Tíminn - 04.07.1982, Síða 10

Djupstæður komplex lætur undan síga
■ Einu sinni fór ég í handbolta. Einu
sinni! Það var í gömlu löggustöðinni úti
á Seltjarnarnesi en þar var íþrótta-
kennsla frá Mýrarhúsaskólanum í þá
daga. Ég hef ekki verið nema sjö átta
ára og þó ég þætti vera umtalsverður
snillingur i brennibolta - vegna smæðar,
grunar mig nú - var þessi háþróaða
iþrótt handbolti mér alveg nýtt og
óþekkt fyrirbæri. Þvi var stráksi svolítið
óöruggur með sig. Hinir pollarnir létu
aftur á móti eins og ekkert væri meðan
Hálfdán kennari skipti í lið og voru með
gamanmál og hrindingar. Svo lagðist
Hálfdán upp á bekk mcðfram veggnum,
kom sér eins þægilega fýrir og frekast
var kostur og blés í flautuna sem hékk
um hálsinn á honum. Leikurinn átti að
byrja.
Og víst byrjaði leikurinn vel. Strák-
arnir voru hressir og léku á milli sin af
mikilli leikni (hm - ætli árin villi mér
ekki sýn?) og gott ef ekki voru skoruð
nokkur mörk. Ég fylgdist með af mikilli
athygli, hljóp fram og aftur um „völlinn"
og hugsaði með mér hvað þetta væri
skemmtilegt. En svo fékk ég boltann.
Ekki veit ég hvaðan; raunar er það
mér hulin ráðgáta enn þann dag í dag.
En það var nú þrátt fyrir allt staðreynd
að einhver félaga minna i liðinu hafði
fengið þá flugu i hausinn að kasta
boltanum til min og nú átti ég að gera
rósir. Sjálfur hafði ég fullan hug á þvi
og ákvað að senda boltann áfram til
næsta samherja svo leikurinn gæti haldið
áfram. En þá rann upp fyrir mér
hræðileg staðreynd. Ég hafði ekki
hugmynd um hverjir voru með mér í liði.
Enginn sem ekki hefur upplifað annað
eins getur imyndað sér þær pislir sem á
mig voru lagðar þarna úti á miðju
gólfinu. Þeir stóðu allt i kringum mig,
æpandi, öskrandi, biðjandi: „Til mín!
Til min!“ - en af þvi ég vissi, þótt ungur
væri, að maðurinn er fláráð skepna þá
gerði ég mér grein fyrir þvi að innan um
hugsanlega samherja stóðu andstæðing-
arnir, hlakkandi, og kölluðu af engu
minni innlifun: „Til mín! Til mín!“
Að lokum rumskaði Hálfdán og sá
undir eins hvílik óhæfa var hér á
ferðinni. Hann stökk fram af bekknum,
blés i flautuna sina og hrifsaði af mér
boltann. „Tími!“ hvæsti hann og sendi
boltann upp í loft. Strákarnir slógust um
hann, Hálfdán fór aftur á sinn stað en
ég, ég var alveg niðurbrotinn maður. Ég
hljóp eftir sem áður fram og aftur um
gólfið en nú fannst mér ekkert
skemmtilegt og reyndi meira að segja að
koma mér þar fyrir á „vellinum“ sem
boltin var ekki. Ég hefði ekki þurft að
gera mér neinar grillur; engum minna
óljósu félaga kom sýnilega til hugar að
endurtaka mistökin og gefa boltann á
mig.
Einu sinni lá þó við að yrði slys.
Einhver sóknarlotan rann út i sandinn
og boltinn barst í óvænta átt. Til min!
Ég stirðnaði upp, leit undan og hreyfði
mig ekki þegar boltinn skoppaði
framhjá mér og var þó enginn nálægur;
hvorki andstæðingur né nokkur hinna
síst skárri samherja. Loks náði einhver
boltanum og gott ef sá hinn sami skoraði
ekki i „mitt“ mark, þá stóð ég út undir
vegg og virti fyrir mér loftflísarnar. Ég
man ekki til þess að hafa orðið fegnari
á ævinni en þegar þessum leik lauk.
Alla tið hef ég snúist til vamar þegar
einhver vill henda gaman að þeirri
kenningu að djúpstæðir komplexar stafi
af einhverju „sem kom fyrir í bemsku".
Þama hafði ég, i bernsku, orðið mér úti
um djúpstæðan komplex: andúð á - já,
allt að því ótta við boltaíþróttir. Alla
mína hundstið i Mýrarhúsaskólanum,
Melaskólanum, Hagaskólanum, MR,
var sifellt verið að spila fótbolta,
handbolta, körfubolta og i hvert sinn
hvolfdust yfir mig minningarnar um
drengina sem slógu hring um mig og
hrópuðu: „Til min! Til mín!“ Ég var
heldur ekki til mikils nýtur i þessum
vinsælu iþróttum, var alltaf siðastur
■ Glzsimark Zico gegn Nýja-Sjálandi á dögunnm.
valinn í lið og reyndi að láta lítið fara
fyrir mér þegar bölvaður leikurinn hófst.
