Tíminn - 04.12.1979, Blaðsíða 6
6
Þriðjudagur 4. desember 1979
r
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Ritstjórar: Þór-
arinn Þórarinsson og Jón Sigurðsson. Ritstjórnarfulltrúi:
Oddur Ólafsson. Fréttastjóri: Kjartan Jónasson. Auglýs-
ingastjóri: Steingrimur Gisiason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæl»ldastjórn og. auglýsingar Siðumúla 15 simi
86300. — Kvöldsimar blaðamanna: 86562, 86495. Eftir ki.
20.00: 86387. Verð I lausasölu kr. 200.00. Askriftargjald kr.
4000ámánuði. Blaöaprent.
Ein samhent þjóð
Þegar þetta er skrifað er kosningunum að ljúka,
og talning atkvæða ekki hafin. Hér verður þvi ekki
rætt um úrslit kosninganna, þótt þau verði senni-
lega kunn, þegar blaðið berst i hendur kaupenda
sinna. Það verður að biða annars tima að ræða um
þau.
Það má segja um þá kosningabaráttu, sem er ný-
lokið, að hún. færi sæmilega fram. öllu meir var
deilt um málefni en menn. Að mestu var sleppt að
gripa til illvigra persónulegra árása og ekki varpað
neinum svonefndum „kosningabombum” á siðustu
stundu. Að þessu leyti fór kosningabaráttan betur
fram en oft áður.
Eins og vænta mátti, settu verðbólgumálin mest-
an svip á kosningabaráttuna og langmestar umræð-
ur urðu um þau. Þau hljóta lika að verða fyrsta og
helzta verkefni þeirrar rikisstjórnar, sem nú tekur
við, hver sem hún verður. Framtið þjóðarinnar get-
ur mjög ráðizt af þvi, hvort það tekst að ná taum-
haldi á verðbólgunni eða ekki.
En að fleiru þarf að huga og þá sennilega framar
öðru að þvi, sem Steingrimur Hermannsson, for-
maður Framsóknarflokksins, hóf máls á á hring-
borðsfundi flokksformanna i sjónvarpinu siðastl.
föstudagskvöld. Ætla fslendingar að búa sem ein
þjóð i landinu eða ætla þeir að skiptast i sundur-
lausa og illviga flokka eftir stéttum og landshlut-
um? Þetta er miklu mikilvægari spurning en
menn virðast yfirleitt gera sér ljóst.
Það vakti ekki sizt athygli i kosningabaráttunni,
að helztu stéttaflokkarnir, Sjálfstæðisflokkurinn og
Alþýðubandalagið, lögðu áherzlu á svokallaða
frjálsa samninga og minni afskipti hins opinbera af
þeim en áður. Ef þetta gengi fram, leiddi af þvi
miklu harðara stéttastrið á vinnumarkaðinum en
áður. Bilið milli stéttanna myndi aukast, tortryggni
magnast, úlfúð vaxa. Þjóðfélagið hætti i raun að
vera sú samstæða heild, sem það þarf að vera.
Rigurinn milli landshiuta er ekki minna hættuleg-
ur. Alþýðuflokkurinn hefur um nokkurt skeið alið á
andúð i garð sveitafólks meðal bæjarbúa og þvi
miður orðið nokkuð ágengt. Morgunblaðið hefur
lika oft reynt að notfæra flokki sinum landshlutarig-
inn. Nú seinast reyndi það að gera það i sambandi
við jöfnun húsahitunarkostnaðarins, sem er orðinn
mjög ójafn vegna oliuverðhækkananna. Það er rétt-
lætismál, að hlutur þeirra, sem búa við oliuhitun,
verði bættur úr sameiginlegum sjóði landsmanna
og hlýtur þá einhver tilfærsla að eiga sér stað frá
þeim, sem betur eru settir. Þetta reyndi Morgun-
blaðið illu heilli að notfæra sér i kosningabaráttunni
til að sá fræjum misskilnings og úlfúðar.
