Tíminn - 09.10.1977, Qupperneq 23

Sunnudagur 9. október 1977
23
Dezsö Ránkí 'l'ilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.25 „Spegill, spegill...”
Guðrún Guðlaugsdóttir tek-
ur saman þátt um snyrtingu
og fegrunaraðgerðir: annar
hluti.
19.55 Nordjass i Reykjavík
1977 Jón Múli Árnason
kynnir.
20.20 „Mér hefur alltaf liðið
vel” Hjörtur Pálsson ræðir
við Gunnar Benediktsson
rithöfund, og Halldór
Gunnarsson les kafla úr
nýrri bók hans.
21.10 Klarinettukonsert i A--
dúr (K622) eftir Mozart
Alfred Prinz og Filharm-
oniusveit Vinarborgar
leika: Karl Munchinger
stjórnar.
21.40 Ljóð eftir Halldór
Stefánsson, áður óbirt Höf-
undurinn les.
21.50 Frá pólska útvarpinu
Konsert i C-dúr op. 7 nr. 10
fyrir óbó og strengjasveit
eftir Tomaso Albinion.
Jerzy Kotyczka leikur með
strengjasveit Varsjárborg-
ar.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir Danslög
Sigvaldi Þorgilsson dans-
kennari velur lögin og kynn-
ir.
23.25 Fréttir. Dagskrárlok.
sjónvarp
Sunnudagur
9. október
18.20 Stundin okkar Fyrst er
mynd um Fúsa flakkara,
siðan dansa nemendur úr
Dansskóla Hermanns
Ragnars, og Borgar
Garðarsson les kvæðið
„Okkar góöa kria” eftir
Stefán Jónsson. Þá syngja
nokkrir nemendur Egils
Friðleifssonar úr öldutúns-
skólanum, tvær brúður úr
íslenska brúðuleikhúsinu
leika á hljóðfæri, og loks
stjórna Magnús Jón Ama-
son og ólafur Þ. Harðarson
spurningaþætti.
Hlé
20.00 Fréttir og veður
20.25 Augiýsingar og dagskrá
20.30 Litil saga að norðan
Ingimar Eydal og hljóm-
sveit hans. Stjórn upptöku
Tage Ammendrup.
21.00 Gæfa eða gjörvileiki
Bandariskur framhalds-
myndaflokkur i ellefu þátt-
um, byggður á samnefndri
metsölubók eftir Irving
Shaw. 2. þáttur. Efni fyrsta
þáttar: Siðari heims-
styrjöldinni er að ljúka. I
Bandarikjunum eru tveir
bræður, Ruby og Tom Jor-
dache. Þeir eru synir
þýskra innflytjenda, sem
hafa orðið fyrir sárum von-
brigðum i nýja landinu.
Rudy er iðinn og metnaðar-
gjarn,en Tom er óstýrilátur
og fremuroftheimskupör til
að vekjaásér athygli. Julie,
unnusta Rudys, reynir
árangurslaust að telja hann
á að flytjast i burtu frá
heimaborginni. Tom verður
vitni að ástarævintýri Julie
og auðugs flagara. Hann
hyggur á hefndir fyrir hönd
bróður sins, en ipp kemst
um hann, og hann fær bágt
fyrir frá föður slnum. Þýð-
andi Jón O. Edwald.
22.30 i takt við tilveruna
Bresk heimildamynd um
taóisma, heimspekistefnu,
sem Kinverjar aðhylltust
lengi. Taóismi á nú einkum
fylgi að fagna á Formósu
(Taiwan), er hann viða iðk-
aður sem trúarbrögð. Þýð-
andi og þulur Óskar Ingi-
marsson.
23.15 Að kvöldi dags (L) Séra
Stefán Lárusson, prestur I
Odda á Rangárvöllum, flyt-
ur hugvekju.
23.25 Dagskrárlok
David Graham Phillips:
SUSANNA LENOX
Kezía dró ruggustól meö fléttaðri sefsetu fram að dyr-
unum. Súsanna svipaðist um. Gólfhæðinni var skipt í
þrennt. Miðherbergið sem hún var í, var sýnilega stofan
— það var auðráðið af borði sem stóð á miðju gólf i, legu-
bekk með léreftsáklæði, tveim óhreinum steinprentuð-
um myndum og skellóttu orgeli. Á gólfinu var ábreiða
ofin úr pjötlum, og veggfóðrið var úr pappír óhreint og
rif ið. Stórir blettir sýndu, hvar vatnið af þakinu hafði sí-
azt inn með bitum og stoðum. Kezía gaut hornauga til
Súsönnu sem ekki reyndi að dylja andstyggð sína á þess-
ari vistarveru. Hún hafði tyllt sér á stólbrúnina og lagt
pokann á gólfið hjá sér.
