Tíminn - 10.01.1976, Qupperneq 4

4
TÍMINN
Laugardagur 10. janúar 1976.
★
„Þræll" í
nútíma
Frakklandi
Fá ekki fleiri
þýzkutíma
Skólayfirvöld i Elsass hafa fariö
fram á að fá auka þýzkukennslu
iskólum héraðsins. Þessari bón
hefur verið hafnað. Málum er
þannig háttað i Elsass, að ibú-
arnir þar tala frá byrjun þýzka
mállýzku, en siðar fara þeir að
læra frönsku i skólum, og i sum-
um tilfellum rétta þýzku.
Menntamálaráöherra Frakka,
Rene Haby, hafnaði beiðni
skólayfirvalda i Elsass um
aukna þýzkukennslu af tveimur
ástæðum. í fyrsta lagi höfðu yf-
irvöldin óskað eftir að kennd
yrði meiri þýzka, en ekki þeirra
eigin Elsass-mállýzka, og geta
þvi ekki fallið undir lög um
aukna kennslu í mállýzkum ein-
stakra þjóðarbrota, eins og t.d.
Baska, og i öðru lagi vegna þess
að ekki verður aukin þýzku-
kennsla i frönskum skólum,
nema þvi aðeins að frönsku-
kennsla verði jafnframt aukin i
Þýzkalandi, en til þess þarf að
koma til gagnkvæmt samkomu-
lag stjórnvalda beggja land-
anna.
sem Rússar réðu yfir. Einhvern
tima á sjötta áratugnum lézt
svo Nicolas Dumont bóndi, og
sonur hans, Felicien, tók við
stjórninni. Zboriwetz hélt áfram
að vinna á bænum, og ekki fékk
hann kaup frekar en verið hafði.
Dumont-fjölskyldan sá honum
fyrir fæði og klæðum, og að
sjálfsögðu húsaskjóli lika. En
herbergi mannsins var svo kalt
að hann vildi fremur sofa i fjós-
inu hjá kúnum heldur en i þvi.
Á sunnudögum gaf bóndinn
Pierre fáeinar krónur, svo hann
gæti farið á ölkrána og fengið
sér bjórkollu, og þegar fjöl-
skyldan fór á uppskeruhátið
einu sinni á ári, var „þrællinn”
tekinn með. Fyrir fáeinum
mánuðum hitti Zboriwetz annan
Pólverja, sem likt var komið
fyrir. Hann hafði einnig verið i
þrælabúðum Þjóðverja, og hafði
siðan verið komið i vinnu á
DDDDDDQDDD
Fyrir skömmu var ,,þræli”
nokkrum sleppt, sem hafði unn-
ið kauplaust á sveitabæ i Metz i
Frakklandi i 33 ár. Maður sá,
sem hér um ræðir, er Pólverji,
Pierre Zboriwetz. Þjóðverjar
hnepptu hann i þrælkun árið
1942, og afhentu hann siban
frönskum bónda, Nicolas
Dumont. Litið var um vinnu-
kraft á þessum tima i Frakk-
landi, sem þá var hernumið af
Þjóðverjum. Þegar þetta gerð-
ist, var Zboriwetz 16 ára gamall
og ólæs, og það er hann reynar
enn þann dag i dag. Lengi vissi
hann ekki einu sinni, að striðinu
var lokið. Þegar hann komst svo
að þvi, var hann hræddur um að
verða settur i fangelsi i Frakk-
landi, ef upp kæmist, að hann
hefði komið þangað fyrir tilstilli
Þjóðverja, eða þá að hann yrði
sendur til Póllands, en hann
kom frá þeim hluta landsins,
úr fjölskyldunni, segja ná-
grannarnir.
Vopnuð árás í
neðanjarðar-
brautinni í fyrsta
sinn
í desember sl. gerðist það i
fyrsta sinn i neðanjarðarjárn-
brautinni i Paris, að fjórir
menn, vopnaðir skammbyssum
og hnifum, stigu upp i hraðlest-
ina við Sigurbogann siðla
kvölds, og ógnuðu þar þremur
farþegum, sem i lestinni voru.
Arásir sem þessi eru svo að
segja daglegur viðburður i New
York, og heldur ekki óvenjuleg-
ar i London, en hafa sem sagt
ekki átt sér stað fyrr i Paris.
Farþegarnir þrir þorðu ekki
annað en afhenda byssumönn-
unum peningaveski sin, eftir að
skotið hafði verið að þeim og
þeim ógnað með hnifum. A
næstu stöð stukku glæpa- ■
mennirnir út úr lestinni, áður en
fórnarlömb þeirra gátu gert að-
vart og fengið hjálp.
DDQDDDDDD
„Wahnfried''
— hús Wagners
endurnýjað
Árið 1975 var „húsfriðunarár”,
og viða i Evrópu voru gamlar
byggingar og minnismerki end-
urnýjuð eða viðgerð. I Bayern i
Þýzkalandi er verið að undirbúa
100 ára afmælishátið tónskálds-
ins Wagners. M.a. sem gert er i
tilefni afmælisins, er það, að
Villa Wahnfried verður viðgert.
Húsið nærri gjöreyðilagðist i
striðinu,en nú er verið að endur-
byggja það. Þarna bjó Richard
Wagner lengi, og þetta þykir
mjög merkileg bygging. Yfir-
völdin i Bayeruth hafa áætlað að
gera Wahnfried að Wagner-
safni. Þarna var merkur sam-
komustaður margra mikil-
menna viða að, þegar Wagner
bjó þar með Cosimu, konu sinni.
Fjárframlög til framkvæmd-
anna koma frá þýzkum stjórn-
völdum. Ráðamenn i Bonn hafa
lagt fram 840.000 mörk til þessa
verks, sem á að vanda til eins og
hægt er.
o
frönskum sveitabæ. Hann sagði
Zboriwetz, að hann fengi fast
kaup fyrir vinnu sina. Nokkru
eftir að hann hafði fengið þessar
fregnir, safnaði hann saman
dóti sinu og læddist burtu að
næturlagi. Strax næsta dag
hafði honum tekizt að fá vinnu á
bæ nálægt Kuntzig, og þar átti
hann að sjálfsögðu að fá greitt
kaup,. Upp komstum þetta mál,
þegar hinn nýi vinnuveitandi
Zboriwetz skrifaði til ráðuneyt-
isins til þess að fá fyrir hann at-
vinnuleyfi. Pólska sendiráðið i
Frakklandi hefurnú tekið að sér
að kanna þetta mál, og hefur
jafnvel hótað að fara i mál við
Dumontsfjölskylduna. Ná-
grannar Dumont vilja sem
minnstum þetta segja, og finnst
hann ekki hafa farið neitt sér-
lega illa með Pólverjann.Fólkiö
kom þó að minnsta kosti fram
við hann eins og hann væri einn
DDDDDDDDDDDDD
— Hvort cg eigi eldspýtu? Jú, ég á
reyndar 28 stykki.
,,Ilún skilnr ekki að stundmn er
skemmtilegra að leika sér að
kössunum, en draslinu, sem kcm-
ur i þeim.”
DENNI
DÆMALAUSI