Tíminn - 03.09.1982, Blaðsíða 10

10____________
heimilistíminn
FÖSTUDAGUR 3. SEPTEMBER 1982
Umsjón: B.St. og K.L.
Vanlíðan í fótum má sjá á göngulagi og svip fólks:
„EN HVERS VEGNA
AÐVERAAÐ ÞJÁST?”
— spyr Kristín Gunnarsdóttir, fótasérfræðingur
■ Kristín Gunnarsdóttir, fótasérfræð-
ingur, rekur fótaaðgerðastofu, að Álfta-
mýri 3 og fór blaðamaður Heimilistím-
ans fram á það við hana að hún kynnti
lesendum svolítið þá starfsemi. Hún var
beðin að segja frá „degi í lífi sínu“, en
slíkar frásagnir eru oft í Heimilistím-
anum á föstudögum. Kristín brást vel
við því, en sagðist þó aðllega segja frá
hvernig starfi sínu væri háttað frekar en
að taka fyrir einn dag. Henni segist svo
frá:
„Þar sem dálítið erfitt er að taka einn
ákveðinn dag og segja frá honum, hef
ég kosið að segja svona vítt og breitt frá
starfi mínu og starfssviði, sem er frekar
lítið þekkt hér á landi.
Ég stundaði nám í „Skolen for
Fodtefapeuter" í Kaupmannahöfn, og
er það eini viðurkenndi skólinn á þessu
sviði þar í landi. Náminu lauk ég árið
1977, og eftir það starfaði ég í eitt ár á
heimili fyrir aldraða þar í borg, sem
heitir Peder Lykke Centret.
í mars 1981 opnaði ég svo fótaað-
gerðastofu í Álftamýri 1-5 og er því búin
að starfa hér í 1 1/2 ár, og hef alveg
feikinóg að gera.
■ 13 mánuðum seinna sjáum við að
spenna eða spöng hefur rétt úr nöglinni,
og hún er farin að vaxa beint.
Starf mitt felst í því, að láta fólki líða
vel í fótum sínum. Hingað kemur fók á
öllum aldri og alls staðar að af landinu.
Minn yngsti sjúklingur hefur verið 8
mánaða gamalt barn og sá elsti á
tíræðisaldri.
Dagamir em misjafnlega spennandi.
Já, ég segi spennandi, því eftir því sem
vandamálin eru stærri og erfiðari, er
skemmtilegra að fást við þau, og geta þá
virkilega sýnt hvað fótasérfræðingar
geta hjálpað og hvað þeir eru nauðsyn-
lcg. starfsstétt.
Táneglur skal alltaf kiippa
þvert fyrir
Rangar meðhöndlanir á fótum fólks
er alltaf of algengsjón. Tökum til dæmis
hve margir klippa neglur sínar rangt -
klippa niður í hliðunum, en það má
aldrei gera. Alltaf á að klippa táneglur
þvert fyrir, hvort sem fólki finnst það
fallegt eða ekki. Annars er hætta á að
fólk fái niðurgrónar eða inngrónar
neglur. Margir þekkja hvað þær geta
haft mikil óþægindi og sársauka í för
með sér. Lengi tíðkaðist að rífa þessar
neglur af, kljúfa þær, eða sneiða af þeim
og eru það mjög sársaukafullar aðgerð-
ir, sem því miður bera yfirleitt lítinn
eða engan árangur.
Fótasérfræðingar bjóða upp á allt
■ Niðurgróin nögl á stóratá getur
valdið miklum óþægindum og sársauka
aðra meðferð. Felst hún í því, að láta
spangir á neglurnar, (svipað og tann-
spangir) og er það algerlcga sársauka-
laust, en mjög árangursrík aðferð. (sjá
myndir).
■ Kristin Gunnarsdóttir fótasérfræðingur við vinnu sína á fótaaðgerðastofunni.
(Tímamynd Ari)
Líkþorn - þykkar neglur
og fleiri slík vandamál
Líkþorn eru mjög algeng og á fólk
yfirleitt í vandræðum með þau. Það fást
að vísu margs konar líkþornakrem og
dropar, en koma oftast að litlu gagni.
Það eina sem eitthvað dugir er að
fjarlægja líkþornin, og þá er rétt að leita
til fótasérfræðings.
Þykkar neglur eru vandamál hjá
mörgum, þar sem þær valda oft
óþægindum og erfitt er að klippa þær.
Verður að slípa neglurnar niður í
Sann-
kölluð
skraut-
kerti
■ Verslunin Blóm og kerti, sem er
sérverslun með útskorin kerti, og
einnig svokölluð silkiblóm, hefur
sýningarbás á sýningunni Heimilið
’82. Þar er jafnan fullt af áhorfendum,
sem horfa undrandi á hvernig hin
.fallegu útskornu skrautkerti verða til.
Þegar kertið er skorið verður að Ijúka
verkinu á 10 mínútum, áður en það
harðnar, svo sjá má að þar verða að
vera að verki hraðar hendúr og
öruggar.
Verslunin Blóm og kerti er að
Eddufelli 2 og eru eigendur hennar
Kolfinna Guðmundsdóttir og Hlöð-
ver Sigurðsson. Þau hafa lært að skera
skrautkerti í Bandaríkjunum, og
tekur námið þrjú ár.
