Tíminn - 18.05.1982, Blaðsíða 14
Þriðjudagur 18. maí 1982
Brunatryggingar
eru ekki allar þar
sem þær eru séðar
■ Hvaða tryggingu höf-
um við gegn brunatjónum
húseigna okkar með þeim
tryggingum sem allir eru
skyldugir til að hafa á
húsum sínum (bruna-
trygging samkvæmt
brunabótamati)? Hvern-
ig fáum við það bætt ef
húsið okkar brennur t.d.
til grunna einhvern dag-
inn?
Að gefnu tilefni (upp-
gjör brunatjóns er blaðið
hafði spurnir af fyrir
nokkru) þótti Tímanum
ástæða til að kynna les-
endum tilhögun á greiðslu
tryggingabóta hjá þeim
þremur tryggingafélög-
um sem sjá um bruna-
tryggingar allra íbúðar-
húsa i landinu, Húsa-
trygginga Reykjavíkur,
Brunabótafélags Islands
og Samvinnutrygginga.
Það kom m.a. í Ijós, að í
Reykjavík, sem hefur að
því talið er minnstu
brunaáhættu í heimi, eru
tryggingariðgjöld þó um
22% hærri en í nágranna-
sveitarfélögunum. Að
öðru leyti vísast til svara
fulltrúa hvers trygginga-
félags hér á síöunni.
HEI
Samvinnutryggingar:
„Greidum alla upphædina í einu”
■ „Brunabótamatið ræður bóta-
upphæð brenni hús til grunna.
Bótagreiðslur ganga þannig fyrir
sig hjá okkur að við metum tjónið
og öflum okkur veðbókarvottorðs
á viðkomandi húseign. Innan 14
daga greiðum við slðan út alla
tryggingarupphæðina sé um veð-
bandalausa eign að ræða, en
annars allt það af tryggingar-
fjárhæðinni 5C!Í! hægt er vegna á-
hvilandi veðskulda”, svaraði
Héðinn Emilsson, deildarstjóri
hjá Samvinnutryggingum.
„I lögum um brunatryggingar
húsa eru ákvæöi þess efnis að
brunatjón má aldrei verða til þess
að rýra veðhæfi byggingar.
Tryggingafélögin bera þvi ábyrgð
á öllumlánum meðan hús er ekki
komiö aftur i jafn gott ástand og
það var fyrir tjón. Þegar við höf-
um það siðan áþreifanlegt, að hús
er orðið nægilega gott veð fyrir
veðhafa, þannig aö tryggingar-
félagið er komiö úr hættu, þá
borgum við út þaö sem eftir er af
upphæðinni”, sagði Héðinn.
Hann sagði það gamla reglu að
greiða féð út eftir þvi sem endur-
byggingu miði áfram. „Þetta er
frá þeim tima þegar fjármagns-
kostnaður var miklu minni en
hann er nú orðinn. Nú skiptir
verulegu máli fyrir mann, sem er
að fá greitt út jafnvel heilt hús-
verö, hvort þaö er gert strax eða
kannski smám saman á löngum
tima. Hann getur þá sett hluta af
fjármagninu á háa vexti, og losaö
það siðan eftir þvi sem hann þarf
á að halda”, sagði Héðinn.
— Skiptið þið ykkur þá ekki af
endurbyggingu, eða haldið eftir
hluta af tryggingarupphæðinni,
sé ekki byggt upp á ný?
Við greiðum féö út, og látum
menn siðan sjálfa um framhaldið.
Að halda 15% af fjárhæðinni eftir
er arfur frá árinu 1917, en þá voru
gerð lög um það að ef aðalhús
brynni á jörðum, þá mætti ekki
greiða út nema 85% af brunabóta-
matinu nema byggt væri upp
aftur. Þetta ákvæði var sett til
varnar þvi að jarðir færu i eyöi
við húsbruna. En slik hætta er
vart fyrir hendi I Reykjavik nú-
timans, og þvi að minu áliti mis-
beiting á lögum að nota þau á
þennan hátt.
