Atuagagdliutit

Árgangur
Tölublað

Atuagagdliutit - 26.01.1999, Blaðsíða 20

Atuagagdliutit - 26.01.1999, Blaðsíða 20
20 • TIRSDAG 26. JANUAR 1999 ATUAGAGDLIUTIT Kalaallit peqqissaasutut ilinniar titaanerat pigineqaannassava Turid Bjarnason Skifte-p, Nuummi nakorsiartarfimmi peqqissaasutut atorfillip allagai ammasut Timersornikkut trænerit atugarisaat pitsanngorsarneqarpata meeqqat inuusuttuaqqallu timersornikkut aallussinerulissagaluarput, kuminnerulerlutik pimoorussinerulerlutillu, inat- sisartunut Siumut tunuliaqutaralugu qinigassanngortittoq Lars Jørgen Kleist isumaqarpoq. Meeqqat timersomerlu Timersornikkut meeqqanut inuusuttuaqqanullu sungiusaasut/lederit atugarisaat pitsanngorsartariaqarput 11. januar 1999-imi aningaa- saqamermut naalakkersuisoq Daniel Skifte radioaviisikkut saqqummiussaminik siun- nersuuteqarpoq, sipaarniar- neq eqqarsaatigalugu Kalaal- lit Nunaanni peqqissaasutut ilinniartitaaneq unitsinneqas- sasoq. Aningaasaqarnerinnaap tu- ngaatigut isigalugu aammalu tamatuma kingunerisassai al- lat eqqarsaatiginagit nunami tamaani suliffeqarfiit paaq- qinniffiillu pisortat pigisaasa amerlanersaat oqaluusereq- qaanngivillugit iluaqutaasu- mik matuneqarsinnaagaluar- put. Tamatumanissaaq ilinni- artitaanerit allat pineqarput, soorlu assersuutigalugu mas- kinmesterinngomiat ilinniar- fissuarmilu ilinniartut ilinni- akkaminnik naammassisartut amerlassusaat kisiisa eqqar- saatigalugit taakkununnga i- laalluarsinnaapput. Tamakku matooqqarne- qannginnerinut kulturip, su- liffiit pigiinnarnissaasa allal- luunniit inuiaqatigiinni eq- qarsaataanerat peqqutaasi- magunarpoq. Peqqissaasut ilinniartitaa- nerat eqqarsaatigalugu ilinni- arfimmik ingerlalluartumik matusipallalinnginnermi eq- qarsaatissanik aammattaaq pingaarutilinnik peqarpoq. Tusagassiutit tamatuminnga saqqummiussineranni erseq- qikkunnaarsimavoq Daniel Skifte peqqissaasunngorniat ilinniamerannik unitsitsinis- saq imaluunniit Peqqissaa- nermut Ilinniarfiup tamarmi matuneqamissaa eqqarsaati- gisimaneraa, tassanissaarmi aamma pikkorissartitsisoqar- tarlunilu annertusisamik ilin- niartitsisoqartarmat. PI-p peqqissaasunngomianik ilin- niartitsisarunnaarnissaa ta- korlooruminaappoq, taman- nami ilinniarfiup iluatinnaa- teqameranut pingaaruteqar- mat. Eqqarsaatigissallugit pi- ngaaruteqarsorisakka kingu- liani taakkartorpakka. Taak- ku tulleriiaangaanngillat. - Ilinniartitaaneq pilerinar- tuuvoq, tassami Kalaallit Nu- naanni ingerlanneqarsinnaa- voq. Qallunaat ilinniartitaa- nerinut nallersuulluinnarmat, peqqissaasut Danmark-imi sulisinnaanerminnut akuer- sissummik tunineqarsinnaap- put, taamaalillutillu kissaati- gigunikku annertunerusumik piginnaanngorsarsinnaallu- tik. - Kalaallit ilinniartitaane- rat Kalaallit Nunaanni pisari- aqartitsinermut naleqqussa- gaavoq, taamatullu aamma i- linniartut namminneq oqaat- sitik atorlugit ilinniarnissa- mut periarfissaqarlutik. O- qaatsit naammassigunik atu- gassatik atorlugit. Maannarpiaq ilinniartitaa- neq iluarsartuuteqqinneqar- poq, tassanilu Kalaallit Nu- naanni pisariaqartitat anner- tunerusumik pingaartinne- qartussaapput (eminerit, is- sittormiut peqqissusaat sul- linneqarnerallu, nammineer- luni naliliisinnaaneq, aqutsi- neq