Stærstu kertin eru yfir 30 sm á hæð
og kosta 350 krónur, sagði Kolfinna
okkur, er við hringdum í verslunina
til að forvitnast um verðið á
skrautkertunum, en þau minnstu
kosta 130 krónur. Öll eru kertin þykk
og mikið útskorin, þegar kveikt er á
þeim lýsir í gegnum misþykka
skreytinguna, og eru kertin þá enn
fallegri en áður en Ijós hefur verið
tendrað á þeim, þó segja megi eigi að
síður að hið mesta skraut sé í þeim
þar sem þau standa ljóslaus.
Kolfinna sagði, að verslunin hefði
verið stofnsett í apríl síðastl. og
framleiðslan seldist jafnt og þétt, svo
varla hefðist undan
■ Guðborg Kolbcins sker og skreytir eitt fallegt kerti og áhorfendur horfa hrifnir
á öragg handtök hennar
(Tímamynd Ella)
eðlilega þykkt áður, og er það tiltölulega
auðvelt með góðum og rétum tækja-
búnaði.
Oft vill húðin á fótum þykkna, og
verður stundum svo hörð og þykk að
sprungur vilja myndast, oftast á hælun-
um. Geta sprungurnar orðið það djúpar,
að þær ná alveg inn í hold. Til að
sprungurnar nái að gróa er nauðsynlegt
að fjarlægja hina hörðu húð, og kemur
þá meðhöndlun hjá fótasérfræðingi í
góðar þarfir.
Fótavörtur eru heldur ekki óalgengt
fyrirbæri og eru þær smitandi. Þær geta
valdið miklum óþægindum, en er hægi
að ná af í meðhöndlun hjá fótasérfræð-
ingi.
Sykursjúkir og þeir, sem eru með
lélegt blóðstreymi í fótum, ættu að hafa
alveg sérstakar gætur á fótum sínum,
því þessi hópur fólks á oft við margvísleg
vandamál að stríða, sem of langt yrði að
útskýra nánar hér. Þeir ættu að láta
fylgjast náið með fótunum reglulega,
eða á 4-6 vikna fresti, hjá fótasérfræð-
ingi, sem gefur þeim þá viðeigandi
ráðleggingar.
Innlegg smíðuð eftir máli
Fótasérfræðingar eru lfka orthoped-
iskir innleggjasmiðir, og geri ég tölvert
að því að smíða hvers konar innlegg eftir
máli, t.d. ef um ilsig er að ræða.
Alltaf er skemmtilegt að vinna fyrir
börnin, vegna þess að bestur árangur
næst á börnum, þar sem þau eru enn í
mótun, og eru yfirleitt mjög jákvæð og
samvinnuþýð.
Hægt er að kaupa innlegg eftir
númerum, og eru þannig innlegg
framleidd í milljónátali. Þau geta hins
vegar aldrei komið að sama gagni og
sérsmíðuð innlegg eftir máli, því að
engir tveir fætur eru eins, - ekki einu
sinni tveir fætur á sömu manneskjunni.
Háir hælar og mjóar tær á
skóm skapa vandamál
Háir hælar og mjóar tær á skóm eru
mjög ríkjandi í tískunni, þrátt fyrir að
skótískan sé að mörgu leyti fjölbreytt.
Hælaháu og támjóu skórnir skapa mörg
vandamál. Sem dæmi má nefna: Niður-
grónar neglur, líkþorn og tábergsig.
Langalgengast er að fólk leitar ekki til
fótasérfræðings fyrr en eitthvað amar
að, eða jafnvel að í óefni er komið, -
en það er ekki rétt. Enginn hefur of góða
fætur til að leita til okkar, og því síður
'of slæma.
Stundum heyrir maður, að þessum
eða hinum finnist hann vera með svo
ljóta fætur, að hann geti ekki hugsað sér
að sýna þá, en það er að sjálfsögðu ekki
rétt afstaða til málsins.
Oft má sjá á göngulagi og svip fólks,
ef því líður illa í fótum. Það verður súrt
á svipinn og vanlíðanin veldur jafnvel
geðvonsku. En hvers vegna að vera að
þjást? Við fótasérfræðingar erum jú til
að hjálpa og láta fólki líða betur.
Hér á landi eru aðeins starfandi 3
fótasérfræðingar, og störfum við allar
hér í Reykjavík, eða í Þingholtsstræti,
á Klapparstígnum og ég hér í Álftamýri
1-5.
Til athugunar á „Ári
aldraðra
í Danmörku starfaði ég, eins og fyrr
segir, á heimili fyrir aldraða, Peder
Lykke Centret, alveg fyrirmyndar stofn-
un. Má í því sambandi nefna, að við
allar sjúkrastofnanir í Danmörku starfar
„fodterapeut", sem hefur klinik á
staðnum, og fer einnig á deildimar ef
þörf krefur. Hvað þetta snertir ætti það
opinbera hér að taka Dani sér til
fyrirmyndar.
Einnig er verið að koma því á í
Danmörku, að fótasérfræðingar séu
viðstaddir og skoði fætur skólabama í
læknisskoðun.
Hér á landi er hins vegar eftirlit með
fótum skólabarna langt frá því að vera
nógu gott, og veit ég til dæmis ekki til
þess, að litið hafi verið á fætur sonar
míns í læknisskoðun þessa tvo fyrstu
vetur sem h ann hefur verið í skóla hér.
í Danmörku fá aldraðir, öryrkjar og
sykursjúkir svo til fríar fótaaðgerðir
einu sinni í mánuði, eða oftar ef þörf er
á. Er það ekki vert umhugsunarefni á
„Ári aldraðra”, hvort ekki væri mögu-
leiki að stefna að því hér á landi í náinni
framtíð." Kristín Gunnarsdóttir
fótasérfræðingur