Atuagagdliutit - 12.01.1995, Blaðsíða 11

Nr. 04 • 1995
11
7^1 ta ag'a&c/é/a t/t
GRØNLANDSPOSTEN
Sapiimgisamik sivisunerpaamik
imminut ikiorusuppunga
HIV-mik tunillatsissimallunga paasigakkuli toqunissara piareersarfigilerpara
NUUK(PM) - Pinngortitap
nukinnik annertuunik pis-
sarsiaqarfigineqarsinnaanera
upperaara, nukinnimmi siu-
litta ilisimasaqarfigisaannik
atortarsimasaannillu peqar-
poq, ilimagilluinnarparalu
pinngortitap nukiinik uppe-
rinninnera pissutaalluni uki-
uni taama amerlatigisuni
HIV-eqarlunga inuusinnaas-
imallunga, angut 36-inik u-
kiulik, AIDS-imik napparsi-
malersoq taamatut oqaluttu-
arpoq. Soralussani pissutigi-
nerullugit atermi saqqummi-
unneqannginnissaa piuma-
saraa.
- Angajulliit inuusuttua-
ranngulernikuupput, ullu-
mikkullu inuiaqatigiinni suli
HIV AIDS-ilu pillugit paqu-
misuttartut amerlaqimmata
uanga pissutaallunga aker-
artorneqartarnisaat annilaan-
gassutigaara. Taamaammat
illersorusuppakka.
Allaaserisami uani Uka-
mik taagussavarput.
Ukap inuusuttuaraangalla-
ramili anguteqatiminik ka-
jungerisaqartuulluni nalun-
ngilaa, ukiunilu siullerni ar-
lalinnik aappaqartarsima-
voq, kingusinnerusukkulli
aalajangersimasumik aap-
paqalersimalluni, ukiorpas-
suarni inooqatigisaminik.
- HIV-mik tunillatsissima-
nera nalaatsornerinnakkut
paasivara, taamaalinerani
Kalaallit Nunaata avannaani
illoqarfiit ilaanni najugaqar-
punga, pitsaasumik suliffe-
qarlunga, inigissaartorujus-
suullungalu aammalu assut
nuannersumik inuuneqarlu-
nga. Gonnore-mik misissor-
tittussaallunga aaversikka-
ma 1983-mi tunillatsissima-
nera paasineqarpoq.
Uka oqaluttuarpoq illo-
qarfimmiit qimaasariaqarlu-
ni misigisimalluni.
- Qatanngutikka takkulu
meeraat assut immitsinnut
qanippugut. Meeqqat akut-
tunngitsumik paarisarpakka,
nerisassiuuttarlugit ulluin-
narnilu takujuartarlugit. Taa-
manikkut HIV-p eqitaarine-
rinnakkut tunillaattanngin-
nera ilisimasaqarfiginngila-
ra. Taamaammallu meeqqat
tunillannaveersaarluinnarnis
saat eqqarsaatima siullersa-
raat. HIV pillugu ilisimasak-
ka annikeqaat, taamaammal-
lu Nuummut nuuppunga.
Toqumut piareersarneq
Uka Danmarkimi atuarfiit
ineqarfiutigisut ilaanni, nu-
nanit assigiinngitsunit ilinni-
arfigineqartuni atuarnermi
nalaani anguteqamminit tu-
nillanneqarsimagunarpoq.
Tuluttut ilinniagaqarluni
Danmark-imiippoq. Nuum-
mut nuukkami allamik il-
inniagaqanngilaq, kisiannili
ilisimasani annertusarniarlu-
git HF-imi atuarluni.