Þjónustuaðili eins og
tryggingafélag verður að gæta sin
á að stöðvast ekki i einhverju
löngu úreltu kerfi, sem ekki tekur
tillit til nýrra viðhorfa i fjámál-
um. Núgildandi hávaxtastefna
og nánast reglubundin 50% verð-
bólga hlýtur aö hafa áhrif á svona
þjónustu og viðskipti. Þannig álit-
um við lika t.d. hinar árs-
fjórðungslegu verðtryggingar,
sem við erum nú búnir aö setja á
allar eignatryggingar, algera
lifsnauðsyn i þjóðfélagi með 50%
verðbólgu.” EHI
Húsatryggingar Reykjavíkur:
„Greitt jafn ódum og byggt er aftur”
■ „Tryggingabætur takmarkast
við vátryggingarf járhæðina
(brunabótamatið) sem hækkar
samkvæmt byggingarvísitölu á
þriggja mánaða fresti. Fjárhæðin
er greidd jafn óöum og byggt er
upp aftur og miðað er viö að
tryggingarféð sé notað til að
byggja upp aftur á bæjarland-
inu”, svaraði Ari Guðmundsson,
fulitrúi hjá Húsatryggingum
Reykjavíkur, sem hafa með
höndum tryggingar allra húsa I
Reykjavlk.
Bótafjárhæöina sagði hann
miðast við kostnaö þegar mat á
skemmdum fer fram. Meö þvi að
greiöa út bæturnar samhliða þvi
sem viðgerðir fara fram eigi að
_reyna að tryggja aö féð fari til
viðgeröanna en sé ekki notað i
eitthvaö annaö. Ekki kvaöst Ari
hafa orðið var við annað en að
bótafjárhæðir dugi yfirleitt til að
bæta brunaskemmdirnar, a.m.k.
virðist ekki vera mikið um aö
menn kvartiyfirbótunum og telja
megi á fingrum annarrar handar
þau mál sem farið hafi i yfirmat
undanfarna 2-3 áratugi.
— En segjum nú svo að það
brenni til grunna hjá öldruðum
einstaklingi, sem ekki hefur
nokkra krafta til að byggja upp á
ný, en vantar á hinn bóginn bóta-
■ „Brunabótafélag íslands bætir
brunatjón á þann hátt, aö
tryggingafé er greitt út jafn óöum
og húsið byggist upp aftur, til að
útvega jafngott veð fyrir áhvil-
andi skuldum”, svaraöi Asgeir
Agústsson, fulltrúi, spurður um
greiðslu tryggingabóta ef hús
brennur.
Tjónamatið sagði hann miðaö
við brunadag. Yfirleitt fái menn
það fé sem þeir fari fram á jafn
féð til að kaupa aöra ibúð?
„Þá höfum við i vissum tilfell-
um heimild til að greiða
tryggingarféð út, en höldum þá
eftir 10-15% af bótaf járhæðinni. 1
óðum og framkvæmdum miðar á-
fram. Aöalsjónarmið sé, að út-
vega jafngott veö á ný.
Tryggingafjárhæðina sagði hann
eingöngu greidda út I þeim tilvik-
um aö ekki eigi að byggja hús upp
aftur. Samkvæmt lögum sé þá
15% bótafjárins haldið eftir, svo
fremi að skipulag eöa aðrar á-
stæður banni ekki að húsiö sé
byggt upp á ný.
Asgeir var spurður hvort
sliku tilviki getur eigandi lika selt
bótaréttinn,” sagði Ari.
Brunatryggingariðgjald hjá
Húsatryggingum Reykjavikur er
0,028%, eða 28 aurar af hverju
brunaskemmdir á húsum (sem
brenna að hluta) séu metnar sem
hlutfall af heildarmati hússins,
t.d. 25% eöa 40% eöa þá óháð
tryggingarupphæð.
„Það fer dálitið eftir þvi hvað
skemmdirnar eru miklar. Oft á
tiðum er metið hve brunaleifarn-
ar eru mikils virði og verð þeirra
siöan dregið frá tjónabótunum.
En þegar um minni skemmdir er
að ræða er yfirleitt metið hvað
þúsundi brunabótamatsins á
venjulegum steinhúsum i
Reykjavik.
—HEI
kostar að gera við skemmdirnar
og greitt samkvæmt þvi. Sé matið
á húsi sem brennur óeðlilega lágt
verður þó aö taka tillit til þess i
brunamatinu”, svaraði Asgeir.
Brunatryggingariðgjald af
steinhúsi á Reykjavikursvæöinu
sagði hann 0,023% eða sem nemur
23 aurum á hverjar 1.000 krónur i
brunabótamati.
—HEI
Brunabótafélag íslands:
„Tryggingaféd greitt ut jafn
óðum og húsið byggist aftur”