Tíminn - 21.05.1976, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Föstudagur 21. maí 1976
Tvær freigátur styrktar á stefni og skut:
SÉRSTAKLEGA BÚN-
AR TIL ÁSIGLINGA!
Gsal-Eeykjavik — Brezka
varnarmálaráðuneytiö hefur lát-
ið útbúa tvær freigátur sérstak-
iega til ásigiinga á islandsmið-
um. Freigáturnar, sem hér um
ræðir, eru Jaguar og Lincoln,
báðar úr varaflotanum, en þær
hafa verið styrktar á stefni og
skut með tréverki utanborðs og
sandpokum að innanverðu. Aug-
sýnilegt er, að útbúnaður þessi er
geröur með ásiglingar i huga, þvi
að brezku freigáturnar beita
einkum fyrir sig stefni og skut.
þegar þær sigla á isienzk varð-
skip.
Freigáturnar tvær eru báðar
komnar nokkuð til ára sinna, og
hafa verið i endurbyggingu að
undanförnu. Samkvæmt fréttum
frá brezka varnarmálaráðuneyt-
inu eru freigáturnar tilbúnar að
sigla á Islandsmið með litlum
fyrirvara.
Timinn ræddi i gær við Helga
Agústsson forstöðumann islands-
deildar norska sendiráðsins i
brezka blaðið Telegraph hefði
greint frá þvi i gærmorgun, að
tvær freigátur hefðu verið kallað-
ar úr varaflotanum, Jagúar og
Lincoln, og styrktar á stefni og
skut. Blaðið segir, að brezkar
freigátur hafi á siðustu vikum
orðið fyrir miklum skemmdum.
Nefnir blaðið freigáturnar Fal-
mouth, Naiad, Mermaid, og Dia-
mede i þvi sambandi. Blaðið segir
ennfremur, að ein freigátan verði
i viðgerð i nokkra mánuði, en læt-
ur þess ekki getið hvaða freigáta
það er. Fullvist má þó telja, að
þar sé átt við Falmouth, sem
skemmdist mjög verulega fyrir
nokkru, er hún reyndi að sökkva
Tý.
Blaðið segir, að þessistyrking á
freigátunum tveimur eigi að auð-
velda þeim að „vera i návigi við,
varðskipin”!
Telegraph hefur það eftir tals-
manni skipasmiðastöðvar flot-
ans, að þessi útbúnaður á frei-
gátunum sé „eingöngu til varn-
ar”!
t lok fréttarinnar segir, að nú sé
aðeins ein freigáta eftir i varahði
flotans.
Helgi Ágústsson sagði, að
brezku blöðin i gærmorgun hefðu
litið skrifað um ráðherrafund
NATO i Osló, og hvergi hefði ver-
ið minnzt á viðræður Einars
Ágústssonar og Croslands. Hins
vegar var fyrsta frétt BBC út-
varpsstöðvarinnar i gærmorgun
um viðræður ráðherranna.
London i gær, og sagði Helgi að
|íliílllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|||||||||||illl|||||ll|||||||
| Menntamálaráðherra:
(Líklegt að Rússar
(fái leyfi til rann-
Isóknanna í sumar 1
gébé Rvik------Ég tel liklegt að
sovézku visindamennirnir fái
leyfi til jarðeðlisfræðirannsókna
hér i sumar, þó enn hafi form-
legt leyfi ekki verið gefið, sagði
Vilhjálmur Hjálmarsson
menntamálaráðherra í gær.
Kvaðst ráðherra taka þá
ákvörðun fljótlega, en hann
hcfði fyrst kynnt rikisstjórninni
málið áður en formleg ákvörðun
yrði tekin. Þá sagði ráðherra,
að talað heföi vcriö um allt að
átján manns, scm kæmi með i
hinum sovézka leiðangri. ís-
lenzkir visinda menn munu
verða með í leiðangrinum og
munu visindamenn beggja þjóð-
anna skiptast á upplýsingum og
skýrslum um niðurstöðu jarð-
eðlisfræöirannsóknanna.
