Fréttablaðið - 29.10.2006, Page 11

Fréttablaðið - 29.10.2006, Page 11
SUNNUDAGUR 29. október 2006 11 SENDIÐ OKKUR LÍNU Við hvetjum lesendur til að senda okkur línu og leggja orð í belg um málefni líðandi stundar. Greinar og bréf skulu vera stutt og gagn- orð. Eingöngu er tekið á móti efni sem sent er frá Skoðanasíðunni á visir.is. Þar eru nánari leiðbein- ingar. Ritstjórn ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu eða Vísi eða í báðum miðlunum að hluta eða í heild. Áskilinn er réttur til leiðrétt- inga og til að stytta efni. UMRÆÐAN Menntamál Það eru merkileg tíðindi að á örfáum árum skuli Íslendingar hafa farið fram úr Norðmönnum og Dönum og náð Svíum þegar kemur að fjölda ungmenna sem stunda háskólanám. Í nýjasta hefti Norrænna hagtalna kemur fram að árið 2000 hafi 10,5% Íslendinga á aldrinum 20-40 ára stundað háskólanám. Árið 2004, einungis fjórum árum síðar, var þetta hlut- fall komið upp í 15%. Háskóla- nemum hefur enn haldið áfram að fjölga frá árinu 2004 en við eigum þó nokkuð í land með að ná Finn- um þar sem hlutfallið er tæp 20%. Þegar norrænu hagtölurnar eru skoðaðar sést einnig að hlutfalls- lega margir Íslendingar stunda nám utan heimalandsins og íslensku námslánin eru hærri en gengur og gerist annars staðar á Norðurlöndunum. Ef við skoðum aldurshópinn 15- 74 ára sést að hvergi eru hlutfalls- lega fleiri skráðir í einhvers konar nám en á Íslandi. Hér er hlutfallið 19,9% en næstir koma Finnar með 18,5%. Lægst er hlutfallið í Dan- mörku eða 13,2%. Við sjáum þessa miklu mennta- sókn einnig endurspeglast í íslenskum hagtölum um útgjöld til menntamála. Á dögunum kynnti Hagstofa Íslands uppfærðar tölur fyrir síðustu ár þar sem í fyrsta skipti er tekið mið af samevrópsk- um staðli við framsetningu slíkra talna. Í þessum tölum kemur fram að árið 1998 voru útgjöld til fræðslumála 6,56% af vergri landsframleiðslu en þetta hlutfall er komið upp í 7,56% árið 2005 þrátt fyrir mikla aukningu á landsfram- leiðslu á sama tímabili. Það má því segja að á sama tíma og þjóðarka- kan stækkar hratt sker- um við einnig hlutfalls- lega sífellt stærri sneið af henni til menntamála. Þá kemur einnig fram að útgjöld til háskólamála voru 1,59% af vlf. á síðasta ári. Hafa þau verið að vaxa jafnt og þétt hlutfallslega þrátt fyrir mikinn hagvöxt. Má nefna sem dæmi að hag- vöxtur nam 7,7% árið 2004 og 7,5% árið 2005. Aðrir útreikningar sýna aukninguna betur. Hagstofan reiknar líka þróun útgjalda til háskóla- stigsins á mann á verðlagi ársins 2005. Sá samanburður er gagnlegur því að mannfjöldaþróun er ekki eins miklum sveiflum háð og landsframleiðsla. Í ljós kemur að útgjöld á mann til háskóla árið 2003 námu 50.700 kr. en voru komin upp í 54.300 kr. árið 2005. Þessar tölur sýna svo ekki verður um villst þá miklu áherslu sem lögð hefur verið á menntun undanfarin ár. Menntun sem mun skila þjóðinni ómældum ávinn- ingi á næstu áratugum. Því má þó ekki gleyma að aukin fjárframlög ein og sér tryggja ekki árangur. Samhliða því sem við aukum fjármagn til menntamála verður að efla áherslu á gæði og eftirlit með kennslu og rannsóknum í skóla- kerfinu. Á næstu árum er mikil- vægt að áfram verði haldið á þessari braut, til að festa árang- urinn í sessi og tryggja að Ísland verði eitt helsta þekkingarþjóð- félag veraldar. Höfundur er menntamálaráðherra. Einstök menntasókn ÞORGERÐUR KATRÍN GUNNARSDÓTTIR Þessar tölur sýna svo ekki verð- ur um villst þá miklu áherslu sem lögð hefur verið á mennt- un undanfarin ár. UMRÆÐAN Meintar hleranir Umræður um hleranir hafa yfirskyggt pólitíska umræðu að undanförnu. Sagnfræðingar hafa komist í skjöl um hleranir fyrr á árum og hafa þær upplýs- ingar vakið mikla athygli. Er hér einkum um að ræða hleranir á símum forustumanna Sósialista- flokksins og Alþýðubanda- lagsins. En einn- ig hefur komið fram, að sími Jóns Baldvins Hannibalssson- ar fyrrum utan- ríkisráðhera, hafi verið hler- aður á meðan hann var utan- ríkisráðherra. Það þykir ekki miklum tíðindum sæta, að símar forustumanna Sós- ialistaflokksins hafi verið hleraðir en hitt eru miklar fréttir, að sími Jóns Baldvins hafi verið hleraður á meðan hann var utanríkisráð- herra. Þessi mál þarf að rannsaka öll ofan í kjölinn og er eðlilegast, að þingnefnd á vegum Alþingis rannsaki málið. Á meðan mál þessi eru ekki fullrannsökuð þýðir ekk- ert að ræða um að stofna íslenska leyniþjónustu eða eftirlitsstofnun. Umræðan um hleranir hefur vald- ið miklum taugatitringi í Sjálf- stæðisflokknum. Böndin hafa bor- ist að Sjálfstæðisflokknum í þessu máli. Upplýst hefur verið, að tveir dómsmálaráðherrar Sjálfstæðis- flokksins létu hlera síma þing- manns Alþýðubandalagsins. En ekki er vitað enn hver lét hlera síma Jóns Baldvins Hannibalsson- ar. Fróðlegt verður að frétta hver þar var að verki. Höfundur er viðskiptafræðingur. Hleranir afhjúpaðar BJÖRGVIN GUÐMUNDSSON 550 5000 AUGLÝSINGASÍMI

x

Fréttablaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.