Tíminn - 19.11.1976, Blaðsíða 6

6
Föstudagur 19. nóvember 1976
Kynning á ungu framsóknarfólki
Umsjónarmenn: Pétur Einarsson
r
Omar Kristjdnsson
Hermann Sveinbjörnsson
Úrbætur í dómsmálum
Liklega eru loksins allir orðnir sammála um
það, að of litlu af tekjum rikisins hefur verið
varið til löggæzlu og dómsmála á undanförnum
áratugum. Til glöggvunar má nefna það hér, að
tekjur af irinflutningi tóbaks og áfengis, — en stór
hluti afbrota er i beinum tengslum við áfengis-
neyzlu, — gera talsvert betur en að greiða útgjöld
vegna löggæzlu, dómskerfis og skriffinnsku rikis-
ins.
t upphafi ályktunar um dómsmál, sem
samþykkt var á siðasta SUF-þingi siðla sumars
segir svo:
„Að undanförnu hafa dómsmál verið mjög i
brennidepli vegna þess, hve alvarlegum afbrot-
um i þjóðfélaginu hefur fjölgað. Sýnt er, að
hvorki lögregla né dómstólar hafa valdið þvi
hlutverki, sem þeim er ætlað að gegna. 1 umræð-
um manna á milli hefur gætt þess misskilnings,
að dómsmálaráðherra geti sagt dómurum fyrir
verkum i dómsstörfum, og þvi megi kenna ráð-
herra og ráðuneyti um allt það, sem aflaga hefur
farið á þessu sviði. Staðreyndin er hins vegar sú,
að dómsmálin hafa verið hornreka i stjórnmála-
umræðum á tslandi um árabil og er þar að finna
ástæðuna fyrir þvi, hversu vanmáttugt kerfið
hefur verið i raun.”
í ályktuninni er ennfremur bent á það, að á
siðasta Alþingi hafi dómsmálaráðherra lagt fram
fjölda lagafrumvarpa, sem öll stefna að þvi að
gera lögreglu og dómstóla færari til að takast á
við hin stærri dómsmál.
Nú hafa þessi frumvörp öll verið lögð fyrir
Alþingi á nýjan leik að undanskildu frumvarpinu
um lögréttudómstólana, sem lagt mun fram
innan skamms. Vonandi er að þau hljóti aðra af-
greiðslu nú en á siðasta þingi, þegar einn þing-
maður þæfði málin og kom i veg fyrir að frum-
vörpin yrðu að lögum með þvi að hengja hatt sinn
á þá einu umsögn, sem var andvig frumvarpinu
um rannsóknalögreglu rikisins, þ.e. umsögn lög-
reglustjórans i Reykjavik.
Svokölluð réttarfarsnefnd, sem skipuð var að
frumkvæði Ólafs Jóhannessonar, dómsmálaráð-
herra, þann 6. október 1972, fékk það verkefni, að
stuðla að hraðari meðferð dómstóla og meiri að-
skilnaði dómsvalds og framkvæmdavalds. Alls-
herjarnefnd neðri deildar Alþingis leitaði
umsagna 5 aðila um framvarpið um rannsóknar-
lögreglu rikisins, sem allar voru jákvæðar utan
ein, sem áður var minnzt á. Þeir sem leitað var til
voru Félag rannsóknarlögreglumanna i
Reykjavik, Lagadeild H.Í., Landssamband lög-
reglumanna, lögreglustjórinn i Reykjavik, rikis-
saksóknari og yfirsakadómarinn i Reykjavik.
Langflestir virðast sammála um það, að þessi
nýju frumvörp stefna i rétta átt. Það er svo hins
vegar nokkuð ljóst, að þegar þau verða að lögum,
mun framkvæmd þeirra hafa einhvern auka-
kostnað i för með sér. Ágreining um kostnaðar-
aukann verða þingmenn að leggja til hliðar. Slikt
má ekki standa þessum mikilvægu umbótum
fyrir þrifum og er hér með skorað á alla alþingis-
menn, að sýna sama hug til þessara mála og
dómsmálaráðherra og greiða fyrir samþykki
frumvarpanna sem aUra fyrst.
