Tíminn - 26.05.1978, Blaðsíða 7

Föstudagur 26. mai 1978.
7
(Jtgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm), og Jón Helgason. Ritstjórn-
arfuiltrúi: Jón Sigurösson, Auglýsingastjóri: Steingrimur
Glslason, Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmdastjórn og
auglýsingar Slöimúla 15. Slmi 86300.
Kvöldslmar bláöamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:
86387. Verö I lausasölu kr. 100.00. Askriftargjald kr. 2.000 £
mánuöi.
Blaöaprent h.f.
Höfum hið
sannara
Framsóknarmenn vilja vinna eftir málefnum.
Þeir hafa átt góða samvinnu við aðra flokka um
ýmis góð mál bæði á landsmálasviði og i mörgum
sveitarstjórnum. En framsóknarmenn vilja að tek-
izt sé á um málin á þeim vettvangi sem við á. Þeir
vilja verja gerðir sinar og boða málstað sinn á
landsmálasviðinu i þingkosningum og takast á um
málefni sveitarfélaganna i sveitarstjórnakosning-
um.
Minnihlutaflokkarnir i borgarstjórn Reykjavikur
hafa um marga hluti átt með sér gott samstarf. Nú
hefur það komið fram að fulltrúar Alþýðubanda-
lagsins virðast ekki vilja við þetta samstarf kannast
og reyna þvi að rugla saman landsmálum og
borgarmálum. Þennan sama blekkingaleik leika
fulltrúar Alþýðubandalagsins i öðrum sveitarfélög-
um, og ber vitni áhyggjum og vondri samvizku.
Kristján Benediktsson foringi minnihlutans i
borgarstjórn Reykjavikur gerði orð eins af fram-
bjóðendum Alþýðubandalagsins um þetta mál að
umræðuefni i útvarpsumræðunum fyrr i þessari
viku. Kristján sagði meðal annars:
„Þessi frambjóðandi hefur án efa fylgzt vel með
störfum borgarfulltrúa Alþýðubandalagsins siðasta
kjörtimabil og vafalitið hefur hann kynnt sér ræki-
lega þá stefnuskrá sem Alþýðubandalagið gengur
með til kosninganna. Af einhverjum ástæðum vill
hann samt ekki láta Reykvikinga kjósa um þessa
hluti. Vissulega ber þetta vott um góða dómgreind.
En harður dómur er það eigi að siður um stefnu-
skrána og störf borgarfulltrúanna. En um hvað vill
þá þessi frambjóðandi láta kjósa? Jú, það á að
kjósa um rikisstjórnina og stefnu hennar. Nú vita
sjálfsagt allir að borgarfulltrúar i Reykjavik ráða
engu um hvernig rikisstjórn á hverjum tima hagar
málum og i borgarstjórn er fjallað um önnur mál-
efni en þau sem alþingi og rikisstjórn hafa með að
gera. Þar við bætist að kosið verður um störf og
stefnu rikisstjórnarinnar að mánuði liðnum”.
Kristján Benediktsson vakti athygli á þvi i ræðu
sinni að alþýðubandalagsmenn hafa ekki alltaf
talið sér henta að rugla saman landsmálum og
sveitarstjórnarmálum með þessum hætti. Hann
sagði meðal annars um það efni:
„1 siðustu borgarstjórnarkosningum minnist ég
ekki að frambjóðendur Alþýðubandalagsins hafi
hvatt Reykvikinga til að kjósa um aðgerðir þáver-
andi rikisstjórnar i efnahagsmálum. Þá stóð þannig
á að ráðherrar Alþýðubandalagsins höfðu nokkru
áður tekið þátt i setningu bráðabirgðalaga sem
röskuðu verulega kjarasamningum sem gerðir
höfðu verið aðeins þremur mánuðum áður. Um var
að ræða að koma i veg fyrir 18% hækkun visitölu er
koma átti til framkvæmda. Þessi visitöluskerðing
þá kom jafnt á alla, hvar i launastiganum sem þeir
stóðu.
Aðgerðir núverandi rikisstjórnar eru að þvi leyti
frábrugðnar að i þeim felst launajöfnun. Það er,
þeir sem lægri hafa laun halda mun meiri hluta
visitölubótanna en hinir sem hærri laun hafa”.
