Tíminn - 18.05.1976, Blaðsíða 21

Þriöjudagur 18. mal 1976
TÍMINN
2)
gegn náunga þínum"
nokkrar athugasemdir við „gagnrýni"
Ingólfur Guöbrandsson á skrifstofu sinni.
i skyn. En söngur Pólýfónkórs-
ins hefur hlotiö veröskuldaöa
viöurkenningu hjá gagnrýnend-
um, sem vissulega eru þekktari
tónlistarmenn og betur starfi
sinu vaxnir en SSt og nægir þar
aö vitna til dóma þekktra gagn-
rýnenda I Sviþjóö, Danmörku,
Belgíu, Austurriki og Bretlandi.
Aö einu leyti er gagnrýni SSt þó
á heimsmælikvaröa. Falskar
tilvitnanir hans i tilgreinda 4
takta eins og viöamesta verks
tónbókmenntanna (H-moll
messan er 2344 taktar) til sönn-
unar þvi, hvort flutningurinn
hafi tekizt eöa raunar mistekizt
— eru algjör nýlunda, sem ekki
þekkjast dæmi um fyrr, hvorki
hér á landi né erlendis. Heild-
armótun verksins og andi og
stni flutningsins virtist hins
vegar algjört aukaatriöi i eyr-_
um SSt. SSt gagnrýnir „undir”
haus stjórnunar” „afkáralegan
framburö á latinunni”.
Forsendur þess aö íslendingar “
noti þýzkan framburö latinunn-
ar, eins og SSt. leggur til, eru
mér ráögáta og sjálfsagt
fleirum! (Hljómplötur Karls
Richters?) Getur veriö aö gagn-
rýnandinn sé svo fáfróöur aö
hann viti ekki, aö italskur fram-
buröur latinunnar er almennt
notaöur í söng? Þann „afkára-
lega framburö” telur hann hins
vegar hafa veriö „upp á
ensku”! Alyktun SSt'aö bassa-
söngvari sé góöur, ef hann
kemst „niöur á Fis þar sem
Fischer-Dieskau veröur frá aö
hverfa,” eöa tenór efnilegur ef
hann kemst vel upp á G, lýsa
einnig vel þekkingu hans á þvi,
hvaöa menntun og tónlistar-
hæfileikum söngvari þarf aö
vera gæddur til aö flytja tónlist
Bachs svo vel sé. Sú yfirlýsing,
aö Ruth Magnússon hafi ekki
ráöiö viö ariuna Laudamus te og
aö Bach sé „ekki hennar maö-
ur” er gróf móögun viö jafn
frábæra söngkonu, sem fariö
hefur meö altohlutverkiöí öllum
stórverkum Bachs meö góöri
stilkennd og miklum ágætum.
Einkunn gagnrýnandans um
flutning ungs bassasöngvara á
hinni vandasömu ariu Quoniam
tu solus sanctus est, sem
„minnti mest á undirstööudýr
islenzks landbúnaöar”, er frá-
munalega léleg fyndni og höf-
undinum einkum til vanza, en
ekki flytjandanum.
Ekki er unnt aö elta ólar viö
allarhinar hótfyndnu aöfinnslur
SST sbr. alltof áberandi
„búmm-búmm” i bassanum,
sem vel heföi mátt spila bundn-
ara I dúettinum Domine Deas!
Þarna hefur Bach sjálfur skrif-
aö pizzicato viö bassalinuna og
hvar hefur gagnrýnandinn
heyrt „bundiö pizzicato?”
„Auglýsingastandiö i kring-"
um þennan flutning” tók ekki á
sig neinar „annarlegar mynd-
ir”, og undirritaður hefur engar
tilhneigingar til þess að gerast
pislarvottur, sizt af öllu vegna
listahátiöar. Auglýsingar eru
nauðsynlegleiö til aö ná til neyt-
enda, einnig til þeirra, sem vilja
hlusta á góöa tónlist. 1 útlögöum
peningum kostaði uppfærsla
H-moll messunnar rúmar 3
milljónir króna. Ef SSt getur
kennt Pólýfónkórnum aörar ár-
angursrikari og heilbrigðari
aðferöir til aö ná þeirri aðsókn,
sem hljómleikar kórsins hljóta,
er ég viss um aö kórinn tekur
þvi meöþökkum. Þrátt fyrir aö
ég efist ekki um áhuga hans á
tónlistarmálum, er mér til efs,
aö hann vildi borga brúsann
sjálfur, ef aösóknin brygöist, en
aö þvi viröist hann að visu vilja
stuöla meö skrifum sinum og
niörandi umsögn um starf kórs-
.ins og stjórnanda hans. Virðing-
arleysi hans fyrir því starfi
verður vart betur lýst en meö
þvi að gefa I skyn, aö sums staö-
ar sé H-moll messan flutt meö
einni stuttri æfingu!
