Tíminn - 19.11.1976, Blaðsíða 2

2
Föstudagur 19. nóvember 1976
Námslán samsvara nú
73.000 króna
mánaðartekjum
hjá almenningi
segir Jón Sigurðsson, formaður
stjórnar Lánasjóðs ísl. námsmanna
erlendar fréttir
• Dollaraflóð
á Ítalíu
Reuter, Róm. — Hundruó
milljóna dollara hafa flætt inn
i ltaliu si&ustu tvo daga, sem
jafnframt voru si&ustu dag-
arnir sem hægt var að koma
fé, sem haldi& hafði veriö utan
landsins á ólöglégan hátt, inn i
þaö, án þess a& eiga málsókn á
hættu.
Fyrir sex mánu&um siöan
ákvá&u stjórnvöld á ttaliu aö
gefa þcim, sem safnaö höföu
saman fé eriendis og haldið
þvi þar á óiögmætan hátt,
hálft ár til þess aö koma fénu
heim. Flyttu þeir peningana
heim á þessum tima, yröu þeir
ekki sóttir til saka.
t lok septembermána&ar
höföu aðeins um eitt hundraö
milljónir dollara komiö inn i
landiö af fé þessu, en á
miövikudag tók ttaliubanki
viö eitt hundraö og tuttugu
mílljónum dollara, á einum
og sama degi, og i gær var
taliö aö upphæöin myndi ná
þrjú hundruð milljónum.
• Biðja um hæli
sem pólitísk-
ir flóttamenn
Reuter, Istanbul. — Tveir pilt-
ar dr knattspyrnulandsliöi
Austur-Þýzkalands (landsliöi
pilta yngri en 25 ára) sóttu i
gær um hæii i Istanbul I Tyrk-
landi, sem pólitiskir flótta-
menn, aö þvi er lögregian þar
skýrði frá.
Leikmennirnir tveir, Jörgen
Pahl, nitján ára gamali og 1
Norbcrt Nachtwein, tvitugur,
tóku þátt i landsleik milli A-
Þjóöverja og Tyrkja I Bursa I
Tyrklandi á þriöjudag.
Þeir hafa skýrt lögreglunni
frá þvi að þeir óski eftir aö fá
aö setjast aö i Vestur-Þýzka-
landi.
Lögreglan skýröi frá þvi I
gær aö piltarnir heföu fyrst
leitað til V-þýzka
konsúlatsins, en þar heföi
þeim veriö sagt aö fara til
öryggisyfirvalda i Tyrklandi.
Taismaöur' lögreglunnar
sagöi i gær aö mál piltanna
tveggja væri i athugun.
•Deila ó rekstur
þjóðnýttra iðn-
fyrirtækja
Reuter, London. — Nokkrir af
helztu ráögjöfum rikisstjórnar
brezka verkamannaflokksins
gagnrýndu i gær harðlega
rekstur þjóönýttra iöna&ar-
fyrirtækja i Bretlandi og
sögöu aö Bretar gætu margt
lært af Frökkum, Svium og V-
Þjóöverjum i þvi tilliti.
Ráögjafarnir sögöu aö sam-
bandiö milli stjórnvalda og
rikisrekins iðnaöar væri mjög
ófullnægjandi og hvöttu ein-
dregiö til þess aö komiö yröi
upp sérstökum stefnumótandi
rá&um fyrir hverja af helztu
iöngreinunum.
•Aukin óhrif
hersins
Reuter, Peking. — Klnverjar
skýröu i gærfrá þvf aö siöasta
tilraun þeirra meö kjarnorku-
sprengju heföi tekizt fullkom-
lega og jafnframt var gefiö i
skyn aö hinir nýju leiötogar
rikisins heföu ihyggju aö færa
búnaö kinverska hersins til
mun nýtlzkulegra horfs en
veriö hefur.
Heimildamenn segja aö
orðalag tilkynningarinnar
sem á miövikudag var gcfin út
um vetnissprengjutilraunina,
beri greinilega meö sér aukin
áhrif hersins mcöal lciötoga
Kina og feli i sér fyrirheit um
fullkomnari vopnabúnaö
hernum til handa.
FJ-Reykavik. — Ég held, aö þeg-
ar dæmiö er skoöaö niöur i kjöl-
inn, þá muni margur launa-
maðurinn sperra brýrnar yfir
þeim málflutningi, sem náms-
menn hafa nú i frammi, sagöi Jón
Sigurðsson, formaöur stjórnar
Lánasjóös islenzkra námsmanna
I viötali viö Timann i gær. —Viö
námslán er nú gengiö út frá töl-
unni 65' þúsund krónur á mánu&i
aö viðbættum 2.500 krónum i
beinan útlagðan námskostnaö.
