Tíminn - 20.10.1978, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 20. október 1978
o Stefnuræða forsðtisráðherra
gerir ráB fyrir.” Gat forsætis-
ráöherra þess, aö þeirri megin-
stefnu yröi fylgt af rlkisstjórn-
inni, aö rikisbúskapurinn veröi
hallalaus I árslok 1979.
Endurskoðun visitöl-
unnar til að draga úr
verðbólgu i áföngum.
„Endurskoöun visitölunnar á
aö vera fyrsta skrefiö á þeirri
áætlun um hjöönun veröbólgu á
ákveönum áföngum, sem rlkis-
stjórnin vill vinna aö I samráöi
viö samtök launþega og vinnu-
veitenda”, sagöi ráöherrann, en
svokölluö visitölunefnd, sem
sett var á fót I samræmi viö
samstarfsyfirlýsingu stjórnar-
flokkanna, hefur þegar hafiö
störf. Sagöi forsætisráöherra
mikiö vera I húfi aö samkomu-
lag næöist um leiöir til þess aö
draga úr vixlhækkun verölags
og launa og til þess aö treysta
raunverulegan kaupmátt launa.
Þá ræddi forsætisráöherra
þaö stefnumark rlkisstjórnar-
innar ,,aö ná allsherjarsam-
komulagi um skipan launamála
fram til nóvemberloka 1979 án
grunnbreytinga á þvi timabili”
og heföi sérstakri ráöherra-
nefnd veriö faliö aö hafa náiö
samráö viö aöila vinnumarkaö-
arins um hjöönun veröbólgu og
mótun launamálastefnu.
Fyrstu ráðstafanir i
kjaramálum valda
miklum fjárhagsvanda
fyrir rikissjóð
,,Ég vil heldur ekki draga
neina dul á þaö, aö fyrstu ráö-
stafanir rlkisstjórnarinnar I
kjaramálum fela I sér mikinn
fjárhagsvanda fyrir ríkissjóö.
Rikisstjórnin telur aö þann
vanda veröi aö leysa, ef tilraun-
in til þess aö rjúfa vitahring
veröbólgunnar á aö heppnast.
Þetta veröur mikilvægasta
verkefniö á verkefnaskrá þings-
ins á þessu hausti, þvl fjárlög
fyrir næsta ár verður aö af-
greiöa meö greiösluafgangi til
þess aö jafna upp þann halla,
sem ætla má aö veröi á þessu
ári, og til þess aö hamla gegn
veröbólgu”.
Sagöi ráöherra að næsta verk-
efniö á sviöi efnahagsmála væri
undirbúningur þjóöhags- og
framkvæmdaáætlunar til nokk-
urra ára sem markaöi stefnuna
fyrir almennar framfarir I land-
inu á næstu árum.
öðru framar litið á
hagsmuni heildarinnar
Þá vék forsætisráöherra máli
slnu aö ákvæöum samstafsyfir-
lýsingarinnar um atvinnu-,
byggöa- og utanrlkismál o.fl.,
en sagöi svo:
„Ég býst viö þvl, aö flestir
stuöningsmenn þeirra flokka,
sem aö stjórn þessari standa,
ætlist til þess, aö rikisstjórn
þessara flokka sé umfram allt
framfarastjórn. Og vissulega
vill þessi rikisstjórn vera fram-
farastjórn, svo sem mörg
ákvæöi stefnuskrárinnar bera
vitni. Hlutverk þessarar stjórn-
ar veröur þó fyrst I staö, aö mln-
um dómi, fyrst og fremst þaö aö
vera viönáms- og aöhalds-
stjórn”.
Þá sagöi forsætisráöherra I
lok stefnuræðu sinnar á Alþingi i
gær:
„Þessi rikisstjórn ætlar sér
ekki þá dul aö gera alla ánægöa.
