Fréttablaðið - 28.01.2007, Qupperneq 66

25 26 27 28 29 30 31
Von sjálfstæðra leikhópa sem
starfa án fastrar aðstöðu, sem
ýmist er leigð, gefin eða veitt fyrir
lágt endurgjald, er að tekjurnar af
miðasölu dugi fyrir gjöldum. Opin-
berir styrkir ef gefast eru þá fyrir
undirbúningi, sem annars er unn-
inn í sjálfboðaliðavinnu. Um þess-
ar mundir eru sýningar í boði milli
sextíu og áttatíu árlega. Þá eru
ekki taldar með sýningar á vegum
skóla og félagasamtaka eða áhuga-
mannafélaga. Allt talið er þetta
gríðarlegt framboð og hart keppst
um athygli þeirra sem vilja fara í
leikhús og borga fyrir það.
Ekkert bendir til að sá hópur
minnki. Nýja hópa sem erfiðari
eru í taumi verður að ná í með
verkum sem virðast henta meira
fyrir þá, popp og rokksöngleiki.
Það sem á viðmiðun er kallað leik-
hús fyrir ungt fólk. Sem er þegar
að er gáð innantómur frasi, rétt
eins og hinn „við viljum ungt fólk
í leikhúsið“. Leikhúsmenn standa
aldrei við dyrnar og læra að
þekkja gesti sína, þeir eru með
nefið ofan í kassanum, sminkinu
eða launaumslaginu sínu.
Það er áhugaverð sem Studio 4
ræðst í: gamalt leikhús sem end-
aði sína daga rétt eftir 1970 með
aldarfjórðungssögu, besta stað í
bænum, blandaðan rekstur. Það
heimtar nýja umgengni, annan
svip: liðið sem kemur hert af búsi
og spítti kl. 1 eftir miðnætti er
annað en liðið sem vill vera komið
heim kl. 23. En þá verður til dæmis
að þrífa húsið reglulega, gólf, borð
og handrið.
Verkið, Misery eftir Stephan
King, sem valið er gæti tekið
sneið af kökunni sem ekki er hirt:
spennuverk sjást hvergi, Ólafía
var talin mikið aðdráttarafl þar til
Stórfengleg afsannaði það, en hér
er reynt að búa til leikhús með
áherslu á vandaða skemmtun með
sterkum og þekktum kröftum.
Með öðrum orðum fetuð sú slóð
sem Leikfélag Íslands og Loftkast-
alinn troðu síðast og Leikfélag
Akureyrar hélt inn á undir stjórn
Magnúsar Geirs með góðu tilleggi
frá sveit og borg. Það hefur lengi
verið skoðun undirritaðs að nauð-
syn væri á leikhúsi hér á landi sem
væri rekið á algerum bisnissnót-
um til móts við Þjóðleikhúsið, LA,
LA og hópahroðið sem yfirleitt er
vanfjármagnað.
Hvernig tekst þá til? Handritið
ber þess glöggt merki að vera
samið fyrir allt annan miðil, miðla
væri nær að segja; hér vantar
gríðarlega mikið af því aukaefni
sem skrifleg frásögn gefur og
kvikmynd veitir með öðrum
brögðum. Raunar er sýningin
skólabókardæmi hvar skilur milli
feigs og ófeigs í dramatískri frá-
sögn. Hér vantar gríðarlega mikið:
bakland, vonir, framtíð, valdastað-
an er bundin við líkamlegan van-
mátt annars vegar sem kallar á
kyrrstöðu, og hinsvegar líkamlega
ógn sem í eðli sínu er líka kyrr-
stæð og vomandi - en gerir lítið.
Það kallar ekki margt á aksjón.
Ofan í kaupið eru átakasvæðin í
samræðunni frekar þröng.
Leikmynd og lýsing hjálpa lítið:
leikmyndin tætingsleg og skilaði
helst sundurgerð. Aftur á móti
sannar Lárus Grímsson hér end-
anlega að hann er maður til að
skrifa tónlist fyrir kvikmyndir.
Inn í alla sýninguna er lögð músík
sem hefði sómað sér vel í hvaða
spennumynd sem er.
