Fréttablaðið - 29.09.2006, Qupperneq 2

2 29. september 2006 FÖSTUDAGUR
SPURNING DAGSINS
Er Guðlaugur daufur og
hrokafullur leiðindagaur?
Nei. Ef hann er ekki að semja
frábær frumvörp er hann með ryk-
suguna á lofti.
Capacent mælir um þessar mundir
afstöðu fólks til sex þingmanna Sjálfs-
stæðismanna. Þátttakendur eru m.a.
spurðir um hvort þingmennirnir séu
skemmtilegir eða leiðinlegir, alþýðlegir
eða hrokafullir, líflegir eða daufir. Guð-
laugur Þór Þórðarson er einn þeirra sem
spurt er um. Ágústa Johnson er konan
hans.
RÉTTINDAMÁL Forsendur fyrir því
að skylda fólk til þess að borga í
lífeyrissjóði eru brostnar ef þeir
geta ekki staðið við skyldur sínar
um að koma til móts við fólk sem
verður fyrir tekjuskerðingu vegna
slysa eða sjúkdóma. Þetta segir
Hafdís Gísladóttir, framkvæmd-
arstjóri Öryrkjabandalagsins.
Öryrkjabandalagið hefur sent
fjármálaráðherra stjórnsýslu-
kæru fyrir hönd tíu félagsmanna
sinna vegna lækkunar greiðslna
úr lífeyrissjóðum.
Tildrög málsins eru þau að í
júlí fengu 2.300 örorkulífeyrisþeg-
ar send bréf frá Greiðslustofu líf-
eyrissjóða um að heildarathugun á
tekjum hafi leitt í ljós að sumir
hafi fengið greitt umfram viðmið-
unarmörk lífeyrissjóða. Ákveðið
hafi verið að leiðrétta þetta með
því skerða eða fella niður greiðsl-
ur.
Örorkubandalagið segir lífeyr-
issjóðina hafa fundið út viðmiðun-
artöluna með því að kanna laun
einstaklinga síðustu þrjú árin áður
en örorkumat fór fram. Þá aðferð
segir hún fráleita því yfirleitt taki
þrjú ár að fá úrskurð um örorku.
Því sé athugun
á tekjum þessi
ár mjög ósann-
gjörn þar sem
fólk hafi þá
þegar orðið
fyrir skertri
starfsgetu með
tilheyrandi
launaskerð-
ingu. „Lífeyris-
sjóðirnir rugla
saman hugtök-
unum orkutapi og örorkumati.
Orkutap felur í sér að maður hefur
skerta starfsgetu en þýðir ekki að
örorkumat hafi farið fram. Það
kemur yfirleitt alltaf þremur
árum eftir að fólk veikist. Viðmið-
unartala stenst því engan veg-
inn.“
Í kærunum segir meðal annars
að það sé óumdeilt að réttur til líf-
eyris njóti verndar eignarréttará-
kvæðis stjórnarskrárinnar. Einnig
er bent á að enga heimild sé að finna
um að lækka megi örorkulífeyri
vegna greiðslna úr almannatrygg-
ingum eins og gert hafi verið. Þó að
heimild um aðgerðir lífeyrissjóð-
anna væri að finna í lögum hefði
framkvæmd ákvörðunar þeirra
verið með það miklum hnökrum að
ekki hefði átt að taka hana gilda.
Hafdís segir að með aðgerðunum
sé smá saman verið að færa rétt-
indi örorkulífeyrisþega frá lífeyr-
issjóðum yfir í almannatrygginga-
kerfið. Það þýði mikla
kjaraskerðingu því í hvert sinn
sem stjórnvöld ákveði að bæta hag
lífeyrisþega lækki lífeyrissjóðirn-
ir greiðslurnar á móti. Víxlverk-
unin festi fólk í fátækragildrum.
karen@frettabladid.is
Forsendur fyrir lífeyr-
issjóðunum brostnar
Víxlverkun milli lífeyrissjóða og almannatryggingakerfisins festir fólk í fá-
tækragildrum, að mati framkvæmdastjóra Öryrkjabandalagsins. Hún segir
engar forsendur fyrir skyldulífeyrissjóðum ef þeir standi ekki við skyldur sínar.
