Tíminn - 27.04.1982, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 27. april 1982
7
sí'U'jj!
erlent yfirlit
■ Þrátt fyrir mikil náttúruauðæfi er iðnaður f Kina frumstæður og skortir bæði tækniþekkingu og fjár-
magn til aðfæra hann í nýtískulegt horf. Nú hafa Kinverjar ákveðið að reyna að laða erlenda auöhringi
til að leggja fjármagn i nýtingu auðlinda og iðnað.
Kínverskt efnahags-
líf þarf á erlendu
fjármagni ad halda
— erlendum auðhringum boðid að taka
þátt f iðnaðaruppbyggingunni
■ Mikil ónotuð auðæfi eru i jörðu i
Kina sem þarlendir hafa i hyggju
að nýta, en það kostar mikið fé.
Kinverjar hafa reynt eftir mætti
að verða sjálfbjarga og öðrum
óháðir um fjármagn og nýtingu
auðæfa sinna, en satt best að
segja hefur iðnvæðing landsins
gengið brösulega og fræði Maos
hafa dugað skammt til að koma
atvinnuvegum iandsins I nútima
horf.
Fyrir skömmu var tilkynnt i
Peking að Kinverjar mundu
bráðlega leita eftir erlendu l'jár-
magni i stórum stil til aö vinna
auðlindirnar. Munu þeir veita
milljörðum dollara inn i landið til
að vinna oliu, kol og málma og til
að byggja upp stóriðju i landinu.
Komið hefur verið á fót ráöuneyti
sem sjá á um erlend efnahags-
tengsl og verslun. Rikisstjórnir
og bankar erlendis hafa boðið
Kinverjum allt aö 250 milljarða
dollara lán til iðnaöaruppbygg-
ingar. Munu Kinverjar taka þess-
um lánum, en að auki eru þeir
reiðubúnir að veita rúmlega
þeirri upphæð af erlendu fjár-
magni inn i landið.
Meðal þeirra greina sem erlent
fjármagn verður lagt i er vinnsla
griðarmikilla kolanáma i Shanxi
héraði i Norður-Kina og Guzhou
héraði i suðurhluta landsins. 1
siðarnefnda verkefnið dugir ekki
að veita nokkrum hundruð
milljónum dollara aö þvi er sagt
er i Peking, heldur marga mill-
jarða dollara.
I siðasta mánuði var undir-
ritaður samningur milli kin-
versku stjórnarinnar og banda-
riska fyrirtækisins Occidental
Petroleum Corp. um kolavinnslu
sem verður stærsta opna náma
veraldarinnar. Ársframleiðslan
er áætluð um 15 milljón tonn.
Náma þessi er i Shanxi og á þeim
slóðum er áætlað að margfalda
kolaframleiðsluna á næstu árum.
Nokkur uggur er i erlendum
kaupsýslumönnum aðfesta mikið
fé i fyrirtækjum i Kina. Þótt póli-
tiskur stöðugleiki viröist rikja i
landinu er aldrei aö vita upp á
hverju hugsjónamennirnir kunna
að taka og næg eru dæmin um
snöggar stefnubreytingar þar i
landi. En Kinverjar reyna hvaö
þeir geta til aö sýna mönnum og
sanna að það sé gagnkvæmur
hagur þeirra og erlendra
auðhringa að fjárfesta i fyrir-
tækjum. 1 Rauða fánanum.mál-
gagni kinverska kommúnista-
flokksins var nýlega birt grein,
þar sem þvi var haldið fram, aö
nýting á erlendu fjármagni væri
besta aðferðin til að fjármagna
iðnþróun i landinu.
Þau erlendu lán sem Kinverjar
taka eru greidd með íullunninni
vöru. Þeir vilja hafa sama hátt-
inn á hvað viðvikur erlendu fjár-
magni. Þeir þurfa mikið ié tii að
kaupa vélar til iðnaöarfram-
leiðslu og reisa verksmiðjur og
fyrir það fjármagn, sem út-
lendingar leggja i fyrirtækin eiga
þeir að fá vörur. Þegar er búið aö
undirrita um 500 slika samninga,
og að þvi er Rauði íáninn segir
má gera ráð fyrir aö i náinni
framtið geri Kinverjar nokkur
þúsund samninga ai' þessu tagi.