-hs-
Guðmundur Stefánsson ráðunautur:
ALVARLEGAR BLIKUR Á
LOFTI í LANDBÚNAÐINUAA
Guömundur Stefánsson
Framsóknarmenn
eiga að standa
vörð um
samvinnufélögin
Guömundur Stefánsson ráöu-
nautur er uppalinn i Túni I Flóa.
Ilann stundaöi nám á Hvann-
eyri og lauk þar búfræðikandi-
datsprófi vorið 1971. Siðan hefur
hann starfað sem ráðunautur
hjá Búnaðarsambandi Suður-
lands. Guðmundur var form.
Félags ungra Framsóknar-
manna i Arnessýslu, og i sumar
var liann kjörinn i stjórn Sam-
bands ungra framsóknar-
manna. Við tókum Guðmund
tali og spurðum hann fyrst,
hvers vegna hann aðhylitist
hugsjónir samvinnustefnunnar?
— Það er vegna þess að ég tel
samvinnustefnuna þjóna bezt
hagsmunum fjöldans. Almennt
er viðurkennt, að hin frjálsa
samkeppni sé varla til i svona
fámennu landi, og það er allt of
áhættusamt fyrir afskekkt
byggðalög að eiga allt sitt undir
einum einstaklingi, bæði varð-
andi verzlun og atvinnurekstur.
Sá einstaklingur getur þegar
minnst varir stokkið burt og
ekkert skilið eftir.
f samvinnufélögunum getur
vfólkið komið bæði á deildafundi
og aðalfundi og fylgzt með
rekstri atvinnulifsins i sinni
heimabyggð. Þar getur það
gagnrýnt það sem betur má
fara og stuðlað með þvf að úr-
bótum ýmissa mála. Þannig
getur fólkið sjálft, haft áhrif á
■atvinnuuppbyggingu og
verzlunarrekstur i sinni heima-
byggð.
Hins vegar tel ég ekki eðlilegt
að stefna að auknum rikis-
rekstrií þvi formi,sem hann er i
sósialiskum löndum. Hins vegar
eru sum þjónustuverkefni þess
eðlis, að bezt er að þau séu á
höndum rikisins eins og t.d.
vegagerð o.þ.h.
Flóttinn fró
landbúnaðinum
Nú starfar þú með bændum og
fyrir bændur. Hvað getur þú
sagt okkur af búnaðarmálum á
Suðurlandi?
— Afkoma Sunnlendinga
byggist að langmestu leyti á
landbúnaði. Þar eru þó alvar-
legar blikur á lofti. Alvarlegast
er flóttinn frá mjólkurfram-
leiöslunni, enda hlýtur það að
vera mjög óhagkvæmt að flytja
mjólk úr fjarlægum landshlut-
um á aðalneyzlusvæðið.
Bændur, sem búa við gamlar
byggingar, eru sumir ragir við
að fara út i byggingarfram-
kvæmdir, þegar þeir eiga von á
þvi að þá vanti eins til tveggja
mánaðar laun upp i það sem
verðlagsgrundvöllurinn ætlar
þeim. Þvi finnst þeim hægar að
stunda vinnu i næsta þorpi og fá
þar laun sin að fullu greidd.
Það er þvi brýnt að bændur fái
laun sin að fullu greidd og verði
ekki enn um sinn jafn tekjulágir
og raun ber vitni.
Annað mikið hagsmunamál
bænda og þjóöarinnar allrar er
að bændum verði gert áuöveft
að byggja meiri votheys-
geymslur. Þjóðin hefur ekki efni
á að láta svo mikil verðmæti
fara forgörðum, eins og við
þurrheyskapinn tvö sl. sumur.
