Tíminn - 18.12.1979, Blaðsíða 11
Þriðjudagur 18. desember 1979.
11
Nelson lávarður
Roy Hattersley: Nelson.
Örn og örlygur 1979.
223 blsr
Undanfarnar tvær aldir hefur
Nelson flotaforingi verið þjóð-
hetja Breta og um hann hafa
verið ritaðar fleiri bækur en um
flesta aðra striðsmenn þeirrar
þjóðar og er þá langt til jafnaö.
í þessari nýju bók rekur Roy
Hattersley æviferil Nelsons ^llt
frá fæðingu til dauða í orrust-
unni við Trafalgar. Mestu rúmi
er eðlilega varið til þess að
segjá frá ferli söguhetjunnar i
breska flotanum, en nokkuð er
einnig fjallað um hið kynlega
ástarævintýri hans með lafði
Hamilton. Það þótti mikil
rómantik á sinum tima.
Eins og vænta má eru hér tiu-
undaðir mestu flotasigrar
Nelson, orrustan á Nil, við
Trafalgar, að ógleymdri orrust-
unni við Kaupmannahöfn.
Annars skýtur nokkuð skökku
við, hve mikil áhersla er lögð á
„sigurinn” yfir Dönum við
Kaupmannahöfn. Enskir sagn-
fræðingar hafa flestir reynt að
afsaka þá árás breska flotans,
sem gerð var á hæpnum for-
sendum og þar að auki getur
það tæpast talist til hernaðaraf-
rekaað læðast að sofandi fólki i
skjóli myrkurs og skjóta það.
Höfundur þessa rits, Roy
Hattersley, var aðstoðarutan-
rikisráðherra Bretaveldis um
það bil sem landhelgisdeilur
Breta við Islendinga stóðu yfir
og hafði forystu fyrir einni
samninganefndinni sem hingað
kom. Sagt hefur verið, að sú för
hafi eyðilagt framavonir hans á
stjórnmálasviðinu, en ekkert
skal fullyrt um það hér. Hvað
sem þvi liður er ljóst að maður-
inn kann vel að halda á penna.
Frásögn hans er lipur og létt og
hann blindast ekki af hetju-
dyrkun á Nelson. Þvert á móti
hygg ég að honum hafi tekist að
draga upp raunsanna mynd af
flotaforingjanum. Að lestri
loknum stendur Nelson ekki les-
andanum fyrir hugskotssjónum
sem hin hugumstóra hetja, er
aldrei skeikaði, öllu heldur sem
kaldrifjaður hermaður, sem
sveifst einskis ef von var á fé og
frama.
Þessi bók fellur ekki undir
A
J|a- 7t->É* ■ .."''’jlW * ~
C ! T ; éjOF' iÉ*- ^ l. JgMfK m IfC M \/ Æp /
1 O cClcS
H
M~ ;
E
H
H
1 R V/ / f 1 II 1 yy* • y
H
1
1 ..jSP f 'V-ívclr' mmm ~ Cif 1
K
fost KIDOS
l ijó
LeikfQngabúðln
IðnaðQfhúsinu - Rallveigarsttg í
Dr. Peale og trúboð
það, sem almennt er kallað
sagnfræði. Þetta er öllu heldur
alþýðlega rituð ævisaga og ætti
að minni hyggju helst erindi til
unglinga og skólafólks, sem vill
öðlast sem mestar upplýsingar
úr einföldu og greinargóðu riti,
en þaö er þessi bók tvimæla-
laust.
Mikið af myndum prýðir bók-
ina og eru þær vel valdar og
góður kostur við ritið. Jón A.
Gissurarson hefur þýtt bókina áJ
islensku. Þýðing hans er yfir-
leitt góð, en eilitið stirðbusaleg
á köflum . I bókarlók er skrá
yfir helstu heimildir og atriðis-
orð og er að þeim góður fengur.
Jón Þ.Þór.
hans
Norman Vincent Peale.
Bjartsýnin léttir þér lifið.
Baldvin Þ. Kristjánsson is-
lenskaði.
Bókaútgáfan örn og örlygur.
Þetta er sjötta bókin sem
Baldvin þýðir eftir dr. Peale svo
að nærrilætur að segja megi að
hann hafi siðustu 15 árinhelgað
sig I tómstundum sinum þvi
hlutverki aö koma kenningum
þessa kennimanns á framfæri
hér á landi.
Þaöernaumasthægtaö segja
að nokkur ný hlið á boöskapnum
komi fram hér. Miklu fremur er
þetta áréttun þess sem kennt er
ifyrri bókum. Mikiö er rætt um
mátt bænarinnar og þýðingu
þeirrar trúarvissu aö bænin sé
til nokkurs. En auk þess eða i
sambandi við það eru sagöar
ýmsar sögur sem benda tíl þess
að bænarhugurinn hefur sinar
Framhald á bls. 23.
Vandaðar minningar
Mánasilfur.
Safnendurminninga I Gils Guð-
mundsson valdi efnið og sá um
útgáfuna.
Iðunn.
Minningabækur njóta mikilla
vinsælda hér á landi. Það má
meðal annars ráða af þvi hve
mikið kemurútaf þeim. Létuþó
ýmsir þeir sem fyrirmenn vildu
kallast á sviði bólcmennta
ónotaorð falla til þeirrar grein-
ar fyrir nokkrum árum. Þær
raddir eru nú þagnaðar eins og
ádeilurnar á Hallgrimskirkju og
turninn. Er þessog dæmi aö rit-
höfundar hafi gert best þegar
þeir komu á svið minningabóka.