- Taamanikkut Danmarki-
mi tarnip pissusaanik ilisi-
matusarniarlunga eqqarsaa-
tigisimagaluarpara, kisian-
nili inuunera tunillatsinnik-
kut killeqalersoq nalunngin-
nakku pilersaarutikka taa-
maatiinnarpakka. Qangali a-
tuartaqaanga, paasisaqarusu-
taqaraangama atuakkersor-
tarpunga paasisaqarnissama
tungaanut, taamaammat HF-
imi atualerpunga. Tamatuma
kingorna ulloq unnuarlu pa-
aqqinnittarfinni assigiinngit-
suni inunnik sullissiuarpu-
nga. Inunnik allanik ikiui-
nissara pingaartittuarsima-
vara, aammalu isumaqarlun-
ga tarnip pissusaanik ilisi-
masaqalaarlunga.
AIDS-imik napparsima-
lernissani tikingajavillugu
Uka suliuarpoq, kisiannili
paarlattaanissani piumaner-
usarsimavaa napparsimaleri-
ataarsinnaanini nalunngin-
namiuk. Ullumikkut kom-
munimiit sulisinnaajunnaar-
nersiutisisarpoq.
- Tunillatsikkamali toqu-
nissannut imminut piareer-
sarusaartuarpunga. Aallaq-
qaammut ernumasaraluarpu-
nga, kisiannili atuagaq »Li-
vet efter livet« (inuunerup
kingorna inuuneq) nassaare-
riarakku iluaallappunga, a-
tuakkamimi tassani toqu o-
qaluttuarineqarpoq, atuakki-
ortuuvoq Patrice Van Eer-
sel-imit, atuakkiaatali aap-
paa »Den skjulte kilde« suli
tiguartissutigineruara, atuak-
kamimi tassani inuit toqu-
galuarlutik uummaqqittut
oqaluttuarineqarput, tama-
tumalu saniatigut toqup suu-
nera nalilersorneqarluni. To-
qumut ersinerma qaangemi-
arneranut taakku iluaquti-
geqaakka, ullumikkullu toqu
inuunerup ilaatut isumaqar-
figaara. HIV-mik tunillatsis-
simasut tamaasa atuakkap
tasuma atuarnissaanik
kaammattorluarsinnaavak-
ka.
Naggasemeqarpoq
Uka oqaluttuarpoq 1983-imi
Nuummut pisimatsiaannar-
luni angutaatitaarsimalluni,
taassumali imerpallaarnera
pissutigalugu ungasissor-
suunngitsukkut nooqqusi-
magini.
- Eqqissillunga toqqissisi-
mallungalu inuunissara pi-
ngaartittorujussuuara. Imiin-
navissumik aappaqarluni ar-
tornarpallaaqaaq. Taamaam-
mallu nooqqullugu qinnui-
gaara.
- AIDS-imik napparsima-
lerama allaanngivippoq inu-
unera naggaserujussuarne-
qartoq. Taamaalineranimi
inuunerma naajartulernera
akuerisariaqalerpara, isuma-
qarpungalu sapinngisamik
eqqissisimasumik toqqissisi-
manartumillu inuunissaq pi-
ngaartorujussuusoq. HIV-
eqarlunga inuunera ajoriin-
nagassaanngilaq, naak ilaan-
neeriarlunga siunissara qaa-
mavallaanngitsoq artorsaati-
gisaraluarlugu. Taamaattorli
AIDS-imik napparsimaler-
nissama tungaanut oqinne-
rusutut misinnarpoq.
- Napparsimalerluni alla-
anngivippoq qaammatip
taarnersaanut pulalluni. To-
qunissara ersiginngikkaluar-
lugu inuunerup oqimaanner-
paaffia misigisarpara, aam-
mami napparsimalerneq tar-
nikkut sanngiillissutaammat.
Uka oqaluttuarpoq anni-
kitsunnguilluunniit aliasuu-
tigisalernikuullugit.
- Soorpianngitsuusinnaa-
voq, tassanngaannarli anner-
toorujussuartut oqimaatsor-
ujussuartullu qangerniapi-
loornartutut misinnarsisar-
poq.
Pingasoriarluni
unitsinneqarpoq
Uka upernaaq AIDS-imik
napparsimalerluni siuller-
meerluni napparsimavim-
mut unitsinneqarpoq. Sani-
gortorujussuuvoq, angerla-
ramilu timaa allaasimanngil-
aq ameq saanerlu. Tamatu-
ma kingornagut marloriarlu-
ni uninngavoq.