AuKin votheysverkun i hentug-
um geymslum myndi tryggja
jafnari mjólkurframleiðslu
kringum aðalsölusvæðið.
Þá þarf einnig að koma
þriggja fasa rafmagni út um
sveitirnar. Að öðrum kosti er
ekki unnt að tæknivæða vot-
heysgjöfina, eins og þarf.
Og i beinu framhaldi af þessu
má minna á hina slæmu stöðu
Stofnlánadeildar landbúnaðar-
ins. Þar verður að taka til hendi
ogrétta hennarhlut. Það er ekki
hægt að horía upp á það að þeir
fáu, sem enn vilja fjárfesta i
landbúnaði fái ekki lán, vegna
þess að ekkert fé er til i deild-
inni. Með þvi móti heldur flótt-
inn frá landbúnaðinum enn
áfram.
Of fóir vilja
berjast
Hvers vegna er þátttaka fólks
i stjórnmáium ekki meiri en
raun ber vitni?
— Ætli það sé ekki af þvi að
allt of margir eru sáttir við
„kerfið”, og þótt fólk gagnrýni
það, þá eru allt of fáir, sem hafa
áhuga á að berjast fyrir
breytingum á þvi.
En hverer ástæðan fyrir van-
trausti almennings á alþingi og
stjórnmálamönnum?
— Fjölmiðlar sýna ekki rétta
mynd af alþingi. Ef einhver
skopleg orðaskipti eiga sér þar
stað, þá er þeim gerð mjög góð
skil i fjölmiðlum. Þá hafa út-
varpsumræður oft borið keim af
sjmdarmennsku og öfgafullum
málflutningi. Þó álit ég að þetta
sé að færast i betra horf, og
venjubundnum störfum þings-
ins séu nú gerð betri skil en var
fyrir nokkrum árum.
Hver er skoöun þin á núver-
andi stjórnarsamstarfi?
Ég tel samvinnustefnuna
vinstri stefnu, þvi að hún stuðl-
ar að áhrifum fjöldans á at-
vinnufyrirtækin. Þess vegna tel
ég eðlilegra að Framsóknar-
flokkurinn starfi með vinstri
flokkunum, sé þess kostur, en
ekki Sjálfstæðisflokknum. Hins
vegar skortir oft heilindi i gerð-
um vinstri flokkanna. Nægir þar
að nefna málflutning Þjóðvilj-
ans i launadeilum um að lág-
launamaðurinn lifi ekki af laun-
um sinum og nú eigi að rétta
hlut hans. En i samningum er
hann alltaf svikinn, en hálauna-
hópurinn fær mesta hækkun.
Þeir beita láglaunamanninum
fyrir plóginn, en hálaunamenn-
irnir hirða uppskeruna.
Eru tengsl Framsóknar-
flokksins og samvinnu-
hrey f ingarinn ar nægilega
mikil?
— Það er eðlilegt, að þeir, sem
berjast fyrir sömu málefnum,
standi saman, og það er eðlileg-
ast að framsóknarmenn standi
vörð um samvinnufélögin. Hins
vegar er til gott fólk i öðrum
vinstri flokkum, sem skilur
nauösyn samvinnufélaganna og
vill styöja þau. Það verður að
gæta þess, að það fólk fái einnig
að starfa innan samvinnufélag-
anna.
Hver eru mikilvægustu verk-
efni núverandi ríkisstjórnar?
— Það verður að ná viðtæKri
samvinnu um stöðugra verðlag.
Það tala allir um að draga veröi
úr verðbólgunni en fáir hafa
vil jað gera mikið til þess. Það er
nauðsynlegt að það komi i ljós á
hverjum strandar.
Þá er brýnt að stuðla að betri
vinnslu á afurðum okkar. Viða
fer mikið af verðmætum i súg-
inn i úrgangi, sem fleygt er, og
allt of algengt er, að fluttar séu
út hrá vörur, sem unnið er úr er-
lendis, en væri hægt að vinna
hérlendis.