Vilhjálmur Hjálmarsson
sagði, að Sovétmennirnir
myndu hafa með sér eitthvert
magn af sprengiefni, sem er
nauðsynlegt við bergmáls-
mælingar og fleira. Sagði ráð-
herra einnig, að að sjálfsögðu
myndu islenzkir sérfræðingar
um sprengiefni fylgjast að öllu
leyti með meðferð þessa
sprengiefnis, ogað farið yrði að
islenzkum lögum i þvi efni.
Mi
i
I
Vrrn
i
1
rniinal
Fiskrækt er skilgreind þann-
ig, að hún sé hvers konar að-
gerðir, sem ætla má að skapi —
eða auki — fiskmagn veiðivatns.
Hvað laxveiðiánum viðkemur,
felur þetta I sér ýmis atriði, svo
sem rétt veiðiálag, laxastiga-
gerð og sleppingu seiða af ýms-
um stærðum. Slepping seiða I Is-
lenzkar ár er orðin mjög algeng,
og er þar bæði um kviðpoka-
seiði, sumarseiði svo og göngu-
seiði að ræða. Allar þessar
tegundir eiga rétt á sér, en við
mismunandi aðstæður. t
VEIÐIHORNINU I dag, verður
gerð grein fyrir fyrrgreindum
seiðum, en upplýsingarnar gaf
Árni Isaksson hjá Veiðimála-
stofnun.
Kviðpokaseiði <■
Kviðpokaseiði nefnast seiðin
þegar þau hafa klakizt út úr
hrognum, en kviðpokinn, sem er
forðanæring seiðisins er énn all-
stór. Seiðin eru enn ekkert byrj-
uð að éta ög þar sem þau eru
með afbrigðum ljósfælin, leita
þau þegar niður I mölina á botni
árinnar. Þessi seiði henta bezt
þar sem litið sem ekkert klak
hefur átt sér stað eða hefur mis-
farizt af einhverjum orsökum.
Helzta vandamálið með þessi
seiði er það, að þau geta ekki
bjargað sér nema þau fái öruggt
fylgsni i grjótbotni og þeim
verður að sleppa áður en kvið-
pokinn er upp urinn. A þeim
stöðum sem seint vorar, eru
kviðpokaseiðin oft tilbúin til
sleppingar áður en árnar eru
hæfar til að taka við þeim.
Sumarseiði
Sumarseiði kallast seiði, sem
alin hafa verið i 2-3 mánuði fyrir
sleppingu. Þau hafa þann kost
fram yfir kviðpokaseiðin að þau
hafa lært að éta, og mestu af-
föllin, sem þvi eru samfara, eru
búin. Þau geta einnig lifað uppi I
vatni og eru ekki eins háð þvi að
finna skjól i möl eins og kvið-
pokaseiðin. Seiðum þessum hef-
ur venjulega verið sleppt siðla
sumars, en æskilegra væri að
sleppa þeim I byrjun sumars til
að nýta aðalvaxtartimann I
ánni. Þetta á vafalaust eftir að
breytast með framförum i laxa-
eldi, og sem dæmi má nefna að
Laxeldistöðin I Kollafirði hafði á
s.l. vori til sölu stálpuð seiði
þegar i byrjun júni, og svo er
einnig i ár, eins og reyndar hef-
ur verið minnzt á hér I VEIÐI-
HORNINU áður. Þessi seiði
henta bezt á svæði þar sem klak
er litið sem ekkert, og eru sett á
sömu svæði og kviðpokaseiðin,
en árangur af sleppingu sumar-
seiða er mun öruggari, ef að-
stæður eru að einhverju leyti
erfiðar.
