Atuagagdliutit - 31.07.1991, Blaðsíða 14

Knud Rasmussenip inuunerata
suliaasalu ilaat
Pinngortitarsuaq isuitsungajak inuunerlu naqisimaneqanngiffiusoq angutip taassuma angerlarsimaffimmisut
sullivimmisullu naatsorsuuttaraa
Brit Alberg Mortensenip, Ilulissat, piareersaataa najoqqutaralugu.
Ulloq 7. juni 1879 Ilulis-
sat illoqarfittut nalliut-
torsiorfiginngikkaluar-
paat, ulluuvorli Iluliar-
miut nuannaffiat. Pala-
sikkummi ernertaarfi-
gaat, sunaaffa kingorna
nunanut issittunut anga-
lasamermigut nunarsu-
armi tusaamasanngoru-
maartussap. Naammas-
sisimasaalumi ikigisas-
saanngeqaat, tamakku-
nunngalu pissutaarpiar-
poq suliani ilisimasas-
sarsiortarninilu angala-
nerinnartut naatsor-
suunnagit inuunermi
ilassaviatut sungiutiin-
narsimammagit. Kalaal-
lit Nunaanni Canadami-
lu eskimuut issittormiut
angalaqatiginerisulli eq-
qissisimatigaluni Hun-
destedimi illumini paasi-
sarpassuani uppernann-
gingajattut suliareqqis-
sinnaasarsimavai.
Eqqarsaqqajaanartartor-
liuna Knud Rasmussen qa-
noq atsigisumik kalaaliusu-
tut misigisarsimanersoq;
tassami angutaa danskiu-
voq, arnaminillu siuaasai
kinguaariaat arlallit affar-
mik dankiullutik, tamaalil-
lunilu oqartariaqarluni
Knud Rasmussen 1/16’liin-
nannik kalaaliusoq. Sutulli
aaqarneq ujaloqamerluun-
niit uniffissaanngillat, aala-
jangiisut taakkuummata
kulturi, oqaatsit qamuuna-
lu misigisimaneq. Taakkulu
tungaasigut Knud Rasmus-
sen oqarsinnaavoq danskiu-
nermisuulli kalaaliutigalu-
ni.
Kunuunnguaq - taamat-
taaq taasarmassuk - iluliar-
miut arsugariinnarsimann-
gilaat aammali aliikkutaril-
luartartuusimallugu; mee-
raammat alapernaatsoru-
jussuaq. Timmissatulli kif-
faanngissuseqarumasoq,
atuarnermik ilinniagassa-
minillu naalakkisaartitaaju-
manngitsoq.
Suli meerakassalluni qim-
mersaarsimavoq. Nammi-
nerlu oqaluttuartarsima-
voq: - Nukappiaaluullunga
qimmersaaqqaakka mar-
luinnarnik nioqarput, tassa-
mi ataatama qimmersaar-
nissannut piukkutinngik-
kallarmangali kalaaliaqqat
pinnguaqatinnaakka qim-
merisarakkik; qimmorissi-
nerusarpullu »nerukkatis-
sanik« pitsannik pissaqa-
raangama, soorlu iffianik,
nagguteeqqanik imaluun-
niit paarnarsuamik qaqor-
tunik qernertunillu.
Knud Rasmussen qulingi-
luanik ukioqalersoq Fridtjof
Nansenip sisorarluni ser-
mersuaq itivippaa. Taan-
naavorlumi Kunuutip nu-
annaartorisarilivissimasaa,
kingomalu angalasamermi-
ni iluaqutigillualersimasaa.
Qajartoqqusaanngilaq
Qulinik ukioqalersoq angu-
taata qimmiaqqanik qim-
missippaa namminerluin-
naq qimmorissagassaanik,
Kunuutilumi oqartarpoq
Ilulissat eqqaanni immaqa
qimussinik sukkanerpaann-
Aasiaat kommuneani
innuttaasut sinnerlugit
Ilulissat illoqarfittut ukiunik
250-inngortorsiornerani
pilluaqqusivunga.
På vegne af borgerne i Aasiaat
Kommuneat bringer jeg min
lykønskning i anledning af
Ilulissats 250 års byjubilæum.