il.il.) - Kalaallit Nunaanni peq- qissaasut amigaataasorujus- suupput. Atorfinnit 242-uu- sunit affaannaat aalajangersi- masunik inuttaqarput, taak- kunannga amerlanersaat ka- laallisut oqaaseqartuunatik. Peqqissaasut naammassi- sartut amerlasoorsuunngim- mata ilumoorluinnarpoq. Aammami ilinniartitaaneq u- kiut sisamat-tallimat matuma siomatigut aallartimmat ta- manna naatsorsuutigineqan- ngilaq. Kisianni ukiumut ar- fineq pingasut-qulit naam- massisartillugit, siornatigut Danmark-imi naammassisar- tut marluk-pingasuusut eq- qarsaatigalugit arfinilinnik- arfineq pingasunik amerlane- rupput. - Peqqissaasunik ukiuni quliinnarni Kalaallit Nu- naanni sulisimasunik peqar- neri tamaasa sivikitsumi a- torfeqartitsisamerpassuit ta- matumalu nassatarisaanik a- ningaasartuutit pinngitsoor- neqarsinnaapput, tassa ani- ngaasaqamikkut ataannartu- mik sulisunik peqannginnera eqqarsaatigalugu: Peqqissaa- sut ukiuni pingasuni atorfe- qartussat pingasut, ukiumi i- livitsumi taartaasussat qulit, ukiup affaani taartaasussat 20-it imaluunniit taartaasar- toqarfinnit qaammatini pi- ngasuni atorfeqartussatut ti- kisinneqartut 40-t. Taakkunannga ataasiakka- at kalaallisut oqalussinnaap- put, imaluunniit arlaannaal- luunniit kalaallisut oqalus- sinnaanani, taamatullu a- merlanersaat kalaallit kultu- riannik ilisimasaqanngillat. - Peqqissaasunut peqqin- nissaqarfimmi atorfeqareer- sunut ilinniartitaaneq suliati- gut ilisimasanik pissarsiffiu- sarpoq puigornaveersaaru- taasarlunilu. Ilinniartunik suliffimmi misiliisunik siunnersuisartu- tut atuunneranni tamanna pi- sarpoq. Peqqissaasut avataanit PI- mi ilinniartitsisuusarnerisi- gut tamanna pisarpoq. Taamaalillunilu ilinniarfik suliassaqarfiup iluani pitsaa- nerulersitsisarpoq, taamaam- mallu immikkut sammisat Kalaallit Nunaannut nussor- neqartut amerliartortillugit tunulliunneqartariaqarani. Tassa ilisimasanik ilaartui- sinnaanermut periarfissaqar- nerup saniatigullu peqqissaa- sunik uninngatitsiinnarniar- nermi. - Kiisalu PI aamma anner- tusisamik ilinniartitaanernik annertuumik sammisaqarfiu- voq, sulisunut qaangiaannar- neqartorujussuusussaagalua- nut siomatigullu sanngiitsu- mik inissisimaffeqartunut - soorlu emisussiortunut ikior- tit, portørit, oqalutsit. Aamma sulineq tamatuma- lu pitsaassusaa eqqarsaatiga- lugu ilinniarfik matussaguni uggomassaaq. Ukiut tallimat inorlugit pisoqaasssuseqar- poq, maannalu aallartinner- mini ajornartorsiutigisani qaangereerlugit. Inuiaqatigiinnut pitsaane- russaaq peqqissaasutut suli- neq pilerinarnerulersinneqas- sappat aningaasaqarnikkut qaffaaffigisariaqarpoq, akis- sarsiat unammillernerusin- naalersillugit, aammalu suli- nermi atukkat pitsaaneruler- sillugit. Peqqissaasutut suli- neq pissanganartuuvoq, u- nammillernarluni pissarsia- qarfiulluarlunilu, kisianni a- tukkat apeqqutaapput. Inuttut sulinermilu, immikkoortorta- ni, suliani ineriartomissamut periarfissaqartariaqarpoq, aammalu peqqissaasumut taamatullu sullitamut naam- maginartumik suliat naam- massisinnaanissaannut peri- arfissaqartariaqarluni. Suleqatissanilli amigaate- qartoqartuartillugu tamanna ajornakusoorpoq. Ullumikkut peqqissaasu- nik avataanit tikerartitsiniar- neq ajornartorsiutaasorujus- suuvoq, ilaatigut