Ákvaröanir rikisstjórnar byggj-
ast á samanburöi og mati á
hagsmunum og valkostum, aö
sjálfsögöu innan ramma lag-
anna. Þessi rikisstjórn vill ööru
framar llta á hagsmuni heildar-
innar án þess þó aö setja frjáls-
ræöi einstaklingsins og athafna-
þörf skoröur fram yfir þaö, sem
þjóöarhagur krefst”.
o Óveður
Fréttaritari Timans á
Hvammstanga, Brynjólfur
Sveinbergsson, sagöi, aö um há-
degið hefði skolliö á noröan hrlö,
allhvasst veöur. Verið var aö
slátra, er veðriö skall á, en hætta
varö slátruninni þar sem bændur
urðu að fara heim á bæi til að
smala saman fénu.
Mikill sjógangur fylgdi veörinu
og ókyrrt var höfninni, enda var
stórstreymt.
Er leiö á daginn dró úr vindhæö
og tók að frysta. Jörö er nú grá á
Hvammstanga og viöa hvlt.
Ármann Þórðarson á ölafsfiröi
sagði, að þetta væri versta veöriö,
sem komiö hefði I haust. Þaö var
um hádegiö sem skall á meö
hvassri norö-austan átt og fylgdi
henni snjókoma. I fyrrinótt snjó-
aði nokkuö og þegar hvessti tók
aö skafa.
ölafsfjaröarmúlinn varö ófær,
bæöi vegna dimmviöris og snjó-
komu. Mikill sjór fylgdi veörinu.
Þegar liða tók á daginn dró úr
vindhraöa og kólnaöi. — Þetta
minnir mann á, að veturinn er
skammt undan, sagöi Armann.
Þröstur Brynjólfsson, lögreglu-
varöstjóri á Húsavík, sagði að
þessi veöurbreyting heföi ekki
komiöHúsvikingum neittá óvart.
Aö vi'su heföi þetta verið versta
veður haustsins, en þaö væri ein-
faldlega vegna þess aö haustiö
hefur veriö einstaklega gott.
Norð-austanáttinni fylgdi snjó-
koma og því var nokkur hálka á
götum en hvergi ófært.
O Skattskráin
2. Elliði N. Guöjónsson, Lindar-
flöt 37, Garöabæ 1.851.520,-
3. örn Erlingsson, Lyngholti 4,
Keflavlk 1.461.626.-
4. Þorsteinn Erlingsson Nón-
vöröu 4, Keflavik 1.419.962,-
5. Oliver Steinn Jóhannesson
Arnarhrauni 44, Hafnarfiröi,
1.387.013.-
6. Jóhan G. Ellerup, Suöurgötu
4, Keflavík 1.376.946,-
7. Höröur A. Guömundsson,
Hringbraut 46, Hafnarfiröi
1.237.992,-
8. Guömundur Einarsson Gimli,
Garðabæ 1.180.800.-
9. Þormar Guöjónsson, Tungu-
vegi 6, Njarövíkum 1.167.600.-
10. Sveinn A. Stefánsson Holta-
geröi 67, Kópavogi 1.121.598,-
Félög
1. ísl. aöalverktakar s.f., Kefla-
vikurflugvelli 39.443.113,-
2. Fiskimjöl og Lýsi h.f. Grinda-
vík 9.270.735.-
3. Samherji h.f., Grindavik
7.458.000.-
4. Fiskiöjan h.f., Keflavik
7.301.837,-
5. Álafoss h.f., Mosfellshreppi
7.285.507,-
6. Börkur h.f., Hafnarfiröi
5.958.081.-
7. Isl. markaöur h.f. Kefla-
vlkurflugvelli 5.154.588.-
8. Eldborg h.f. Hafnarfiröi
4.930.014,-
9. Byggingavöruversl. Kópa-
vogs, Kópavogi 4.778.208.-
10. Félag Vatnsvirkja h.f.
Hafnahreppi 4.610.664.-
r a
Kosið í framkvæmdaráð
Reykjavikur
Á fundi borgarstjórnar I
gærkvöldi var kosið I fram-
kvæmdaráö Reykjavlkur-
borgar, sem hafa mun yfirum-
sjón meö verklegum f fram-
kvæmdum I borginni. Þessir
voru kjörnir: Formaöur,
voru kjörnir: Formaö-
ur, Adda Bára Sigfúsdóttir,
Gunnarsson, verkfræöingur,
Þröstur ólafsson, hagfræö-
ingur, Björgvin Guömunds-
son, borgarfulltrúi, Magnús L.
