Atuagagdliutit - 15.07.1999, Síða 18

18 • TORSDAG 15. JULI 1999
ATUAGAGDLIUTIT
Periarfissat isumassarsiallu
ammaffiginerussanngilavut?
Ida Birch, Reykjavik
Iluanaarsimaqaanga ajun-
ngitsumik sukkasuumik ine-
riartorneq ilinniarfigisinnaa-
simagakku, inuillu taamatut
ineriartorneq ajunngitsorsif-
figisimammassuk. Nunami
kangitsinniittumi najugaqar-
punga, EVU-turisme-mi ilin-
niarninnut atatillugu suliner-
mik misiliillunga ADD-ICE-
mi, taannalu tassaavoq maji-
mi sermersuaq itivillugu bii-
linik angalanermik aaqqis-
suussisoq.
ADD-ICE angalanernik
aaqqissuussisartoq ineriar-
torsimavoq sulilu annertusi-
artorluni, ukiuni kingullerni
qulini annertusigaluttuinnar-
tumik kiffartuussisalersimal-
luni. Pingaartumik ukiuni ki-
ngullerni marlunni Island-ip
sermersuartaani angalarusut-
tut amerleriarujussuarsimap-
put. ADD-ICE annertuumik
misilittagaqarpoq nunanut ti-
kikkuminaatsunut angallassi-
nermik, soorlu Kalaallit Nu-
naanni sermersuarmut. Ta-
matuma saniatigut Sikuiuit-
sumi Kujallermi Island-imilu
qaqqani biilinit nalinginnaa-
sunit tikinneqarsinnaanngit-
suni angallassisarpoq.
Majimi sermersuup itivin-
neqarnera annertuumik oqal-
lisigineqarsimavoq. Oqarni-
artoqarpoq angalatitsiviit ta-
marmik sermersuarmik iti-
viineq akerlerigaat, soorlu
aviisimi annoncemi tamanna
takuneqarsinnaasoq. Taman-
na oqarniaannarneruvoq, ar-
lallit ilumoornerarmassuk
taamatut oqarniarneq atsio-
qataaffigisimanagu.
Oqaatiginiarneqarsimavoq
taamatut itiviinerup Kalaallit
Nunaata taakornariarfissatut
minguitsutut tusaamaneqar-
nera aserussagaa. Aamma
ilaatigut oqaatiginiarneqar-
poq Kalaallit Nunaanni biilit
immikkut ittut atorlugit a-
ngalasarneq atorneqalerpat
sermersuarmik itiviiniartut
amerlassusaat nakkutigine-
qarsinnaajunnaassasoq.
Siullermik: sermersuup iti-
vinnera tupinnartorujussuu-
voq, internet-ikkut
(www.ice225.gl.) sukumii-
nerusumik atuarneqarsinnaa-
soq, taamatut angalaneq ta-
kornarianut tamanut imaa-
liallaannaq neqeroorutigine-
qarsinnaanngitsoq, nukiit
atorneqartussat amerlaqim-
mata sivisuumillu pilersaaru-
siorneqartariaqarluni. Neqe-
roorutigineqarsinnaapput
sermip killingani qaqqanilu
angalanerit. Maannakkut Ka-
ngerlussuarmi biilersuit im-
mikkut sanaat pigineqareer-
put, Kangerlussuarmilu ta-
komariartitsisartut iluatsittu-
mik biilersuit atortarsima-
vaat umimmannik takorna-
riartitsinermut. Takomariar-
titsisarnerlu sivitsorneqarsin-
naavoq, tassami biilersuit
immikkut sanaat ukiuunerani
apummilu angallatikkumi-
nartuummata.
Mingutsitsinerlu eqqarsaa-
tigalugu biilersuit mingutsit-
sinerat annikinnerujussuu-
voq helikopterinit snescoote-
rinillu takornariartitsinermi
atorneqareersunit. Snescoo-
terit biilersuillu imminnut as-
sersuutissagaanni, biilersuit
mingutsitsinerat EU-mi ma-
lerugassat malillugit killissa-
rititamit annikinnerupput,
snescooterilli killissamik
qaangiillutik.
Peqqissaartumik pilersaa-
rusiornikkut illersorneqarsin-
naasunillu maleruagassior-
nikkut kiisalu immikkut aaq-
qissuussinikkut periarfissar-
passuaqarpoq, takomariartit-
sinermut iluaqutaaginnartus-
saanngitsunik, aammali ka-
laallinut inuiaqatigiinnut ilu-
aqutaasussamik.
