Tíminn - 11.12.1975, Blaðsíða 20

'"■■■...
Fimmtudagur ll.desember 1975.
>•
METSðWBÆRUR
Á ENSKU í
VASABROTI
3ÐI
fyrir góóan mat
$ KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
sís-FÓmiu
SUNDAHÖFN

y
Friðarverðlaun Nóbels:
Enginn fulltrúi
Austur-Evrópuríkis
viðstaddur
— er eiginkona Sakharovs veitti verðlaununum viðtöku
Reuter/Osló — Andrei Sakharov,
sovézkieölisfræðingurinn og and-
ófsmaðurinn, sem i gær hlaut
friðarverðlaun Nóbels, hvatti i
ræðu, sem kona hans flutti fyrir
hans hönd við móttöku verðiaun-
anna, til þess, að öilum pólitisk-
um föngum i heiminum yrði
sleppt úr haidi.
Ræðan, sem Yelena, eiginkona
Sakharov flutti, var ákaflega
stutt, ekki nema 800 orð. Eins og
kunnugt er af fréttum, neitaði
sovézka stjórnin Sakharov um
fararleyfi til Oslóar til þess að
veita verðlaununum viðtöku, og
var þá gripið til þess ráðs að láta
konu hans veita þeim móttöku
fyrir hans hönd. Meðal við-
staddra við athöfnina i gær voru
Ölafur Noregskonungur og
Tryggvi Bratteli, forsætisráð-
herra Noregs. I ræðtnni komst
Sakharov svo að orði, að hann
væri ákaflega stoltur yfir þeim
heiðri, sem honum hefði verið
sýndur með verðlaunaveiting-
unni, og kvaðst ánægður yfir þvi
að fylla flokk þeirra ágætu
manna, sem verðlaunin hefðu frá
upphafi hlotið, t.d. manns eins og
Alberts Schweitzer.
Hvorki sovézki ambassadorinn
I Moskvu né fulltrúar annarra
austur evrópskra sendiráða i Osló
voru viðstaddir hátiðarhöldin.
Frií Aase Lionaess, formaður
norsku Nóbelmefndarinnar fór
nokkrum viðurkenningarorðum
um Sakharov og framlag hans til
bættrar sambúðar rikja heims.
Kvaðst hún fyrir hönd nefndar-
Umsótrið í London:
Gæti enzt
— segir lögreglan
Reuter/London — Lögreglan i
London sagði i gær, að umsátrið
um húsið, þar sem vopnaðir ir-
ar halda miðaldra hjónum i
gfslingu, gæti staðið yfir til jóla.
írarnir eru meðlimir I IRA
(irska lýðvcldishernum).
Yfirmaður lögreglunnar, Roy
Habershon, sagði I viðtali i gær
að írarnir væru manngerð, sem
vön væri miklu taugaálagi, og
þvi yrðu þeir að öllum likindum
ekki auðveldir viðfangs. Hann
til jóla
sagði, að lögreglan áliti, að Ir-
arnir væru fjórir en ekki þrir,
eins og haldið var i fyrstu.
Benda sterkar likur til, að einn
þeirra sé Michael Wilson, eftir-
lýstur um allt Bretland vegna
þátttöku i hryðjuverkastarf-
semi, en lögreglan hefur ekkert
viljað fullyrða um það.
Habersohn sagði, að lögregl-
an væri þvi viðbúin að bjótast
inn i ibúðina, ef ástæða væri til
að ætla, að gislarnir væru i lifs-
hættu.
innar harma, að Sakharov skyldi
ekki hafa átt þess kost að koma til
Oslóar og veita verðlaununum
viðtöku. Hún sagði auk þess, að
Sakharov hlyti að finna til mikill-
ar gleði yfir þvi, að barátta hans
fyrir friði og bættri sambúð rikja
heims hefði hlotið eins góðar und-
irtektir og raun bar vitni á
öryggismálaráðstefnu Evrópu,
sem haldin var i Helsinki i ágúst-
mánuði sl.
