Tíminn - 07.06.1981, Síða 25

Sunnudagur 7. júnl 1981
■ Heima hjá Eyjólfi Jónssyni, 41 ári eftir að eldri myndin er tekin, en þar dvelur Joseph Walsh þessa dagana. Waish er mikill vinur tslands og
tsiendinga og séra Robert Jack, sem hefur heimsótt hann ytra, segir að þar eigi tslendingar góðan talsmann, sem hann er...
Ég kom við í Hong Kong á leið
minni frá Astrallutil íslands nií
um daginn og heimsótti stöðvar
breska flotans þarna. Ég gaf
þeim mynd af okkur þessum sex
foringjum frá 1945 sem þeir áttu
ekki fyrir og ég verð aö segja aö
þær viðtökur sem ég hlaut þarna
voru alveg dæmalausar. Ég hef
lofað að koma þarna við á heim-
leiðinni og óneitanlega hlakka ég
til þess. Ég hafði ekki komið
þarna i 35 ár, þegar ég fór þar um
á dögunum.
Þegarstriðsátökunum var lokið
fóru hinir gamalgrónu foringjar
Hins konunglega flota að láta til
sín taka og heimta sínar gömlu
stöður i' Hong Kong, en ég taldist
ekki beinlinis heimamaður i
deildum hans heldur var i svo-
nefndum, „Wavy Navy” (Royal
Navy Volounteer Reserve). Nafn-
ið kom af þvi að ermaborðarnir
okkar voru bylgjulaga, en borðar
hinna beinir. Okkár deildir voru
eiginlega einskoröaðar viö þann
tima sem striðsátökin vöruðu.
*
Astralía
„NU heföi leiðin átt aö liggja
heim til Englands að nyju. En i
stað þess að halda til Singapore
og þaðan heim, ákvað ég aö fara
um Ástralfu. Þegar svo kom að
þvi að ég var orðinn efstur á lista
yfir þá, sem fara skyldu heim,
sendi ég beiðni til stööva Bruce
Frazer aömíráls breska flotans á
Kyrrahafi um aö verða settur
neðst á listann.
Ég komst til Astraliu meö sjó-
flugvél og fékk mér þegar I stað
vinnu á stórri fjárræktarstöð.
Þarna likaði mér llfið svo vel að
ég sendi flotanum skeyti um aö
hafa engar áhyggjur af mér leng-
ur, nema hvað ég fékk þá til aö
senda konu mina og barn til mln
frá Englandi og þaö geröu þeir,
en ég kvæntist þegar ég kom til
Englands eftir tslandsdvölina.
Siðan gerðist ég tónlistarkenn-
ari i' Astraliu á végum mennta-
málaráðuneytisins, en siöar hjá
einkaskólum og enn er ég tónlist-
arkennari I Adeleide Suður--
Astrali'u þar sem ég nú by. Þar
kenni ég á cello og fiðiu, — eldri
og yngri nemendum, — klarinett,
flautu, saxófón, básúnu, ofl. Við
yngri deildirnar höfum við
strengjasveit og stærri sveit I
eldri deildum. Dóttir min er kon-
sertmeistari við Slnfðnluhljóm-
sveitina I Queensland. HUn stund-
aði nám sitt I Berlin og I London
hjá Simon GoWoorg. A þjóðaraf-
mæli Bandarikjanna fyrir nokkru
stjórnaði hUn Æskulýðshljóm-
sveit Astrala við hátiðarhöldin.
Ég hef mikinn áhuga á að hUn fái
að leika hér á tslandi einhvern
daginn ogþættimikiö varið I ef ég
gæti komið henni I samband við
Sinfóni'uhljómsveitina hér.
Kannske á það eftir að rætast.
Af öðrumbörnum minum er það
að segja að elsti sonur, minn
Damian er hagfræðingur, Peter
er opinber starfsmaður, Valerie
er enskukennari við háskólann i
Melbourne og Stephen er hæsta-
réttarlögmaður. Þó er konan min
höfuð okkar allra, — hUn- er kenn-
ari I ensku fyrir stUdenta sem
hyggjaá háskólanám. HUn undir-
býr þá ifagmáli væntanlegra sér-
greina sinna og nemendur hennar
eru frá 26 löndum, þar á meöal
frá mörgum Afrlkulöndum, Indó-
nesiu og granneyjunum. Við hin
stöndum henni langt að baki. Ég
endurtek að hUn er sannarlega
höfuð fjölskyldunnar.
Við bUum i borg sem heitir Er-
indaleog höfum komið okkur vei
fyrir, staöurinn er fagur og hUsið
sést ekki frá vegunum og þarna
rennur svolltill lækur I gegn. Ég
reyni að æfa mig á þau hljóöfæri
sem ég kenni á eftir getu, en fing-
urnir eru teknir aö stirðna og það
er misjafnt hvernig mér gengur
meö þau, lyklarnir á klarinettinu
eru orðnir mér erfiöir, en flautan
er betri.
Ég held rUssneskunni enn við
og hef starfaö nokkuð með rUssn-
eskum listamönnum, sem komiö
hafa til Astraliu, ballettflokkum
og fleirum. Þvi kemur það fyrir
aö þegar ég vil rifja upp einhver
orð á fslensku, koma rUssnesku
oröin upp I hugann. Ég mundi
sjálfsagt veröa fljótur að ná mér
aftur á strik i Islenskunni en ætli
ég fari að reyna við-þaö Ur þessu,
— að þessu sinni lætég mér nægja
að tala ensku á Islandi.