Þessi orð Kristjáns Benediktssonar eru vissulega
i tima töluð. Órökstuddum blekkingum og ruglingi á
að visa á bug,hvort sem þeim er hampað frá hægri
eða af sósialistum. Það er aðal félagshyggjumanna
að hafa það er sannara reynist.
JS
ERLENT YFIRLIT
Stórmenni setja svip
á afvopnunarfundinn
Samt er óvist um árangur
Mondale varaforseti
SÍÐASTLIÐINN þriöjudag
hófst i New York sérstakur
fundur Sameinuöu þjóöanna,
þar sem eingöngu veröur rætt
um afvopnunarmál. Afvopn-
unarmálin eru ekki nýtt um-
ræöuefni á allsherjarþinginu,
þvi aö þaö hefur veriö meira
og minna rætt á öllum hinum
árlegu fundum þess. Þótt um-
ræður þessar hafi oft veriö
gagnlegar, hafa þær litinn
árangur borið. Ýmsar álykt-
anir hafa þó verið samþykkt-
ar, en þar sem ályktanir alls-
herjarþingsins eru aðeins ráö-
gefandi fyrir þátttökurikin, en
ekki bindandi, hefur takmark-
að verið fariö eftir þeim. Þaö
gildir ekki sizt um stórveldin.
Af þessum ástæöum hafa
Sovétrikin og fleiri riki hvatt
til að Sameinuðu þjóöirnar
efndu til sérstakrar afvopn-
unarráðstefnu, sem fjallaði
um eins konar afvopnunar-
sáttmála, en sCi tillaga hefur
mætt andspyrnu Bandarikj-
anna og Kina og fleiri rikja,
sem hafa talið hana áróöurs-
bragð af hálfu RUssa og
bandamanna þeirra. Margir
forustumenn óháöu rikjanna
hafa taliö rétt, aö afvopnunar-
málunum yröi fundinn nýr
viöræðugundvöllur, þvi að þau
hyrfu i skuggann á hinum ár-
legu fundum allsherjarþings-
ins, en vafasamt væri aö sér-
stök afvopnunarráöstefna
reyndist réttur vettvangur. A
fundi þjóöhöfðingja óháöu
rikjanna, sem haldinn var i
Colombo 1976, var samþykkt,
að þessi riki beittu sér fyrir
þvi, að haldinn yrði sérstakur
fundur allsherjarþings Sam-
einuðu þjóðanna, þar sem ein-
göngu yröi rætt um þessi mál.
Þessi tillaga var samþykkt á
31. allsherjarþinginu og sér-
stakri nefnd 54 rikja faliö aö
undirbúa shkan fund. Tillögur
nefndarinnar um fundinn og
dagskrá hans voru samþykkt-
ar á 32, allsherjarþinginu.
Akveöiö var aö fundurinn yröi
haldinn frá 23. mai — 28. júni
1978.
SAMKVÆMT þeirri dag-
skrá, sem undirbúningsnefnd-
in hafði gert tillögu um og 32.
allsherjarþingiö samþykkti,
veröa aðallega ræddir fjórir
málaflokkar og eru þeir þess-
ir:
l.Athugunog matá ástandinu
á alþjóðavettvangi eins og
þaö er i' dag, með tilliti til
þeirrar nauðsynjar aö koma
á afvopnun sem allra fyrst I
ljósi áframhaldandi vigbún-
aðarkapphlaups og jafn-
framt meö þaö i huga
hversu náin tengsl eru milli
afvopnunar, öryggis- og
friðarmála og efnahags-
legrar þróunar i heiminum.
2. Samþykkt afvopnunaryfir-
lýsing.
3. Samþykkt stefnuskrá um
afvopnunarráðstafanir.
4. Athugun á hlutverki Sam-
einuöu þjóðanna á sviði af-
vopnunar og möguleikum á
aö kalla saman alþjóölega
afvopnunarráðstefnu.
