Atuagagdliutit - 04.01.1996, Blaðsíða 8
8
Nr. 1 • 1996
ap'Op'c/é/a
GRØNLANDSPOSTEN
-
Naalakkersuisut siulittaasuat Lars Emil Johansen ukiortaami oqalugiarnermini oqarpoq, Kalaallit
Nunaat nunarsuarmi eqqissineqarnissami demokrateqarnissamilu kimigiiseqataasoq
Asasakka inuiaqatikka.
Ukioq-aasiit misigisaqarfiu-
simaqisoq maanna qaangiup-
poq, ukiorlu nutaaq aallarte-
reerpoq.
Ukiuni allani pisartut assi-
galugit 1995 nuannersunik
nuanniitsunillu nassataqarsi-
mavoq.
Ukioq nutaaq aallamerlu-
gu tamassi qutsavigerusup-
passi ukiumi qaangiuttumi
misigisimasavut nuannersut
pillugit.
Misigisat nuannersut nu-
narsuami avatangiisitsinniit-
tumi maanilu nunannguatsin-
ni pisarsimasut.
Ukiumi qaangiuttumi pisi-
masut nuanniitsut pillugit
oqaannassaanga neriunniarta
uteqqissanngitsut aammalu
ilinniutigisimassagivut. Pe-
reersummi allanngortinne-
qarsinnaanngillat, qassiiliuu-
utigissagaluaraannilu taa-
maaliomeq nukinnik atuilus-
sinnarfiussaaq.
Nunatsinnissaaq
eqqissinissaq
Jugoslaviaasimasumi eqqis-
seqatigiinneqaraluttuarnera
nunatsinnittaaq misigisaaa-
voq nuannersoq.
Sorsuunneq Europami pi-
simasoq taanna amiilaarnar-
simaqaaq, inuiannik avis-
saartuutsitsisimaqaluni qiia-
amminaannartumillu uatsin-
nut qanittumi pisimalluni.
Qujanaqaaq eqqissinissa-
mik sulissutiginnittut nagga-
taatigut ajugaammata.
Tamatuma erserseqqippaa
nunarsuatsinni inuiaat assi-
giinngitsut eqqissimanissaq
pillugu suleqatigiinnissaat
qanoq pingaaruteqartigisoq,
silarsuamilu inuiassuit akor-
nanni kiffaanngissuseqaqati-
giinnissaq naligiissumillu i-
nissisimanissaq qanoq pi-
ngaaruteqartigisoq.
Ullumikkorpiaq kalaaleqa-
titsinnik atorfinittoqarpoq
inuiassuit akomanni sulini-
aqatigiiffissuarmi ILO-mi
Geneve-miittumi. Ullumik-
kut ima siuarsimatigilersima-
vugut allaat misilittakkavut
atorneqarsinnaalersimallutik
inuiassuit akomanni siumu-
kamissaq inuillu piginnaati-
taaffii pillugit suliniamermi.
Tamanna tulluusimaarutis-
saraarput.
Pingaartumillu nuannaaru-
tigissavarput nunarsuami-
oqatitta pisariaqartitaannik
tunniussaqarsinnaalersima-
gatta.
Tulluusimaarutissarput
tassaavoq Nuanarput nu-
narsuamioqatigiit akomanni
suleqataalersimammat de-
mokrati-p, inuit piginnaati-
taaffiisa inuiaqatigiikkuu-
taallu naligiinnissaata sulis-
sutigineqameranni.
Afrika Kujalleq
Qaammat ataasiunnigitsor-
luunniit matuma siornatigut
Præsident Nelson Mandela-p
nunaani, Sydafrikami nutaa-
mik ingerlaaseqalersimasu-
mi, tikeraarsimatillugu takul-
lugulu tusaavara demokrati
naapertuilluanerlu anguniar-
lugit silarsuarmioqataasut ki-
migiisersimanerata qanoq i-
luaqutaatigisimanera, tassa-
mi Sydafrikamiorpassuit na-
qisimaneqamerminnit anigu-
isitaasimapput.
Nuanarpassuit kimigiise-
qartaasimanngitsuuppata suli
ukioq manna tikillugu apar-
theid - ammip qalipaataa tun-
ngavigalugu immikkoorti-
tsineq naqisimanninerlu a-
tuussimassagaluarpoq. Ullu-
mikkut demokrati siunissa-
milu ajunngitsumik neriugi-
saqarneq atuutilersimapput.
Isumaqarpunga tamatta
paasisariaqaripput nunarsu-
atsinni sumiluuniit naapertu-
illuarneq, demokrati kiffaan-
ngissuserlu anguniarlugit su-
liniamermi uagut peqataanis-
sarput qanoq pingaartigisoq -
ilami nunatsinni suliniamit-
situlli pingaartigisoq. Taak-
kumi marluk imminnut at-
tuumalluinnarput.
Ukiuni maannakkut nallik-
katsinni politikeriusugut pi-
ginnaanerput tamaat atorlugu
Nunatta inuutissarsiomikkut
nutaamik periarfissaqalemis-
saa anguniartariaqaleruttor-
parput, tamannalu aqqutiga-
lugu suliffissanik nutaanik
pilersitsisoqarnissaa aqqutis-
siuullugulu suliffiit ullumik-
kut pioreersut pigiinnamis-
saat qulakkeemiartariaqarlu-
tigu.