Sveinsson, borgarfulltrúi,
Uavlö Oddsson, borgarfulltrúi
og Jónas Ellasson, prófessor.
á víðavangi
Síöbuxnakrytur
íhaldsins
Ringulreiðin I herbúöum
Ihaldsins hefur veriö tiörædd á
siöum dagblaöanna aö undan-
förnu. Er þaö aö vonum, aö
menn hafi megnar áhyggjur af
innanhússkreppu sjálfrar
stjórnarandstöðunnar, þvl eins
og frasinn segir, er mikilvægt I
lýðræðisþjóðfélagi aö stjórnar-
andstaðan veiti rlkisstjórninni
virkt aðhald I anda ábyrgrar
gagnrýni.
Eölilega hafa stjórnarsinnar
þungar áhyggjur af þeirri aö-
steðjandi hættu aö rikisstjórnin
bókstaflega sleppi fram af sér
beislinu og þjóðarinnar, ef Geir
HaUgrlmsson málamiölari og
félagar taka ekki aö rýna alvar-
legum augum gjöröir hennar,
áöur en langt um líður. Þvl er
mjög brýnt aö siöbuxnakrytur
Ihaldsins taki enda hiö fyrsta
svo aö „skjaldborg lýöræöis-
ins”, sem útilokar 1. þingmann
Reykvikinga frá nefndastörfum
getí tekið rösklega til hendinni
sem brjóstvörn einkafjár-
magnsins.
t leiöara Þjóðviljans I gær
ræöir Arni Bergmann um
vandamál stjórnarandstööunn-
ar og hefur sýnilega áhyggjur
miklar. Ferleiðarinn hérá eftir
en yfirskrift hans er: „Flokkurl
leit aö heimilisfangi”.
Undarlegur hrunadans
„Almenningur hefur undan-
farna daga orðiö vitni aö undar-
legum hrunadansi I Sjálfstæöis-
flokknum. Sú heift er svo mögn-
uö sem fer eldi um flokkinn aö
þingliöiö getur ekki einu sinni
unnaö fyrsta þingmanni Reyk-
vi'kinga, Albert Guömundssyni
þess aö kjósa sér sæti I nefnd-
um, og formennska I þing-
flokknum er oröin aö sllku stór-
máli aö engu er likara en aö
aöildin aö Nato sé I húfi eöa eitt-
hvaö annað állka hjartfólgiö
Sjálfstæöisflokknum: Formúlur
hægriblaöanna um átökin veröa
æ undarlegri meö degi hverjum.
Þannig segir t.d. I einu þeirra I
gær: „Þegar I flest skjól virtist
fokið fyrir liö þeirra Ragnhild-
ar og félaga ersú hugmynd sögö
hafa kviknað aö leita eftir þvl
viö Ellert Schram aö hann færi
fram gegn Gunnari til þess aö
gera Friðrik Sophusson óvirkan
sem stuöningsmann Gunnars og
tryggja þannig fylgi beggja”.
Viö þessa skýrslu er hnýtt tilvis-
un I einn af frammámönnum
flokksins sem segir aö það sé
timabært aö stofna félag til
verndar og eflingar lýöræöis
innan Sjálfstæöisflokksins.”
Leit að blórabögglum
„Þegar leitað er skýringa á
ringulreiöinni innan Sjálf-
stæöisflokksins munu lang-
flestir hugsa fyrst til
kosningaósigranna fyrrá árinu,
enda er þaö ekki nema von:
slikir ósigrarbjóöa upp á leit aö
blórabögglum sem eigaaö taka
á sig syndir flokksins. En aö
baki þessu mannastrlöi felst I
raun annaö og meira.
