Tíminn - 18.11.1975, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Þriðjudagur 18. nóvember 1975
eHÍ.XXiIHiÍiH
Bandalag leik
félaga heldur
ráðstefnu
Meðal þeirra sem sÖttu ráðstefnuna voru þeir Theodór JúIIusson og Ólafur Hauksson frá Siglufirði, sem
hér sjást á myndinni með Helgu Hjörvar, framkvæmdastjóra Bandalagsins.
Lokið er I Reykjavik ráð-
stefnu Bandalags Isl. leikfélaga,
en þar komu saman ýmsir
fulitrúar áhugaleikfélaga og
ræddu vandamál sin og leituðu
úrræða. Að lokinni ráðstefnunni
hittum við að máli Helgu
Hjörvar, framkvæmdastjóra
bandalagsins, Theodór Júllus-
son og Ómar Iiauksson, en þeir
slðarnefndu eru leikarar frá
Siglufirði. Hafði Helga orð fyrir
þeim félögum. og hafði hún
þetta að segja um ráðstefnu-
haldið:
— Ráðstefna Bandalags isl.
leikfélaga lauk á sunnudags-
kvöld, en aðalmál ráðstefnunn-
ar var að ræða fjárhag áhuga-
leikhúsa og framlag þeirra til
leiklistarstarfsins I landinu.
Ráðstefnunni var skipt í tvo
umræðuhópa, eða starfshópa
sem hver um sig skilaði álykt-
un, sem fjallað var um.
Ráðstefnu þessa sóttu 40 full-
trúar, viðsvegar af landinu, en
aðildarfélög Bandalagsins eru
62 talsins.
Af þessum leikfélögum sýndu
35 á siðasta ári, og höfðu þau 47
leiksýningar.
Ef til vill mætti álíta, að starf-
semin lægi niðri hjá helming
þessara félaga, en svona einfalt
er það ekki. Félögin eru mis-
virk, sum starfa ekki, önnur
koma upp sýningum annað
hvert ár, en sum leika, eða setja
eitthvað upp á hverju ári.
A þessu leikári, sem nú er að
hefjast, eru þegar 22 leikfélög,
sem hafa hafið starfsemi, hafa
tekið til meðferðar verkefni,
sem sýnd verða i vetur.
Hvað snertir umfang þessar-
ar starfsemi, þá komumst við
að þeirri niðurstöðu, sem reynd-
ar íá þó fyrir að nokkru leyti, að
þessi leiklistarstarfsemi er sú
eina, sem stór hópur manna á
kost á að fá beinan aðgang að.
Stór hluti þjóðarinnar sér ekki
aðrar leiksýningar en þær, sem
;ru áhugafélögin gangast fyrir.
Þessi leikfélög leika ekki aðeins
idu heima fyrir, heldur fara þau oft-
47 ast i stuttar leikferðir til ná-
grannabyggða og halda sýning-
irf- ar þar. Okkur fannst, að tölu-
ing verðs misræmis gætti i fjár-
'alt hagslegum stuðningi hins opin-
iís- bera til þessarar starfsemi,
lur miðað við þann stuðning, sem
lað atvinnuleiklistin fær hjá rlkis-
tja valdinu.
Ég get nefnt dæmi I tölum. Á
að siðasta fjárlagaári var úthlutað
ög, til Bandalagsins og aðildarfé-
afa laga þess 2,7 milljónum króna
'ni, (til allra áhugaleikfélaga á
landinu), en til Leikfélags Akur-
ar- eyrar 2,5 milljónum króna.
við Þjóðleikhúsið hefur hins vegar
nd- öll laun, sem það greiðir, á fjár-
að lögum alþingis, og i ár fær það
sú 175milljónirkróna. Þetta finnst
i á okkur vera dálitil mismunun,
ið. þótt auðvitað megi segja sem
lcki svo, að nauðsynlegt sé fyrir
;m þjóðina að halda uppi atvinnu-
NÝ ÞJÓNUSTA
VÉLABORGAR
Til að auðvelda bændum og öðrum/ sem eiga e.t.v. gamlar og slitnar dráttar-
vélar, að eignast nýjar og hagkvæmar dráttarvélar, bjóðumst við til að kaupa
gömlu vélina um leið og fest eru kaup á nýrri URSUS dráttarvél.
Nú á þriggja ára afmæli þess að fyrstu URSUS dráttarvélarnar voru teknar í
notkun í íslenskum landbúnaði, teljum viðaðokkur sé óhættað segja að vélarnar
hafa reynst prýðilega, þær hafa fengið orð fyrir að vera sterkbyggðar, spar-
neytnar, gangöruggar og tiltölulega ódýrar, við höldum líka að óhætt sé að segja
að þjónustan sé í ágætu lagi og varahlutir yfirleitt nægirog verð á þeim hagstæð.
Enda eru nú langt á þriðja hundrað vélar í landinu.
Við bjóðum nú:
URSUS C-335 40 Hestöfl á 567.000,-
URSUS C-355 60 Hestöfl á 749.000,-
URSUS C-385 92 Hestöfl á 1190.000,- ca.
Þessi verð eru endanlegverð með öllu inniföldu.
Innan skamms munum við einnig bjóða þá nýju þjónustu á islandi að leigja út
dráttarvélar til stutts eða langs tíma.
VÉIADCCG
SUNDABORG Klettagörðum 1 Sími 8-66-80
leikhúsum. Þó höfum við það
lika ihuga, að hluti þjóðarinnar
á ekki greiðan aðgang að sýn-
ingum i Reykjavik og á Akur-
eyri.
