Tíminn - 26.08.1977, Blaðsíða 15

Föstudagur 26. ágúst 1977
15
us (2). Tilkynningar kl. 9.30.
Létt lög milli atriða. Spjall-
að viö bændur kl. 10.05.
Morgunpopp kl. 10.25.
Morguntónleikar kl. 11.00:
Ungverska filharmoniu-
sveitin leikur Sinfóniu i C-
dúr nr. 56 eftir Joseph
Haydn: Antal Dorati stj. /
Pinchas Zukermann og
Enska kammersveitin leika
Fiðlukonsert i A-dúr nr. 5
(K219) eftir Mozart: Daniel
Barenboim stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veðurfregnir og fréttir.
Tilkynningar. Við vinnuna:
Tónleikar.
14.30 Miðdegissagan:
„Föndrararnir” eftir Leif
Panduro örn Ólafsson les
þýðingu sina (15).
15.00 Miödegistónleikar Sin-
fóniuhljómsveit Lundúna
leikur „Scheherazada”, sin-
fóniska svitu op. 35 eftir
Rimský-Korsakoff: Erich
Gruenberg leikur einleik á
fiðlu. Leopold Stokowski
stjórnar.
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veöurfregnir).
16.20 Popp
17.30 „Fjórtán ár i Kina”
Helgi Eliasson les úr bók
Ólafs Ólafssonar kristni-
boða (5).
18.00 Tónleikar. Tilkynning-
ar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 Úr atvinnuiifinuMagnús
Magnússon og Vilhjálmur
Egilsson viðskiptafræðing-
ar sjá um þáttinn.
20.00 Planósónata nr. 1 i D-
dúr op. 28 eftir Rakhmani-
noff John Ogdon leikur.
20.30 Spjall frá Noregi Ingólf-
ur Margeirsson talar um
þingkosningarnar, sem
standa fyrir dyrum þar i
landi.
21.00 KórsöngurÞýzkir karla-
kórar syngja alþýðulög.
21.30 Útvarpssagan: „Ditta
mannsbarn” eftir Martin
Andersen-Nexö Þýðandinn,
Einar Bragi, les (25).
22.00 Fréttir
22.15 Veöurfregnir Kvöldsag-
an: „Sagan af San Michele”
eftir Axel Munthe Þórarinn
Guðnason les (36).
22.40 Áfangar Tónlistarþáttur
sem Asmundur Jónsson og
Guðni Rúnar Agnarsson
stjórna.
23.30 Fréttir. Dagskrárlok.
sjónvarp
Föstudagur
26. ágúst
20.00 Fréttir og veöur.
20.25 Auglýsingar og dagskrá.
20.30 Prúðu leikararnir (L)
Leikbrúðurnar skemmta
ásamt gamanleikkonunni
Phyllis Diller. Þýðandi
Þrándur Thoroddsen.
20.55 Val frambjóöenda.
Umræður i beinni útsend-
ingu með þátttöku fulltrúa
allra stjórnmálaflokkanna.
Stjórnandi Eiöur Guðnason.
21.55 Fram i rauöan dauöann
(Till Death Us Do Part)
Bresk gamanmynd frá
árinu 1969. Aðalhlutverk
Warren Mitchell, Dandy
Nicholls, Anthony Booth og
Una Stubbs. Aðalpersóna
myndarinnar, Alf er sér-
kennilegur náungi, sem
þykist hafa vit á öllum mál-
um. Myndin lýsir lifi fjöl-
skyldu hans frá striðsárun-
um, þangað tildóttirhans er
gift kona og býr með manni
sínum hjá foreldrum sinum.
Myndin var sýnd i Austur-
bæjarbiói árið 1974, og er
hún sýnd i sjónvarpi með
textum kvikmyndahússins.
23.30 Dagskrárlok.
David Graham Phillips:
SUSANNA LENOX
JánHélgason
&
. i
„Barnið er dáið"/ sagði Nóra hjúkrunarkonan.
Þetta gerðist í dagstof unni á ef ri hæð eins af reisulegri
húsunum í Sutherland, elzta og fallegasta bænum á þeim
bakka Ohiof Ijóts, sem telst til Indíanaf ylkis. Tveir stórir
gluggar stóðu opnir og á hreyfingarlausum glugga-
tjöldunum mátti sjá, að ekki bærðist nokkur vindblær á
þessu molluheita júlíkvöldi. I miðri stof unni stóð af langt
borð, og voru breidd á þaðtvö breið lök. A þeim hvíldi lít-
ið, nýfætt nakið meybarn.