Knud Sørensen
borgmester
V ■ J
gorsimalluni. Qajartornerli
nakerisimanngilaa, tassami
ilagiit allattaavissuini an-
gummi allassimasarai taku-
saannaramigik »qajaalluni
ipivoq«; angutaalumi aala-
jangivissimammat qitorna-
mi arlaannaaUuunniit qa-
jartortartunngussanngit-
soq.
Angunnili Diskobugtimi
palasitut angalaaleraangat
ilagikkajussimavaa, umiat-
siarsuarmik tupernilu maa-
niinnaq unnuisarlutik. Tas-
salu angal as arnemi tamak-
kunanerpiaq oqaluttuatoq-
qat oqalualaallu Knud Ras-
mussenip tusartalugit soqu-
tigineruleriartorsimavai.
Ilaannilumi oqaluttuarsia-
risimavaa avanerujussuaro-
oq nunarsuup isuani inoqar-
toq nannup amiinnaanik
atisalinnik ooqanngitsunil-
lu neqituumasunik.
- Taamanikkut ungasili-
artarnerit paasisimanngik-
kallarakkillu aalajanger si-
mavunga inuit taakku, inui-
annit allaniit allaanerusori-
sakka, anguniarsariumallu-
git.
Atuartuunera
Kunuunnguup atuartuune-
ra taaneqareersutut nersua-
laagassarsuusimanngilaq,
aammami nammineerusus-
suseqareersimammat immi-
nut qanoq iliornissani aquk-
kumallugit. 12-inik ukioqa-
lermat angajoqqaavisa Dan-
markiliartippaat, atuarfi-
vimmi atualerniassammat,
taamaalillunilu Kunuutip
Kalaallit Nunaanni inuuni-
ni pituttugaanngitsoq qi-
makkallarujaa.
Kiisami 21-nik ukioqaler-
luni ilinniarnertuutut so-
raarummeerpoq, ukiunilu
marlunni filosofikum ilinni-
arlugu. Kingomali ilinniaq-
qikkumajunnaarpoq, ukiul-
lu tulliit marlussuit erinar-
sortartuuvoq, isiginnaartit-
sisartuulluni atuakkior-
tuullunilu - imaluunniit taa-
maattussatut misiliisaqat-
taarpoq.
Angalaneri siulliit
1900-ip aasaani ilinniarner-
tooqatigiit Islandimut anga-
latitsimmata - Mylius-
Erichsen pisortaralugu - pe-
qataavoq Kristeligt Dag-
bladimut ilanngutassiortu-
tut. Ukiorlu tamanna Stock-
holmimi unammersuartus-
sat, Nordiska Spelen, na-
juuffigiartorpai Illustreren-
de Tidendemut ilanngutas-
siortuulluni. Tassaniitilluni
svenskit rigsbaniannit kaju-
missaarneqarpoq ukiuune-
rani Laplandimut angalaq-
qullugu, ukiorlumi taman-
na 1901-1902 saamit anga-
laannartut ingiallugariga-
migik tutuuteqarnermik is-
sittunilu inuuniarnermik
assorsuaq ilinniarfigisima-
vai - kingorna angalasaler-
nermini iluaqutigeqisami-
nik.
Knud Rasmussenip kingor-
na nuliartaara Dagmar An-
dersen. Kunuutillu Kalaallit
Nunaat soqutigeqimmagu
Uummannami nakorsak-
kunnut, Alfred Berthelse-
nikkunnut, ukiiartorpoq
kiffanngoriartorluni. Alfred
Berthelsen Kunuutit Litte-
rære Ekspeditionimi anga-
laqatigisimavaa. Nuliata
taamaalilluni kalaallit qani-
mut ilisimaleriartorpai,

r . _
A i S —w~ m
Knud Rasmussen-ip ullorsiutaani quppernerit siullersaat, titartagaq ilaatigut bibelimeer-
sunik ulluinnarni inuunerani inuttaanut attuumassuteqaqisunik takutitsisoq.
Første side i Knud Rasmussens dagbog, en perspektivtegning med bl.a. bibelen, der har
været en del af hans dagligdag.