nunanis- saaq avannarlemi allani peq- qissaasut amigaataammata, i- laatigullu tamaani akissarsia- gut allanit ikinnerungaatsiar- mata. Jonathan Motzfeldt-ip januarip 12-iani politikerit a- kissarsiaat qaffaseqisut iller- sorlugit oqarpoq, nunani al- lamiut akissarsiaannut naleq- qiullugit amerlanerunngitsut. Taamatut assersuusiorluni takuneqarsinnaavoq Dan- mark-imi peqqissaasoq, qa- noq sivisutigisumik sulisi- manera apeqqutaalluni Ka- laallit Nunaannut nuukkuni qaammammusiai 3-5000 ko- ruuninik ikilisussaammata. Taamaammat qinnuteqartor- passuit tupinnanngitsumik qinnuteqaatitik tunuartittar- paat. Akissarsiakkaanissap kisi- mi pilerisaarutaanissaanut i- sumaqataanngilanga, kisian- ni sulisut qasusuillutik suli- assanik ataqatigiisitsiniarsa- risut suliaannut naleqquttu- mik akissarsialerneqarnis- saannut isumaqataavunga. Sulisummi naleqamertik mi- sigisariaqarpaat, taamaan- ngippat peqqinnissaqarfiup toqqammavigisaa qajannar- toq ajalusuussaaq. Peqqissaasunngorniat ilin- niarfiat siunissami peqqis- saasut kalaallit pisariaqartin- neqartut taamaallutik naam- malernissaannut neriulersit- sivoq, kisiannili ullumikkut atukkagut politikerit iliuuse- qarfiginngippatigik peqqin- nissaqarfik taartumik siunis- saqarpoq. Peqqissaasunngor- niamissaq inuusuttunut pile- rinartuusariaqarpoq. Kalaallit Nunaat peqqis- saasunik atorfissaqartitsivoq, pingaartumik kalaallinik. PI peqqissaasunngortussanik i- linniartitsisarpoq aammalu suliffimmi avatangiisiuler- sussanik pilersitsisarluni. Taamaammat iluatinnaate- qarpoq. Timersornikkut trænerit/le- derit atugarisaat pitsanngor- sarutsigit ullutsinni meeqqat inuusuttuaqqallu timersor- nikkut aallussinerulissapput, kajuminnerulerlutik pimoo- russinerulerlutillu. Timersornikkut aallutaqar- neq inuunermut anersaakkut timikkullu peqqinnatuunera kialuunniit akerlilersinnaa- gunanngilaa. Nalunngilar- pummi meeraagutta, inuusut- tuugutta imaluunniit utoq- qalisimagutta timersorneq qanoq nuannertigisoq peq- qinnartigisorlu. Ullutsinni meeqqat, inuu- suttullu nunatsinni unammi- uaartarnerminni, imaluunniit nunani allani Nunarput sin- nerlugu unammiartorsimal- lutik angusarissaartarneri a- ngajoqqaarpassuit, minne- runngitsumillu tamatsinnit tulluusimaarnermik kingune- qartarpoq. Soorlumi oqartar- tugut: »Soorlumi taamaalis- sanngitsunnguaq«, ila ilumut tanngassimaartaqaagut. Unali puujussanngilarput. Meerartagut, inuusuttortavut tiimerpassuit, ullorpassuit, qaammaterpassuit ilami uki- orpassuit aatsaat tamaviaar- lutik, sukataarlutik ujamin- nannissaminnut guulti, sølvi imaluunniit bronzemik uja- minnallutik angusaqartarma- ta. T ræner-it/leder-illu Meerartatta inuusuttortatta- luunniit taamatut nuannaar- nermik tunisisameranni inuit tamaviaarlutik angusaqartit- siniarlutik sulisut puiortak- kavut tassaaput trænerit lede- rillu. Trænerit /lederit taakkuup- put ulluinnarninni tamaviaar- lutik, meeqqanik inuusuttu- aqqanik sungiusaanermi a- ngusarissaarnissamut ataqa- tigiissaarillutillu aallussisut. Trænerit lederillu taakkuup- put atorfissaqartittuagassa- vut, nalunngilarpummi træ- nereqarani/ledereqarani su- ngiusameq iluamik ingerla- sinnaanngitsoq. Trænerit le- derillu taakkuupput piffissaq sivisooq atorlugu sunngif- fimminni