Ný siðfræði? —
Ný föt?
I siðari grein sinni i Timanum
5. mai opinberar SSt tilganginn
meö hinni fyrri. Hann hælist
einnig um af þvi, aö ekki hafi
verib „bent á eitt einasta atriöi,
sem var rangt meö farið I grein-
inni”. Hann hefur meira aö
segja aflað sér vottorðs siöfræð-
ings um aö hann hafi leikiö hlut-
verk hins saklausa barns i nýrri
sögu um „Nýju fötin keisarans”
— svipt blekkingahulunni burtu
og opinberað sannleikann svo aö
allir megi nú loks sjá, að stjórn-
andi Pólýfónkórsins býr ekki
yfir neinu — hann stendur alls-
ber eftir en gengur áfram i
stærilæti sinu I Imynduðum föt-
um ofnum úr blekkingum ein-
um! Hér er ný siðfræöi á ferð-
inni. Gagnstætt boðorðinu er
inntak hennar: „Þú skalt bera
ljúgvitni gegn náunga þinum”.
Hver er siðfræðingurinn, sem
skrifaö hefur upp á siöfræöis-
vottorö SSt I þessu máli? SSt
hefur hér farizt rétt eins og
svikurunum I sögunni um nýju
fötin keisarans og ofiö mikinn
vef úr lygum og blekkingum,
sem hann ætlast til aö fávisir
lesendur trúi, en þegar nánar er
skoöaö er enginn heill þráður
eftir til aö skýla fávisri nekt
gagnrýnandans.
Þaö er oröiö tizkufyrirbrigöi
hjá gagnrýnendum aö tala um
aö ég kunni ekki „aö slá takt-
inn” þótt ég hafi notiö leiðsagn-
ar nokkurra ágætra kennara i
þeirri grein. Heimurinn er
fullur af ágætum taktsláttar-
mönnum, sem hins vegar virö-
ast þess ekki umkomnir aö
blása lifsanda i tónverkin, sem
þeir stjórna. Jafnvel hafa sumir
islenzkir tónleikagestir upp-
götvab þennan alkunna sann-
leika.
119 ár hef ég reynt aö axla þá
byröi aö halda uppi starfsemi
Pólýfónkórsins án utanaðkom-
andi aðstoöar annarra en
þeirra, sem unniö hafa meö mér
af einlægum áhuga og meö
hreinu hugarfari að þvi aö
kynna löndum minum ýmsar
fegurstu perlur tónbókmennt-
anna. Ég er löngu hættur aö
vænta annarrar aöstoöar eöa
viöurkenningar en þeirrar, sem
felst i svo óeigingjörnu starfi
fjölda karla og kvenna, en ég
bjóst viö aö fá aö vinna starf
þetta i friði án ihlutunar lodd-
ara, sem engan veginn eru þess
umkomnir aö gera úttekt á þvi
eða gildi þess.
Ég skora á samtök lista-
manna og alla er listum unna
að frábiðja sér slika leiösögn
um listflutning og listnautn,
sem eraö finna i skrifum núver-
andi tónlistargagnrýnanda
Timans.

— Fórstu i Keflavikurgönguna?
Tryggvi Eyvindsson vinnur hjá Sjóvá:
— Nei, ég hef aidrei gengið. En mér finnst ekki við hafa mikið
við herinn aö gera, hins vegar eigum við að vera i Nató.
Siguröur Baldursson lögfræöingur:
— Ég var ekki i bænum annars hefði ég aö sjálfsögöu gert þaö.
Þetta tókst vel og það skiptir mestu að gangan fór I taugarnar á
ihaldinu.
Oifar Þormóösson blaöamaöur:
— Já, ég gekk alla leiö. Og nú er gjörbreytt afstaöa fólks til
göngunnar. t staö þess að oft hefur verð gert hróp aö henni, átti
máistaöurinn að þessu sinni greinilega miklu fylgi aö fagna.
Baldur óskarsson starfsmaöur Alþýöusambandsins:
— Já, ég gekk aila leiö. Fólk er fariö aö gera sér ljóst aö okkur er
engin vörn i bandariskum her hér á landi eöa aðild aö Atlants-
hafsbandalaginu. Þaö hefur komið skýrt I ljós nú I þorskastrið-
inu. Þessi glæsilega ganga, sem svo margt ungt fólk tók þátt I
sýnir að nú styttist i að við hristum af okkur herfjötrana.