Gönguseiði
Gönguseiði eru seiði, sem náð
hafa 12-15 cm lengd og eru tilbú-
in til sjávargöngu að vori. Þau
ganga I sjó fljótlega eftir slepp-
ingu, og eiga þvi ekki að vera I
samkeppni viö seiði framleidd i
ánni. Þetta eru þvi einu seiðin
sem sleppa má á svæði þar sem
lax hrygnir og fullt er af
náttúruiegum seiðum fyrir.
Frumskilyrði er að sjálfsögðu,
að seiðin séu komin I göngubún-
ing áður en þeim er sleppt, þvi
annars dvelja þau áfram i ánni I
samkeppni við þann fisk, sem
fyrir er. Tilraunir I Eldistöðinni
i Kollafirði hafa sýnt, að ekki
eru öll seiði komin I göngubún-
ing þótt þau séu orðin 12-15 cm
löng og sum ganga ekki til sjáv-
ar. Það sem ræður þvi hvort
seiðin fara I göngubúning eða
ekki, er fyrst og fremst meðferð
seiðanna siðustu 35 vikur fyrir
sleppingu, en á þeim tima verða
þau að fá náttúrulega birtu-
breytingu.
Aðalfundur Eimskipafélags íslands 1976:
Jöfnunarhlutabréf gefin út
og hlutafé aukið um 10%
Hluthöfum greiddur 13% arður
MIIWOSS
FB-Reykjavfk. Aðalfundur Eim-
skipafélags tslands var haldinn I
gær. Var þar flutt skýrsla um
starfsemina á siðasta ári, sem er
61. starfsár félagsins. A fundinum
var samþykkt að greiða 13% arð
til hlutahafa. Þá var samþykkt að
neyta heimildar I skattalögum
um útgáfu jöfnunarhlutabréfa,
þannig að hlutafé félagsins, eins
og það er nú, verði tvöfaldað, þ.e.
hækkað úr kr. 210.588.750 i kr.
421.177.500, og að útgáfa jöfnun-
arhlutabréfanna fari fram fyrir
árslok 1976.
Ennfremur samþykkti fundur-
inn, að hlutafé Eimskipafélagsins
skuli aukið um 10%. Skal hluthöf-
um gefinn kostur á að kaupa
aukningarhluti á nafnverði I réttu
hlutfalli, þ.e. 10%, við hlutafjár-
eign þeirra. Stendur forkaups-
réttur til 31. desember 1977.
Þeir menn, sem úr stjórn áttu
að ganga, voru endurkjörnir.
Stjórnina skipa: Halldór H. Jóns-
son, Birgir Kjaran, Thor R.
Thors, Pétur Sigurðsson, Ingvar
Vilhjálmsson, Axel Einarsson.
Rekstur félagsins
1 skýrslu um starfsemi félags-
ins á siðastliönu ári segir, að tap
hafi orðiö á rekstrinum, sem
nemur kr. 17.009.574, og höfðu þá
verið afskrifaðar af eignum þess
kr. 601.126.632.
Hagnaöur af rekstri eigin skipa
félagsins, 20 að tölu, varð á árinu
1975 kr. 1.141.496.594, hagnaður af
rekstri leiguskipa nam kr.
52.060.017, og þóknun fyrir af-
greiðslu erlendra skipa o.fl. nam
kr. 4.210.522. Halli á rekstri vöru-
afgreiðslu nam kr. 35.042.590. Eru
fyrningar á eigum vöruafgreiðsl-
unnar kr. 57.307.505 þá ekki reikn-
aðar.
Samkvæmt efnahagsreikningi
námu eignir félagsins i árslok
1975 kr. 4.725.183.475, en skuldir
að meðtöldu hlutafé kr.
4.496.318.241. Bókfæröar eignir
umfram skuldir námu þannig I
árslok 1975 kr. 228.865.234.
22 skip i
333 ferðir
Skip félagsins tuttugu að tölu
eru á árslok 1975 bókfærö á kr.