Aö endingu vil ég nota tækifær-
iö og biðja fyrir afar góðar kveöj-
ur til sona Einars heitins Jóhann-
essonar, þeirra Jóhannesar, sem
nU er hjá Cargolux i Luxemburg
og Guðmundar, sem býr að Gimli
við Alftanesveg. Einnig til móður
þeirra, Karólinu Guömundsdótt-
ur, en þetta eru auk Eyjólfs minir
bestu vinir á íslandi. Mér hefur
þótt afskaplega gaman að koma
aftur til Islands, en ég kom hér
siðast 1951. tsland og tslendingar
hafa alla tið staöiö hjarta minu
nærri og ég held að mér sé óhætt
að segja að þessi ást min á landi
og fyð hafi einnig feet rætur i tag-
um aUrar minnar fjöiskyldu”.
— AM
■ „Rússarnir voru geysilega
kröfuharðir og samskiptin við
æöri menn þeirra jafn erfiö og a 11-
ur almenningur var mikið
indælisfólk”.
merkilega gerð grein fyrir þvi að
það væru Bandarikjamenn sem
voru aö heyja striðið á Kyrrahafi
en ekki Bretar og I samræmi við
það urðum við að haga okkur,
þótt við værum með stóran flota
þarna.
Ég hafði áhuga á að komast
nær átökunum og sendi umsókn
um að mega taka þátt i miklum
aðgerðum Bandarikjamanna sem
ég hafði veður af að voru i undir-
biíningi, enþvl var harðlega neit-
aö og ég var spurður hvar ég hefði
heyrt um slikar fyrirætlanir, —
ekkert slikt stæði til. Þetta var
hörð ofanígjöf vegna ógætilegra
bréfaskrifa en þessar aögeröir
hófust skömmu á eftir, — það var
orrustan um Iwo Jima, sem var
ægileg orrusta.
Þó lenti ég eitt sinn i mikilli
hættu þarna, en án þess að vita
um það. Við höfnina I Manus lá
stór flotkvf, sem Bandarikja-
menn höfðu dregið þangaö frá
San Fransisco. Ég svaf um þetta
leyti i opnum bragga, sem
moskitónet voru dregin fyrir báða
enda á og þessi braggi var mjög
skammt frá flotkvinni, líklega
ekki nem a um 80 met ra. E n þegar
ég vaknaði einn morguninn brá
hins vegar svo við aö flotkvfin var
horfin, — um nóttina höföu einar
10 eða 12 japanskar sprengjuflug-
vélar gert árás á hana og sökkt
henni. En ég hafði ekki rumskaö,
— svo kynlegt sem það má virð-
ast.
Ég varð fyrir svipaðri reynslu,
þegar ég var á leið frá
Arkangelsk i' RUsslandi til Eng-
lands á flugvélamóöurskipi. Þá
uröum viö fyrir svo harðri árás að
allt ætlaði vi'st um koll að keyra
og loftvarnabyssuskothrfðin var
ógurleg. En mér tókst að sofa
þetta allt af mér. Við heyrðum
meira að segja rétt á eftir að
„Lord Haw-haw” sem las ensku
fréttirnar i BerlinarUtvarpið
hefði sagt skip okkar sokkið. Svo
hörð var atlagan.
Endurheimt
Hong Kong
Þegar kom fram á árið 1945 og
kjarnorkusprengjunni hafði verið
varpað á Hfrósima og Nagasaki,
lagði breski sjóherinn geysiá-
hersluá að verða fyrstur tilHmg
Kong og taka við uppgjöf Japana
þar og endurheimta borgina
þannig að nyju. Ég fór með flota-
deildinni, sem send var á vett-
vang i þessu skyni og var i hópi
sex foringja, sem, fyrstir fóru á
land. Við fórum I land á land-
göngupramma en flotadeildin
beið 20 milur Uti fyrir og beindi
fallbyssum að höfuðstöövum Jap-
ana,sem þarna vóru uppi á áber-
andi hæð. Þetta gekk allt áfalla-
laust, við stöðvuðum blla jap-
anskra foringja á bryggjunni og
heimtuðum að þeir stigju Ut og
fórum svo rakleitt til höfuðstöðv-
anna að taka við uppgjöf
japanska setuliðsins. Þó vorum
við aðeins með skammbyssur,
litla sendistöð og merkjaflögg. Ég
var enn sem áður f jarskiptafor-
ingi og þarna var nóg að starfa,
þvi ég varð að geta gefið upp-
lýsingar um allt mögulegt, þar á
meðal simanUmer á hótelum.
■ Garala Laftskeytastöftia. „Oftsinnis heyrM ég þrera eha fjórum
skipuBi siHrirt á etami ■***«”.
■ „Við vorum sex foringjar, sem
tókum við uppgjöf Japana i Hong
Kong með skammbyssur, iitla
sendistöð og merkjaflögg ein að
vopni”.
■ „Lífið á farþegaskipunum
fyrir strfðið var dásamlegt. Við
hljómsveitarraennirnir nutum
sama tdeth um taerð I Maureta-