„Þér verðið auðvitað hér fram yfir matmálstíma?"
sagði Kezía.
,,Já", svaraði Súsanna.
,, Þá ætla ég að skreppa f ram og bæta í pottinn".
„Nei, ó, gerið það ekki. Ég er ekki svöng. Nei, ég er
ekki svöng".
í þessum svifum snaraðist Jeppi fyrir húshornið og
birtist í dyrunum. Hann glotti og deplaði augunum til
Súsönnu og leit svo til systur sinnar. „Jæja, Kezía",
sagði hann. „Hvernig lízt þér á hana".
,, Hún segist verða hér fram yf ir matmálstíma", sagði
Kezía og reyndi að halda í þann snefil af kurteisi sem
hún hafði einsett sér að viðhafa í tilefni af gestakom-
unni.
Hann hló hátt. „Þetta var lagið, þetta var lagið", hróp-
aði hann og konkaði kolli og deplaði augunum framan i
Súsönnu. „Þú hef ur ekki sagt henni það? Heyrðu, Kezía
mín! Ég tók mig til og gifti mig. Og þarna sérðu hana".
„Þegiðu.asninn þinn" sagði Kezía. Og hún leit afsak-
andi til gestsins. En hún greip andann á lofti er hún tók
eftir svipnum á Súsönnu. „Jesús minn í himnahæðum!"
hrópaði hún. „Hún hefur þó ekki gifzt þér?"
//
„Því ekki það?" sagði Jeppi. „Erum við ekki í frjálsu
landi? Er ég ekki jafnlíklegur eiginmaður og hver ann-
ar?"
Kezía dæsti og settist á legubekkinn með léreftsáklæð-
inu. Súsanna náfölnað. Hendur hennar skulfu. Samt sat
hún kyrr á gamla stólnum með f léttuðu sefsetunni. Það
varð hræðileg þögn, sem Jeppi rauf fyrstur. „Far þú og
hugsaðu um matinn, Kezia" sagði hann hátt og frekju-
lega. „Tíndu svo saman draslið þitt og hypjaðu þig til
Bobs frænda".
Kezía starði á brúðina stóð svo upp og gekk að innri
dyrunum.,, Nú fer ég", sagði hún. „Maturinn er tilbúinn,
það þarf ekki annað en láta hann á borðið".
Það mátti heyra gegnum gisið þilið, að hún fór upp
stiga sem enginn dúkur var á, og vasaðist um stund uppi
á gólfi, sem ekki var heldur nán ábreiða á, og kom svo
aftur niður. „Ég fer gangandi", sagði hún um leið og hún
rak nefið inn fyrir dyrastafinn. „Ég sendi eftir dótinu
minu i kvöld."
Jeppi, sem ekki kærði sig um að erta „Fergusons-
skapsmunina" um of svaraði henni ekki.
„Og svo við víkjum að þessari giftingu", hélt Kezía á-
fram, „þá hefði ég aldrei trúað að þú myndir leggjast
svo lágt að taka barn og það hórkrakka í þokkabót".
Síðan flýtti hún sér brott. Jeppi fleygði hattinum á
borðið, sjálf um sér f leygði hann upp í legubekkinn. „Nú
er þetta búið — ha?" sagði hann. „Þú getur látið matinn
á borðið. Það er allt þarna f yrir innan". Og hann kastaði
höfðinu til svo að hún villtist ekki á því, að það voru
dyrnar til vinstri, sem hún átti að ganga um. Súsanna
stóð orðalaust upp og gekk til dyranna, sem hann hafði
vísað á. Jeppi hló. „Heldurðu, að það væri ekki rétt, að
þú tækir af þér hattinn, ef þú stæðir hér eitthvað við?"
sagði hann.