sungiusaasartut a- junngitsorsiassaqanngikkalu arlutik. Taamaattumik isumaqar- punga piffissanngortoq ani- ngaasannguanik trænerit/le- derit kaammattutisalernis- saat. Atagu piviusut qivia- laartigit: - Kalaallit Nunaanni timer- soqatigiiffiit 280-it missaan- niipput. - Kalaallit Nunaanni træ- nerit/lederit 550-it missaan- niipput. - Kalaallit Nunaanni GM- imi peqataanermi trænerit/le- derit ullut agguaqatigiisillu- gu arfinillit suliffimminiit aallaqqataasariaqartarpoq. - Qaammammut trænerip/- lederip meeqqanik inuusuttu- aqqanik sungiusaalluni ator- tariaqartarpai nalunaaquttap akunneri minnerpaamik 8-10 tiimit. Ullumiikkut takusinnaa- sarput malillugu Kalaallit Nunaanni timersoqatigiiffiit 280-it, Kalaallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffian- nut ilaasortaapput. Nunarpul- lu tammakerlugu trænerit/le- derillu 550-it missaanik a- merlassuseqarput. Trænerit/- lederit sungusaanermi qaam- mammut akunnerit 8-10 tii- mit agguaqatigiisillugu ator- taraat, aammalu træneri/lede- ri agguaqatigiisillugu unam- mersuariartomermi peqataa- samermi ullut arfinillit sulin- ngiffeqartarpoq (akissarsia- qaatiginagu). Aningaasanik kaammattuutisisalemissaq Isumaqarpunga piffissan- ngortoq ukiorpassuami træ- nerit/lederit piumassuseqar- lutik suliuartarsimanerat ani- ngaasannguanik kaammat- tuutinik tunineqartalernis- saat. Soorlu takoreeripput, trænerit/lederit piffissaq an- nertoorujussuaq atortarpaat, nalunngilaralu trænerit/ lederit ikittuunngitsut ilaqu- taqarput meeraqarlutillu. As- sersuusiorutta, trænerip meeqqat imaluunniit inuu- suttuaqqat GM-imut peqa- taaqatigalugit aallaqataasar- nermini suliffimminniit ullut sulinngiffitik aningaasarpas- suarnik annaasaqaatigisar- paat. Ilaatigullu ajoraluartu- mik trænerit/lederit meeraa- timi GM-imut aallaqatiginis- saannut uniinnartarmata. Si- ullertut: Aningaasanik an- naasaqarneq annertuallaar- mat. Aappaattut: Suliffim- miit akimmisaartinneqarluni sulinngiffeqarsinnaanngin- neq. Uffa, tamaviaarluni meeraatini angusaqartillua- rumallugit sungiusaanikuul- luni. Isumaqarpunga qanoq an- nertutigisumik aningaasanik kaammattuutisiliisarnissaq eqqartorluarneqarsinnaasoq. Kisianni trænerip/leder-ip GM-imut aallaqataalluni su- linngiffeqarnermini aningaa- sat annaasai Namminersor- nerullutik Oqartussat aalaja- ngersagai malillugit inger- lanneqassasoq, tassalu anga- lanermi ullormusiaqalernis- saq. Aningaasat sumit pissarsi- arissavavut? Isumaqarpunga Inatsisar- tuni aningaasanik inatsisis- sap upemaakkut suliaralugu aallartinnerani imaasiallaan- naq nassaartoqarsinnaasoq. Tassani timersortartunik sul- lisserusuttunut inatsisartunit tapersersomeqameq apeqqu- taaginnarpoq. Uanga taper- sersuilluinnarpunga. Nalun- nginnakku trænerit lederillu kisimik inissisimanngitsut. Ulluinnarni meeqqat inuu- suttullu ilagisuugamikkit i- migassamut, ikiaroornartu- mut minnerunngitsumillu pi- nerlunniarnernut pinaveer- saartitsisuusarput. Meeq- qammi nalunngilaat træneri- tik tatiginartuusut angusa- qartitserusuttuusullu. Inatsisartunut Siumut tunuliaqutaralugu qinigassanngortittoq Lars Jørgen Kleist ASS./ FOTO-ARKIV: KNUD JOSEFSEN

x

Atuagagdliutit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.