Ef þjóðin á að lifa farsælu lifi i landinu verður hún
að leitast við að starfa sem ein heild en kljúfa sig
ekki i stéttafylkingar eða landshlutafylkingar. Hún
verður að stefna að þvi, að landsmenn allir búi við
sem likust skilyrði. Meðal annars verður hún að
gæta þess, að kjördæmaskipun og kosningarétti sé
hagað i samræmi við það.
Jafnframt þessu þarf þjóðin að stefna að þvi að
nýta landið allt. Hún má ekki láta nein gæði þess
ónotuð. Hún hefur lika öll skilyrði og alla möguleika
til að nýta það ein. Það er ekki aðeins misskilning-
ur, heldur stórhættulegur misskilningur, að hér
þurfi að koma til stóriðjurekstur útlendinga, ef
þjóðin eigi að komast sæmilega af efnahagslega. Á
íslandi á að búa ein samhent þjóð. Það væri vel, ef
næsta rikisstjórn setti sér þetta að markmiði.
Þ.Þ.
Brésnjef gagnrýnir sex ráðtaerra opinberlega
VEÐRATTAN hefur verið
erfið landbúnaðinum viðar en á
Islandi á þsssu ári. 1 Sovétrikj-
unum varð kornuppskeran ekki
nema 179 millj. smálestir, en
varö 237 milljónir smál. í fyrra,
en þá var lika metuppskera.
Uppskeran i ár er sú minnsta
siöan 1975.
Þessar upplýsingar komu
fram i ræðu, sem Nikolai Bai-
bakov, formaður þjóðhagsstofn-
unar Sovétrikjanna, flutti á
þingi Sovétrikjanna i siöastlið-
inni viku.
Afleiðingar þessa uppskeru-
brests verða mjög tilfinnanleg-
ar fyrir Sovétrikin. Nauösynlegt
verður að flytja inn mikiö af
korni, m.a. frá Bandarikjunum,
og verja til kaupanna miklum
erlendum gjaldeyri, sem Sovét-
rikin hafa af skornum skammti.
Þá má búast við, að þetta leiði
til þess, að skortur verði á kjöti
og mjólk i Sovétrikjunum á
komandi vetri. Raunar má bú-
ast við, að sá skortur vari leng-
ur, þar sem draga verður sam-
an bústofninn frekar en hitt,
sökum vöntunar á fóðurvörum.
Þegar siðastl. ár er undan-
skilið, hefur veðráttan verið
óhagstæð landbúnaðinum I
Sovétrikjunum um talsvert
skeið og ýmist skipzt á kuldar,
þurrkar eða rigningar á óhag-
stæöum tima.
Þetta hefur orðiö enn til-
finnanlegra vegna þess, aö
rikisbúin hafa ekki gefið eins
góða raunog valdhafarnir höfðu
gert sér vonir um. Sjálfur
Brésnjef hefur hvað eftir annað
gagnrýnt ýmiss konar sleifar-
lag, sem þar á sérstað. Þá hefur
samgöngukerfiö oft reynzt land-
búnaðinum erfitt, þar sem hann
hefur ekki fengiö vörur, t.d.
áburð eöa vélar á tilsettum
tima.
LANDBÚNAÐURINN er
engan veginn eina atvinnu-
greinin i Sovétrikjunum, sem
ekki hefur á þessu ári fullnægt
þeirri fimm ára áætlun þjóð-
hagsstofunar Sovétrikjanna,
sem nú er i gildi. Samkvæmt
áðurnefndri ræðu Baibakovs,
verður kolaframleiöslan og
oliuframleiðslan minni á árinu
en fyrirhugaö haföi verið. Þetta
hefur orðið til þess, að gert
verður ráð fyrir minni fram-
leiðslu á kolum og oliu á næsta
ári en búið var aö ráðgera i
fimm ára áætluninni.
Búið var að áætla, að oliu-
framleiðslan á árinu 1980 yrði
12,8milljónir fata á dag á árinu.