Var aftasti maður í vöm í fótbolta,
spilaði langt úti á vellinum í handbolta
og lét yfir höfuð ekki sjá mig i
körfubolta. Ég átti aldrei Adidas-tösku,
né Hummel; fór aldrei á fótboltaleik og
aðeins stöku sinnum á handbolta. Aftur
á móti las ég íþróttafréttir í blöðum af
stakri prýði og hélt með FH.
Dlugi Jökulsson,
blaðamaður, skrifar
Og hvað? Jú, það stendur yfir
heimsmeistarakeppni i fótbolta og þrátt
fyrir drengjahringinn, hvæsið í Hálfdáni
og siðastur valinn i lið hef ég staðið mig
að þvi að horfa á nokkra leiki. Alveg
bergnuminn.
Það hefur nú svo sem gerst áður. Árið
1974 grét ég fögrum tárum þegar Cruyff
tókst ekki að verða heimsmeistari og
1978 vonaði ég að Rensenbrink gæti
haldið uppi merki hans. Helvítið hann
Rensenbrink; stóð aldrei við þær vonir
sem ég batt við hann. Og nú eru
Hollendingar ekki einu sinni með; ég sór
að horfa ekki á einn einasta leik í þessari
keppni. En ég geri það samt.
Knattspyrna er dálítið furðulegt
áhugamál. Að stórum hluta er hún
náttúrlega fyrst og fremst áhugamál,
þörfin á að skipta heilanum á sér niður
i skema og mikil er víst vellíðan þeirra
sem hafa ensku knattspyrnuna á hreinu
og vita hvemig Kevin Dillon i Birming-
ham City hefur staðið sig undanfarin ár,
hverjir em hans kostir og gallar og
skapgerðarbrestir. En það er líka bara
gaman að horfa á, sumt er næstum
fallegt.
Eins og brasiliska landsliðið þetta
sumar. Má ég gera það að tillögu minni
að enska knattspyrnan verði lögð niður
en þess i stað sýnt beint frá Brasilíu á
hverjum laugardegi, eða hvenær svo
sem það er sem Brassamir keppa? Þá
sjaldan ég hef gotið hornauga á ensku
knattspymuna í sjónvarpinu hefur mér
jafnan staðið ógn af því hversu ljót og
ruddaleg þessi iþrótt er. Langar sending-
ar, mikil hlaup, svæsnar tæklingar (seisei
- svona orð kann ég!); óstöðvandi
baráttukraftur en lítil list. Svo fær maður
að sjá Brasiliumenn leika (eða Cruyff á
sínum tima) og þá er allt í einu
skemmtilegt að horfa á fótbolta. Sumir
vilja fá sjónvarp af leikjum í Vestur-
Þýskalandi en þar (segi ég af öllu mínu
fótboltaviti) er knattspyrnan nú ekki par
fallegri en á Englandi. Beint sjónvarp
frá Brasiliu, það er krafan! Ég trúi
heldur ekki öðru en skipulagsfýsn
heilans yrði jafnvel, eða betur, svalað
með þvi að vita allt um Zico, Eder og
Socrates (Socrates!) og hinu, að þekkja
Kevin Dillon út og inn.
Þeir félagar mínir á fylgiriti Helgar-
Tímans, Tímanum, eru alveg rasandi,
bókstaflega rasandi, vegna slælegrar
frammistöðu sjónvarpsins i þessari
heimsmeistarakeppni. Bjarni Fel og
Pétur Guðfinnsson eru ekki vinsælustu
mennirnir á þeirri stassjón. Sjálfum er
mér nokkuð sama en þó langar mig að
sjá leik Brasilíu og Argentínu fýrir
næstu jól. Og svona til að vera ábyrgur
þjóðfélagsgagnrýnandi, þá er það i
meira lagi skrýtið dómgreindarleysi hjá
forráðamönnum sjónvarps að nota ekki
þá möguleika sem fyrir hendi eru. „Við
vissum ekki hversu mikill áhugi yrði á
heimsmeistarakeppninni," sagði Pétur í
viðtali við eitthvert blað nú í vikunni.
Það getur verið að sjónvarpsmenn hafi
ekki vitað það en að minnsta kosti vissu
það allir aðrir - meira að segja ég!
Sjónvarpið svaraði ekki bréfum þar sem
spurt var um óskir þess i sambandi við
heimsmeistarakeppnina. Svolitið asna-
legt af stofnun sem hlýtur að vera til til
að uppfylla óskir notenda sinna. En
þýðir víst litið að fást um það héðan af,
og næsta heimsmeistarakeppni er hvort
eð er eftir aðeins fjögur ár!
Nú skilst mér að úrslitaleikurinn verði
sýndur beint á sunnudaginn eftir viku,
en sennilega i svart-hvítu. Flestir eru
liklega nokkuð ánægðir með að fá að sjá
hann yfirleitt en sjálfur hef ég sem sagt
mestan áhuga á Brasiliu-Argentínu.
Hvernig væri að sýna hann fyrr um
daginn?
Og svona, nákvæmlega svona, getur
fótbolti leikið jafnvel þann sem hefur
djúpstæða andúð á boltum, aftan úr
bemsku.