Það er ekki sist tækniþekking
sem Kinverjar eru að kaupa. Þeir
eru raunsæir og vita vel og viður-
kenna að þeir eiga langt i land
með að ná iönaðarþjóðunum og
auðlegð i jörðu er ekki nóg, það
þarf þekkingu og auðmagn til aö
vinna hana.
Sem fyrr segir bjóðast Kinverj-
um mikil lán erlendis frá, en
Rauði fáninn varar við of miklum
erlendum lántökum, og segir aö á
þvi sviði séu mörg viti til
varnaðar. Margar þjóðir hafa
tekið alltof mikiö af erlendum
lánum og eru i vandræðum meö
að greiða þau til baka. Erlendar
lántökur eru orðnar eins og
hengingaról, sem alltoí margar
þjóðir hafa stungið hÖfðinu i. Lán-
unum heíur verið varið i alls kyns
óarðbærar framkvæmdir, og i
stað þess að hafa aukið lram-
leiðni og velsæld i þeim rikjum
sem lánintaka, geta þau allt eins
verkað letjandi á efnahagslifiö.
Þvi er það að Kinverjar vilja ekki
taka of mikla áhættu. Með si-
hækkuðum vöxlum á lánum |
verður greiðslubyrðin enn þyngri
og meiri erfiöleikar á að endur-
greiða þau. Þvi er þaö aö Kin-
verjar vilja heldur laöa erlent
fjármagn i atvinnulif og iönaðar-
uppbygginguna en að taka lán,
sem þeir koma siöar meir til að
verða i erfiðleikum með að
endurgreiða.
Samt sem áður hala Kinverjar
freistast til að taka mikiö af er-
lendum lánum og á siöasta ári
tóku þeir hundruð milljóna doll-
ara að láni bæöi hjá bönkum og
rikisstjórnum.
Kyrir rúmri viku t.d. undir-
ritaði ráðherra sá, sem fer meö
erlend viðskipti, samning viö
Dani um 15.2 milljón dollara lán,
sem verja á til ýmissa verkeína
svo sem kaupa á vélum i m jóikur-
bú, sykurhreinsun og grjót-
mulningsvélar.
Með þvi aö auövelda erlendu
fjármagni aðgang aö kinverskum
iðnaði opnast einnig leiðir fyrir
kinverskar vörur á erlendum
markaði og Kinverjar verða bet-
ur i stakk búnir aö taka þátt i al-
þjóðlegu efnahagslifi en loka sig
ekki inni i einstrengingslegri ein-
angrun hugmyndafræöinnar.
Miðl er mögtrieiki
dae
Aðalvinningurinn er húseign að eigin vali fyrir 1.000.000 einnig 2
vinningar á 500.000 til kaupa á íslenskum einingahúsum.
Auk þess 9 toppvinningar til íbúðakaupa, 300 utanferðir og hátt
á sjöunda þúsund húsbúnaðarvinningar.
Sala á lausum miðum og endurnýjun flokksmiða og ársmiða
stendur yfir.
Vinningar til bílakaupa eru
2 á 150.000 og 98 á 50.000.
Skrifstofumaður
Fjármálaráðuneytið fjárlaga- og hag-
sýslustoínun, óskar að ráða skrifstofu-
mann til starfa hálfan daginn. Umsóknir
sendist ráðuneytinu i Arnarhvoli fyrir 10.
mai n.k.
Fjármálaráðuneytið, fjárlaga-
og hagsýslustofnun,
23. april 1982
Bifreiðastjórar-
Pakkhúsmenn
Óskum að ráða bifreiðastjóra og pakkhús-
menn til starfa strax. Upplýsingar gefur
Guðmundur Árnason simi 99-1000
Kaupfélag Árnesinga,
Selfossi.
Fjósamaður
Tilraunabúið Laugardælum Hraungerðis-
hreppi óskar að ráða vana fjósamenn nú
þegar, um lengri eða skemmri tima.
Upplýsingar á staðnum eða i sima 99-1926.
Til sölu
kartöfluupptökuvél Grimme stanard.
Smiðaár 1976. í góðu ásigkomulagi.
Upplýsingar i sima 99-5659. Þykkvabæ.