Suliffissat piviusut ani-
ngaasarsiorfissallu nutaat
pilersinissat saneqqunneqar-
sinnaanngitsumik pingaaru-
teqarput, siunissamut upalu-
ngaarsimasutut Nunarput qu-
lakkeerniassagutsigu.
Pilersitassat nutaat - tassa
takornariartitsineq aatsitas-
sarsiornerlu - suliffissanik a-
ningaasarsiorfissanillu nu-
taanik kinguneqartissagutsi-
git nutaanik suleqatissarsi-
ortuartariaqarpugut.
Aningaasarsiornikkut ki-
gaalaqutivut qaangerniarlu-
git iliuusissanik nutaanik
nassaarniartariaqarpugut.
Tamatumani uagut nammi-
neq misilittakkavut nunanilu
allani misilittagarineqalersi-
masut atorfissaqartippavut.
Periarfissanik
utaqqimaarneq
Isumaqarpunga ullumikkut
aningaasarsiornikkut ineri-
artoqqinnissatsinnut periafis-
sanik utaqqimaartutut inis-
sisimagallartugut.
Ukiumi qaangiuttumi ta-
kussutissanik arlalitsigut put-
tuttoqartarsimavoq aningaa-
sarsiornikkut ullumikkornit
ingerlalluarnerulernissatsin-
nik pasitsatsitisunik.
Takornariartitsinikkut pi-
lersaarutivut iluatsissimap-
put, ukiormannamiillu pia-
reersalereetariaqarpugut ta-
kornariat sumiiffissaannik
amerlanemsunik pilersitsini-
arluta, tassami siornatigomit
amerlanerujussuullutik ta-
komariat Nunarput ornigale-
reesimammassuk.
Aatsitassaqarfinnik ujaa-
sineq aalajangersimasumik
sammiveqaleriartuinnarpoq
isumalluarnarsiartuinnarluni-
lu. Nuussuarmi, Fylla-p ik-
kanersuani, Peary Land-imi
sinerissatsinilu kuulteqarfin-
nik misissuinerit inemeri pis-
sanganarsiartuinnavipput,
aatsitasiasiorfiutileqatigiin-
nullu nunatsinni aningaasa-
liinissaq pilerinarnerulersik-
kiartuinnarlugu.
Isumaqarnarpoq Nunatsin-
ni immattalu naqqani pisuus-
suterpassuaqartoq.
Taamatulli ilimagisaqar-
nerput ullumikkut inuulluuti-
gilereernaveersaartariaqarpar
put. Akerlianik aamma im-
mitsinnut nikallorsassanngi-
lagut oqarluta aningaasarsi-
ornikkut atugarliuutigut ajor-
neruleriartuinnartussaasut.
Siunissatsinni qaamasoqar-
poq, nikallornaveersaarutta
silatuumillu pilersaamsiorat-
ta piginnaanngorsarluarut-
talu iluaqutigilemmaakatsin-
nik.
Suna tamaat
akigisariaqanngilaq
Isertitat killeqarallarneranni
amerlasuullu suliffissaaleqi-
nerisa nalaanni periafissaa-
lersussanik utaqqimaarni-
tsinni suna tamaat akigalugu
ingerlaniarpiloornaveersaar-
tariaqarpugut.
Kalaallisut anersaaqamer-
put puigunngisaannartigu,
qanorluuniit ittumik qanorlu
sukkatigisumik ineriartorti-
tsissagaluaruttaluuniit.
Aamma suliffeqarfinnik
siulersuinitsinni tamanna eq-
qaamasassaraarput. Immaqa
suliffeqarfiit pisortaasa i-
laannut eqqaamassallugu a-
jomakusoortarsinnaavoq, ul-
lut tamaasa tunisassiat sin-
neqartooruteqarnissarlu pil-
lugit ilungersuuteqatuarner-
mi, kalaallisut kulturerput
tassaannaanngimmat allat
sulissutigisassaat.
Inuiattut immikuullarissu-
teqarnerput sanngeequtaan-
ngilaq, taamaattutullu isigi-
neqartussaanani. Taannaa-
vormi nukittoquterput, inui-
attullu atajuarnissatta sor-
laqarfia. Inuiattut ilisamaati-
vut peqqinnartumik pisuunn-
guallaataasumillu saqqu-
milaaartinnerugutsigit ta-
manna uagutsinnut iluaqu-
taaginnarani aammattaaq nu-
narsuamioqatitsinnut tunis-
sutaassaaq ajunngitsoq.
Kulturerput tamatsinnut
uummaarissumik akuusari-
aqarpoq. Tassaavormi inuia-
qatigiit iluanni ilungersuute-
qarnitta issera. Tassaavoq
katinngaterput kinaassuser-
- Takornariartitsinikkut pilersaarutivut iluatsissimapput, ukiormannamiillu piareersimalereertariaqarpugut takornariat
sumiiffissaannik amerlanerusunik pilersitsiniarluta, tassami siornatigomit amerlanerujussuullutik takornariat Nunarput
ornigalereersimammassuk.
- Vores turismeplanlægning er lykkedes, og allerede i det kommende år må vi tænke konkret på at udvide vores modtagefor-
hold, fordi turisterne kommer i langt større antal end før. (Foto: Knud Josef sen).
(FOTO: AGS ARKIV)