Tíminn - 01.04.1982, Blaðsíða 8

8
Fimmtudagur 1. april 1982
Rabbað við
Kristján
Ragnarsson
formann LÍÚ:
„Ef við
björgum
okkur
ekki
sjálfir þá
gerir það
enginn
annar”
■ Hann er vestan af fjöröum, sagður harðskeyttur
og beinskeyttur baráttumaður, sem gefur hlut sinn
fyrir engum, og hann er i forustu fyrir þeim hópi
manna, sem islenskri þjóð er hvað mest nauðsyn á
að standi i stykkinu. Hann er Kristján Ragnarsson,
formaður og framkvæmdastjóri Landssambands
islenskra útvegsmanna. Blaðamaður frá Tímanum
er sestur inn á skrifstofu hans í Hafnarhvoli, þar
sem sér út yfir höfnina. Ætlunin er að spyrja hann
nokkurra spurninga en við byrjum á að velta fyrir
okkur myndatöku, hvort ekki sé rétt að fá hann
niður á höfn, þeirra erinda og helst um borð i skip.
„Æi nei, veriði nú ekki að haga ykkur eins og sjón-
varpið að draga mig niður á bryggju til að tala við
mig. Ekki fariði með bændur út á f jóshaug til að
taka myndir af þeim". Og svo hefst viðtalið.
Óheppilegar
olíubirgðir
— Eigum viö ekki aö byrja á á-
standi og horfum, eins og þaö er
núna?
„Útgeröarreksturinn færöist til
verri vegar á siöasta ári, frá þvl
sem var áöur. Astæöan til þess
var aö fiskverö fylgdi ekki al-
mennum verölagsbreytingum og
ýmsir kostnaöarliöir útgeröar-
innar hækkuöu umfram al-
mennar verölagsbreytingar, eins
og olia til dæmis. Þetta leiddi til
þess aö afkoma á árinu 1981 var
til muna verri en á árinu 1980,
verri en viö höföum ætlaö aö hún
yröi. Ég vona hins vegar aö meö
verölagsákvöröuninni, sem gildir
frá 1. janúar, og aftur núna frá 1.
mars, hafi tekist aö laga þennan
grundvöll nokkuö. Sérstakar von-
ir ölum viö i okkar brjósti um aö
oliuverö sem hlutfall af tekjum
geti nú lækkaö vegna þess aö nú
eru horfur i heiminum um lækkun
oliuverðs. bótt viö af sérstökum
ástæöum höldum uppi hér sér-
stöku birgðahaldi um áramót,
sem mun nú aðallega vera vegna
afskriftareglna oliufélaganna til
skatts, kemur það okkur nú mjög
i koll að vera með þriggja til
fjögra mánaöa birgöir.
Viö komum ekki til meö aö njóta
lækkaös oliuverös fyrr en viö fá-
um nýjar oliubirgðir.
Aöalatriöiö er aö viö vonumst
til aö sjá fram á bjartari tiö. baö
er afskaplega þýöingarmikiö aö
oliuverðiö lækkar i hlutfalli viö
tekjur, þótt hún lækki sjálfsagt
ekki i krónum taliö, vegna verö-
bólgunnar, þvi olian er núna einn
stærsti kosnaðarþátturinn viö út-
geröina. Mann höföu veriö meö
miklar hrakspár um oliuveröiö á
liönum tveim til þremur árum, en
nú virðist eins og boginn hafi
veriö spenntur of hátt hjá oliu-
sölurikjunum og nú geti verið ein-
hver slökun framundan. Þaö er
afskaplega þýöingarmikiö fyrir
útgeröina og þjóöfélagiö I heild.”
Við höfum
alltaf veitt
meira en
fiskif raedingar
mæla með
— Hvaö um aflahorfur? Hvern-
ig er ástand fiskistofnanna?
