Tíminn - 01.04.1982, Blaðsíða 16

16
Fimmtudagur X. april 1982
■ Engum blööum er um það aö
fletta aö tölvan hefur stórbætt
alla möguleika þeirra, sem
frystihús reka til að nýta hráefniö
betur og þá auðvitað um leiö að
bæta afkomuna. Undirritaður fór
ástúfana að kynna sér tölvuvæð-
ingu frystihúsanna og hvar sem
menn voru teknir tali i' þvi skyni
varð niðurstaðan ávallt á einn
veg, þann að hér væri ótvirætt
hagræði á ferðinni, sem ætti að
geta gefið möguleika á hækkun
fiskverðs og launa i frystiiðnaði.
Það þýðir að sjálfsögðu einnig
bættan hag þjóðarhúsins.
Sú spuming, sem menn áttu
hvað erfiðast með að svara, af
þeim sem blaðamaðurspurði, var
um hvar, hvenær og hvernig þetta
byrjaði allt saman. Það er þó trú-
lega mála sannast að á sjöunda
áratugnum þróaðist öli tölvu-
tækni mjög hratt. Þegar á leið
áratuginn fóru menn i ýmsum
fyrirtækjum og stofnunum að
velfa fyrir sér möguleikunum á
aðhagnýta þessa tækni i þágu at-
vinnuvega landsmanna. Þá varð
sjávarútvegurinn eðlilega efstur
á blaði, þar sem hann er okkar
helsta lifæð. Erlendir menn hafa
séð um að skipin eru vel sett i
tæknibúnaði, en i fiskvinnslunni
var stór akur óplægður.
inni þótti litil hreyfing vera i þá
átt að nýta þessa möguleika is-
lenskuatvinnulifi til framdráttar.
Upp úr þvi spunnust umræður
þar um hvar þörfin væri mest og
þá blasti fiskvinnslan við, sem
með öllu óplægður akur.
Bollaleggingarmanna leiddu til
að Rögnvaldur Ólafsson eðlis-
fræðingur við stofnunina og Þórð-
ur Vigfússon hagverkfræðingur
hófu að kynna sér þörfina og
möguleikana i frystihúsunum.
Niðurstöður þeirra lágu svo fyrir
I skýrslu I aprll 1978. Rögnvaldur
ólafsson skrifar formála að
skýrslunni og segir þar meðal
annars:
,,Við Eðlisfræðistofu Raun-
vfsindastofnunar Háskólans hef-
ur siðastliðin tvö ár verið unnið
allmikið að verkefni þar sem
mæla þarf margvisleg rafmerki
oggeyma niðurstöður I formi sem
siðan má lesa beint inn i tölvu til
sjálfvirkrar úrvinnslu. Hinar
ótrúlegu öru framfarir i rafeinda-
tækni auövelda mjöglausn flestra
slikra verkefna.
Árangur takmarkaðra
athugana
I tengslum við þessa þróunar-
vinnu höfum við velt nokkuð fyrir
Hér hefur tölvan tekið stjórnina aðsér og segir nei og bendir starfsmanni á aðreyna aftur.
TVeir standa uppúr
A þeim árum var starfandi hér
á landi fyrirtæki, sem hét Iðn-
tækni. Sumir telja að þar hafi
fyrstu þreifingar verið gerðar á
möguleikunum á að tölvuvæða
frystihúsin, en þvi fyrirtæki entist
ekki aldur til að hrinda þeim hug-
myndum i framkvæmd. Fljótlega
á eftir, eða jafnvel samtimis urðu
margir til að þreifa á þessum
sömu möguleikum, en fyrst og
fremst hafa tveir aðilar staðið
uppúr f gerð tækja fyrir frystihús-
in, en þau eru Póllinn h.f. á Isa-
firði og Framleiðni s.f. I Reykja-
vik. Hinn sfðarnefndi vinnur þó
fýrst og fremst sem sölustofnun
og ráðgjafi um framleiðsluna, en
Raunvi'sindastofnun Háskólans
annast hönnunina og öryrkja-
bandalagið annast framleiðsluna.
Það mun hafa verið árið 1976 að
forustumenn i Pólnum h.f. fóru
fyrst af stað meö athuganir á
framleiðslu rafeindavoga. Þeim
var fuUkomlega ljóst að þörfin
fyrir sllkt var mikil. óskar Egg-
ertsson framkvæmdastjóri hjá
Pdlnum segir að geysimikill timi
og fé hafi farið i þetta verkefni.
Arangurinnvarðþósáaðum mitt
áriö 1978 varfyrsta tölvuvogin frá
Pólnum tekin i notkun I frystihúsi
Norðurtangans á tsafirði. Það
var innvigtunarvog, sem gat veg-
ið allt upp i sjö hundruö kilóa
slumpa inn á vinnslurásina. Sú
vog prentaði inn á strimil þunga
þess sem var vegið og jafnframt
stillti starfsmaður við vogina inn
áhana tegundarnúmer þess fisks,
sem var til meðferðar i það skipt-
ið.
Menn hófu að kynna sér
þörfina
1 háskólanum átti rafeinda-
tæknin sér lengri sögu. Þar hófu
menn að hanna ýms rafeinda-
tæki, mest þó til eigin þarfa skól-
ans, þegar á árinu 1958. Skriður
komst þó ekki á þau mál fyrr en
með tilkomu Raunvisindastofn-
unar skólans árið 1966. Meðal
annarra tækja sem stofnunin
gerði voru um 40 siritandi jarð-
skjálftamælar, em enn eru i notk-
un. Arin 1970-1975 fleygði raf-
eindatækninni svo fram aö ekki
varhægt að kalla það neitt annað
en byltingu. Ortölvubyltingin var
hluti af þeirri byltingu og eins og
PáU Theódórsson, forstöðumaður
Eðlisfræðistofu Raunvisinda-
stofnunar Háskólans komst að
orði við blaöamann, ,,hún gerði
létt það sem áöur var ómögu-
legt”. Vmsum mönnum I stofnun-
okkur ýmsum verkefnum I is-
lenskuatvinnulifi sem ætlamá að
leyst verði er fram liða stundir
með þeim fjölbreytilegu mögu-
leikum sem nútima rafeinda-
tækni býður upp á.”
...og siðar:
„Hugleiðingarþær sem hér eru
kynntar eru einungis árangur
takmarkaðrar athugunar. Það er
þó trú höfunda þessarar skýrslu
að aukin beiting þeirra möguleika
sem nútfma rafeindatækni býður
upp á geti fært þjóðinni milljarða
króna árlega með betri nýtingu
hráefnis og að samtimis megi
spara mikið fé við rekstur frysti-
húsanna.”
1 inngangi skýrslunnar er siðan
skotið stoöum undir þá ályktun
höfunda að rafeindatæknin bjóði
uppá möguleika i frystihúsunum,
■ Þessi mynd er tekin i Há-
skóianum, þar sem einn starfs-
manna er Ibygginn yfir verkefn-
inu og er vafalaust að hugsa lausn
á vanda.
>V,siy -f 1 1 »r & í|J$f
"é
1 (pp
H .1 jgjj' *
■ Vigtun og skráning.