Tíminn - 22.02.1976, Side 24
24
TÍMINN
Sunnudagur 22. febrúar 1976
HÚN hefur gefift út sjö LP-plöt-
ur. Hún heitir Janis Fink og er
24 ára gömul. Arift 1966 var
Janis vel þekkt i sinum skóla
fyrir lög sin, sem hún lék á 12
strengja gitarinn sinn. Þá (og
nú) þekktu hana allir sem Janis
Ian, en Ian-nafnift er slftara nafn
bróður hennar, sem var meft
henni i skólanum. Arift 1966 var
Janis Ian afteins 15 ára gömul,
en hún er fædd 7. aprll 1951 I
New York.
Þegar Janis Ian var þrettán
ára gömul fékk hún birt eftir sig
sitt fyrsta ljóft I timaritinu
Broadside Magazine, en ljóöift
hét ,,Hair Of Spun Gold”.
Á einni skólaskemmtun árift
1966 heyrfti fulltrúi Atlantic
plötufyrirtækisins i Janis og
i hreifst svo af hæfileikum henn-
ar, aft hún var óftara komin i
stúdíó fyrirtækisins og byrjuft
aft hljóftrita tveggja laga plötu
meft aftallaginu („Society’s
Child”. En þegar platan kom út
— seldist hún ekkert. Þetta
haffti þó þau áhrif aft Leonard
Bemstein, hljómsveitarstjórinn
frægi, heyrfti þessa plötu — og
ákvaft aft bjófta Janis Ian I
sunnudagsþátt sinn hjá CBS
sjónvarpsstöftinni, en þessir
tónlistarþættir voru einkum
sniftnir vift hæfi unglinga. í
þættinum söng Janis lag sitt og
ræddi um tónlist vift Bernstein.
Þetta var fyrsti hluti frægftar-
innar.
Eftir þetta óslcafti hljómplötu-
fyrirtækift Verve eftir þvl, aft fá
íeyfi til aö gefa út „Society’s
Child” og tókust samningar.
Þegar platan kom svo út, seldist
hún 1800 þús. eintökum og færfti
Janis Ian 250 þús. bandaríkja-
dali.Platan varaft vlsubönnuft i
mörgum útvarpsstöftv. Banda-
rikjanna, en engu aft siftur vakti
hún mjög mikla athygli. Og svo
hringdi Ed Sullivan allt I einu
og vildi fá Janis Ian I þáttinn
sinn. Hún var orftin undrabarn I
augum fólks — afteins sextán
ára gömul. Fólk fór aö llkja
henni vift Dylan, Edith Piaf og
Joan Baez — og þegar hún hélt
hljómleika í nóvember þetta ár,
fylltu aödáendur hennar hinn
stóra hljómleikasal i Philhar-
monic Hall.
En Janis Ian var aft vissu leyti
vandaræftabarn og fréttamenn
kunnu illa vift hana og kölluftu
hana „ófyrirleitinn krakka.”
Mánufti eftir hljómleikana i
Philharmonic Hall, ákvaft Janis
aft hætta. öllum hljómleikum.
Þótt Ja'nis gæfi út LP-plötur
1967, 1968 og 1971 hjá Verve var
stjarna hennar ekki lengur gló-
andi og þegar hún var 20 ára,
1971 var hún bláfátæk, og afteins
umboftsmaftur hennar vissi
hvar hana var aft finna.
Hún liffti I undirheimum,
forftaftist aft láta sjá sig opinber-
lega og fréttamenn sem komu
auga á hana, sögftu aft hún væri
illa til fara, og væri aft reyna aft
forfta sér undan stjörnunafngift-
inni.
Bandariskur blaöamaöur,
Cliff Jahr, ræddi nýlega vift
Janis um þessi ár i „undirheim-
unum”, en Janis hefur sem
kunnugt er gefift út 3 LP-plötur
hjá DBS á siftustu árum og hafa
þær vakift heimsathygli, sér-
Saga Janisar lan og opinskatr
viðtal við hana
l '
r>r>
Lifði
í undir-
heimun
þar sem
enginn
þekkti
mig
ii *
— Hvernig finnst þér aft vera
orftin aftur stórstirni? spyr
blaftamaöurinn.
— Oh psgzzzz! Þetta á vift um
Elton John, ekki mig.
— Þetta er rómantisk aftur-
koma hjá þér — finnst þér ekki?
— Kjaftæfti! Sumtfólk kemur
aftur fram á sjónarsviöift af þvi
aft þaft hefur annaft hvort veriö
alkóhólistar eöa hreinlega
algjörir bjánar. Ég er oröin
fullorftin nú.
— Ætlarftu aö leika „Society’s
Child”?
— Nei, aldrei. Sennilega leik
ég þaft aldrei aftur. Mér finnst
þetta lag ekki gott lengur og ég
hef ekki sungift þaft slftan 1968.
— Hversvegna hættirftu aft
leika á hljómleikum?
— Mér llkaöi aldrei aft leika á
hljómleikum og I Philharmonic
Hall ákvaö ég aö hætta. Þaft
voru hræftilegir hljómleikar,
mér leiddist og leift illa, fannst
þetta allt saman hálf vitlaust og
heimskt — og sagfti vift umbofts-
mann minn aö ég væri hætt
þessu.
Viku fyrir þessa umtöluftu
hljómleika, hitti Janis Ian ljós-
myndarann Peter Cunningham
og bjuggu þau saman I New
York I tvö ár en fluttu svo til
Philadelphiu.
— Var erfitt aö vinna i
Philadelphiu?
