Tíminn - 26.05.1976, Blaðsíða 17

Miðvikudagur 26. mai 1976.
TÍMINN
17
i
Verkföll:
Stafa verkföllin af gróðrafíkn
tiltölulega fámenns hóps?
Helgi Benónýsson skrifar:
Verkföll hafa verið árviss hér
frá árinu 1960. Ástæður til
þeirra eru margar, en höfuð-
orsök eru breyttir atvinnu-
hættir, stórrekstur i vaxandi
mæli hefir ýtt undir launþega
að gæta betur réttar sins. Þó
kastaði tólfunum þegar rikis-
stjórn sú er tók við 1960 beitti
sér fyrir þvi að hrekja sem
flesta frá þátttöku i framleiðsl-
unni og færa atvinnutækin á
fárra manna hendur. Það er
ótrúlegt, en satt, að þar var með
i verkum vinstri flokkur,
kratar.
Það var ekki sá andi rikjandi
þegar flugmenn Loftleiöa lögðu
á sig tveggja til þriggja ára
eftirgjöf á kaupi, þegar halla-
rekstur varð hjá flugfélagi
þeirra, en það, meðal annars,
hefur gert Loftleiðir að einum
traustasta máttarstólpa þjóðar-
innar.
Þeir flugmenn, sem siðar
unnu hjá félaginu, voru ekki
eigendur aö þvi, en vildu njóta
ágóðans með háu kaupi, i stað
þess að njóta aðildar að fyrir-
tækinu sjálfu. Afleiðingin varð
stórverkfall, með fjall-háum
kaupkröfum, sem varð við-
miðun hinna láglaunuðu vinnu-
flokka.
Sama gerðist i útgerð og fisk-
vinnslu 1960. Þá voru geröar,
bæði leynt og ljóst, ráðstafanir á
opinberum vettvangi til þess aö
reka menn frá framleiðslu
sjávarafurða og færa atvinnu-
tækin á fárra manna hendur.
Til þess voru notuð hjálpar-
tækin: Bankar, sjóðmyndanir
SJÖ ÁR í FORVITNI-
LEGU SAFNI
Verkföll hafa valdið hér ómælanlegu tjóni. Um það er
jafnan deilt hverjum þau séu að kenna.
útgerðar og fiskvinnslustöðva.
Þessar ráðstafanir rikis-
stjórnar og stuöningsflokka
hennar voru eingöngu gerðar til
þess að ná yfirráðum yfir út-
flutningsverzlun sjávarafuröa,
einkum vegna stóreigna-
myndunar útflytjenda i við-
skiptalöndum okkar, sem hinir
stærri vildu sitja einir aö.
Afleiðing af þessu varð
barátta milliútgeröarmanna og
hinna stóru útflytjenda, um
hráefnaverö, sem siðar átti eftir
að koma fram i siendurteknum
verkföllum. Þar hefir hinn fá-
menni hópur fiskkaupenda fáa
formælendur. Þeir hafa skapað
þjóðinni óbætanlegt tjón, með
siendurteknum verkföllum, og
einna mest á siðustu vertið, þvi
að þau stóðu þá yfir miöja afla-
hrotu loönuvertiðar.
fjárlögum rikisins hefur safninu
verið veittur styrkur.
tslenzka dýrasafnið var ekki
stórt I sniöum i upphafi. En það
hefur stækkað og fært Ut kviarn-
ar. Nú er það á báöum hæðum I
Breiðfiröingabúð, og stendur til
að set ja safngripina i glerskápa.
En þótt rýmkazt hafi um safnið,
eru húsakynni þess ónóg. Mál-
verk, sem eru átta til tiu metra
löng (þau eru eftir Gunnar
Bjarnason og Odd Steinþórs-
son), njóta sin til dæmis ekki.
Það kemur Islenzka dýra-
safninu raunar ekki við, en
sýnir þó, að sá, sem það rekur,
Kristján Jósepsson, hefur ýmis
járn I eldi, að hann hefur á
annað ár haft meö höndum
hjónamiölun. Hann segir, að
margt fólk hafi leitaö til sin i þvi
sambandi.bæöiúrReykjavIk og
utan af landi.
Undanfarin ár hefur forstöðu-
maður safnsins gert sér
skrá um fólk, sem áhuga
hetur á söfnun. í fyrra leitaöi
hann hófanna viö þetta fólk um
stofnun félags þess konar
áhugamanna, og var upp úr þvi
stofnaö Félag áhugasafnara.