Nóra stóð við borðið þeim megin sem að glugganum
vissi. Hún var mögur, tekin og hrukkótt í andliti og hafði
sama óhraustlega litarháttinn og einkennir alla þá sem
virða að vettugi flestar heilbrigðisreglur.
Ungi, Ijóshærði maðurinn sem stóð hinum megin við
borðið var Stevens læknir, sem hafði nýlega lokið em-
bættisprófi. Nærri hálftíma var hann búinn að standa
álútur, meðermarnar brettar upp að öxlum, yfirþessari
lífvana veru og gera á henni lífgunartilraunir. Hann
hafði reyntallt, sem þjálfun, lærdómur og reynsla höfðu
kennt honum, og Nóra haf ði horft á hann f yrst í stað með
athygli og eftirvæntingu, síðan aðeins með athygli og
loks með vaxandi andúð eins og greinilega sást á saman-
herptum munni hennar og reiðilegum augum. Henni
fannst viðleitni hans snúast upp í helgispjöll og storkun
við augljósan vilja almættisins. En hún hafði ekki þorað
að segja neitt fyrr en hinn ungi, riðvaxni maður rétti úr
sér, tautaði eitthvaðsem líktist grunsamlega blótsyrðum
og þurrkaði svitann af andliti sínu, höndum og berum
handleggjum.
Þegar hún sá að úrskurður hennar hafði ekki heyrzt
endurtók hún með meiri áherzlu: „ Barnið er dáið eins og
ég sagði yður strax". Hún gerði krossmark f yrir enni sér
og brjósti og þykkar þurrar varirnar bærðust. Hún las
AAaríubæn í hljóði.
Orð hennar virtust engin áhrif haf a á lækninn sem hélt
áfram að stara með undrunarsvip á þennan litla líkama
sem var eins og skringileg skopmynd af manni. Auðvitað
hafði hann þó heyrt þau. Það sýndi næsta athugasemd
hans sem hann reyndar sagði fremur við sjálfan sig en
hana. „Dáið?" sagði hann. „Hvað er það? Aðeins afsök-
un fyrir vanþekkinguna". En undirmeðvitund hans var
stöðugt að glíma við sömu hugsunina: Hvað myndi hinn
dáði kennari hans hinn djarfi og frábærlega hugmynda-
riki Schulze hafa gert ef hann hefði staðið andspænis
þeirri gremjulegu tálmun, að fullkomin vél neitaði að
gera skyldu sína. „Hann myndi knýja hana til starfa ég
þori að leggja höfuðið að veði um það", tautaði ungi
læknirinn. „Ég skammast mín fyrir sjálfan mig".
Það var engu líkara en þessi ásökun hefði einmitt verið
sú hvatning, sem kjarkur hans og vitsmunir þurftu með
þvi að hann stakk stóra, hvíta vasaklútnum á sig og lagði
sterklega höndina á hið litla, hvelfda brjóst barnsins.
Nóra varð óttaslegin, fremur af svip hans en hreyfingu
og æpti upp yf ir sig í skelf ingu: „Snertið ekki við því aft-
ur", hrópaði hún hálfgert í bænarróm, en hálfgert skip-
andi. „Þér haf iðgert allt, sem þér getið — og nærri þvi of
mikið".
Stevens hlustaði ekki á, hvað hún sagði. „Og þar að
auki svona fallegt barn", sagði hann og hikaði við, og
hjúkrunarkonan hélt, að orð hennar hefðu komið honum
til að hætta við ákvörðun sína. En hann hélt áfram eins
og hann væri að reyna að sannfæra sjálfan sig: „Ég er
einskis nýtur.alls einskis, ef bæði móðirin og barnið
deyja í höndunum á mér".
„Hún vildi ekki lifa", sagði Nóra og leit með ótta-
blöndnu augnaráði til dyranna að næsta herbergi, svef n-
herberginu, þar sem móðirin lá önduð. „Þeirra beið ekk-
ert annað en smán. Allir munu fagna því, hvernig fór".
„Svona fallegt barn", tautaði læknirinn annars hugar.