— Þaft er alltaf erfitt aft
vinna, þegar fólk hefur slma-
númerift hjá manni. Þaö var
alltaf veriö aft hringja og ég
sagfti öllum aft fara til fjandans!
Svo hætti ég bara aö taka upp
tólift. 1 Philadelphiu samdi ég
mörg herfilega léleg lög.
— Eftir aft þift Peter slituft
samvistum hélzt þú til i undir-
heimum Californiu, þar sem
enginn gat fundift þig nema um-
boftsmafturinn þinn...
— Astæftan fyrir þvl aft ég fór
til Califomiu var aft ég þekkti
þar engan. Ég haföi aldrei veriö
ein, þar til I Califomiu. 1 fimm
mánufti gat ég verift þar án þess
aö nokkur þekkti mig sem Janis
Ian. Ég varft ástfangin og hætti
aft vera ástfangin, til skiptis i
hverjum mánufti og var aldrei
meft neinum nema I mesta lagi
nokkrar vikur i senn.
— Var þetta kommúna?
— Nei, nei, þarna var bara
samankominn fjöldi einstakl-
inga, sem vildi lifa á sinnmáta.
Þarna voru engir þrihyrningar
(hjón og elskhugi annars hvors
þeirra) ef þú heldur þaft. Og
þarna var engin hópreift ef þú
heldur þaft.
— En þú áttir konu sem
elskhuga. Af hverju skrifar þú
aldrei um „hana” itextum þinu,
heldur alltaf „hann”?
— Já, ég varft ástfangin af
konum, en ég hef aldrei skrifaft
texta sem segir: „Halló,
heimur! Ég er tvíkynja”. Fyrir
mér er kynvilla eöa hvaft svo
sem þú vilt kalla þaft, alveg
jafnmikil ást, ef báftum aöilum
llftur vel, og báöir eru ánægftir
meft „sambandift”. Og þótt ég
skrifi um „hann” I textum mín-
um, llt ég svo á, aft þaft þurfi
ekki endilega aft vera um karl-
mann — þaft getur allt eins átt
vift konur.
staklega platan Between The
Lines (1975). Blaöamafturinn
vekur athygli á þvl, aft Janis
hafi nú yfirstigift hatur sitt á
hljómleikum — og sé nú jafnvel
reiftubúin til aft tala viö blafta-
menn.
Roger McGuinn og AAick Ronson stofna hljómsveit
EINS og skýrt var frá I Nú-tlm-
anum fyrir skömmu, fór Bob
Dylan I all sérstætt hljómleika-
ferftalag um Bandarikin I nóv-
ember og desember. Hann ferft-
aftist um meft frlftu föruncyti,
Joan Baez, Roger McGuinn,
Don Elliott, Paul Neuworth,
Mick Ronson, Allan Ginsberg og
fleirum. Flokkur þessi gekk
undir nafninu Rolling Thunder
Revue.
Ferftin vakti rnikla athygli og
voru hljórnleikarnir taldir rneft
rneiriháttar tónlistarviftburfturn
I Bandarikjunurn á siöasta ári.
1 þessu ferftalagi tókst rnikill
vinskapur rneft Roger McGuinn
og Mick Ronson, en sá slftartaldi
var aftalaöstoöarrnaftur Mc-
Guinn’s I þeirn lögurn sern hann
flutti rneft flokknurn. Þegar
ferftalaginu lauk, lagfti Ronson
hart aö McGuinn aft leysa upp
hljórnsveit sina (Roger McGu-
inn and Band) og stofna hljórn-
sveit rneft sér. McGuinn sló til
og i byrjun janúar tilkynnti
hann urn rneftlirnaskipan nýju
hljórnsveitarinnar, en hún er
skipuft eftirtöldurn: Roger
McGuinn (12 strengja gltar —
söngur) Mick Ronson (gltar)
Rob Stoner (bassi) Howie
Wyeth (trornrnur) og David
Mansfield (stál gltar — fiftla).
Nafn hijórnsveitarinnar er
ekki full ákveðift, en tvö nöfn
hafa þó verift nefnd, Guarn og
Rolling Thunder.
Mick Ronson
Urn fortlft hljórnsveitarrnanna
er þaft helzt aö segja, aft
McGuinn var leiötogi og drif-
fjöftur hljórnsveitarinnar The
Byrds I átta ár, og hefur auk
þess gefiö út þrjár sólóplötur.
Ronson er brczkur og þykir einn
af beztu rokkgítarleikurunurn I
dag, en hann vakti fyrst athygli
sern aöalgitarleikari David
Bowies. Ronson hefur gefift út
tvær sólóplötur. Urn hina hljórn-
sveitarrneftlimina er lltift vitaft,
en þess rná geta, aft bassaleik-
arinn Bob Stone sér urn allan
bassaleik á nýjustu plötu Bob
Dylans, Desire — og Howie Wy-
eth ber húöirnar á sörnu plötu.
Urn David Mansfield er hins
vegar ekkert vitaö.
Þaft sern þegar er vitaft urn
áætlanir hljórnsveitarinnar er
þaö, aö plötuupptaka rnun hefj-
ast i byrjun febrúar og aft henni
lokinni fer hljórnsveitin I hljórn-
leikaferöalag, sern rnun standa
frarn til 1. april. Þá rnun Bob
Dylan bætast I hópinn og fara I
hljórnleikaferöalag rneft þeirn.
„1 hljórnsveitinni eru réttir
rnenn og réttur andi” er haft
eftir Ronson, sern spáir þvi aö
hljórnsveitin eigi eftir aö starfa
rnjög lengi. Ronson hefur jafn-
frarnt lýst yfir aftdáun sinni á
McGuinn.