Þa' var einnig ákveöið aö
ráðstefnangæfiUt lokaályktun
eöa ályktanir, sem heföu aö
geyma: formála, afvopnunar-
yfirlýsingu, stefnuskrá og lýs-
ingu á umræöum um afvopn-
unarmál. Sovétrikin og fleiri
riki lögðu fram frumvarp aö
lokaályktunum í september
1977. Mörg önnur riki hafa
einnig gert tillögur um inni-
hald væntanlegra ályktana
fundarins. Sérstök undirbún-
ingsnefnd á vegum Sameinuðu
þjóöanna hefur um talsvert
skeiö unnið aö þvi aö sam-
ræma þessar tillögur, og
veröa tillögur hennar lagöar
sem viöræöugrundvöllur fyrir
fundinn.
ERFITT er aö spá um þaö á
þessu stigi, hver verður
árangur þessa afvopnunar-
fundar. 1 upphafi hefur
fundurinn á sér verulegan
áróðurssvip. Ekki færri en 20
þjóðhöfðingjar og 50 ráöherr-
ar munu sækja fundinn. Meöal
þekktra stjórnmálaleiðtoga,
sem ávarpa fundinn, má nefna
Giscard forseta Frakklands,
Helmut Schmidt kanslara
Vestur-Þýzkalands, Titó for-
seta JUgóslavíu, Callaghan
forsætisráðherra Bretlands,
Desai forsætisráðherra Ind-
lands, Trudeau forsætisráö-
herra Kanada, Falldin for-
sætisráðherra Sviþjóðar
o.s.frv. Hins vegar munu
hvorki Carter eöa Brésnjef
sýna sig og heldur ekki Hua. í
stað Carters og Brésnjefs
ávarpa þeir Mondale og
Gromyko fundinn. Óvist er
hvort ræöuhöld umræddra
stjórnmálamanna muni veröa
til þess aö greiða fyrir árangri
af störfum fundarins, heldur
er alveg eins hætta á, að þeir
flytji áróðursræður og kenni
hver öðrum um, hvernig
ástatt er. Bersýnilegt er, aö
ágreiningur getur orðiö veru-
legur um ýms atriöi. Sovétrík-
in munu t.d. flytja tillögu um
að stöðva framleiöslu kjarn-
orkuvopna, en Bandarikin og
Kina munu telja þaö áróöurs-
tillögu, nema jafnframt veröi
komið á traustu eftirliti til aö
fylgjast meö þvi, að banninu
veröi framfylgt. Óháöu rikin
munu leggja mesta áherzlu á,
aö kjarnorkuvopnakapp-
hlaupið veröi stöövað, en stór-
veldin munu leggja áherzlu á,
að ekki veröi siður dregiö úr
venjulegum vopnabúnaöi.
Óháðu rikin verða tregari til
aö fallast á þaö, þvi aö mörg
þeirra hafa mjög aukið slikan
vopnabúnaö aö undanförnu.
Til jafnaöar hafa hernaöarút-
gjöld þeirra aukizt um 10% á
undanlörnum árum. Hlutfalls-
legahefur vigbUnaöurinn auk-
iztmeiraiþriöjaheiaiinum en
hjá risaveldiunum siöustu árin,
enda fer ýmiss konar ófriöar-
hætta fremur vaxandi þar en
hiö gagnstæða. Vigbúnaöar-
kapphlaupið er þvi alþjóðlegt
vandamál og hagur allra aö
dregiö veröi úr þvi. Taliö er,
að um 400 milljörðum dollara
hafi verið varið til vigbúnaðar
á siðstl. ári og helmingur þess
skiptist á risaveldin tvö. Þaö
er þvi engin smáupphæö, sem
önnur riki verja til þessara
mála.
Alyktánir þær, sem fundur-
inn kann að samþykkja, veröa
ekki bindandi fyrir þátttöku-
rikin, heldur aöeins leiöbein-
andi. Ýmsir fréttamenn telja,
að þaö geti orðið aöalárangur
fundarins, aö komiö veröi upp
nýrri alþjóöastofnun til aö
hafa forustuum samdrátt vig-
búnaðar. Undanfarin ár hefur
starfað á vegum S.þ. sérstök
afvopnunarnefnd meö að-
setri i Genf, en þaö form þykir
orðið Urelt og óvænlegt til
árangurs. Menngerasérvonir
um, að sérstök stofnun gæti
stuðlað aö betri árangri.
Þ.Þ.