Atuagagdliutit - 15.07.1999, Side 9
GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 15. JULI 1999-9
Paasissutissat millionilippassuit
- Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmi 1. juli suliffittut
Kalaallit Nunaanni ineriartornermik aqutsiniarfiusumi ukiuni
qulini atuussimasumi suliarineqartarput
Naatsorsueqqissaartarfik 20-t sinnilaarlugit sulisoqarpoq.
Aana siunnersorti Ulla Agerskov, avatangiisit pillugit
kisitsisinik takussulissiornermi akisussaasoq, tamannalu
avataanit aningaasaliiffigineqarsimavoq.
Grønlands Statistik har lidt over 20 medarbejdere. Her er
det statistikkonsulent Ulla Agerskov, der har ansvaret for
det projekt om miljøstatistik, som der er skaffet ekstern
finansiering til.
NUUK (TK) - Naak Kalaallit
Nunaanni najugaqaraluartu-
gut pissusiviusut takutippaat
nunami maani najugaqartut
amerlanerit qallunaarpaluttu-
nik naggateqartut. Naggatit
qallunaarpaluttut, soorlu Pe-
dersen, Petersen, Olsen, Jen-
sen, Nielsen aamma Hansen
Kalaallit Nunaanni najuga-
qartunit amerlanernit nagga-
tigineqarput.
Aatsaat nr. 10-mi inissisi-
malerpoq naggat »kalaaler-
paluttoq«, tassalu Lyberth,
819-init naggatigineqartoq,
nr. 16-iulluni Egede 602-nit
naggatigineqartoq.
Amerlasoorpassuarnit...
Paasissutissat pissarsiarine-
qarput naqitanit kisitsisitigut
takussutissanit 80-t sinneqar-
tunit, Kalaallit Nunaanni
Naatsorsueqqissaartarfimmit
1998-imi saqqummersinne-
qartunit.
Naatsorsueqqissaartarfim-
mi siunnersuisartut ukiut ta-
maasa paasissutissat millio-
nilikkaat suliarisarpaat, inoo-
qataasunut tamanut attuu-
massuteqartut. Kisitsisitigut
takussutissianngorlugit sulia-
rineqartarput, erseqqissarlu-
git suliarineqarpata ilisima-
saqarfigilersinnaasavut. Taa-
maalilluta inuiaqatigiit ul-
luinnarni inooqataaffigisavut
ilisimanerulersinnaavavut.
Pissutsillu taamaattut uki-
uni qulini atuussimapput. Ju-
lip aallaqqaataani Naatsor-
sueqqissaartarfik ukiunik qu-
linngortorsiorluni nalliuttor-
siorpoq, imaanngilarli tama-
tuma siorna Kalaallit Nu-
naanni kisitsisitigut takussu-
tissiortoqartarsimanngitsoq,
tassami taamaaliortoqartarsi-
mavoq.
Inuiaat nalunaarsor-
neqarnerpaat
- Kalaallit Nunaat nunasiaa-
taalermalli nalunaarsuisoqar-
talersimavoq. Minnerunngit-
sumik Den kongelige grøn-
landske Handel inuiaqati-
giinnit paasissutissanik ka-
tersisarsimavoq, Køben-
havn-imut nassiunneqartar-
tunik. Taamaattumik Kalaal-
lit Nunaanni innuttaasut ki-
sitsisitigut takussutissat ator-
lugit nalunaarsorneqarnernut
ilaagunarput, sorsunnersuaq
kingulleq sioqqutilaarlugu
kingoqqutilaarlugulu, Naat-
sorsueqqissaartarfimmi pi-
sortaq Birger Poppel oqar-
poq, ukiuni qulini atuuffigi-
saani pisortaasimasoq.
Namminersornerusut isu-
maginniffinnik amerliartor-
tunik tigooqqaanerannut ata-
tillugu namminersornerusut
kisitsisitigut takussutissior-
neq tiguaat.