Eins og menn vita er Sjálf-
stæöisflokkurinn sundurleitur
flokkur, fylgi hans stendur vlöa
fótum og er fengið meö ýmsum
hætti — jafnt meö fyrirheitum
um frama I kapitaliskri sam-
keppni sem meö skirskotun til
arfs Bjarts 1 Sumarhúsum I vit-
und islenskra alþýöumanna og
svo meö vissri tilhllðrunarsemi
viö sósialdemókratiska félags-
málastefnu. Af eðli málsins
leiöir aö Sjálfstæöisfiokkurinn
þarf á sterkum leiötoga aö
halda sem meö persónu sinni og
myndugleika breiöir yfir þær
andstæður sem lifa meö þessu
flokksbákni. Nú um skeiö hefur
flokkurinn ekki átt sllkan for-
ingja. Og þvi hafa menn getaö
fylgst meö þvi hvernig hver
Sjálfstæðismaðurinn af öörum
tekur til máls um eöli flokksins
um þann kjarna sem þeim
finnst flestum týndur og gefinn
vinstriflokkunum. Þcir heimta
aö flokkurinn skoöi sjálfan sig
rækilega og taki þá upp meiri
trúnaö viö þaö sem nefnt hefur
verið framtak einstaklingsins
og svo viö frjálsan leik
markaöslögmála.”
List sýndarmennsku og
lögheimili Sjálfstæðis-
flokksins.
,,En aö vonum eru ýmsir
hræddir viö slikt uppgjör sem
leiða mundi til þess aö Sjálf-
stæöisflokkurinn skilgreindi sig
alfariö sem hægri flokk. Sá ótti
kemur mjög greinilega fram I
Reykjavikurbréfi Morgunblaös-
ins sl. sunnudag. Þar eru uppi
hafðar miklar vangaveltur um
þaö aö hugtökin vinstri og h ægri
séu úrelt og óbrúkleg i pólitlk.
Siöan er sagt, aö Framsóknar-
flokkur, Alþýðuflokkur og Al-
þýöubandalag séu ailir bæöi
hægriflokkar og vinstri flokkar.
Þaö er erfitt aö finna heiia brú I
þeim vangaveltum, en þaö
skiptir ekki höfuömáli. For-
vitnilegra er aö sjá aö greinar-
höfundur hefur af þvi mestar
áhyggjur aö Sjálfstæðismenn
kunni nú aö gleyma þeirri list aö
reyna aö sýnast i senn til vinstri
og til hægri. „Þaö er ekkert
sáluhjálparatriöi aö festa sig i
einhver orð, og vera t.a.m.
hægri maður án skilgreiningar”
segir blaöið.
Ahyggjur Morgunblaösins eru
augljósar, þaö óttast aö þaö
kvarnist rækilega úr fylgi
flokksins — ef þeir veröa ofan á
sem vilja aö Sjáifstæðisflokkur-
inn gangi betur fram i aö kann-
ast viö hægrieðli sitt. Og þaö
mun duga blaðinu skammt að
reyna aö þurrka út mun á
vinstri og hægri i vitund manna
meö skirskotun til þeirra marg-
vislegu málamiölana sem hljóta
aö einkenna okkar fjögurra
flokka kerfi. Hvaö sem liður
pólitiskum fimleikum, þá er þaö
afstaöa einstaklinga, hópa og
flokka til eignarréttar á fram-
leiöslutækjum.samneyslu og út-
færslu lýðræöis sem svarar
spurningunni um þaö hvort þeir
standi til vinstri eöa hægri I til-
verunni. 1 þeimi efnum þarf
Sjálfstæöisflokkurinn aö sjáif-
sögðu ekki aö leita aö heimilis-
fangi — en innan hans er nú tek-
ist á um þaðlhvaða mæli hann á
aö kannast opinberlega viö lög-
heimili sitt i tilverunni.” —SS
Beethoven lifir
Maöur vetrarins veröur
Ludwig van Beethoven —
Sinfóniuhljómsveit islands mun
flytja allar sinfóniur hans og
konserta á sex af hinum 18
fastatónleikum sinum. Þetta er
vel til fundið, og raunar sjálf-
sagt, þvi óumdeilanlega er
Beethoven einn af höfuðjöfrum
mannsandans. Þarna hefur
Sinfóniuhljómsveitin loks tekið
upp stefnu — aö taka eitt
tónskáld sérstaklega fyrir —
sem hlustendur munu kunna vel
aö meta, enda var Háskólabló
troöfúllt á fim mtudagskvöldiö
(12. október), og komust færri
aö en vildu. Aö sönnu voru á
efnisskránni tvö helstu
„poppverk” skáldsins, 5.