Sviðsetningin snýst býsna
mikið kringum einn pól: Ólafíu
Hrönn. Henni tekst bærilega upp í
frekar þröngum stakki. Hún vinn-
ur hlutverkið með útfærðum lima-
burði og hreyfingum, fasi og ein-
tóna tali. Það er býsna sannfærandi
en ekki ógnandi. Valdimar Flygen-
ring er bundinn við erfiðustu stöðu
leikara serm til er: liggur í rúmi
og leikur upp við dogg mestan tím-
ann. Hann verður undarlega mikið
B í sviðsetningunni sem ætti í
raun að vera aðalatriðið. Það er
hann sem við eigum að finna til
með en ekki böðullinn.
Svo það næst ekki mikil spenna,
ekkert ris og áhorfendur voru hálf
ringlaðir í endann sem virtist vera
en var ekki. En svona er það:
Maður ríður ekki feitum hesti frá
öllum viðskiptum.
Sagan Misery við Austurvöllinn
Þjóðleikhúsið sendi frá sér
eftirfarandi athugasemd
seint á föstudag vegna um-
ræðu í fjölmiðlum um stöðu
stofnunarinnar. Tilkynning-
in er birt í heild sinni hér á
eftir. Fyrirsögn er Þjóðleik-
hússins.
„Samanlagður fjöldi þeirra gesta
sem sótt hafa sýningar Þjóðleik-
hússins það sem af er þessu leikári
er skv. miðasölu þann 25. janúar 43
þúsund gestir.
Á þessu leikári hefur leikhús-
gestum þegar verið boðið upp á 17
mismunandi leiksýningar á vegum
Þjóðleikhússins. Af þeim fjölda
hafa 12 sýningar verið framleiddar
af Þjóðleikhúsinu, en 5 verið gesta-
sýningar.
Leikferðir hafa verið farnar í
framhaldsskóla vítt landið auk þess
sem Þjóðleikhúsið hefur þegið boð
um að sýna leiksýningar í þremur
heimsborgum.
Allt tal um að brösuglega gangi
er því úr lausu lofti gripið. Aðsókn
hefur hinsvegar ekki verið jafngóð
á allar sýningar leikársins. Aðsókn
að leiksýningum er aldrei hægt að
reikna út fyrirfram og þó vænting-
ar séu vitaskuld alltaf þær að fullt
sé út úr dyrum á allar sýningar,
gengur slíkt ekki alltaf eftir. Þannig
er það í Þjóðleikhúsinu og þannig er
það í leikhúsum um allan heim.
Sumar leiksýningar hitta í mark,
aðrar síður. Sumum er réttilega
hampað eða hafnað og öðrum rang-
lega. Sagan sýnir að mörg af þeim
leikritum sem síðar áttu eftir að
teljast snilldarverka, þóttu afspyrnu
vond þegar þau kom fyrst fram.
Auk þeirra sýninga sem nú eru í
boði í Þjóðleikhúsinu, eru næstu
frumsýningar í undirbúningi. Á
Stóra sviðinu standa yfir æfingar á
söngleiknum Legi eftir Hugleik
Dagsson, bráfyndnu verki með hár-
beitta skírskotun til samtímans. Í
Kassanum er það kanadískt verð-
launaleikriti, Hálsfesti Helenu á
Smíðaverkstæðinu nýtt íslenskt
leikrit, Amma djöfull og í Kúlunni
brúðusýningin Pétur og úlfurinn.
Auk þess er verið að pakka leik-
myndinni úr Pétri Gaut í gám fyrir
væntanlegar sýningar Þjóðleik-
hússins í Barbican leikhúsinu í
London.
Í Þjóðleikhúsinu er boðið upp á
fjölbreytt úrval leiksýninga þar
sem hver sýning markar sér þó sína
sérstöðu. Þar er hágæða list fyrir
öll skilningarvit sett í öndvegi sam-
hliða ögrandi og áhættusamri
nýsköpun. Þar er boðið upp á vand-
aðar barna- og fjölskyldusýningar,
brúðusýningar og smábarnasýning-
ar. Þar er boðið upp á unglingasýn-
ingar og umræður á eftir, fræðslu-
pakka, fyrirlestra og málþing. En
þar er einnig og samhliða boðið upp
á léttvægari afþreyingu sem miðar
að notalegri kvöldstund fyrir þá
sem vilja njóta þess að sjá frábæra
listamenn fara á kostum og hlægja
og skemmta sér um leið.
Það er allt að gerast í Þjóðleik-
húsinu!“
43 þúsund gestir á leikárinu

„DAUÐUR, SKÍTUGUR, TÓMUR“
DAGUR VONAR