Enn hefur hann á prjónunum
annað, sem hann telur þurfa
samtök um, en þaö tamningaog
kennsluskóli dýra, er hann
nefnir svo. Markmiðið er að
kenna dýrum ýmsar listir, og
verður kynningarfundur
haldinn um þetta mál innan
skamms
Nú er vor i lofti, og einhvern
góðviðrisdaginn væri ekki frá-
leitt fyrir fólk, sem er á ferli ná-
lægt miðbænum aö líta inn i
dýrasafniö og sjá, hvernig þaö
er úr garði gert. Þetta hefur
tæpast veriö févænlegt fyrir-
tæki, en það er fleira athyglis-
vert en það, sem einhver eða
einhverjir geta grætt á.
K.J. skrifar:
Það eru nú bráðum sjö ár
siöan Islenzka dýrasafniö i
Breiðfirðingabúð var opnaö.
Það hefur siðan verið opið al-
menningi, og hefur þangaö
margt komiö innlendra gesta og
útlendra. Það er ekki úr vegi að
vekja ofurlitla athygli á þessu
safni.
Börn hafa löngum haft gaman
af að koma i safnið, og erlendir
gestir hafa talið sig sækja
þangað talsveröan fróðleik.
Þeir hafa til dæmis oft furöaö
sig á þvi, hve Islenzka sauökind-
in er breytileg að útliti. Sumir,
til dæmis franskir forráðamenn
safna, hafa haft mikinn hug á
þvi aö fá héðan uppstoppuð dýr i
söfn heima hjá sér, og væri^
sennilega unnt að selja úr landi
nokkuð af uppstoppuðum, Is-
lenzkum dýrum. Skinnum af
vorlömbum, hornum og hesta-
hófum er einnig sótzt eftir.
Þetta safn hefur notiö stuön-
ings af happdrætti, og hafa
hundrað og fjörutiu umboðs-
menn úti á landi, einkum kenn-
arar, skólastjórar og kaupfé-
lagsstjórar annast sölu mið-
anna. Hafa og ýmsir skólastjór-
ar hug á þvi að koma upp söfn-
um við skólastofnanir sinar, þar
sem þær hafa ekki verið til áður
en annars litlir visar að sliku.
Um sex hundruð börn I
Reykjavik og nágrenni bæjarins
hafa einnig hjálpað til við sölu
happdrættismiðanna.
Margir hafa oröið til þess að
styðja íslenzka dýrasafniö á
annan hátt. Þar má nefna sam-
band Islenzkra samvinnufélaga,
Búnaðarfélag Islands, Stéttar-
samband bænda og framleiðslu-
ráð landbúnaðarins. Reykja-
vikurborg hefur einnig
lagt nokkuð af mörkum, og á
Kristján, ásamt einum af safngripunum.
Gunnar Jónsson, stöðumælavörður:
— Þetta siöasta fannst mér drepleiöinlegt (Sigur), annars
man ég ekki eftir neinu, sem mér hefur þótt gaman af, af þessum
sem ég hef séö.
Erla Magna Alexandersdóttir, atvmnulaus:
— Keramik eftir Jökul Jakobsson fannst mér gott, nema mér
fannst hann gera litið úr kvenþjóðinni. Yfirleitt hefur mér fund-
izt leikritin léleg að öðru leyti og kenni þar sjónvarpinu mest um,
þeir vilja greinilega leggja i sem minnstan kostnað viö leikritin.
Það er betra að hafa þau færri og góð. heldur en mörg og léleg.
Hvað hefur þér fundizt um islenzku sjónvarps-
leikritin, sem sýnd hafa verið i vetur?
tris Stefánsdóttir, nemi:
— Ja, það sem ég hef séð fannst mér ágætt, t.d. Birta, sem
mér fannst fint.

Sigriður Jónsdóttir, afgreiðslustúlka:
— Ég hef ekki séö nema sum af þeim sem sýnd hafa veriö,
enda vinn ég mikiö á kvöldin. Þau sem ég hef séð hafa verið
áoæt.
Ingi Hjörleifsson, sölumaður:
— Þetta siöasta, Sigur eftir Þorvarð Helgason, fannst mér þaö
langbezta af þeim Islenzku sjonvarpsleikritum sem ég hef séð I
sjónvarpinu i vetur. Hin fannst mér yfirleitt fyrir neðan allar
hellur og nauðaómerkileg.
r
TIMA- spurningin