Kolaframleiöslan verður lika
áætluð minni á næsta ári en
fimm ára áætlunin hafði gert
ráð fyrir.
Það bætir nokkuð úr skák, aö
gasframleiðslan varö meiri en
gert hafði veriö ráð fyrir og hún
verður einnig áætluð meiri á
næsta ári en gert hafði verið ráð
fyrir i fimm ára áætluninni.
Veigamiklum greinum
iönaðarins hefur einnig mis-
tekizt á árinu að framleiöa eins
mikiö og áætlaö hafði verið
Kosygin og Brésnjef
samkv. fimm ára áætluninni.
Stálframleiðslan varð minni,
áburðarframleiðslan minni,
plastframleiðslan minni og
einnig framleiösla á ýmsum
vélum og áhöldum. Afleiðing
alls þessa verður sú, að hag-
vöxturinn á árinu verður ekki
nema 3,6% en hann hafði verið
áætlaður 5,7%. A næsta ári
verður stefnt aö 4,5% hagvexti.
Brésnjef flutti ræðu á þinginu
og gagnrýndi þunglega ýmis-
legt, semheföimiðurfarið, m.a.
á sviði orkuframleiöslu og sam-
gangna. Hann nefndi sex ráð-
herra með nöfnum, sém ekki
heföu staðið sig nægilega vel.
Viö veröum að gera okkur grein
fyrir orsökum mistakanna.sagði
Brésnjef, svoað hægt verði að
bæta úr þeim. Hann nefndi ýmis
dæmi um skort á neyzluvörum,
sem hefði orsakazt sökum
sleifarlags. Meðal annars sagði
hann, að skortur heföi verið á
tannsápum, þvottaefni, nálum,
tvinna og barnableium.
AÐUR en þingið hófst, en það
stóð aðeins fáa daga, var hald-
inn fundur I miðstjórn
Kommúnistaflokksins. Þar var
ákveðið að bæta viö manni i
framkvæmdastjórn flokksins
(Politburo), og veröur hún nú
alls skipuð 14 mönnum. Fyrir
valinu varð Nikolai Tikhonov,
fyrsti varaforsætisráðherra, en
hann er talinn hafa veriö hægri
hönd Kosygin um langt skeið.
Ekki verður Tikhonov til þess að
lækka meðalaldurinn I fram-
kvæmdanefndinni, þvf að hann
er 74 ára gamall.
Athygli vakti, að Kosygin
mætti hvorki á fundum mið-
stjórnarinnar eöa þingsins.
Hann hefur hvergi komið fram
um sjö vikna skeið. Sagt er, að
hann hafi verið veikur, en sé á
batavegi. Kosygin er 75 ára.
Af þeim 14 mönnum, sem eiga
sætii framkvæmdanefndinni, er
aöeins einn innan við sextugt,
Grigory Romanov, sem er 56
ára. Atta þessara manna eru
komnir yfir sjötugt. Elztur er
Arvid Pelshe, sem er 80 ára.
Auk þeirra 14 manna, sem
eiga sæti i framkvæmdanefnd-
inni, eru 9 varamenn og bætist
nú einn maður i þann hóp,
(Michail Garabachev, sem hefur
'haft mest afskipti af landbúnað-
armálum sem einn af fram-
kvæmdastjórum flokksins.
Hann er 48 ára og er eini vara-
maðurinn, sem er innan viö
fimmtugt.
Ræður þær, sem þeir Baiba-
kov og Brésnjef fluttu á þinginu
og áður er vitnað tij, bera þess
augljós merki, að Sovétrikin
eiga við verulega og vaxandi
efnahagsörðugleika að glíma.
Horfúr í efnahagsmálum virð-
ast ekki siöur iskyggilegar hjá
þeim en vestrænum rikjum.
Þ.Þ.
Brésnjef, Kirilenko og Susiov. Lifvöröur lengst tii vinstri.
Erlent yfirlit
Mnni hagvöxtur bjá
Rússum en ráðgert var