- Peqqinnartunik nerisa-
qarlunga inuunissara pi-
ngaartittuartarsimavara, taa-
maammallu aammattaaq
pinngortitap tunniussinnaas-
aanik nerisaqartuartarsimal-
lunga. 16-ininilli ukioqartu-
nga anaanaga toqummat ar-
laannik upperisassarsiorlu-
nga ujarlertuarsimavunga.
Kristumiutut imminut taar-
usunngilanga, kisianni pin-
ngortitap nukii tunniussin-
naasaalu aaqqissutaasinnaa-
sut upperaakka. Pinngortitaq
ataqqisorujussuuara, sapin-
ngisannillu sivisunerpaamik
najorniartarlugu.
Uka upernaaq siuller-
meerluni napparsimavimmi
uninnganermi nalaani aki-
leraaruserivimmiit aningaa-
sanik utertoorpoq. Taakku a-
torlugit angutaannilu Dan-
markimut tikeraarput orpip-
passuarni ullunilu 14-ini tu-
persimaarlutik.
- Ikinngutima napparsi-
manerma nalaani taperser-
sorluarlungalu asanninner-
mik tunisarmanga qutsavi-
gerusullugu Danmarkimu-
karpugut. Assut nuanner-
poq, kisianni qallunaat tim-
miaaraat Kalaallit Nunanni
timmiaaqqanut sanilliullugit
tusarniinnerupput, Uka illar-
luni oqarpoq.
Aamma oqarpoq apinngit-
siartoq ikinngutinilu Kapi-
silinniissimallutik, ulluni si-
samani tupersimaarsimallu-
tik.
- Misigisama taanna nu-
annernersaraat. Pinngortitaq
alianaalluinnartoq, seqineq
kissalaartoq aammalu ikin-
ngutiga asaqisara, pinngit-
soorani peqqinnartoqassooq.
Angutaannaasartut
katersuuffeqanngillat
Aammattaaq Uka-p ikinngu-
timi ilaasa tapersersuinerat
ikiuukkusunnerallu qujama-
suutigisorujussuuai, - kisi-
annili qanoq annertutigisu-
mik ikiorneqarnissaq aam-
ma killeqartariaqarpoq.
- Inuup napparsimasup ik-
iorneqartuarnini sanngiillis-
sutigisinnaavaa, taamaam-
mallu sapinngisannik an-
nertunerpaamik nammineer-
niartuarpunga. Illup iluani
suliassat qangaaniilli isuma-
gisaraakka nerisassiornerlu
nuannarisorujussuullugu,
nukissaqartillungalu nam-
mineerusoqaanga. Isuma-
qarpungami imminut pium-
affigisarnera nukittuutigisar-
lugu. Ullumikkut teqeqqut
pujoralaqalaartaraluarput er-
rugassallu ilaatigut paniin-
nartarlutik, kisiannili sapin-
ngisannik sivisunerpaamik
nammineerusuppunga.
- Kalaallit Nunaanni a-
nguteqatiminnik atoqate-
qartartut Danmarkimisulli
katersuuffeqannginnerat pit-
saasutut isigisarpara. Ilaqut-
tat meerartallit allatullu qa-
nigisat qanimut inooqatigal-
ugit inummut peqqinnarne-
roqaaq
Aamma ikinngutinit
qiimmassarneqartarneq eqit-
aarneqartarnerlu assut nukit-
torsaataasarput, soorlu an-
nermik nukissaqalersitsisar-
tut.
- Kingullermik napparsi-
mavimmut unikkama nakor-
samut oqarpunga paasilluar-
sinnaallugu HIV-mik tunil-
latsissimasut ilaat nakorsa-
atitoratik toqupallannissartik
orniginarnerutittarmassuk,
pinngitsooratami toqusussa-
agatta. Uanga nakorsaatinit
uumatinneqarpunga, oqaru-
sunngilanga toqunissara qi-
lanaaralugu, kisianni ersin-
ngilanga, aammami nalun-
ngilara inuk toqugaangami
tarningata timaa qimattaraa.