Biilersuit taamaattut nuna-
qarfinnik kiffartuussinermut
pilersuinermullu atorneqar-
sinnaapput. Nalunngilar-
pummi nunaqarfinnik kiffar-
tuussineq kalaallinut inuia-
qatigiinnut qanoq akisutigi-
soq. Peqqinnissaqarfimmik
assartuussinermut atorneqar-
sinnaapput, periarfissat ilaat
taassagaanni, taamaalillunilu
assartuinermik ajornartorsiut
annertusigaluttuinnartoq oqi-
lisaanneqarsinnaalluni.
Taamatut angallassissuti-
nik qaaqatigut aputikkullu
ingerlasinnaasunik pisinermi
akiliutit amerlagisassaan-
ngillat.
ADD-ICE biilersuarnik
taamaattumik angallassiner-
mik annertuumik misilittaga-
qarpoq, taamatullu misilitta-
gaqarneq Kalaallit Nunaanni
atugassanngortikkusussin-
naallugu. Qanorli qisuariar-
pugut? Isornartorsiorluta!
Ullumikkut Kalaallit Nu-
naanni suliffissuaqarneq an-
nertunngilaq, sulilu pinngit-
soorsinnaanngilavut Dan-
mark-imit ataatsimut tapiis-
sutaasartut. Nunap aningaa-
satigut isertittagai amerlisa-
rumallugit nutaanik periar-
fissarsiortariaqarpugut, tas-
sanilu takornariartitsineq pe-
riarfissat ilagaat isertinneqar-
tartut amerlisarnissaanni, i-
nuussutissarsiutinut allanut
akomutaanngitsumik, soorlu
piniarnermut aalisamermul-
lu.
Uanga nammineerlunga
biilersuit pineqartut ilaaffi-
galugit arlaleriarlunga ser-
mikkut qaqqatigullu angala-
sarsimavunga. Takujuminar-
tut takunissaannut periarfis-
satsialaapput, ilorrisimaar-
nartunik angallataallutik, pis-
sanganartumik oqassanngik-
kaanni.
Island-ip minguitsutut ta-
kornarianit inuussutissarsior-
tunillu tusaamaneqarnera a--'
seromeqarsimanngilaq. Imeq
imerneqartartoq minguitsuu-
voq, allaat nunanut allanut
tuniniameqartarluni.
Tassalu, ineriartornermut
malinnaasariaqarpugut, an-
nertuumik akornusernagit
tusaamaneqarnerput avata-
ngiisivullu.
Namminersornerullutik Oqartussat pissarsiorput:
llisimatusarnermut ataqatigiissaarisussarsiorpoq
KUP
Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut
Ilisimatusarnermullu Pisortaqarflmmi
ilisimatusarnermut ataqatigiissaarisumik
atorfik sapinngisamik piaartumik inut-
tassarsiuunneqarpoq.
Pisortaqarflmmi makkununnga tunngasut
isumagineqartarput; meeqqat atuarfiannik,
ilinniarnertuunngomiarfinnik, annertusak-
kamik ilinniarnernik, sunngiffimmi sammi-
sassaqartitsinernik, ilisimatusarnermik
suliffeqarfinni kulturikkut sammisaqarfi-
usuni il.il. allaffissornikkut aqutsinerit,
pilersaarusiorneq kiisalu aqutsinerit.
Pisortaqarflk 40-t missaannik sulisoqarpoq.
Atorfik allaffissornikkut Annertusakkamik
Ilinniarnermut Ilisimatusarnermullu im-
mikkoortortamut atavoq, tassani allaffimmi
pisortap saniatigut siunnersortinik tallima-
nik allatsimillu ataatsimik sulisoqarluni.
Ilisimatusarnermut ataqatigiissarisup im-
mikkoortortami sulisut allat peqatigalugit
allaffimmi pisortaq ittorissavaa.
Annertusakkamik Ilinniarnermut Ilisima-
tusarnermullu immikkoortortamut atapput
Ilinniarnertuunngorniarfiit, annertusakka-
mik ilinniarnerit kiisalu ilisimatusarnerup
qitiusumik najoqqutassiuunneri, immik-
koortortallu pingaarnertut makku ilaatigut
sammisarai:
• Oqaasileriffik
• Ilisimatusarneq
• Ilisimatusarfik
• Ilinniarfissuaq
• Perorsaanermut Ilinniarfik
• Isumaginninnermut Siunnersortinngorni-
at ilinniarfiat
• Peqqissaanermik Ilinniarfik
• Tusagassiortunngorniat Ilinniarfiat
• Oqaatsinik Pikkorissarfik
• Eqqumiitsuliornermik Ilinniarfik
• Danmarkimi nunanilu allani annertusak-
kamik Ilinniarnerit
• Kalaallit Nunaanni Ilinniarnertuunngor-
niarfiit
• Kalaallit Nunaanni højskoleqarneq
Qitiusumik ilisimatusarfeqalernissamik
suliniut immikkoortortap suliaasa anner-
tuut ilagaat ilisimatusamermilu ataqatigiis-
saarisussanngortussap suliami tassani pe-
qataanissani naatsorsuutigissavaa.