2.072. 439.855 og fasteignir bók-
færðar á kr. 680.459. 958.
Hlutafé félagsins var I árslok
1975 kr. 202.813.750, þar af á Eim-
skipafélagið kr. 17.817.000.
Alls voru 22 skip I förum á veg-
um félagsins siöasta ár, og fóru
þau 333 ferðir milli Islands og
annarra landa. Eigin skip félags-
ins, 20 að tölu, fóru 300 ferðir milli
landa, og er það 49 ferðum fleira
en árið áður, en leiguskipin tvö
fóru 33 ferðir og er það 41 ferð
færra en árið áður.
Skip félagsins sigldu þetta ár
898 þúsund sjómilur. Alls komu
skipin 830 sinnum I 90 hafnir i 17
löndum, og 878 sinnum á 48 hafnir
úti á landi.
I erlendum höfnum höfðu skipin
oftast viðkomu I Kaupmannahöfn
og Rotterdam, 75 sinnum á hvor-
um stað. Þá komu þau 73 sinnum
til Hamborgar, 54 sinnum til
Gautaborgar, 48 sinnum til Ant-
werpen og Felixstowe, 34 sinnum
til Kristiansands, 32 sinnum til
Norfolk, 23 sinnum til Helsing-
borgar og 22 sinnum til Weston
Point.
A innlendum höfnum utan
Reykjavikur voru viðkomur skip-
anna tiðastar I Vestmannaeyjum
71 talsins. Þá komu þau 63 sinnum
til Akraness, 61 sinni til Hafnar-
fjarðar, 60 sinnum til Keflavikur,
58 sinnum til Akureyrar, 53 sinn-
um til ísafjarðar, 42 sinnum til
Straumsvikur og 28 sinnum til
Patreksfjarðar.
Skip félagsins fluttu samtals
529 þúsund tonn af vörum, en
höfðu flutt 540 þúsund tonn árið
áður.
Kaup og sala
I október 1975 keypti Eimskipa-
félagið Bæjarfoss, sem kom til
Reykjavikur 1. desember 1975,.
Þá samdi félagið um kaup á
Skeiðfossi I janúar sl., og kom það
skip til Reykjavikur 7. marz sl.
Eimskipafélagið seldi skip sitt,
Laxfoss, til Grikklands I aprll
1976.
Framkvæmdir
Ýmsar framkvæmdir hafa átt
sér stað á vegum félagsins á ár-
inu 1975. M.a. hefur verið unnið að
þvi að koma upp ryðvarnarstöð I
vörugeymslu félagsins við Borg-
artún, þannig að þar sé hægt að
hreinsa og ryðverja bila, sem
koma með skipum félagsins hing-
að til lands, strax eftir komuna.
Standa vonir til að hún geti tekið
til starfa næsta haust.
Þá er búizt við, að framkvæmd-
ir við byggingu Oddeyrarskála á
Akureyri geti hafizt á þessu
sumri, en unnið hefur verið að
margháttuðum undirbúningi fyr-
ir það verk. Við Sundahöfn er
unnið að undirbúningi svæðis þar
sem þriðja vörugeymsluhús fé-
lagsins við þá höfn á að risa. Þar
er einnig unnið að undirbúningi
útisvæðis, en þörf fyrír slik
geymslusvæöi fer ort vaxánai
vegna aukinnar notkunar gáma.
A siðasta ári veittu borgaryfir-
völd leyfi til þess að byggt yrði við
hús Eimskipafélagsins, Pósthús-
stræti 2. Var þegar hafizt handa
við þá framkvæmd. Lokið mun
verða við að steypa húsið upp á
þessu ári en verkinu veröur siöan
haldið áfram eftir þvi sem aö-
stæður leyfa.
. ■**-/
csá
V
RSVKMFOSS
safitt
\> \
. " iiéHíT
SKÓOAFOSS
UOAFOSS