Þetta þarf engan að undra.
Allt verður óraunverulegt nema
menn lýsi þvi sem þeir þekkja
og „ritning er hljómlaus, hol og
dauð ef hjarta les ekki i málið.”
Þessar staðreyndir munu
duga til þess að menn hyggi gott
til þessaðfá úrval úr minninga-
bókum. Og það mun enginn
verða fyrir vonbrigöum af þessu
safni.
Hér koma fram 20 karlar og 6
konur. Þetta er fjölbreytilegur
söfnuður og hirði ég ekki aö
telja upp með nöfnum. Fjarri
fer þvf að allt þetta fólk hafi
skrifað ævisögur sfnar í heild,
enda eru einstakir þættir engu
siðri. Þarna eru ágætar myndir
úrþjóðlífihorfinstimasvosem I
þáttum önnu Thorlacius og
Guðmundar Björnssonar land-
læknis svo að eitthvað sé nefnt.
Þarna eru frásagnir af tíma-
mótaatburðum svo sem þar sem
Arni Óla segir frá fyrstu dögum
Morgunblaðsins, Bernharð
Stefánsson frá þingrofinu 1931
og Tryggvi Gunnarsson frá
fyrstu verslunarferð sinni. Má
þó segjá að hér sé tiundað af
fullu handahófi. En margs verð-
ur ungur maður vis ef hann les
þessa bók með athygli.
Þetta eru ósviknar bók-
menntir.
Svo er ráð fyrir gert að þetta
safn verði þrjú bindi og mun
ekki þurfa að kvíöa þvi að safn-
andinn verði i vandræðum meö
gott efni.
Égheld að þetta hafi verið góð
hugmynd og þvi megi treysta að
þessari útgáfu verði vel tekið og
hún muni vísa ýmsum lesenda
sinna á fjársjóöi sem honum
hafa dulist.
H.Kr.
bókmenntir
NÝJAR BÆKUR 1979
FRANK og JÓI: Leynigöngin
FRANK og JÓI: Dularfulli skugginn
Höf.: Franklin W. Dixon. Þýðandi: Gísli Ás-
mundsson. Hér koma 22. og 23. bók í þess-
um vinsæla bókaflokki.
Fyrri bókin er 128 bls. en hin siðari 160 bls.
NANCY og gamla albúmið
NANCY og skakki strompurinn
27. og 28. bókin i þessum flokki. Höfundur:
Carolyn Keene. Þýð.: Gunnar Sigurjónsson.
Fyrri bókin er 175 bls. en hin siðari 141 bls.
LABBA fær sér snúning
LABBA lætur allt fjúka
7. og 8. bókin. Höfundur: Merri Vik. Þýðandi:
Gísli Ásmundsson.
Fyrri bókin er 142 bls. en hin síðari 157 bls.
SIGURFÖR
Höfundur: Sverre Magelssen.
Þýðandi: Benedikt Arnkelsson.
Þetta er lifandi frásögn um brautryðjandann
og æskulýðsleiðtogann, Georg Williams, sem
var upphafsmaður Kristilegs félags ungra
manna. — SIGURFÖR er skrifuð jafnt fyrir
unga sem gamla. — Bókin er 136 bls.
NIÐJATAL
GUNNLAUGS BJÖRNSSONAR
bónda á Óspaksstöðum í Hrútafirði og eigin-
kvenna hans, Sigríðar Bjarnadóttur og Guð-
runar Jónsdóttur.
FRIÐRIK TH. INGÞÓRSSON tók saman.
Bókin er 206 bls. með nafnaskrá.
I SÖGUTÚNI
Höfundur: Benedikt Gislason frá Hofteigi.
Hér fjallar höf. mest um það timabil i sögu
þjóðarinnar, sem minnst hefur verið skrifað
um — það er 14. og 15. öldin. — Árni son-
ur hötundar segir svo / formála: ..Framsetn-
ingin miðast oft við, að lesandinn gjörþekki
þau mál og þá menn, sem um er fjallað. —
Segja má að það efni, sem hér liggur fyrir
sé uppkast sem eftir er að vinna úr til fulln-
ustu.“ — Bókin er 245 bls.
FÓLKIÐ MITT - og fleiri dýr -
Höfundur: Gerald Durrell.
Þýðandi: Sigriður Thorlacius.
Höfundurinn, Gerald Durrell, er einn vinsæl-
asti rithöfundur Bretlands og eru það hinar
gamansömu frásagnir hans af mönnum og
dýrum, sem fyrst og fremst hafa aflað hon-
um vinsælda. Hann hetur einnig ritað skáld-
sögur og barnabækur. — Bókin er 228 bls.
TAMARINDFRÆIÐ
Höfundur: Evelyn Anthony.
Þýðandi: Hersteinn Pálsson.
Judith starfaði í aðalskrifstofu Sameinuðu
þjóðanna, þar sem fjallað var um trúnaðar-
mál. Hana grunaði ekki, að hinn alúðlegi mað-
ur, sem hún hitti i orlofi á Barbados, væri
tengdur njósnarkerfi Rússa.
,,Frábærlega skemmtileg blanda af njósnum,
stjórnarerindrekstri 6g ástum." — Daily
Telegraph. — Bókin er 230 bls.
FINNUR FRÆKNI
Höfundur: Marryat. Ein af vinsælustu bókum
höfundarins, og hafa þó margar þótt góðar.
167 bls. með mörgum myndum.
FÁST HJÁ ÖLLUM BÓKSÖLUM
PRENTSMIÐJAN LEIFTUR HF.
HÖFÐATÚNI 12 - SÍMI 17554