Tíminn - 16.09.1982, Blaðsíða 9

FIMMTUDAGUR 16. SEPTEMBER 1982
Nú vill svo til að í næsta
nágrenni við þá sem búa í
Reykjavík eru ágætir staðir
þar sem unun er að dvelja.
Hér skal nefna Hljómskála-
garðinn og Laugardalinn,
Óskjuhlíðina og Heiðmörk-
ina.
oft hsegt að veita sér á frídögum án þess
að kosta miklu til.
Hér höfum við nefnt bóklestur,
náttúruskoðun í næsta umhverfi og
félagsskap við fjölskyldu og góðvini.
Þetta á að vera og er verulegur þáttur í
lífsnautn heilbrigðra manna. Og trúlega
er óhætt að segja að eitt af því sem miður
fer í mannlífinu hér er einmitt það að
menn gefa sér ekki nógan tíma til að
rækja hin góðu kynni og hafa félagsskap
við vini sína.
Sagt er að skemmtistaðir Reykjavíkur
bjóði fram 2500 stóla á hverju kvöldi,
a.m.k. hálfa vikuna og þeir hafi yfirleitt
verið fullsetnir. Það er eitt með öðru
sem nefnt er til dæmis um að ýmsir
virðast geta kostað nokkru til að njóta
tómstunda sinna. Hvað sem um það er
og hvort sem á því verður breyting eða
ekki mættu menn vel hugleiða hvort þeir
geti ekki öðru hvoru haft gagn og gleði
af tómstundum og frídögum án mikillar
eyðslu. Tómstundir ogfrídagar geta gert
sitt gagn á margan hátt án mikilla
fégjalda. Og allt er þetta verðugt
umhugsunarefni.
Það er staðreynd að samdráttur er
orðinn í tekjuöflun íslendinga. Mörgum
finnst ástæða til gætni og aðgæslu. Og
enginn veit nema erfiðasti kaflinn sé
eftir. Vel má finna ýmislegt sem telja má
til sjálfskaparvíta og á sinn þátt í því að
staðan er ekki betri en raun er á. Ágætt
er að geta lært af því, en sá lærdómur
breytir ekki því sem orðið er. Við
verðum að taka því að svo er komið sem
komið er.
En hvort sem framundan eru raun-
verulegar þrengingar eða ekki er ástæða
til að hugleiða spumingu Ellerts og svara
sjálfum sér:
Til hvers eru tómstundir og frídagarn-
ir ef ekkert er hægt að veita sér?
Við skulum ekki gleyma eða vanmeta
þá lífsnautn sem fæst án fjárútláta.
SiSKO RIIHIAHO
GRAFIK I NORRÆNA HÚSINU
28.8,—9.9.1982.
Skjólshús fyrir
minnihlutahópa
Látum þetta nú duga um hina ágætu
listakonu, og víkjum að öðru.
Norræna-Húsið hefur ekki aðeins
þjónað sem menningarstöð landanna, er
að því standa og hefa það í brauðhúsi
menningarinnar.
Húsið hefur einnig gjört sérstök skil
minnihlutahópum á Norðurlöndum, og
ein slík Formósa er nefnist Rit-
höfundaráð Norðurlanda, verður þar
um helgina. Gott er að vita til þess að
einhver er með slíku ráði, enda mun
ekki af veita nú um stundir, þegar flestir
gjaldgengir höfundar hafa yfirgefið
mötuneyti Rithöfundasambands ís-
lands, til að losa það við sveitarþyngsli
á örðugum tímum.
Þetta er gott hjá Norræna húsinu, að
amast ekki við fólki með sérþarfir,
heldur styðja það með þesum hætti.
Jónas Guðmundsson
9
Auðbjörg
Jónsdóttir
frá Skeidi
Fædd 9. nóvember 1897
Dáin 7. september 1982
Auðbjörg Jónsdóttir var fædd að
Kaldabakka á Bíldudal 9. .nóvember
1897. Hún var dóttir hjónanna Sigríðar
Benjamínsdóttur og Jóns Guðmunds-
sonar. Bjuggu þau hjón allan sinn
búskap á Bíldudal og var Auðbjörg elst
sex bama þeirra. Eftirlifandi systkini
Auðbjargar eru Bergþóra og Benjamín
bæði búsett í Reykjavík.
Auðbjörg gekk í barnaskólann á
Bíldudal og var snemma mjög námfús
og verklagin en á þessum árum var ekki
um frekari skólagöngu að ræða.
Auðbjörg talaði oft um það hvað hún
hefði þráð að læra meira enda er óhætt
að segja, að hún hafði vissulega
hæfileika til þess.
Haustið 1918 fór Auðbjörg til
Selárdals að Neðra-Bæ til að hjálpa
húsmóðurinni þar, sem var veik. Var
ætlunin að hún yrði þar um mánaðartíma
en raunin var sú að hún dvaldist tæpa
hálfa öld í dalnum.
Felldu þau hugi saman hún og Árni
Magnússon sonur hjónanna að Neðra-
Bæ.
Árni er fæddur að Króki í Selárdal en
skömmu seinna taka foreldrar hans við
Neðra-Bæ og bjuggu þar allan sinn
búskap. Hófu þau Auðbjörg og Árni
líka sinn búskap þar. Síðar fluttust þau
að Uppsölum í Selárdal en lengstan tíma
bjuggu þau að Skeiði í sömu sveit.