„Það er misjafnt. Fiskifræö-
ingar spá jákvæöar um
stööu þorskstofnsins i ár og á
næsta ári. Nokkuð meiri óvissa er
i framtlöinni vegna þess aö klak
hafi ekki heppnast eins vel og við
höfum ekki fengiö eins góöa ný-
liöun, eins og þeir nefna þaö,
undanfarin ár eins og árin á
undan. Nú erum viö að byggja
■ Kristján Ragnarsson formaður og framkvæmdastjóri Ltú
aðallega á veiöi úr árgangnum
frá 1976 og litillega á eldri ár-
göngum. En i stuttu máli, spár
eru jákvæöar og þaö er i sjálfu sér
mjög merkileg. niðurstaöa aö
þrátt fyrir aö viö höfum alltaf
veitt umtalsvert meira en fiski-
fræðingar hafa mælt með, hafa
þeir á hverju ári fært sig uppi að
mæla með að við veiddum á
næsta ári þaö sem við veiddum
árið á undan. Þetta hafa menn
haft til marks um aö ekki væri
mikið vitað um stöðu þessara
mála.
Þaö má vera að menn viti ekki
nægilega mikiö. Hins vegar hef ég
haft þá skoðun, aö þetta sé okkar
besta vitneskja að hvað miklu
leyti, sem hún er rétt. Ég hef haft
orð á þvi, sérstaklega varðandi
þorskinn aö við höfum ekki
sparað okkur til skaöa. Þá á ég
viö, aö vegna þess hve þorskurinn
er langlifur fiskur, njótum við
þess næsta ár, sem viö höfum
veitt minna en viö hefðum
kannski getaö i ár. Þorskurinn
veröur kynþroska 6-7 ára gamall
og getur oröiö 15-18 ára gamall. A
undanförnum árum höfum við
ekki fengiö eldri fisk en 9 ára
gamlan og þaö tel ég vera merki
þess aö við höfum fullnýtt stofn-
inn og höfum ekki sparað okkur
til skaöa, eins og ég sagöi áöan.
Varhugaverð
þróun af
völdum manna
Ég hef hinsvegar ástæöu til aö
hafa áhyggjur af þorskstofninum,
að þvi leyti aö viö höfum aukiö
sóknina alltof mikiö. Viö höfum
fjölgað skipum, viö erum komnir
með 100 togara og viö beitum
núna meö fullum sóknarþunga,
að öllum likindum öllum ioönu-
skipunum fimmtiu og tveim, til
þorskveiöa. Jafnframt er veriö aö
bæta við flotann skipum
smiöuðum innanlands og erlend-
um gömlum skipum, sem mér
finnst vera rangt. Þetta getur
leitt til þess að viö þurfum aö tak-
marka þorskveiðarnar enn frek-
ar. Þá liggur mjög nærri vegna
þess aö það er ætlað að karfa-
stofninn sé fremur veikur, að við
verðum aöstoppa skipin einhvern
hluta úr árinu. Við megum ekki
beita þeim i karfastofninn í þeim
mæli, sem við þyrftum til þess að
halda úti fullu úthaldi. Þetta er
auðvitað mjög varhugaverö þró-
un og verst af öllu er að þessa
stefnu verður að kalla sjálf-
skaparviti. Þaö hefði verið hægt
að haga málum betur, betur fyrir
útgeröina og betur fyrir þjóð-
félagiö i heild, aö kosta ekki svo
miklu til veiöanna eins og gert er
með þessari miklu sókn.
Ég nefndi karfastofninn. Hann
heldur sig hér á hafsvæðinu milli
Islands og Grænlands og er þess
vegna veiddur lika af öörum þjóö-
um, sem hafa aðgang aö Efna-
hagsbandlagslögsögu Grænlands
— sem veröur vonandi grænlensk
lögsaga eftir tæp tvö ár.
Þá geta viöhorf breyst og við
náö samvinnu viö Grænlendinga
um uppbyggingu stofnsins. Það
er hinsvegar mjög erfitt fyrir
okkur aö takmarka sókn i karfa-
stofninn núna, vegna þess aö sú
takmörkun getur aðeins þýtt þaö
að aðrir veiöa meira. Þetta er
gamla sagan eins og hún var,
meöan viö réöum ekki okkar eigin
landhelgi, þá var afskaplega
þýðingarlitið að hafa stjórn á
okkar veiöum, ef aörir fóru ekki
eftir þvi. Núna er ábyrgðin okkar
aö vernda og viöhalda þessum
stofnum, sem ég tel nú aö hafi
tekist nokkuð vel.
Getur farið svo
að engar loðnu-
veiðar verði á
næsta ári
Viö veröum þó núna fyrir veru-
legu áfalli viö loönuveiöarnar.