„Lausaleiksbörn eru alltaf falleg", sagði Nóra. Hún
horfði meðdapurleik og viðkvæmni á þennan litla barns-
líkama sem samsvaraði sér svo vel — bæði í augum
læknisins og hennar. „Svona hvelft brjóst", andvarpaði
hún. „Svona fallegir limir". Hún leit óróleg á lækninn.
Það var bæði rétt og guðrækilegt að tala vel um fram-
liðna en þó fannst henni að hún hefði kannski gengið
heldur lengra i því en „góðri konu" sæmdi.
„Ég ætla að reyna", sagði læknirinn i ákveðnum tón.
„Það getur engu spillt, og—"
Hann greip um fætur barnsins án þess að Ijúka við
setninguna og sveiflaði því af borðinu. Þegar Nóra sá
það hanga með höf uðið niður, rak hún upp hljóð og hljóp
til og ætlaði að stöðva með valdi þessa hryllilegu van-
helgun hins dána. En Stevens kallaði byrstur: „Gætið
þér að sjálfri yður, Nóra! Ýtið borðinu út að veggnum.
Ég verð að haf a eins mikið svigrúm og hægt er".
„Ó, læknir — í guðs almáttugs bænum—"
„Færið þér borðið frá!"
Nóra hörfaði fyrir hinu einbeitta augnaráði hans. Hún
hélt, að áreynslan, vonbrigðin og hitinn hefðu gert hann
sturlaðan. Hún flúði út að opna glugganum, sem fjær
var. Stevens formælti heimskunni í henni spyrnti borð-
inu um koll og ýtti því harkalega með fætinum út að
veggnum. „Nú!" hrópaði hann tók sér stöðu á miðju
gólfi og mældi með augunum fjarlægðina til lofts^gólfs
og veggja.
Nóra stóð með bakið upp að gluggakarminum, gróf
f ingurna í holdugan barm sér og horfði á hann sem steini
lostin. Stevens sveiflaði barninu eins og iþróttamaður
kylf u sinni, sveif laði því eins langt f rá sér og hinir sterku
handleggir hans náðu. Hann sveiflaði því hraðar og
hraðar, þar til hann var orðinn lafmóður og svitinn
streymdi í lækjum niður andlit hans og háls. Hring í
hring sveiflaði hann nöktum líkama barnsins milli lofts
og gólfs hring eftir hring í margar mínútur sem dauð-
skelfdri hjúkrunarkonunni fannst vera klukkustundir,
hring eftir hring með öllum þeim hraða og krafti, sem
hinn ungi maður orkaði — hring eftir hring, þar til hann
fór að sjá allt í þoku, og augnaráð hans varð raunveru-
lega eins tryllingslegt og hjúkrunarkonunni hafði sýnzt
það. Hún var alveg að þvi komin að flýja með ópi út úr
stof unni, þegar óvænt hljóð kom henni til að nema staðar
og taka slík andköf að minnstu munaði að hinn breiði
barmur hennar sprengdi baðmullardýflissu sina. Hún
laut eftirvæntingarfull áfram og horfði á Stevens.
„Voruð það þér?" spurði Nóra hásum rómi. „Eða var
það—" Þá þagnaði hún og lagði við hlustirnar.
Hljóðið heyrðist aftur — hljóð drukknandi manns, sem
berst við að ná andanum.
„Það er — það er — " tautaði Nóra. „Hvað er það
læknir?"
„Lífið!" stundi Stevens og sigurgleðin Ijómaði í löður-
sveittu andliti hans. „Lífið!"
Hann hélt áfram að sveif la hinum litla likama i kring
um sig, þó ekki eins hratt og áður og hl jóð varð æ skýrara
— varð að ópi — ópi lifandi veru. „Hún lif ir, hún lif ir!"
hrópaði Nóra og tók að vagga sér f ram og aftur í takt við
hreyfingar hans, hló og grét og neri hendurnar. Síðan
teygði hún fram hendurnar: „Bæn mín hefur verið
heyrð!" hrópaði hún. „Gerið þér ekki út af við hana,
maður! Fáið mér hana. Svona á ekki að fara með lítið
barn".
Hvernig stendur á þvi að þú
manst ekki eftir draumnum
minum? Þú varst nógu mikið
I honum!
DENNI
DÆMALAUSI