GRØNLANDS HJEMMESTYRE søger
2 FAGLÆRERE
Til Levnedsmiddelskolen INUILI
Har du lyst til at prøve noget nyt og
udnytte din flerårige erfaring i et leven-
de og spændende miljø blandt unge
mennesker på en af Grønland's bran-
cheskoler...
Forudsætninger & job:
2 Kokkeuddannede.
Arbejdet omfatter undervisning af
STI-elever, ungkokke, skibskokke,
samt undervisning ved efteruddannel-
seskurser.
For stillingen:
— erhvervserfaring
— pædagogisk erfaring, dog ingen
betingelse
— dobbeltsproget foretrækkes (gr/
da)
— du får tæt samarbejde med sko-
lens øvrige lærere
— du kan få støtte og vejledning, her-
under kurser i pædagogik.
Tiltrædelse:
1. marts 1995 eller efter aftale.
Ansættelsesforhold:
Ansættelse vil ske under Grønlands
Hjemmestyre i.h.t. landstingslov nr. 5
af 14. maj 1990 om Grønlands Hjem-
mestyres og kommunernes tjeneste-
mænd i Grønland.
Der stilles bolig til rådighed, husleje
og bohaveflytning efter gældende reg-
ler.
Yderligere oplysninger vil kunne fås
ved henvendelse til forstander Bola
Egede Martinsen eller souschef Es-
ben Toftdahl, telefon 3 13 13.
Skriftlig ansøgning med oplysning om
uddannelse og beskæftigelse samt
kopi af eksamensbeviser m.m. sendes
til INUILI senest 31. januar 1995:
inuili
Inuussutissalerinermik
ilinniarfik
Postbox 123 ■ 3921 Narsaq
Telefon 31313. Telefax 3 13 33
Kalaallit Nunaata Radioa
Radieavisd
tusagassior-
tussarsiorpoq
Kalaallit Nunaata Radioata radiokkut Nutaarsiassaqartitsi-
via, Radioavisi, tusagassiortumik kalaallisut qallunaatullu
oqaasilimmik, I. februar 1995 imaluunniit isumaqatigiissu-
teqameq naapertorlugu sulilersussamik pissarsiorpoq.
Radioavisimi aaqqissuisoqarfik marloqiusaavoq, nutaarsias-
sanik kalaallisut qallunaatullu aallakaatitsisoqartarmat.
Tusagassiortutut ilinniarsimaneq pingaartinneqarpoq.
Atorfininniaruit inuiaqatigiinni pisunik soqutigisaqartuullutil-
lu tamakkununnga malinnaasariaqarputit. Nutaarsiassanik
tusarliutassanik itisiligassanillu nassaarsiullaqqissuunissat
aamma pingaartuuvoq, aammalu suliffimmi ulapaarfiusumi
piffissani nikerartuni sulisamissat naatsorsuutigisariaqassa-
vat. Minnerunngitsumik kalaallisut oqallorillutillu atuffaris-
suusariaqarputit, mikrofonikkullu nipigissuunissat iluaqu-
taassaaq.
Isumaqatigiissutit atuuttut malillugit atorfinitsitsisoqassaaq.
Atorfminnermi inissaqartitsisoqarsinnaavoq, malittarisassat
atuuttut malillugit akilersorneqartussamik.
Atorfik pillugu annerusumik paasiniaasoqarsinnaavoq Ra-
dioavisip aqqissuisua Peter Frederik Rosing 2 13 25-mut
saaffigalugu.
Qinnuteqaat ilinniarsimanermut uppernarsaatinik, suliffigi-
simasanuilu tunngatillugu paasissutissanik ilalerlugu kingu-
sinnerpaamik 3. februar 1995 uunga nassiunneqassaaq:
KALAALLIT MUMAATA RADIOA
Postbox 1007.3900 Nuuk