Edb- og Statistikkontoret
1985-imi pilersinneqarpoq -
Grønlands Statistik Kontor-
ip siulia, 1989-imi pilersin-
neqartoq. Tamatuma kingor-
na aqqa allanngortinneqar-
poq Kalaallit Nunaanni
Naatsorsueqqissaartarfim-
mut, ullumikkullu taamatut
ateqarluni. Siunertarineqar-
poq kisitsisitigut takussutis-
siornerup qitiusumik inger-
lanneqalernissaa.
- »Ulluni nutaanngitsuni«
inuiaqatigiinni pissutsit paasi-
umallugit paarlagaattumik ki-
sitsisitigut takussutissiorto-
qartarpoq. Ullumikkulli ani-
ngaasat atomeqartut assingi
atorlugit kisitsisitigut anner-
tunerujussuarmik takussutis-
siorsinnaavugut; takussutissi-
orneq siomagumut naleqqi-
ullugu sukimiinerujussuaq,
navianaateqarporli ataatsimut
isigisariallit ataqatigiissullu
ilaatigut annaaneqarsinnaa-
nerat, paasissutissat amerla-
nerujussuat pissutigalugu,
Birger Poppel isumaqarpoq.
»Paarlagaattumik«
sulerusuttoq
1990-ikkut qiteqqunneranni
inuunermi atugarisat pillugit
misissuineq Naatsorsueqqis-
saartarfiup »paarlagaattu-
mik« kisitsisitigut takussutis-
siomermik misiliinerisa siul-
lersaraat. Apeqqutinut akis-
sutinut allattuiffinni paasis-
sutissat malillugit nalunaaru-
siat arlallit suliarineqarput,
inuunermi atugarisat arlallit
allaaserineqarlutik, innuttaa-
sunit misigineqartartut.
- Misissuinerillu taamaat-
tut amerlanerit siunissami
suliarisamissaat kissaatigaar-
put. Taamatut akuerineqassa-
gutta politikerit - tassaasut
aalajangiisussat pingaarner-
siuisussallu - pitsaasumik
tunngavissaqalissapput qa-
noq angusaqarsimatiginitsin-
nik naliliiniarnerminni, min-
nerunngitsumilli pingaaruti-
linnik tikkuussissallutik
inuiaqatigiinni suut akuliuf-
figineqassanersut, inuiaqati-
giit anguniagaasa anguneqar-
nissaanni, Birger Poppel isu-
maqarpoq.
Tunngavik
pitsaasuussaaq
Pisariaqartinneqarpoq inuia-
qatigiit pisariaqartinneqartu-
nik tunngaviusunik ilisimas-
aqarnissaat. Tamatumanilu
Naatsorsueqqissaartarfik suli
kissaateqarpoq, inuiaqati-
giinni pissutsit arlallit ullu-
mikkornit pitsaanerusumik
misissuiffigineqarnissaanni.
- Tamatumani pisariaqar-
tinneqarput atortussat, pi-
ngaartumik sulisussat, aam-
mali ullumikkut paasissutis-
sanik katersisartut akornanni
pitsaanerusumik suleqati-
giinnissaq, Birger Poppel
nangilluni oqarpoq.
- Taamaattumik nuannaa-
rutissaavoq ukioq 2000-imut
aningaasanut inatsisissami
siunnersuutigineqarmat nu-
nami maani suliffiit peqqis-
saartumik nalunaarsorneqar-
nissaannut aningaasaliiffigi-
neqarnissarput. Tamanna al-
laffissornikkut annertuumik
sunniuteqassaaq, politikeril-
lu naliliiniarnerminni pitsaa-
nerusumik tunngavissaqalis-
sapput, soorlu inuussutis-
sarsiutinut suliffissaqartitsi-
nermullu politikeqarnerup
ilusilersorneqarnerani.
Pissutsit aamma taamaap-
put isumaginninnermut peq-
qinnissamullu tunngassute-
qartuni.