Tanzania
lokar skrif-
stofum FNLA
og UNITA
Yelena
Andrei
Kýpurdeilan:
Tyrkir ítreka óskir um
viðræður við Grikki
Reuter/Ankara — Tyrkneska
stjörnin itrekaði í gær tilmæli
þau, er hún bar fram viö grfsku
stjórnina, að samningaviðræður
hæfust milli landanna um Kýp-
urdeiluna, Jónahafið og önnur
ágreiningsefni, sem verið hafa
Þrándur I götu eðiilegra sam-
skipta rikjanna.
Tyrkneska stjórnin bar fram
sams konar óskir við grisku
stjórnina fyrir um það bil viku,
en stjómin i Aþenu hafnaði
þeim tilmælum. Tilboð Tyrkj-
anna gerði ráð fyrir þvi, að
Grikkir og Tyrkir tækju þátt i
viðræðum þeim, sem átt hafa
sér stað um Kýpurdeiluna fyrir
milligöngu Sameinuðu þjóð-
anna, en á þeim fundum hafa
aðeins setið fulltrúar Kýpur-
tyrkja og Kýpurgrikkja.
Reuter/Dar Es Salam — Tanzan-
iustjórn Iokaði I gær skrifstofum
þeim.sem FNLA og UNITA sjáif-
stæðishreyfingarnar i Angola,
hafa haft i landinu, en þessar
hreyfingar berjast gegn MPLA,
sem lýst hefur yfir stofnun al-
þýðulýðveldis á yfirráðasvæöi
sinu f Angola, þ.e. höfuðborginni
Luanda.
Stjórn Tanzaniu hefur viður-
kennt stjórn MPLA i Luanda.
Sakaöi stjórnin UNITA og FNLA
fyrir að vera leppa heimsvalda-
sinna og hefði þeim einungis verið
leyft að hafa skrifstofur I landinu
i þeirri von að slikt gæti leitt til
sameiningar sjálfstæðishreyfing-
anna þriggja i Angóla, en sú hefði
ekki orðið raunin.
Israelsstjórn ódnægð
með borgarstjórann
Stjórnarskrórdeilan í Rhodesiu:
í Nazaret
Reuter/Nazaret — Kommúnist-
inn, sem nýlega var kjörinn borg-
arstjóri I Nazaret, fæöingarbæ
Krists, varaði fsraelsku stjórnina
við þvi, að ætla að draga úr efna-
hagslegri aðstoð við borgarbúa.
Sagði hann, að siikt myndi aðeins
bitna á stjórnvöldum landsins.
Borgarstjórinn Tawfik Zayyad,
hlaut 65% greiddra atkvæða i
borgarstjórakosningunum, og er
hann fyrsti borgarstjórinn I Isra-
el, sem kosinn er beinum kosn-
ingum. Hingað til hafa borgar-
stórar verið kjörnir af sérstökum
kjörmönnum.
Stjórnvöld I tsrael iíta Zayyad
óhýru auga og segja hann hafa
nokkrum sinnum farið til
Moskvu, auk þess sem hann hafi
nokkrum sinnum setið i gæziu-
varðhaldi vegna brota gegn
öryggislöggjöf landsins.
Samningaviðræður
_ _ ólif c*tff ó Knppn *n
nefjast í aag
Reuter/Salisbury — Joshua
Nkomo, leiötogi biökkumanna i
Rhodesiu tilkynnti i gær, að
formlegar viðræður um framtið
Rhodesiu og stjórnarskrárdeii-
una i landinu myndi hefjast i
Salisbury, höfuðborg Rhodesiu L
dag.
Hann sagði á fundi með frétta-
Spónn:
Vinstrisinnar herða enn á
frjálslyndiskröfum sínum
— verkföll hófust í gær
Reuter/Madrid. Spænskir vinstri
sinnar ftrekuðu I gær kröfur sinar
um aukin lýðréttindi á Spáni
samtimis þvi, sem Carlos Arias
Navarro, forsætisráöherra, héit
áfram viöræöum sinum við
stjórnmáiaieiðtoga um myndun
nýrrar rikisstjórnar i landinu.
Byggingaverkamenn i Madrid
lögðu niður vinnu i gær, og má bú-
ast við að verkföll breiðist Ut i
landinu á næstu dögum, einkan-
lega þó I Baskahéruðunum og i
Barcelona. Talið er að kommún-
istar standi að baki verkfallsað-
gerðunum, en þeir eru ákaflega
óánægðir með tregðu Jóhanns
Karls, konungs, til að auka á lýð-
réttindi i landinu og veita póli-
tiskum föngum sakaruppgjöf.