Auðbjörg og Árni eignuðust sjö börn,
en dóttur sína Ástu Brynhildi misstu þau
þegar hún var á fyrsta ári.
Börn þeirra eru: Gunnar kvæntur
Lilju Guðmundsdóttur.
Sigríður gift Stefáni Ólafssyni og eiga
þau fjögur börn.
Jón kvæntur Ester Finnsdóttur og eiga
þau þrjú börn.
Sveinn kvæntur Sigrúnu Aradóttur og
eiga þau tvær dætur.
Bergsveinn kvæntur Gróu Friðriks-
dóttur og eiga þau fjögur börn.
Agnar kvæntur Magnhildi Friðriks-
dóttur og eiga þau þrjú börn.
Á fyrstu búskaparárum Árna og
Auðbjargar í Selárdal var þar margt um
manninn og tók Auðbjörg virkan þátt í
öllu félagslífi sveitarinnar. Hún var um
skeið formaður slysavarnarfélagsins á
staðnum og ævifélagi upp frá því. Lagði
hún oft mikið á sig vegna félagslífsins.
Mér hefur verið sagt, að hún hafi gengið
inn á Bíldudal eitt sinn til að sækja þar
mannfögnuð en þetta eru um 25 km.
En þegar tók að fækka fólki í dalnum
hlýtur svo félagslynd kona sem
Auðbjörg var að hafa borið söknuð í
brjósti. Árið 1962 er sú mikla ákvörðun
tekin að bregða búi og flytja til Bíldudals
enda börnin þeirra öll flutt suður nema
Agnar. Þegar þau fara úr dalnum eru
þar innan við tíu manns.
Síðar þegar Agnar sonur þeirra
ákveður að kaupa verslunina Rangá
með undirritaðri er síðasta skrefið stigið
og flutt til Reykjavíkur sumarið 1972.
Keyptu þau lítið hús að Skipasundi 33,
sem þau gerðu að unaðsreit.
Bæði hús og garður voru í niðurníðslu
þegar eignin var keypt, en börnin þeirra
tóku húsið í gegn en gömlu hjónin
ræktuðu garðinn sinn enda má segja að
þau hafi gert það líka í víðara skilningi
þeirra orða.
Ein síðasta minning mín um
Auðbjörgu var núna síðsumars þegar
hún var að sýna mér rósabeðið sitt og
Árni var að snúa heyinu á grasflötinni t
garðinum þeirra.
Það hefur oft verið tekið til þess hér
í götunni hvað fjölskyldan er samhent.
Aðbjörg sagði það líka oft að bömin sín
væru góð en tengdabörnin væru engu
síðri. Það eru ekki allar tengdamömmur
sem tala svona.
Það er dásamlegt þegar efri árin geta
liðið við „leik“ og störf. Bæði Auðbjörg
og Árni fundu lífi sínu tilgang í ellinni
með sköpunargleði sinni og vinnusemi.
Hún sat og saumaði út margvíslega muni
og tók einnig mikinn þátt í félagsstarfi
aldraðra að Norðurbrún 2, en Ámi
smíðar forláta kistla og kistur og
áhuginn er svo mikill að ekki var alltaf
hægt að mæta í mat á réttum tíma.
Þegar fólk hefur búið saman yfir 60 ár
eins og þau Ámi og Auðbjörg er erfitt
að skilja þau að í huga sínum, þau verða
ósjálfrátt sem ein heild.
Eins og margt félagslynt fólk var
Auðbjörg sérstaklega gestrisin kona og
hún hafði unun af að búa til mat og baka
og var með afbrigðum rösk við þessi
verk.
Eða eins og hún sagði eitt sinn við
mig: „Það er nú ekki lengi gert að „sletta
í nokkrar vöfflur“ ef óvæntan gest ber
að garði."
Þessir kostir hafa eflaust komið henni
vel á mannmörgu og gestkvæmu
sveitaheimili. Á Bíldudal hafði hún oft
kostgangara til lengri eða skemmri tíma
og hafði hún orð á sér fyrir að búa til
mjög góðan mat.
A'nn segja manni oft svo lítið, í huga
manns var Auðbjörg svo miklu yngri^vo
kvik og létt í hreyfingum, glaðsinna og
góðleg. Einnig hélt hún sínu stálminni
og fróðleiksfýsn alveg óskertu til hins
síðasta. Hún las öll dagblöðin á hverjum
degi og fylgdist með öllu, enda var
sérstaklega ánægjulegt að ræða við hana.
Auðbjörg hafði mikla ánægju af að
ferðast og var vinsæll ferðafélagi enda
miðlaði hún öðrum óspart af fróðleik
sínum á ferðalögum. Núna í lok ágúst
fór hún út í Viðey, en þar hafði hún
verið sumarlangt sem ung stúlka í fiski,
voru því rúm sextíu ár á milli
heimsókna. Einnig fór hún núna
skömmu fyrir andlátið í þriggja daga
hópferð um Snæfellsnesið ásamt tveim
sonum sínum og fjölskyldum þeirra og
var til þess tekið hvað hún var létt og kát.
Þó að það sé dásamlegt að geta kvatt
þessa veröld bráðum 85 ára en samt í
„blóma" lífsins“, er þungur harmur
kveðinn af eiginmanni hennar. Megi
algóður guð styrkja hann í sorg sinni.
Við sem kynntumst þessari góðu konu
þökkum henni hjartanlega samfylgdina.
Sigrún Magnúsdóttir