sinfónian og 5. planókonsertinn,
en mér segir svo hugur um, aö
þetta veröi ekki i siðasta sinn
sem Beethoven veröur leikinn
fyrir fullu húsi i Reykjavík i vet-
ur.
A stjórnpalli var Spánverjinn
Rafael Frúbeck de Burgos, virt-
ur stjórnandi og mikils metinn,
eins og marka má af þvi, aö
hann tók viö stjórn Lundúna-fil-
harmóniunnar af Klemperer.
En er núna aöalstjórnandi
spönsku rikishljómsveitarinn-
ar. Viö pianóiö var Bandarlkja-
maöurinn Stephen
Bishop-Kovacevich, aldeilis
ljómandi maður i Beethoven.
Mér fundust þetta vera stór-
góðir hljómleikar, einkum
sinfónian. Bæöi hljómsveitin og
hljómsveitarstjórinn lögðu sig
alla fram.og jafnt strengir sem
blásarar voru upp á sitt bezta.
Bæöi var, aö strengirnir voru nú
meöflesta móti, og aö nú viröist
kveöa viö nýjan og betri tón hjá
þeim, eins og skýrt kom fram á
aukatónleikunum um daginn.
En af öðrum blásurum ólöstuö-
um ber að geta sérlega fagurrar
spilamennsku hjá klarinettun-
um (Sigurði I. Snorrasyni og
Einari Jóhannessyni), og
öruggs hornleiks hjá Viðari
Alfreössyni og Stefáni Stephen-
sen.
Tónlistarunnandi hér i bæn-
um, sem fylgzt hefur meö starfi
S.t. frá upphafi, og er auk þess
vel heima i heimskúnstinni,
sagði mér einu sinni, að bezta
uppfærslu á 5. sinfóníunni heföi
hann heyrt hér heima hjá Ró-
bert Abraham i Þjóöleikhúsinu.
Og það var engin „rútinuupp-
færsla” heldur sem við
heyrðum nú á fimmtudaginn.
Sumum þótti hún minna mest á
gömlu upptökuna með
Klemperer og Lundúna-fil-
harmóniu ekki sizt Andante con
moto þátturinn.
Mikíll stjórnandi — og þaö er
de Burgos — þarf aö hafa tvennt
til að bera: hann þarf að vera
skapandi hugsuöur i tónlist, sem
leggur sjálfstæöan (og gjarnan
nýjan.ef hannerbetri) skilning
i verkin — Leonard Bernstein
talar t.d. um „5. sinfóniuna
sina”, og á þar við 5. sinfóniu
Beethovens I sinni uppfærslu.
Og stjórnandi þarf að hafa
tæknina á valdi sinu, kunna aö
fara með tónsprotann, þannig
aöhann geti tjáö hljómsveitinni
vilja sinn hindrunarlaust, svo
allir skilji (þetta heita
„tjáskipti” á stjórnar-
ráðs-islenzku). Þetta hefur de
Burgos hvort tveggja til aö
bera, enda „náöi hann miklu út
tónlist