- Assersuutigalugu nap-
paatit peqqissuserlu pitsaa-
nerusumik ilisimasaqarfigi-
gutsigit ajornannginnerujus-
suarmik pingaarnersiuisinna-
avugut. Tamatumunnga ata-
tillugu paasissutissat pit-
saanerusut pingaaruteqassap-
put eqqomerusumik pingaar-
nersiuinermut, soorlu pitsaa-
liuinermi, taamalu sumi suli-
niuteqartoqassanersoq angu-
niagaqartoqassanersorlu.
Avatangiisit
Taamaattumik siunissami su-
liassarpassuaqarpoq - Naat-
sorsueqqissaartarfimmilu su-
liassat isumaginissaat pia-
reersimaffigineqarpoq, ator-
tussat pisariaqartinneqartut
pineqassappata.
Avatangiisinut tunngassu-
teqartuni assersuutigalugu
qangali pisariaqartinneqarsi-
mavoq periusissaq, avata-
ngiisinut paasissutissat arlal-
lit nalunaarutigineqartarnis-
saanni, Kalaallit Nunaata
tunniussinissamut pisussaaf-
figisaani, tassa nunat tamat
isumaqatigiissutaannik arla-
linnik Danmark atsiugaqarsi-
mammat. Tamanna ukioq
manna pisinnaalersimavoq,
tassami Naatsorsueqqissaar-
tarfik Danmark-imi Nukissa-
qarnermut Ministereqarfim-
mi Miljø- og Katastrofefon-
den-imit 500.000 koruuninik
tunineqarsimammat - taama-
tullu suliaqarneq Naatsor-
sueqqissaartarfimmi suliat
saniatigut isumagineqarpoq.
- Nalunaarusiomerup sa-
niatigut avatangiisit pinngor-
titarlu pillugit kisitsisitigut
takussutissiorneq aamma
atorneqarsinnaavoq Kalaallit
Nunaanni pinngortitami pi-
suussutit ingerlanneqarne-
ranni, taamaalilluta aalaja-
ngernissamut pitsaanerujus-
suarmik tunngavissaqaqqul-
luta. Paasissutissat atorlugit
Kalaallit Nunaanni pinngor-
titaq qanoq innersoq ilisima-
lersinnaavarput, taamalu siu-
nissami ineriartomissaq nali-
lersorsinnaassallugu, Birger
Poppel oqarpoq.
Ilisimatusarneq
- Naammanngilarli paasissu-
tissanik taamaallat katersi-
neq. Aammali suliarineqarta-
riaqarput. Taamaattumik
ingerlatsivittut ukiuni arla-
linni sulissutigisimavarput
ilisimatusarfittut sulisinnaa-
nerput aqqutissiuunneqassa-
soq, ilimanarsivorlu tamanna
iluatsilersoq.
Inatsisartut ukiakkut ataat-
simiinnissaminni isummerfi-
gissavaat Kalaallit Nunaanni
Naatsorsueqqissaartarfik pil-
lugu maannakkut inatsisiu-
sup allanngortinneqarnissaa.
Kikkut tamarmik akuersaar-
tumik isumaqarput, akuersis-
sutigineqassappallu Naatsor-
sueqqissaartarfik siunissami
ilisimatusaatit ilaanni ilisi-
matusarfittut taaneqarsinnaa-
sumik inissisimalissaaq, assi-
galugu Pingortitaleriffiup ul-
lumikkut inissisimanera.
- Taamatut inissisimalissa-
gutta Kalaallit Nunaata ava-
taani suliaqarsinnaalissaagut,
taamalu pilersaarutit ilaat
ullumikkut allaffitsinni unin-
ngaannartut aningaasaliiffi-
gineqamissaannut ujarlersin-
naalissalluta. Sulialli tamak-
ku siunissami suliarinissaat
kissaatigaarput, Birger Pop-
pel oqarpoq.
Issittumi inuuniameq
Suliat ilaat Naatsorsueqqis-
saartarfiup sulinialigai - Ka-
laallit Nunaanni inuuniar-
nermi atukkat misissuiffigi-
neqarnerata 1994-imi inger-
lanneqartup nanginneratut -
tassaapput nunani issittuni
najugallit nunap inoqqaavisa
inuuniarnerminni atugarisaa-
sa imminnut assersuullugit
misissuiffigineqarnissaat.