Hún tók af sér hattinn og lét hann ofan á pokann, sem
lá á gólfinu hjá ruggustólnum. Svo fór hún fram í eld-
húsið, sem jaf nf ramt var botðstofan. Þar var lágt undir
loft og þilin sótug, því eldavélin, sem var úti í einu horn-
inu, var sprungin og illa hreinsuð og reykti. Megn þefur
af gömlum laukjafningi sem var á eldavélinni, fyllti eld-
húsið. Fáeinar f lesksneiðar brúnuðust í skaftpotti. Baka
til á eldavélinni var kaff ikanna úr blikki og panna f ull af
kartöf lumauki. í miðju herberginu var borð, sem á hafði
verið breiddur óhreinn, rósóttur dúkur, og á þvi voru
einnig fáeinir sprungnir diskar og skellóttir járnhnífar
og gafflar með trésköftum. Súsanna hneig hálf-meðvit-
undarlaus niður á stól við opinn gluggann. Aragrúi stórra
og vel haldinna f lugna úr gripahúsunum voru alls staðar
á f lökti og skriðu og suðuðu látlaust yf ir höfðinu á henni.
Hún hrökk upp við það, að Jeppi ávarpaði hana. „ Hvað —
hver djö-djöfullinn! Ertu sofnuð manneskja?"
Hún spratt á fætur.,, Bíddu aðeins", tautaði hún ringl-
uð.
Og hvernig sem hún nú fór að því, þá fókst henni að
koma hinu þef illa samsulli á eldavélinni á diska, sem hún
fann uppi i skápnum og lét á borðið sem flugurnar
settust undir eins að þeim í tuga- og hundraðatali. Jeppi,
sem staðið hafði snöggklæddur í dyrunum og horft á hana,
settist nú við borðið og tók til matar síns. Hún sat gegnt
honum með hendurnar í keltu sinni. Hann var f imari að
nota hníf inn en gaffalinn — hlóð stórum haugum á blaðið
og rak þar svo upp í sig. Hann hámaði i sig, sleikti út um,
másaði og hvásaði og ropaði öðru hvoru hátt og sældar-
lega.
„Það er f járans vindur í mér í sumar", sagði hann, er
hann hafði hvolft í sig vænum bolla af kaffi. „Sumir
segja, að rigningarnar í vor haf i fyllt allt af guf um og af
því stafi þetta. Ég veit ekki, hvað til er í þvi. Það er
kannski bara þessi matseld hennar Kezíu. Ég vona, að þú
takir henni fram. Étur þú ekkert — ha?"
„Ég er ekki svöng", sagði Súsanna. Þegar hann gretti
sig tortrygginn bætti hún við: „Ég borðaði morgunmat-
inn svo seint".
Hann hló. „Og svo hjónavígslan", sagði hann og kink-
aði kankvíslega kolli og deplaði augunum. „Svoddan
nokkuð fær alltaf svo mikið á blessað kvenfólkið".
Þegar hann hafði fengið nægju sína, ýtti hann stólnum
f rá sér.,, Ég ætla að sitja hérna hjá þér meðan þú þværð
upp", sagði hann.,, En þú ættir að f ara úr þessum sunnu-
dagaflíkum. Það er eitthvað af léreftskjólum, sem hún
mamma gamla átti, í kassa undir rúminu í herberginu
okkar". Hann hlóog draptittlinga framan í hana.
„Það er herbergið þarna hinum megin við stof una. Já
— það er herbergið okkar". Og hann kjáði aftur f raman í
hana.
Stúlkan reis á fætur eins og maður, sem gengur í
svefni. Hún var náföl og varð að styðja sig við stólbakið
til þess að missa ekki jafnvægið. Jeppi tók vindil upp úr
vestisvasa sínum og kveikti í honum.,, Venjulega", sagði
hann, „fæ ég mér í pípu eftir matinn — eða þá væna
tuggu. En þegar þetta er brúðkaupsdagurinn....."
Hann hló og skaut augunum í skjálg, stóð svo upp,
faðmaði hana að sér og kyssti hana. Hún gerði veika til-
raun til þess að stjaka honum frá sér. Henni sortnaði
fyrir augum, og henni varð óglatt.
Hún flýtti sér burt, undir eins og hann sleppti henni,
reikaði gegnum stofuna inn í lítið, sóðalegt svefnher-
bergi. Gluggarnir voru lokaðir, og það hafði ekki verið
„Slepptu grænmetinu mamma.
Hamborgararnir bjarga sér
sjálfir”.
ÍOENNI i
'DÆMALAUSI