Þetta gera 67.500 krónur á mán-
uðiog samkvæmt ákvöröun ríkis-
stjórnarinnar ber sjóönum aö
lána 85% af þessari tölu, sem eru
57.375 krónur á mánuði. En þaö
veröur aö hafa i huga aö þetta eru
nettótölur, skattfrjálsar og ekki
er reiknað meö skemmtiferöum.
fjárfestingum eöa eignaaukning-
um samfara þessu fé. Ef viö nú
berum þetta saman viö almennan
skattborgara, þá verður aö bæta
viö 11% útsvari, sem gerir 63.686
krónur á mánuöi og einhverja
tölu verður aö nefna til annarra
gjalda og útgjalda og held ég aö
15% sé ekki of há tala. Þá eru
komnar út röskar 73.000 krónur á
mánuöi fyrir námsmanninn og
mér sýnist aö si&ustu upplýsing-
um verkalýðsfélaga, aö obbinn af
þeirra fólki hafi tekjur, sem eru
lægri en framangreind upphæö.
Timinn birti i gær opiö bréf
kjarabaráttunefndar náms-
manna til alþingismanna, þar
sem fariö var höröum oröum um
Lánasjóöinn og framkvæmd á út-
hlutun námslána. Vegna þessa
bréfs snéri Timinn sér til Jóns og
lagöi fyrir hann fullyröingar
námsmanna.
Eðlilegt tillit til
fjölskyldustærðar
— í lögunum segir aö tekið skuli
eölilegt tillit til fjölskyldustæröar,
sagöi Jón. Viö töldum eölilegt að
hafa þá meginreglu, sem gildir á
almennum vinnumarkaöi, aö allir
hafa sömu laun fyrir sambæri-
lega vinnu án þess að fjölskyldu-
stærð viökomandi skipti þar ein-
hverju máli. Siöan er þaö, aö
' 1 '
Alvarlega
veik kona
sótt í þyrlu
Gsal-Reykjavik — Eftir há-
dcgiö i gær barst Slysa-
varnarfélagi tslands
hjálparbeiðni frá Borgar-
nesi, en þar haföi öldruö
kona fengiö alvarlcgt heila-
blóöfall. Slysavarnarfélagiö
leita&i til varnarliðsins i
Keflavik og fóru varnarliðs-
menn strax með þyrlu til
Borgarness og sóttu konuna.
Slæmt veöur var i Borgar-
nesi i gær, hvasst og rigning,
en þyrlan lenti á iþrótta-
vellinum, og var komið með
sjúklinginn til Reykjavikur
rúmum klukkutima eftir að
þyrlan hafði lagt af stað frá
Keflavik.
námsmaður má hafa 195 þúsund
krónur i tekjur fyrir eitt barn áð-
ur en dregiö er frá námsláninu.
Mig minnir að þetta sé nú um þaö
bil helmingi hærri upphæö en
skattalögin veita hinum almenna
borgara. Og það veröur einnig aö
horfa til þess, að við tölum alltaf
um einn námsmann, lika þegar
um hjón er að ræða, þannig að I
þeim tilfellum tvöfaldast upp-
hæðin hjá námsfólkinu.
Þetta teljum við að sé að taka
eðlilegt tillit til fjölskyldustæröar
og það er i hæsta máta óeðlilegt
að námsmenn, öðrum fremur,
ættu þess kost aö varpa þungan-
um af stærri fjölskyldu yfir á
herðaralmennings f landinu, með
þvi að meira tillit væri tekið til
barna þeirra en barna almennra
launþega.
Námsmenn i
foreldrahúsum
— Við ræddum mikið um það,
hvernig taka skyldi á málum
námsmanna, sem dvelja I for-
eldrahúsum, sagöi Jón Sigurðs-
son. Og við komumst að þeirri
niðurstöðu, að það yrði ómögulegt
að koma i veg fyrir misnotkun I
þessu sambandi, ef um fullt
námslán yrði að ræöa.
Námsmenn gætu þá bara skrif-
að sig I foreldrahúsum tekið pen-
ingana til sinna nota, borgað af
þeim skatt og lánasjóður fjár-
magnaöi þá allt saman — skatt-
inn lika. Það má ekki gleyma þvi
að námsmenn i foreldrahúsum
Um þessar mundir vinnur
brezka-sjónvarpiö BBC aö gerö
kvikmyndar um samskipti og
samvinnu flugumferðastjóra og
flugmanna. Þessi kvikmynd ber
nafniö „The Sky Above — The
Earth Below”. BBC ieita&i til
nokkurra félaga um samvinnu viö
gerö kvikmyndarinnar, m.a. til
Flugleiða og óskuöu eftir aö kvik-
mynda um borö i þotum Flugfé-
lags tslands á leiöinni milli Glas-
gow og Kaupmannahafnar og
njóta ýmissar aðstööu þar og að-
stoðar, sem aðrir ekki njóta.