- Pilersaarut tamanna isu-
malluarfigisorujussuuarput,
Birger Poppel oqarpoq.
- Manna tikillugu aningaa-
sanik pissarsiffigisimavavut
Nordisk Ministerråd, Ba-
rentssekretariatet aamma
Kommissionen for Viden-
skabelige Undersøgelser i
Grønland. Aammattaaq nam-
minersornerullutik oqartus-
sat ilisimatusarnermut ani-
ngaasaateqarfianit aningaa-
saliiffigineqarpugut pilersaa-
rutip ingerlannissaanut, naat-
sorsuutigineqarporlu inerne-
rit siulliit ukioq 2001-imi
saqqummiunneqarsinnaassa-
sut.
- Tamakku assersuutis-
saapput pitsaasut ingerlatsi-
vittut »nunanut allanut«
saassinnaanitsinnut, taamalu
aningaasanik pisariaqartin-
neqartunik misissuinissamut
pissarsilluta, aammattaaq
Kalaallit Nunaannut iluaqu-
taalluartussanik.
Kisitsisinillu takussutis-
siornermut pisortaq nangillu-
ni ima oqarpoq: assersuutis-
saalluarpoq Naatsorsueqqis-
saartarfik, naak aningaasanik
killilinnik atugassaqaraluar-
luni, ukiuni kingullerni quli-
ni pilersitsisinnaasimammat
ingerlatsivimmik aammat-
taaq nunani assigiinngitsuni
ataqqineqartumik.
Paasissutissat millionilippassuit nuna tamakkerlugu
katersomeqarsimasut kisitsisitigut takussutissiornermut
siunnersortinit suliarineqartarput, iluaqutissatut
ilisimasassat kikkunnit tamanit atorneqarsinnaasut. Aanna
siunnersorti Niels Lyberth, ulluinnarni nioqqutissanik
Kalaallit Nunaannut eqqussorneqartunik nunanullu allanut
tunineqartartunik isumaginnittartoq.
Millioner og atter millioner af data, indsamlet overalt i
landet, går gennem hænderne på statistikkonsulenterne, og
bliver til nyttig viden, der kan bruges afos alle. Her er det
statistikkonsulent Niels Lyberth, der til daglig holder styr på
hvad der importeres og eksporteres fra Grønland.
OFFENTLIG LICITATION
”Ameq”
Nuup kommunea udbyder herved i offentlig licitati-
on opførelse af ca. 556 m2 stor ny skindbehand-
lingsværksted ”Ameq”.
Bygningen, placeret på det gamle beddingsanlæg
ved nuværende Café Rudolph i Nuuk, opføres i to
etager med pælefundamenter, dragere, dæk samt
bærende vægge i jernbeton.
Facader som traditionel bindingsværk og tagkon-
struktion udformet som tretakket Skagenhustag
beklædt med tagplader og tagpap.
Bygningsarbejderne vil blive udført i tidsrummet
medio september 1999 - august 2000.
Arbejdet udbydes i følgende fagentrepriser:
1: Udgravnings-, udsprængnings- og
jordarbejdet.
2: Betonarbejdet.
3: Tømrer- og snedkerarbejdet.
4: Murerarbejdet.
5: Malerarbejdet.
6: WS-arbejdet.
7: El-arbejdet.
Udbudsmaterialet kan bestilles i perioden frem til
tirsdag den 20. juli hos
SANATI A/S - Nuuk afdeling
Box 5040 - 3900 Nuuk
Tlf. 32 69 22, Fax 32 72 96
mod depositum i form af crossed chek, stor kr.
2000,- udstedt til
Nuup kommunea
Box 1005
3900 Nuuk
Bestillinger modtaget efter ovennævnte dato kan
ikke forventes at blive efterkommet.
Licitationsdato, -tidspunkt og -sted vil være anført
på udbudsskrivelsen.
Nuup kommunea
Box 1005
3900 Nuuk
FOK