Ilisimatusarnermi ataqatigiissaarisup suli-
assat ilisimatusarnermut attuumassu-
teqartut pingaarnertut suliassarai, ilaatin-
neqarlutik nunanut allatut tunngasut, poli-
tikkikkut aalajangigassanik siunnersuusi-
orneq, oqalugiaatisssanik suliarinninneq
il.il. Ilisimatusarnikkut nassuiaat Inatsi-
sartut 1995-imi aalajangiuppaat, taamatul-
lu ataatsimiititaliap qallunaanit kalaalli-
nillu ilaasortaaffigineqartup qallunaat-ka-
laallit ilisimatusarnikkut suleqatigiinnerat
pillugu qanittukkut isumaliuutissiissut
naammasseqqammerpaat. Ilisimatusarner-
mullu ataqatigiissaarisup ilaatigut taakku
pilersinneqarnissaat isumagissavai.
Qulaani taagorneqartut kajungerigukkit
ilisimatusarnikkut ilinniagaqarsimassaatit,
allaffissornermik misilittagaqarsinnaavutit
ilisimatusarnermillu ilisimasaqassallutit.
Marluinnik oqaaseqartariaqarputit taakku-
lu saniatigut minnerpaamik tuluttut pigin-
naasaqassallutit. Namminersorlutit sulisin-
naasariaqarputit, suliassarsiullaqqillutit,
naammassinnikkusuttoq, tamatigoortoq, al-
lanik suleqateqarsinnaassuseqarlutit, poli-
tikkikkut aaqqissuussami sulisinnaanermut
piginnaasaqarlutillu paasinnissinnaallutit.
Qarasaasiamik atuisutut ilisimasaqarneq
pisariaqarpoq.
Kalaallit Nunaanni Namminersornerullutik
Oqartussani kommuninilu tjenestemandit pil-
lugit Inatsisartut Inatsisaat nr. 5, 14. maj
1990-imeersoq najoqqutaralugu atorfmitsitsi-
soqassaaq, Kalaallit Nunaanni Namminersor-
nerullutik Oqartussani kommuninilu tjene-
stemandinut tunngasut atorfinitsinneqartar-
nerannut atuuttoq naapertorlugu. Atorfik
maannakkut Nuummi inissisimavoq.
Atorfik akissaatit inissisimaffiat 35 malillu-
gu akissaateqarfiuvoq, immikkut tapeqar-
tinneqartoq kr. 27.290 (1. april 1991 tun-
ngaviusumik tagginneqartoq). Immikkut
isumaqatigiissuteqarluni atorfinitsitsisoqar-
sinnaavoq.
Akissarsiatigut atorfinitsitaanermilu atu-
gassarititaasut malittarisassat atuuttut
naapertorlugit pissapput, ilaatinneqarlutik
atorfinikkiartornermi soraarnermilu akili-
unneqarneq kiisalu pequttat nassiunnerinut
akiliunneqarluni.
Inissaqartitsisoqarsinnaavoq, malittarisas-
sat atuuttut naapertorlugit akilerneqartar-
tussaq. Nuup Kommuneani inissaqarniar-
nerup ilungersunamera peqqutaalluni aala-
jangersimasumik inissiartaarnissamut
utaqqisariaqarnissaq naatsorsuutigineqar-
tariaqarpoq.
Atorfik pillugu erseqqinnerusumik paasi-
saqarusukkaanni allaffimmi pisortaq Just
Olsen attavigineqarsinnaavoq, tlf. 34 57 16.
Qinnuteqaat Pisortaqarfimmit tigu-
neqareersimassaaq kingusinnerpaamik
Sisamanngorneq 1. september 1999.
Qinnuteqartoqassaaq ilinniarsimanermik sulif-
figisimasanillu paasissutissanik ilanngussilluni,
soraarummeersimanermut uppemarsaatit il.il.
ilanngullugit uunga nassiullugit:
Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilisimatusarnermullu Pisortaqarfik • Box 1029 • 3900 Nuuk