FJÁRMÁLARÁÐUNEYTIÐ Öryrkjabandalagið hefur setn Árna M. Mathiesen stjórnsýslu-
kæru fyrir hönd tíu félagsmanna sinna.
FRAKKLAND Ungt fólk ætti að fá
meiri æfingu í akstri áður en það
fær ökuskírteini og ríkisstjórnir
ættu að herða viðurlög við akstri
undir áhrifum áfengis til muna,
svo hægt sé að fækka fjölda þess
unga fólks sem deyr í bílslysum.
Þetta kemur fram í skýrslu
Efnahags- og framfarastofnunar-
innar í París (OECD) og evr-
ópskra samgönguráðherra, sem
birt var í gær.
Bílslys eru algengasta
banamein 15 til 24 ára gamals
fólks í iðnvæddum ríkjum og eru
ungir karlmenn þrisvar sinnum
líklegri til að deyja í bílslysi en
ungar konur. - smk
Skýrsla OECD:
Herða ber regl-
ur um ökunám
RÚSSLAND, AP Dagmar Danaprins-
essa, betur þekkt sem rússneska
keisaraynjan Maria Feodorovna,
var í gær borin til grafar á ný, 78
árum eftir andlát hennar. Nú hvílir
hún við hlið eiginmanns síns,
Alexanders III Rússakeisara, í
Pétursborg, að eigin ósk.
Dagmar var móðir síðasta
keisara Rússlands, Nikulásar II,
sem bolsévíkar tóku af lífi árið
1918, ári áður en Dagmar flúði til
fæðingarlands síns þar sem hún
lést níu árum síðar.
Fjölmargir mættu í jarðarför
keisaraynjunnar, þar með talið
kóngafólk alls staðar að úr
Evrópu. - smk
Dagmar Danaprinsessa:
Grafin á ný
VIÐHAFNARÚTFÖR Dagmar Danaprins-
essa var í gær jarðsett við hlið eigin-
manns síns, Alexanders III Rússakeisara.
Logandi kamar
Slökkviliðið var kallað á Eiðistorg á
Seltjarnarnesi í fyrradag eftir að eldur
kom upp í kamri inni í verslunarmið-
stöðinni. Lögreglan segir þetta líklega
vera íkveikju, logandi ruslafötu hafi
verið komið fyrir í innkaupakerru sem
síðan var ýtt inn í kamarinn. Mikinn
og illaþefjandi reyk lagði um allt.
VIÐSKIPTI Nýtt verðmat alþjóðlega
bankans ABN AMRO á Actavis er
sjö prósentum yfir markaðsgengi
félagsins, eða 72 krónur á hlut.
Í úttekt á samheitalyfjamark-
aði sem bankinn sendi frá sér í
gær er Actavis sagt verðskulda
góða einkunn vegna verulegra
vaxtarmöguleika og skynsamlegr-
ar viðskiptaáætlunar.
„Ánægjulegt er að sjá að bank-
inn telur að Actavis sé eitt áhuga-
verðasta félagið í okkar iðnaði,“
segir Halldór Kristmannson,
framkvæmdastjóri innri og ytri
samskipta hjá Actavis. - óká
ABN Amro greinir Actavis:
Segir félagið í
góðri stöðu
LISTIR Listasafn Íslands mun
sýna liðlega sjötíu málverk
franskra expressjónista, þar á
meðal verk eftir Henri Matisse
og Auguste Renoir, í tengslum
við franska menningarhátíð sem
haldin verður hér á landi. Þetta
er í fyrsta sinn sem verk
frönsku expressjónistanna
verða sýnd eða kynnt hér á
landi.
Ólafur Kvaran, forstöðumaður
Listasafns Íslands, kveðst
bjartsýnn á að aðsóknin á
sýninguna verði góð. Sýningin
verður opnuð 15. desember og
mun standa fram í febrúrar.