Hin opinberu verkalýðssamtök
1 Madrid sögðu I gær, að einungis
3,300 verkamenn af 150 þúsund
starfandi verkamönnum I bygg-
ingariðnaði i borginni, hefðu lagt
niður vinnu. En „neðanjarðar-
samtök” verkamanna i borginni
sögðu, að þátttakan i verkfallsað-
gerðunum hefði verið til muna
meiri.
Ættingjar þeirra 2000 manna,
sem sitja i fangelsum fyrir
stjórnmálaskoðanir, reyndu igær
að koma orðsendingum áleiðis til
vestrænna sendiráða i Madrid, en
sögðu, að lögreglan hefði varnað
þeim vegarins. 1 orðsendingunni
var beiðni til vestrænna rikja um
að beita sér fyrir þvi, að pólitiskir
fangar i landinu yrðu náðaðir.
Sögðust ættingjar fanganna vera
föðurlandsvinir en ekki ofbeldis-
seggir, eins og stjórnvöld hefðu
tilhneigingu til að álita. Þeir
sögðu, að einungis 240 föngum
heföi verið sleppt úr haldið I náð-
unum þeim, sem Jóhann Karl
kunngerði um, er hann tók við
völdum.
Hinn vinstri sinnaði verkalýðs-
leiðtogi Marcelino Camcaho, kom
fyrir rétt i gær og var úrskurðað-
ur i gæzluvarðhald, meðan á
rannsókn máls hans stendur.
Hann var náðaður af konungi við
valdaskiptin, en handtekinn strax
eftir viku, grunaður um að hafa
átt þátt i að skipuleggja ólöglegan
mótmælafund.
mönnum, að dagurinn I dag
táknaði upphaf nýrrar stjórnar-
skrárviðræðna. Yfirlýsing
þessi kom mjög á óvart, þar sem
ékki hafði verið tilkynnt um dag-
skrá fundahaldanna fyrirfram.
Nkomo sagði, að hann yrði i for-
sæti 12 manna sendinefndar á
fundinum. Gert er ráð fyrir að Ian
Smith, forsætisráðherra
Rhodesiu, verði einnig i forsæti 12
manna sendinefndar minnihluta
rikisst jórnarinnar i landinu.
A fundunum verður fulltrúum
ANC (afriska þjóðarráðinu) til
fulltingis lögfræðilegir ráðunaut-
ar, þeirra á meðal þrir hvitir lög-
fræðingar frá Zambiu, Bretlandi
og Tanzaniu, að þvi er haft var
eftir Nkomo I gær. Hann sagði og,
að Julius Nyerer forseti Zambiu
hefði látið 12 manna nefndinni I té
þjálfað starfslið. Tilkynning
Nkomo, um að fundurinn eigi að
hefjast i dag kom mjög á óvart,
þvi að ekki hafði verið búizt viö
þvi, að fundarhöldin hæfust fyrr
en eftir a.m.k. viku.
Fundi, sem halda átti með
Nkomo og Smith I gærmorgun var
skyndilega frestað og engar skýr-
ingar gefnar á þvi. Smith varaði
afriska þjóðarráðið við þvi i gær,
að stjórn hans myndi aldrei
ganga að kröfum þeirra um fullt
stjórnmálalegt frelsi svertingja
þegar I stað og sagði, að ef skæru-
liðar afríska þjóðarráðsins ætl-
uðu sér að hefja strið gegn minni-
hlutastjórn hvitra manna i land-
inu yrðu skæruliðarnir brytjaðir
niður þúsundum saman.
Er Nkomo var beðinn að segja
álit sitt á þessum ummælum
Smiths, sagði hann að þetta væri
sjónarmiðstjórnarhvitra manna.
Hannsagði, aðhvað afriska þjóð-
arráðinu viðkæmi, þá ætluðu þeir
til fundarins til þess að ræða um
möguleika á stjórnarskrá, sem
allir ibúar landsins gætu sætt sig
við.
Talsmenn stjórnarinnar i
Rhodesiu vildu ekki gefa út yfir-
lýsingu þess efnis, að fundurinn i
Framhald á 17. siðu.
KRFFIÐ
ffrá Brasiliu