Það er þvi fullkomlega eðlilegt
að námsmenn f foreldrahúsum fái
lægri lán en hinir, og þaö er þó
engan veginn horft fram hjá
þeirri staðreynd að þeir greiði
heim til framfæris sins.
Seinkun úthlutunar
— Það var öllum ljóst, náms-
mönnum lika, sagði Jón, að þegar
gengið var frá úthlutunarreglun-
um i októberlok, voru dagsetning-
ar allar miðaðar við framtiðina,
en ekki við haustlán nú. Þessar
dagsetningar eru miðaðar við
eðlilegt ástand. En nú er engan
veginn eðlilegt ástand. Lána-
sjóðurinn er tómur og til að fjár-
magna haustlánin þurfti rikis-
stjórnin að útvega sérstakt fjár-
framlag.
Þessar staðreyndir voru og eru
öllum ljósar og ég vil legg ja á það
áherzlu, að þaö er unnið að út-
hlutun haustlánanna með öllum
þeim hraða, sem unnt er miðað
við hinar óeðlilegu aðstæður.
Þá er þess aö geta, að um-
sóknarfresturinn var framlengd-
ur tvisvar sinnum og að stjórn
sjóðsins hefur tekið til greina um-
sóknir, sem komu eftir siðasta
umsóknarfrest. Við höfum tekið
til grema allar umsóknir, sem
bárust daginn eftir að frestinum
lauk, og einnig þær, sem sýnt var
að hefðu verið sendar fyrir þann
tima, en tafizt af einhverjum
ástæðum, til dæmis i pósti.
Glasgow og Keflavikur.
Fyrri takan á leiðinni milli
Glasgow og Kaupmannahafnar,
fór fram fyrir tveim vikum.
Siðastliðinn mánudag kom svo
kvikmyndatökuhópur frá BBC til
íslands og myndaði i Reykjavik, i
Hveragerði og i Garöabæ. 1
gærmorgun var siðan kvikmynd-
að á leiðinni milli Keflavikur og
Glasgow. Sömu flugliðar voru i
báðum tilfellum við stjórn þot-
unnar en þeir voru Henning
Lán til stutts tima
— Það er eins með þennan hluta
í bréfi kjarabaráttunefndarinnar,
eins og hina, að hann er rangur,
sagði Jón.
— Tveggja ára reglan er aðeins
fyrir þá, sem eru að byrja nýtt
nám. Þaðersjálfsagt að setja um
þetta einhverja reglu, eitthvert
lágmark, þvi það er fullkomlega
óeðlilegtað menn getivappað upp
og niður skólak^rfið á kostnað
skattborgaranna.
Við erum opinber stofnun sem
styrkir framhaldsnám og við
verðum að setja einhver tak-
mörk.
Til er svokölluð 20 ára regla,
sem segir að námsmaður, sem er
orðinn 20 ára og stundar fram-
haldsnám I einhverri mynd geti
fengið námslán án tillits til
tveggja ára reglunnar. Hann
verður bara að sækja um og um-
sóknin er tekin til meðferðar.
-O-
— Um lokaorð námsmanna vil
ég segja það eitt, sagði Jón, að
þau bera það með sér, að þeir
veita sér útrás með stóryrðum
einum saman.
Litum bara á samanburðinn
hér i upphafi á námsláninu og
launum verkafólksins. Hann talar
sinu máli.Og við þetta alltsaman
má svo bæta þvi, aö námsmaður,
sem er frá námi einhvern tima,
hann má vinna sér inn 78 þúsund
krónur á hverjum mánuöi án þess
að réttur hans til námsláns skerð-
ist nokkuð.
Bjarnason flugstjóri, Garðar
Steinarsson flugmaður og Asgeir
Magnússon flugvélstjóri. Aform-
að er að myndin verði tilbúin i
febrúar næstkomandi. Hún verð-
ur þá frumsýnd i brezka sjón-
varpinu og siðan væntanlega
viðar.
Auk Flugfélags Islands koma
við sögu i þessari kvikmynd flug-
félögin Aer Lingus, British Air-
ways og Logan Air, segir i frétt
frá Flugleiðum.
Henning Bjarnason, flugstjóri og brezki kvikmyndahópurinn á flugvellinum IGlasgow.
BBC KVIKMYND-
AR Á ÍSLANDI