaqartipparput. Isumaqar-
tarpunga naapertuilluanngitsuu-
soq kommunet allat naligiissaari-
sarnermut akiliuttassagutsigit
uffa uagutsinnut naleqqiullugit a-
tortorissaaruteqarnerusut. Taa-
maattumik nunatsinni inatsisar-
tut isumaqatiginiarniarpavut. A-
ningaasat inoqarfiit siuarsarne-
qarnissaannut atorumaneruavut
Marmoriliup matuneratigut im-
mitsinnut napatissinnaajumallu-
ta. Sorpassuarnik iluarsisariaqar-
tuuteqarpugut.
Ukkusissat
naammaginninngillat
AG: — Kommunep Marmoriliullu
akornanni pissutsit ullumikkut
qanoq ippat?
—• Ajungillat. Ajornartorsiutit
amerlanersaat aaqqiiffigineqa-
reerput.
AG: — Greenex kommunep tu-
ngaanut ikiuukkumatoorujuuvoq
arlaleriarlunilu soorlu qulimiulik
(helikopter) atugassiissutigisarlu-
gu?
32