- khh / sjá síðu 32
Í fyrsta sinn á Íslandi:
Verk Matisse og
Renoir sýnd
KÁRAHNJÚKAR „Ég verð hérna á
hverjum degi og hverri nóttu, og
nota örkina til þess að flýja undan
lóninu um leið og það myndast,“
sagði Ómar Ragnarsson þar sem
hann var við bát sinn á bökkum
Jöklu, rétt innan við Sauðá. „Ég
hef borið þessa hugmynd með mér
lengi, í næstum þrjú ár, vegna
þess að ég trúi því að þetta ferli
allt saman eigi að vera gegnsætt á
21. öldinni en ekki eins og það var
þegar Blöndulón myndaðist en þá
fór ég eina ferð að lóninu þegar
það var orðið hálffullt, svo ekki
söguna meir. Fólk gerði sér ekki
grein fyrir því hvað var að gerast.
Núna ætla ég mér að fylgjast með
nýju landslagi verða til, og hverfa
síðan endanlega, á sama tíma.
Þetta hefur ekki verið gert, svo ég
viti til, síðan Nói sigldi á örkinni
sinni forðum.“
Ómar hafði með sér kassa og
safnaði plöntum og sandi af vænt-
anlegum botni Hálslóns. „Þetta er
minnisvarði um land, sem í eðli
sínu er ómetanlegt, og verður senn
drekkt vegna skammsýni stjórn-
málamanna.“ – mh
Ómar Ragnarsson hyggst sigla báti sínum á Hálslóni á nýjum slóðum:
Siglir örk sinni á Hálslóni
ÓMAR Í ÖRKINNI Ómar er týndi gróðursýni sem hann er með í kassa um borð í
bátnum. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
STJÓRNMÁL Árni Johnsen tilkynnti í
gær að hann hefði ákveðið að gefa
kost á sér í prófkjöri sjálfstæði-
manna í Suðurkjördæmi og setur
stefnuna á forystusæti. Hann seg-
ist hafa fengið mikla hvatningu
um að snúa aftur og nú síðast und-
irskriftarlista með á tólfta hundr-
uð undirskriftum víðsvegar að úr
kjördæminu.
„Ég tek þessari áskorun og
geng vígreifur til leiks. Ég er nátt-
úrulega ekki alveg hefðbundinn
stjórnmálamaður í þessum efnum.
Ég er frægur kjördæmapotari og
þannig vinn ég og þannig vinnur
maður oft til árangurs, en tekur þá
auðvitað tillit til annarra.“ Árni
telur ekki að fortíðin eigi eftir að
há honum í prófkjörinu. „Ef maður
gerir mistök þá reynir maður að
bæta fyrir þau bæði í orði og verki.
Að öðru leyti heldur lífið áfram og
ég er ekkert út af þessari jörðu
ennþá. Ég er nú líklega ekki eini
maðurinn í heiminum sem hefur
gert mistök.“ Árni segir af mörgu
að taka í stjórnmálunum. Meðal
annars vill hann flytja Landhelgis-
gæsluna til Keflavíkur í kjölfar
brotthvarfs varnarliðsins, stuðla
að byggingu álvers í Helguvík og
afnema tekjutengingu lífeyris
eldri borgara. Árni segist ekki
vera að fara gegn neinum í próf-
kjörinu heldur einungis vera að
bjóða sig fram sem valkost. „Nú
er ég mættur til leiks á ný og tilbú-
inn í slaginn ef fólk vill.“ - þsj
Árni Johnsen gaf í gær kost á sér í prófkjöri Sjálfstæðismanna í Suðurkjördæmi:
Geng vígreifur til leiks
KOMINN AFTUR Árni Johnsen tilkynnti
um endurkomu sína í stjórnmálin í
Kastljósinu í gær.
HAFDÍS
GÍSLADÓTTIR
STJÓRNMÁL Björn Bjarnason,
dóms- og kirkjumálaráðherra,
boðaði í gær til þriggja funda í
ráðuneyti sínu um stöðu öryggis-
mála þjóðarinnar við brottför
varnarliðsins.
Fyrsta fundinn sat ríkislögreglu-
stjóri og samstarfsmenn hans. Á
öðrum fundinum voru fulltrúar
Landhelgisgæslu Íslands og
þriðja fundinn sátu fulltrúar
Landssambands lögreglumanna.
Á fundunum fór ráðherra yfir
yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar um
ný verkefni vegna brottfarar
varnarliðsins.
Dómsmálaráðherra:
Fundað um
öryggismál
LÖGREGLUFRÉTTIR