Auk þess styðja mörg sveitar-
félög og bæjarfélög leiklistar-
starfið fjárhagslega, bæði
Reykjavikurborg og sveitarfé-
lög úti á landi, en tölur yfir þær
fjárveitingar hef ég ei hér. Ef
umfang leikstarfsins úti á landi
er borið saman við t.d. Þjóðleik-
húsið, þá kostar leikstarfið úti á
landi frá ári til árs svipaða upp-
hæð og rekstur Þjóðleikhússins.
Sjálfboðavinna og fjáröflun
stendur undir þeim kostnaði
þar.
— Hvað er talið að brýnast sé
til þess að liðsinna áhugaleik-
húsinu?
— Það liggur ljóst fyrir, að
naum fjárráð, eða kröpp kjör,
halda aftur af leikstarfi áhuga-
leikhúsanna. Þessi fjárhags-
staða hefur ekki einasta áhrif á
starf þeirra, heldur lika verk-
efnaval, verður i rauninni að
bókmenntastefnu. Þau geta
ekki sýnt önnur verk en þau,
sem likleg eru til þess að „borga
sig”. Peningaskorturinn kemur
einnig i veg fyrir ýmsa tækni-
þróun, svo þau dragast aftur úr
og sýningar þeirra verða verri
en efni standa til.
Þannig hefur það lengi verið
draumur þessara leikhúsa að fá
i sina þjónustu leikstjóra, sem
hefðu föst laun. Laun leikstjóra
eru oft aðalkostnaðurinn við
uppsetningu leikrita.
Þessa menn (leikstjórana)
verður að fá langt að, það þarf
að greiða ferðakostnað þeirra
og uppihald, og auk þess laun.
Mönnum hefur t.d. komið i hug
að ráðnir yrðu sérstakir leik-
stjórar við Þjóðleikhúsið, sem
sinnt gætu þessu hlutverki, að
setja upp sýningar hjá áhuga-
leikhúsum.
— Hafa nokkur leikfélög hætt
störfum?
— Nei, það er mesta furða
hvað þau hjara. Ef borið er
saman milli ára, sá sést að mik-
ill áhugi er á leiklist á fslandi.
t upphafi var þess getið, að 35
leikfél.hefðu47 sýningar á fyrra
leikári. Þar á undan voru 30
leikfélög með um 30 sýningar og
árið sem nú er að hefjast spáir
góðu um starfið i vetur.
Þá er eitt vandamálið, sem
horfast verður i augu við, en það
eru húsnæðismál leikfélaganna.
Við — eða þjóðin — höfum reist
félagsheimili og samkomuhús
sem henta vel til leiksýninga.
Mjög erfitt er að fá inni i þess-
um húsum. Þau eru rekin sem
kvikmyndahús og ýms önnur
starfsemi látin ganga fyrir leik-
starfsemi. Félögin hafa ekki
bolmagn til þess að greiða svo
háa húsaleigu, sem krafizt er
fyrir afnot af samkomuhúsun-
um viðast hvar.
Þessi félagsheimili og sam-
komuhús verða auðvitað að afla
fjár til þess að standa undir
rekstri sinum og eru ekki öll af-
lögufær.
Að þessum málum vinna fé-
lögin heima fyrir, en þau hafa
ekki sameinazt um að knýja
fram úrbætur.
— Hvar eru öflugustu áhuga-
leikhúsin?
— Ef telja skal upp þá staði,
þar sem stöðug leikstarfsemi
fer fram, má nefna t.d. Húsa-
vik, Neskaupstað, Isafjörð,
Vestmannaeyjar, SauðárHrók
og Siglufjörð.
— Hvað með leikrit?
— Bandalagið reynir að hafa
tiltæk verkefni, sem félögin geta
valið um. Þetta er þó f rekar ein-
litt safn, sem mætti gjarnan
vera fjölbreyttara en það er. Við
höfum mikinn áhuga á að fá is-
lenzk leikrit til sýninga, og höf-
um ámálgað samvinnu við félag
leikritahöfunda. Höfum nú ósk-
að eftir lista yfir leikrit, sem fé-
lagar þess hafa samið. Þá
fengum við styrk til þess að
þýða skandinavísk leikrit.
— Hafa þessi félög samstarf?
— Já það hafa þau. Það léttir
oft kostnaðinn. Leikbúnaður er
mjög dýr. T.d. kostar eitt ljós
(sviðsljós) tugi þúsunda og fé-
lögin lána hvert öðru búnað og
veita aðstoð eftir þvi sem þau
geta.
— Hvað kom athyglisverðast
fram á ráðstefnunni, ef undan-
skilin eru fjármál?
— Það er hinn viðtæki leik-
listaráhugi sem er á Islandi.
Hann birtist I ýmsum myndum.
Menn leika og setja upp sýning-
ar, sækja sýningar og menn
fara i hópferðir til þess að sjá
leiksýningar i Reykjavik. Fjöl-
miðlar verja ekki miklu rúmi til
þess að kynna leikritaflutning
úti á landi og þvi er hljóðara um
þessa starfsemi en æskilegt
væri.
Áhugaleikhúsin eru á sinn
kyrrláta hátt óaðskiljanlegur
hluti af leikhúsmenningu þessa
lands. Jónas Guðmundsson.
Jólasendingar
um allan
heim
Veljið jó lag j a f i r na r
handa vinum og ættingj-
um erlendis timanlega.
Allar sendingar vandlega
pakkaðar og fulltryggð-
ar.
Flugpóstur. Sjópóstur.
RAAAMACERON
Austurstræti 3, Hafnarstræti 19
Hótel Loftleiðir,